«دنیای‌اقتصاد» عملکرد یکی از شرکت‌های گروه غذایی را بررسی می‌کند
«غگرجی» در سایه نااطمینانی‌ها
بیسکویت گرجی یکی از شرکت‌های گروه غذایی است که سال‌هاست با نااطمینانی دست و پنجه نرم می‌کند. قیمت‌گذاری دستوری و سرعت پایین رشد نرخ محصولات نسبت به مواد اولیه، ریسک‌هایی هستند که می‌توانند سودآوری «غگرجی» را دستخوش تغییر کنند.
شرکت بیسکویت گرجی ابتدا به صورت سهامی خاص تاسیس شد و در تاریخ 04/ 02/ 1340 در اداره ثبت شرکت‌ها و مالکیت صنعتی تهران به ثبت رسید. این شرکت در اواخر سال 1355 به سهامی‌عام تبدیل و در بهمن‌ماه سال 1356در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شد.
این شرکت به لحاظ مکانی در کیلومتر 36 جاده ساوه-رباط‌کریم واقع شده است. فعالیت اصلی شرکت گرجی مطابق اساسنامه، تولید، فروش و صدور هرگونه شیرینی، موادغذایی و بیسکویت و امثال آن عنوان شده است.
سرمایه شرکت تا تاریخ 31/ 06/ 1401 مبلغ 375میلیارد تومان منقسم به 3میلیارد و 750میلیون سهم به ارزش هر سهم 100تومان بوده است. آخرین افزایش سرمایه «غگرجی» از محل سود انباشته و میزان افزایش، 12درصد بوده است. مالکیت بیش از 52درصد این شرکت، در اختیار پاکنام تولیدگستر است و پس از آن مهدی گرجی برادران با سهم 4درصدی، دیگر سهامدار عمده این شرکت به شمار می‌رود.
ریسک‌های پیش‌روی «غگرجی»
ریسک عمده شرکت بیسکویت گرجی، عدم‌اطمینان از فروش محصولات شرکت و حجم هزینه‌های ثابت عملیاتی است؛ چرا که این هزینه‌ها به حجم دارایی‌های مورد استفاده بستگی دارد و نوع تکنولوژی مورد استفاده نیز می‌تواند بر افزایش این هزینه‌ها اثر‌گذار باشد. از آنجا که نرخ محصولات شرکت به‌واسطه دستوری بودن تعیین می‌شود، نوسانات نرخ فروش نیز می‌تواند بر نتایج عملکرد شرکت موثر واقع شود.
افزایش هزینه‌های مربوط به بخش انرژی، در صنایع غذایی کم‌اهمیت شمرده می‌شود؛ اما احتمال تحمیل این هزینه‌ها به شرکت‌های تولیدی همچنان وجود دارد و می‌تواند سودآوری شرکت‌ها را تحت‌الشعاع قرار دهد. یکی از ریسک‌هایی که به‌شدت مورد توجه اغلب شرکت‌های غذایی به‌ویژه شرکت تولید بیسکویت گرجی است، افزایش نرخ مواد اولیه است. با توجه به حذف ارز ترجیحی از اواخر سال 1400، قیمت مواد اولیه شرکت به‌شدت افزایش یافت که حرکت صعودی قیمت مواد اولیه، در نرخ فروش محصولات نیز نقش مهمی ایفا کرد. اما همچنان شرکت بیسکویت گرجی از آهنگ کند رشد قیمت محصولات نسبت به رشد نرخ مواد اولیه گلایه دارد.
کاهش تولید به‌رغم برنامه‌ریزی‌ها
شرکت بیسکویت گرجی برخلاف انتظارات و پیش‌بینی‌ها در خصوص افزایش تولید، نه‌تنها موفق به افزایش میزان تولید محصولات خود نشده، بلکه تولید آن پس از دو سال پیاپی در سال 1400، به سطح تولید در سال 97 بازگشته است. میزان تولید بیسکویت در این شرکت طی سال 97 حدود 11هزار و 500تن بود که با افزایش چشمگیر، در سال 98، به 17هزار و 700تن رسید. پس از سال 98 روند صعودی تولید، معکوس شد و دوباره میزان تولید در سال 1400، به 11هزار و 300تن کاهش یافت. پیش‌بینی‌های شرکت حاکی از آن است که احتمالا میزان تولید در 6ماه دوم سال‌جاری، به 7هزار و 800تن و مجموع تولید در سال 1401، به 11هزار تن برسد. با وضع موجود، چشم‌انداز این شرکت برای افزایش تولید تحقق نیافته و همچنان امیدی به بهبود روند تولید وجود ندارد.
