«دنیای‌اقتصاد» وضعیت خرده‌فروشی در ایران را بررسی می‌کند
روند رو به رشد توزیع‌کنندگان
میزان توسعه‌یافتگی صنعت خرده‌فروشی یک کشور می‌تواند نشان‌دهنده کارآیی زنجیره ارزش کالا و خدمات و در نتیجه رونق تولید باشد. اصلاح فرآیند چرخه توزیع کالا منجر به کاهش قیمت تمام‌شده سبد مصرف‌کنندگان نهایی می‌شود. اینها در شرایطی است که این صنعت مستقیما با میزان بودجه هزینه خانوار ارتباط دارد. سه نماد افق، قاسم و رفاه در این گروه قرار دارند. فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش و قاسم ایران در بازار دوم بورس و فرابورس معامله می‌شوند و فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه که از بهمن ماه سال ۱۳۹۷ معامله نشده در بازار پایه نارنجی فرابورس قرار دارد. بررسی‌های «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد شرکت قاسم ایران در دوره یک ماهه تیر ماه از محل فروش یا ارائه خدمات خود مبلغ ۳۲۵میلیارد تومان درآمد محقق کرده که نسبت به دوره یک ماهه مشابه سال قبل ۳۶ درصد افزایش یافته است. همچنین میزان فروش ماهانه فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش در تیر ماه امسال ۱۰۹۷میلیارد تومان بوده است که نسبت به خرداد ۹۹ رشد۱۷ درصدی را نشان می‌دهد. همچنین مقایسه فروش شرکت در تیر ۹۹ با ماه مشابه در سال ۹۸ نشان می‌دهد میزان فروش شرکت ۸۷ درصد افزایش یافته است.
ظرفیت بالای فروشگاه‌های زنجیره‌ای
سهم فروشگاه‌های زنجیره‌ای در صنعت خرده‌فروشی در ایران حدودا ۱۵ درصد است اما در کشورهای توسعه‌یافته این سهم به بیشتر از ۷۰درصد می‌رسد. FMCG یا کالاهای تند مصرف با سرعت بیشتری فروخته می‌شوند و قیمت فروش آنها پایین است. نوشیدنی‌ها، مواد شوینده، مکمل نسبت‌های غذایی و سایر محصولاتی که در داروخانه‌ها بدون نسخه عرضه می‌شوند، نمونه‌هایی از کالاهای تندمصرف هستند. سهم فروشگاه‌های زنجیره‌ای در دنیا از صنعت FMCG، حدود ۷۰درصد است. از این منظر هم می‌توان ایران را تا رسیدن به این سطح، دارای پتانسیل‌های بسیار دانست.
یونیکورن گروه
سهامدار عمده شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش، شرکت گروه مدیریت صنعت خرده‌فروشی کوروش و از شرکت‌های وابسته گروه گلرنگ است. پشتیبانی تخصصی گروه صنعتی گلرنگ به‌عنوان یک گروه خصوصی موفق با بیش از ۵۰ سال سابقه فعالیت اقتصادی در کشور، که تقر‌یبا در حوزه تولید و فروش تمام محصولات FMCG وارد شده است. همچنین تجربه و تخصص آن مجموعه در توزیع و ارسال کالا به تمامی مناطق کشور، کمک شایانی به شکل‌گیری و گسترش مجموعه افق کوروش کرده است. گروه صنعتی گلرنگ طی این سال‌ها موفق به ایجاد بیش از ۵۰ برند فعال و ۸۰ شرکت فعال در حوزه‌های صنایع شوینده و بهداشتی، صنایع غذایی، صنایع دارویی، صنایع سلولزی، توزیع و فروش، صنایع آرایشی و زیبایی، ساختمان، خدمات بازرگانی بین‌المللی، چاپ و بسته‌بندی، خدمات بیمه، حمل و نقل سراسری، تولید مواد شیمیایی پلاستیک و پلیمر، خدمات آموزشی، فناوری اطلاعات و ... شده است. همچنین گروه گلرنگ در فروردین ماه اقدام به خرید۸۱درصد از سهام شرکت پاکبان کرده است.
