«دنیای‌اقتصاد» یکی از شرکت‌های تولید قند و شکر را بررسی می‌کند
آیا «قچار» می‌ارزد؟
سرمایه ثبتی شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال در حال حاضر 245میلیارد تومان است و ارزش بازار آن به حدود 2هزار و 460میلیارد تومان می‌رسد. این شرکت 32درصد سهام شناور دارد. همچنین این نماد حدود 2میلیارد و 455میلیون برگه سهم دارد که آخرین قیمت معامله آن هزار و 10تومان به‌ازای هر سهم بوده است. این در حالی است که بازده شاخص کل و بازدهی قند و شکر در یک‌سال اخیر به‌ترتیب منفی2 و منفی6درصد بوده است که نشان می‌دهد، شرکت در یک‌سال اخیر بازدهی بهتری نسبت به صنعت خود و شاخص کل داشته است. در آخرین صورت مالی، «قچار» حاشیه سود ناخالص 20درصد، حاشیه سود عملیاتی 18درصد و حاشیه سود خالص 15درصد را به ثبت رسانده است.
سهامداران
از مهم‌ترین سهامداران شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال می‌توان به شرکت زرین‌دانه سرآشپز با مالکیت 51درصدی و صندوق سرمایه‌گذاری بازارگردان معیار با مالکیت 10 درصدی اشاره کرد.
نگاهی به صنعت قند و شکر
صنعت قند و شکر صنعتی مهم و کوچک در بازار سرمایه با ارزش بازار حدود 15هزار میلیارد تومان است که 18شرکت متعلق به این صنعت در بازار بورس و فرابورس حضور دارند. حاشیه سود ناخالص این صنعت به‌طور میانگین 15درصد، حاشیه سود عملیاتی آن 14درصد و حاشیه سود خالص آن 12درصد است. کل مبلغ فروش شرکت‌های فعال صنعت قند و شکر در بازار بورس و فرابورس طی 6ماه سال 1401 حدود 7هزار و 400میلیارد تومان بوده که نسبت به سال 1400 رشد 76درصدی میزان فروش را به ثبت رسانده است. همچنین سود خالص صنعت به 900میلیارد تومان رسیده است که رشد 50درصدی نسبت به سال گذشته را نشان می‌دهد. این صنعت، با توجه به در اختیار داشتن تکنولوژی قدیمی، وضعیت خوبی قرار ندارد؛ اما با توجه به اینکه بیشتر شرکت‌های قندی بازار سرمایه دارایی‌محور هستند و زمین‌‌‌های زیادی دارند، همچنین با توجه به تورم موجود در کشور و رشد دارایی‌‌‌های این شرکت‌ها همیشه مورد اقبال سرمایه‌گذاران هستند. به‌طور کلی شکر از دو محصول چغندر و نیشکر تولید می‌شود. در جهان حدود 80درصد شکر از نیشکر و بقیه آن از چغندرقند تولید می‌شود. با توجه به وضعیت آب‌وهوایی کشور، حدود 60درصد تولیدات شکر در کشور از چغندرقند است. چغندرقند در آب‌وهوای معتدل و نیشکر در آب‌وهوای گرمسیری با آفتاب و باران فراوان کشت می‌شود. آب مصرفی نیشکر نیز بیش از دوبرابر آب مصرفی چغندرقند است. در ایران شکر نیشکری در خوزستان کشت می‌شود. میزان سود شرکت‌های فعال در این صنعت علاوه بر رشد قیمت شکر به میزان افزایش قیمت محصولات جانبی هم بستگی دارد.
وضعیت درآمد شرکت
وضعیت درآمد «قچار» براساس گزارشهای ماهانه روند رو به رشدی را نشان می‌دهد، به‌گونه‌ای که براساس آخرین گزارشهای اعلامی شرکت در مهرماه 99میلیارد تومان درآمد و در 7ماه ابتدایی سال‌جاری 433میلیارد تومان درآمد داشته است. درآمد حدود 433میلیارد تومانی در 7ماه سال‌جاری درحالی به‌دست آمده است که این شرکت در مدت مشابه سال گذشته تنها 283میلیارد تومان درآمد کسب کرده بود که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد 52درصدی را نشان می‌دهد. نکته مهم اینکه «قچار» در سال مالی منتهی به 1400 موفق به تحقق 656میلیارد تومان درآمد عملیاتی شده که نسبت به سال 1399 افزایش 96درصدی داشته است. این در حالی بوده که هزینه بهای تمام‌شده شرکت 524میلیارد تومان بوده که رشد کمتری را نسبت به رشد درآمدهای شرکت تجربه کرده و باعث تقویت حاشیه سودهای شرکت شده است. همچنین شرکت در دوره 6ماه سال جاری مجموعا 333میلیارد تومان فروش داشته که نسبت به 6مشابه سال قبل 23میلیارد تومان افزایش در فروش را نشان می‌دهد.