کاهش فروش صادراتی به خاطر تامین نیازهای داخل
روند کاهشی نسبت فروش صادراتی به فروش کل در چهارسال اخیر نشان می‌دهد که بیسکویت گرجی، سهم محصولات صادراتی خود را کاهش داده است.
دلیل این کاهش را می‌توان بر گردن افزایش اختلاف قیمت داخلی و صادراتی انداخت. کاهش نرخ‌های صادراتی در سال‌های اخیر و فاصله‌گرفتن آن از نرخ‌های داخلی انگیزه صادرات را به حداقل رسانده است.
با داده‌های فعلی پیش‌بینی می‌شود، تا پایان سال 1401، 8هزار و 600تن انواع بیسکویت در داخل کشور و 2هزار و 100تن در خارج از کشور به فروش برسد. برآوردها برای سال 1402 نیز به طور تقریبی همین اعداد را نشان می‌دهد.
نرخ انواع بیسکویت در داخل ایران در 6ماه دوم سال نیز مانند 6ماه اول، حدود 67میلیون تومان به ازای هر تن بوده و این نرخ احتمالا تا پایان سال ثابت باقی بماند.
نرخ بیسکویت صادراتی نیز برای نیمه‌دوم سال، هزار دلار به‌ازای هر تن در نظر گرفته شده است. نرخ بیسکویت کرمدار نیز برای 6ماه دوم، طبق مجوزهای دریافت‌شده برای افزایش نرخ، 75میلیون و 700هزار تومان به ازای هر تن خواهد بود.
با توجه به اینکه نرخ محصولات به صورت دستوری تعیین و درصد افزایش نرخ توسط مراجع ذی‌ربط مشخص می‌شود، پیش‌بینی افزایش نرخ مواد اولیه و نرخ محصولات اهمیت دارد و می‌تواند نقش بسزایی در پیش‌بینی نرخ محصولات برای سال‌های آتی داشته باشد. با توجه به انتظارات تورمی که در حال حاضر وجود دارد و افزایش نرخ‌هایی که در سال گذشته برای مواد اولیه اعمال شده است، انتظار می‌رود افزایش نرخ محصولات برای سال 1402، حدود 30درصد باشد.
مفروضات فوق و پیش‌بینی‌های صورت‌گرفته می‌تواند نرخ بیسکویت شرکت بیسکویت گرجی را در سال 1402، به 87میلیون و 100هزار تومان به‌ازای هر تن افزایش دهد. همچنین برآوردها حاکی از آن است که نرخ بیسکویت کرمدار در سال آینده به 98میلیون و 400هزار تومان به‌ازای هر تن می‌رسد.
با توجه به مواردی که اشاره شد، پیش‌بینی می‌شود که درآمد حاصل از فروش داخلی این شرکت تا پایان سال 1401، به 600میلیارد تومان افزایش یابد. همچنین انتظار می‌رود، این رقم در سال آینده به 775میلیارد تومان برسد. از طرفی برآوردها حاکی از آن است که درآمد صادراتی تا پایان سال 1401 به 56میلیارد تومان و در سال 1402، به 67میلیارد تومان نزدیک می‌شود.
افزایش نرخ مواد اولیه فراتر از نرخ محصولات
همان‌طور که اشاره شد، افزایش نرخ مواد اولیه به اندازه افزایش نرخ محصولات نیست و اغلب اوقات، سرعت افزایش نرخ این مواد بسیار فراتر از سرعت افزایش نرخ بیسکویت در این شرکت بوده است؛ بنابراین انتظار می‌رود، با توجه به اینکه افزایش نرخ حاصل از حذف ارز ترجیحی در سال گذشته اثر خود را در نرخ‌های 6ماه مواد اولیه گذاشته باشد و از طرفی دیگر انتظار تکرار افزایش 138درصدی نرخ مواد اولیه به‌خصوص آرد در سال آینده وجود ندارد، در نظر گرفتن افزایش نرخ مواد اولیه به اندازه 40درصد معقول به نظر برسد.
بهترین ابزار برای پیش‌بینی میزان مصرف مواد اولیه در شرکت، محاسبه ضریب مصرف است. ضریب مصرف آرد در این شرکت 65درصد، ضریب مصرف مواد شیرین‌کننده 19درصد و ضریب مصرف روغن به‌طور میانگین 17درصد است. بنابراین انتظار می‌رود، شرکت در سال‌های آینده با توجه به میزان تولید و فروش و همچنین ضرایب مصرف ذکرشده، 7هزار و 100 تن آرد، 2هزار و 100تن شیرین‌کننده و هزار و 800تن روغن را برای تولید محصولات به مصرف برساند. با این تفاسیر به احتمال زیاد، مصرف مواد اولیه تا پایان سال 1401به 589میلیارد تومان و در سال 1402، به 660میلیارد تومان افزایش خواهد یافت.