ماهیت کوروش
تمرکز فروشگاه‌های همیشه تخفیف افق کوروش بر استراتژی Cost Low و ارائه تخفیفات دائم است که موجب جذب مشتریان حساس به تغییرات جزئی قیمت می‌شود. از سوی دیگر با توجه به اعتبار برند شرکت، تمرکز بر کسب درآمد از سایر فعالیت‌ها چو‌ن درآمد تبلیغات و اجاره غرفه موجب سودآوری مستمر شده است. شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش علاوه بر مدیریت فروشگاه‌ها، مدیریت زنجیره تامین خود را نیز عهده‌دار است و پس از تحویل کالاها از تامین‌کنندگان و انباشت آنها در انبارهای تحت سرپرستی خود براساس تحلیل‌های مستمر فروش و موجودی فروشگاه‌ها، موجودی مطلوب در شعب تامین می‌شود. حمایت شرکت‌های تولیدی گروه صنعتی گلرنگ نیز به‌عنوان شرکای استراتژیک نقش مهمی در مدیریت ریسک تامین کالا در شرکت افق کوروش دارد. محصولات شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای افق کوروش در چند بخش در سطح کالا با عنوان گروه کالا، دسته‌بندی می‌شوند که مشتمل بر ۳هزار قلم کالایی و در ۹ طبقه کلی، شوینده، نوشیدنی، خوراکی، سبزیجات، لوازم سبک منزل، پروتئینی، پوشاک، ملزومات و تجهیزات است. از میان گروه کالایی فوق، کالاهای خوراکی و کالاهای پروتئینی سهم بالاتری از میزان فروش دارند و از اهمیت بالاتری برای شرکت برخوردار هستند. تمام محصولات شرکت از طریق شبکه توزیعی شعب یا فروشگاه‌های فرانچایز به فروش می‌رسند. تعداد فروشگاه‌های کشور روند افزایشی چند صد درصدی را تجربه کرد. براین اساس تعداد فروشگاه‌های شرکت از ۸ فروشگاه در سال ۹۲ به ۸۵ فروشگاه در سال ۲۱۴،۹۳فروشگاه در سال ۹۴، ۵۵۲ فروشگاه در سال ۹۵ و ۹۰۳ فروشگاه در سال ۹۶ و ۱۳۵۷ فروشگاه در سال ۹۷ و۲۰۰۶ فروشگاه در سال ۹۸ رسید. بر اساس گزارش سه ماهه سال جاری این شرکت تعداد این فروشگاه‌ها به ۲۰۷۰ رسید و افزایش ۵۰۰ فروشگاه، از قبیل ۱۰۰فروشگاه عادی و ۴۰۰ فروشگاه فرانچایز در سال ۹۹ و ۴۰۰ فروشگاه، از قبیل ۱۰۰فروشگاه عادی و ۳۰۰ فروشگاه فرانچایز در سال ۱۴۰۰ از محل افزایش سرمایه از برنامه‌های آتی شرکت هستند. لازم به ذکر است قراردادهای اجاره شرکت ۵ساله است. با توجه به حاشیه سود بالاتری که فروشگاه‌های فرانچایز برای شرکت دارد، شرکت در برنامه‌های توسعه خود، وزن ۸۰درصدی به این نوع فروشگاه‌ها داده است. با این مفروضات شرکت در نظر دارد سهم خود را از بازار FMCG در ایران تا سال ۱۴۰۰ به ۳درصد برساند.
فروشگاه افق کوروش، در فروردین ماه سال ۱۳۹۹ اقدام به خرید ۲۲درصد شرکت پاکبان، به مبلغ ۲۵میلیارد تومان کرده است. همچنین ارزش کارشناسی دارایی‌ها و ماشین‌آلات شرکت در سال ۱۳۹۸، ۳۱۳میلیارد تومان بوده است. شرکت افق کوروش ۵/ ۲درصد از سهام بانک سامان را در دست داشته و همزمان با شرکت پاکشو، از دیگر زیرمجموعه‌های گروه گلرنگ اقدام به فروش این سهام کرده و از این محل، ۲۴۷میلیارد تومان سود شناسایی کرده است. در سال ۱۳۹۸، بیشترین مبلغ فروش شرکت متعلق به گروه خوراکی با حاشیه سود ۱۸درصدی است و بعد از آن گروه محصولات پروتئینی با ۱۱درصد حاشیه سود از لحاظ مبلغی در رتبه دوم قرار می‌گیرند. گروه پوشاک با حاشیه سود ۴۷درصدی، لوازم سبک منزل با حاشیه سود ۴۰درصدی و نوشیدنی با حاشیه سود ۳۳درصدی، بیشترین حاشیه سودها را دارند.