سود‌سازی
«قچار» در 6ماه سال‌جاری با سود خالص 40میلیارد تومانی براساس آخرین سرمایه ثبتی حدود 16تومان به‌ازای هر سهم خود محقق کرده است و انتظار می‌رود، با توجه به افزایش درآمدی که در شرکت نسبت به سال مالی قبل اتفاق افتاده است، شرکت گزارش 6ماه جذابی را راهی کدال کند و همین شرایط تا پایان سال‌جاری نیز پیش‌بینی می‌شود. برای سال‌جاری باید گفت P/ E گذشته‌نگر سهم بعد از پیک 83واحدی که در مرداد سال 1399 ثبت شده است، در حال حاضر به محدوده 17و 20 واحدی رسیده و افت محسوسی را نشان می‌دهد.
شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال در این دوسال عملیات سودآوری قوی داشته است. نسبت قیمت به سود شرکت از P/ E صنعت کوچک‌تر است. بنابراین، در صورت تداوم روند فعلی، سطح درآمدهای شرکت به تفکیک فصلهای باقی‌مانده به شرح زیر خواهد بود. فصل سوم 240میلیارد تومان و فصل چهارم 260میلیارد تومان است. بنابراین جمع درآمدهای شرکت در سال‌جاری به 836میلیارد تومان خواهد رسید. نکته مهم اینکه شرکت با گزارش عملکرد هفت‌ماهه‌ای که راهی کدال کرده، با مجموع فروش 433میلیارد تومانی تقریبا 53درصد از پیش‌بینی درآمد تحلیلی سال‌جاری را محقق کرده است.
نرخ‌گذاری
مهم‌ترین مساله در تحلیل سود شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال بحث نرخ فروش به شکر تولیدی از چغندر است. باید در نظر داشت در شرکت‌هایی که دست به تولید شکر از طریق چغندر می‌‌‌زنند، تغییرات نرخ ارز تاثیری بر بهای تمام‌شده ندارد؛ زیرا چغندر از داخل کشور تامین می‌شود و مرجع قیمت‌گذاری آن دولت است؛ اما در مورد شرکت‌هایی که دست به تصفیه شکرخام به‌منظور تولید شکر سفید می‌‌‌زنند، با توجه به اینکه شکر خام وارداتی است و نرخ آن تحت‌تاثیر تغییرات نرخ ارز تعیین می‌شود، رشد نرخ شکرخام و نرخ ارز باعث افزایش بهای تمام‌شده شرکت‌های تولیدکننده از محل تصفیه شکر شده و با توجه به نرخ دستوری فروش شکر حاشیه سود این شرکت‌ها کاهش پیدا می‌کند. با توجه به رشدی که شکر خام طی چند سال گذشته داشته است پیش‌بینی می‌شود، این رشد ادامه یابد. از مهم‌ترین عوامل رشد شکر در چند وقت اخیر می‌توان به کمبود عرضه و عواملی همچون بحران زنجیره مواد غذایی و تورم جهانی اشاره کرد. نکته مهم اینکه در شرکت «قچار» قیمت شکر با فرض نرخ حدود ۹برابر خرید تضمینی چغندر (18هزار تومان) فرض شده است.
