نیمه پنهان بازار تاریخی فرهنگی اصفهان
بازار در کنار عناصر اقتصادی‌اش که کوچک‌ترین واحد آن حجره است، عناصر مذهبی، علمی و خدماتی مثل مساجد، مدرسه‌ها، کاروان‌سرا و حمام‌ها را هم در دل خود جای‌داده است. بازار اصفهان مجموعه‌ای بزرگ از راسته‌هایی است که هرکدام از این راسته‌ها در یک مسیر مسقف با در ۲ ردیف از حجره‌ها که رو به هم با فاصله‌ای معقول قرار گرفته‌اند تعریف می‌شود. راسته‌ها همان بازارهای متنوع‌اند که هرکدام چهارسوها، سراها و تیمچه‌های خودشان را دارند و گاهی هم‌بسته به نیاز بازاریان و بانیان مراکز مذهبی، علمی و خدماتی بناهایی مثل مسجد، مدرسه و حمام را هم دربر می‌گیرند.
رییس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهر اصفهان در این زمینه با اشاره به اینکه بازار اصفهان هشت کیلومتر راسته اصلی و چهار کیلومتر فرعی از دوره سلجوقی، صفویه، قاجار و معاصر دارد، بیان کرد: قدمی‌ترین بازار ایران؛ بازار تاریخی اصفهان بوده که در دوران مختلف فراز و نشیب‌های زیادی داشته است؛ در گذشته مردم با شتر، قاطر و اسب و... از کوچه‌ها تردد می‌کردند؛ لذا گذرهای باریک و تنگ بر اساس بافت مورد نیازشان شکل گرفته است.
او یکی از مشکلات بازار بزرگ اصفهان وجود تیمچه‌ها و کاروان‌سراهای رها شده دانست و گفت: البته به جز کاربردی نبودن تیمچه‌ها، دلایلی همچون کثیرالورثه بودن هم مزید بر علت است.
او افزود : مسیر ۱۴ کیلومتر بازار، ۵۴ تیمچه تاریخی را در خود جای داده است که با تلاش‌های خوب سازمان نوسازی و بهسازی شهرداری در سه قسمت ( بازار آفرینش، عطارها و کفاش‌ها) کار مرمت سقف بازار انجام شده، اما هنوز بخش زیادی از بازار نیاز به مرمت دارد.
این مسوول ادامه داد: در مورد دسترسی کسبه به پشت‌بام مغازه‌های بازار و وجود طاق‌های فروریخته گفت: بیشتر مغازه‌داران به کولر آبی و گازی در مغازه خود دسترسی دارند و ما انتظار داریم حداقل کسبه از سقف جلو مغازه خود به صورت دوره‌ای بازدید کنند.
سیدالعسگری با اشاره به اینکه بخشی از بی‌مهری به بازار اصفهان به نبود مدیریت واحد در آن بر می‌گردد، گفت: بازار اصفهان پیش از این به صورت هیئت مدیره ای، جزیره‌ای و تمیچه‌ای مدیریت می‌شد؛ اما اکنون یک هیئت امنای واحد با ۱۱ نماینده از بخش‌های مختلف بازار شکل گرفته است که می‌تواند بخشی از مشکل را بهبود بخشد.
وی درخصوص روند ساماندهی بازار گفت: در حال حاضر ۵۰ درصد بازار توسط مسوولان میراث‌فرهنگی بازدید شده و این سازمان در اعتبارات خود، مبلغ ۶۰ میلیارد ریال به‌منظور ساماندهی بازار لحاظ کرده است.
قسمت‌هایی از طاق بازار بزرگ اصفهان در آستانه فروریزش
رییس هیات مدیره بازار اصفهان نیز در این پیوند گفت: اگر بخواهیم بازار بزرگ اصفهان را به معنای واقعی نجات دهیم باید یک مدیریت واحد شهری داشته باشیم، این در حالی است که ما برای مدیریت بازار روزانه چندین نامه برای شهرداری اصفهان و منطقه ارسال می‌کنیم که شهرداری به دلیل وظایف متعدد محوله بعضاً پاسخگو نیست.
عباسعلی عباسی ادامه داد: البته در موضوع ممنوعیت تردد موتورسیکلت، شهرداری اصفهان به طورجدی ورود پیدا کرد و ما موفق به کنترل آن شدیم؛ اما اکنون با معضل سد معبر در بازار بزرگ اصفهان مواجه هستیم که در این زمینه تا کنون ۲ بار معاون دادستانی اصفهان ورود پیدا کرده است.
رییس هیات مدیره بازار اصفهان تاکید کرد: قرار بود این هفته برخورد با سد معبر در بازار اصفهان اجرایی شود، به گونه‌ای که آنچه موجب شد معبر شده به مدت یک ماه توقیف و سپس با تعهد محضری به شخص برگردانده و در صورت تکرار تخلف برای فرد خاطی پرونده با عنوان اخلال در نظم عمومی شهر تشکیل شود که این موضوع اکنون در حال اجرا است.
او گفت: در بازدیدی که از محور شرق میدان امام علی (ع) داشتم؛ تلاش شهرداری برای هزینه و ساخت و تکمیل آن مشهود بود؛ اما واقعیت این است که ترمیم و بازسازی هشت کیلومتر بازار قدیمی نیاز به صرف وقت و هزینه زیادی دارد و وضعیت برخی از قسمت‌های طاق بازار در آستانه فروریزش است.
عباسی بیان داشت: سرای حاج کریم یکی از سراهایی است که وقتی فروریخت بسیار از کسبه و مردم دچار آسیب شدند؛ اما مساله این است که مرمت بازار هزینه زیادی نیاز دارد. وی اظهار کرد: تا کنون چندین بار این مطالبه را از شهرداری و سایر ارگان‌ها داشته‌ایم که یک بازدید دوره‌ای از سقف هشت کیلومتری کل بازار و ناودان‌های پشت‌بام بازار داشته باشند؛ زیرا این دسترسی برای کسبه مقدور نیست و این دسترسی فقط برای شهرداری و سازمان میراث‌فرهنگی است.
رییس هیات مدیره بازار اصفهان تأکید کرد: شهرداری موظف است که به ایمنی بازار رسیدگی کند و این در حالی است که در این خصوص وضعیت مطلوبی نداریم.
او بیان داشت: سال گذشته نیز مانور شبانه مشترکی با مدیریت بحران استانداری اصفهان، فرمانداری و شهرداری اصفهان در بازار اصفهان صورت گرفت و با وجود بسته بودن مغازه‌های بازار، خودروهای امدادی و آتش‌نشانی در محل حادثه فرضی قفل کرده و نتوانستند از محل عبور کنند که این نیازمند ایجاد امکانات در خور توجه از جمله موتور چهار چرخ مجهز به اطفاء حریق و منابع آبی و سایر امکانات امدادی در بازار است.
منبع و تلخیص: ایرنا