بهای تمام‌شده
طی سال‌های گذشته سهم مواد مستقیم مصرفی بین 85 تا 90درصد بوده که انتظار می‌رود، تا پایان سال‌جاری هزینه مواد مستقیم مصرفی شرکت به 580میلیارد تومان برسد. این در حالی است که کل بهای تمام‌شده شرکت فرآورده‌های غذایی و قند چهارمحال در سال گذشته 524میلیارد تومان بوده است. در نهایت انتظار می‌رود، تا پایان سال بهای تمام‌شده شرکت به 675میلیارد تومان برسد. همان‌طور که اشاره شد، بخش عمده بهای تمام‌شده شرکت مربوط به مواد مستقیم است. هزینه‌‌‌های شرکت شامل هزینه‌‌‌های تولید شکر، تفاله خشک، ملاس و تصفیه شکرخام است. یکی از چالش‌‌‌های عمده صنعت تولید شکر کشور در سالیان گذشته کاهش تولید محصول زراعی چغندرقند است و احتمال تداوم روند کاهشی مزبور در آینده نیز وجود دارد. بعد از مواد مستقیم مصرفی ترکیب بهای تمام‌شده را هزینه سربار با 12درصد و دستمزد مستقیم تولید با سهم 3درصد تشکیل می‌دهد.
زنجیره تولید
چغندرقند در کشور سالانه دومرتبه کشت بهاره و کشت پاییزه دارد و نیشکر یک‌مرتبه در سال برداشت می‌شود. با توجه به شرایط آب‌وهوایی متفاوتی که در کشور وجود دارد، هر دونوع نیشکر کشت می‌شود. کشت بهاره به این ترتیب است که دوره کاشت از اوایل بهار تا پایان اردیبهشت آغاز می‌شود و دوره برداشت هم از اواخر شهریور تا پایان آذرماه است. در کشت بهاره مهم‌ترین دوره رشد چغندر فصل تابستان است و محصول با توجه به فصل گرما به آب بیشتری نیاز دارد. چغندرقند در کشت بهاره اصولا عیار بیشتری نسبت به چغندر کشت پاییزه دارد. عیار چغندر بین ۱۶ تا ۲۰درصد است. دوره کاشت پاییزه از اواخر شهریور تا اوایل آذرماه و برداشت محصول در بهار آغاز می‌شود. دوره اصلی رشد محصول در فصلهای پاییز و بهار است. کشت پاییزه نسبت به کشت بهاره از طول دوره بیشتری برخوردار است و عیار کمتری نسبت به چغندر کشت بهاره دارد. عیار چغندرقند پاییزه بین ۱۴ تا ۱۶درصد است. کشت پاییزه برای مناطقی که تابستان گرم و کمبود آب بالایی دارند، مناسب است. در سال‌های اخیر، سطح زیرکشت چغندرقند در حال کاهش بوده است، اما با افزایش راندمان تولید در هر هکتار، صدمه‌‌‌ای به تولیدات چغندرقند وارد نشده، همچنین عیار چغندرقند کشور هرسال در حال رشد بوده است. نکته مهم اینکه نسبت قیمت شکر تولیدی به قیمت چغندر در «قچار» حدود 5/ 8 تا 5/ 9واحد است. بررسیهای آماری نشان می‌دهد که طی 6ماه سال‌جاری در این شرکت، قیمت شکر تولیدی 18میلیون تومان به ازای هرتن و قیمت چغندر قند حدود یک‌میلیون و 900هزار تومان تا 2میلیون تومان در نوسان بوده که نسبت 07/ 9واحدی را نشان می‌دهد.
خلاصه تحلیل
به‌منظور پیش‌بینی سود سال‌جاری «قچار» مفروضات و عوامل تاثیر‌گذار محتاطانه در نظر گرفته شده‌اند. بررسیهای تحلیلی و آماری نشان می‌دهد که سود شرکت در سال‌جاری می‌‌‌تواند به 55 تا 60تومان به‌ازای هرسهم برسد. بنابراین انتظار می‌رود، شرکت در 6ماه آتی با فروش حداقل 500میلیارد تومانی به سود خالص حدود 40 تا 45تومانی دست یابد. در نهایت انتظار می‌رود، در صورت تداوم شرایط فعلی، درآمدهای شرکت تا انتهای سال مالی به 830 تا 850میلیارد تومان برسد و سود خالص شرکت در سطح 145میلیارد تومان قرار گیرد. به عبارت دیگر 59تومان سود به ازای هرسهم پیش‌بینی می‌شود که نسبت قیمت به سود آینده‌نگر شرکت در محدوده 17واحد قرار می‌گیرد، این در حالی است که نسبت قیمت به سود فعلی شرکت در سطح 20واحد است.
