مدیرعامل شرکت تولیدی صنعتی پزشکی توان جم در گفت‌وگو با دنیای اقتصاد:
دولت از شرکت‌های دانش‌بنیان ابزار حمایت کند
در ابتدا از تاریخچه شرکت برای مخاطبان «دنیای اقتصاد» بگویید؟
شرکت تولیدی -صنعتی پزشکی توان جم در سال 1376 تاسیس و شروع به کار کرده و طی 3 دهه گذشته سعی کرده با اتکا به دانش فنی متخصصان خود و از طریق استقرار استانداردهای فرآیندی و محصولی روز دنیا، نیازهای صنعت جوش و برش کشور و بخشی از تجهیزات پزشکی بیمارستانی را در بالاترین سطح از کیفیت با قیمت مناسب تامین کند. هم‌اکنون با تولید بیش از 250 نوع محصول که تعدادی از آنها دارای ثبت اختراع و انحصاری بوده و بخشی نیز محصول دانش‌بنیان بوده؛ افتخار دارد که جزو یکی از واحدهای تولیدی مطرح کشور است.
به نظر شما صنعت ابزار چه جایگاهی در صنایع مختلف دارد؟
به نظر من یکی از مهم‌ترین نیازهای صنایع مختلف استفاده از ابزارآلات است که تخصصی شدن آن علاوه بر تامین نیاز، موجب تسهیل کار و کاهش زمان و نهایتا کاهش هزینه‌های تمام شده صنایع می‌شود.
امروزه تغییرات قابل‌توجهی در صنایع گوناگون اتفاق افتاده است، بنگاه‌های اقتصادی و بخش‌های مهمی از صنعت به صورت تخصصی‌تر عمل می‌کنند. این دگرگونی چه تحولاتی در حوزه ابزارآلات ایجاد کرده است؟
ضرورت این تجهیزات و ابزارآلات رفته‌رفته باعث شد تولیدکنندگان به حرفه‌ای شدن محصولات، مخصوصا صرفه اقتصادی و کامل بودن آن که منجر به دانش‌بنیان شدن بعضی از محصولات تولیدی شده که هم مصرف‌کننده و تولیدکننده هر دو در این زمینه بهره‌مند خواهند شد، بیندیشند و نوآوری در فرآیند تولید باعث شده که جایگاه ویژه ابزارآلات حرفه‌ای را به خود اختصاص دهد.
در سال‌های اخیر و به خصوص بعد از تحریم‌ها شرکت‌های ابزارساز ایرانی رشد خوبی را تجربه کرده‌اند. ارزیابی شما از توسعه کیفی و کمی این صنعت در یک دهه گذشته چیست؟
همیشه تحریم‌ها محدودیت ایجاد نمی‌کند و در این زمینه باعث ایجاد فرصت‌های خوب برای رشد مجموعه‌های تولیدی می‌شود. که شرکت توان جم هم از این قاعده مستثنی نبوده و باعث شد با بکارگیری نیروهای نخبه دانشگاهی و جوانان تحصیل‌کرده رفته رفته، تعداد محصولات دانش‌بنیان خود را توسعه داده و در قالب محصولات صنعتی و پزشکی به بازار ارائه کند و زمینه صادرات این محصولات نیز وجود دارد که اولویت، تامین بازار داخل کشور است.
پتانسیل‌ها و فرصت‌هایی که صنعت ابزار در چرخه اقتصادی کشور دارد چیست و چه میزان به آن توجه شده است؟
امروزه صنایع داخلی به این موضوع واقف هستند که استفاده از ابزار و به خصوص صنعت جوش و برش که جزو فعالیت‌های این شرکت است برای فرآیند تعمیرات و اورهال کردن واحدهای صنعتی بزرگ از جمله صنایع خودرو، سوله‌سازی، بیمارستان‌ها، پالایشگاه و پتروشیمی‌ها و صنایع فولادی، ضروری است. لذا به‌کارگیری این تولیدات اهمیت موضوع وجود ابزارآلات و تجهیزات صنعتی آن هم داخلی را در سطح خود نشان داده است.
شرکت‌های فعال در این صنعت چه میزان در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده‌اند و چه اقداماتی انجام شده است؟
در سطح کشور شرکت‌هایی مثل توان جم که به طور کامل در این زمینه فعالیت داشته باشند کم هستند ولی قطعا این فرآیند روز به روز در حال توسعه و افزایش است که البته حمایت وزارتخانه‌های متبوع از این بخش از صنعت مهم و قابل توجه است و بخش اعظم سرمایه‌گذاری ثابت ماشین‌آلات تولیدی و فضای کار در کارخانه است و به سرمایه در گردش چند ده میلیاردی نیاز دارد تا بتوان نیاز داخلی را برطرف و نهایتا صادرات انجام داد.
مشکلات اقتصادی از جمله تغییرات مداوم نرخ ارز، تغییرات قیمتی و مشکلات نقدینگی و ... همگی صنایع را با مشکل روبه رو کرده‌اند به عنوان تولیدکننده چه مشکلاتی در تامین مواد اولیه دارید؟ برای تسهیل این مسائل چه راهکارهایی دارید؟
پدیده‌ای که همواره بخش صنعت و تولید کشور را دچار چالش کرده است و نمی‌توان برنامه‌ریزی دقیقی داشت همین نابسامانی و عدم ثبات نرخ ارز و کمبود نقدینگی است و اینکه بانک‌ها اولویتشان صنعت و تولید نیست، حتی برای واحدهای دانش‌بنیان بزرگ نیز امکان پرداخت تسهیلات بانکی ارزان قیمت وجود ندارد، یا اگر هم باشد آنقدر این پروسه طولانی و پر پیچ و خم است که بنگاه اقتصادی برای طی کردن فرآیند اخذ تسهیلات پشیمان شده و به ناچار قید این حمایت‌ها را میزند و برای ادامه بقاء متکی به خودش می‌شود.
به عنوان تولیدکننده چه مشکلاتی درتامین مواد اولیه دارید. برای رفع این مشکلات چه راهکارهایی دارید؟
در حال حاضر تامین مواد اولیه چندان مشکلی ندارد. لیکن آن بخشی که مواد اولیه آن به صورت واردات انجام می‌شود، همیشه جزو مشکلات واحدهای تولیدی بوده که «توان جم» هم از این قاعده مستثنی نیست و پیشنهاد می‌کنم درخصوص ایجاد یک تشکل تخصصی برای تامین مواد اولیه که واحدهای تولیدی مثل توان جم بتوانند آسان‌تر نیاز خود را تامین کنند، اقدام شود.
در حوزه تامین مالی با چه مسائلی روبه‌رو هستید؟ آیا بانک‌ها از طرح‌های توسعه‌ای این صنعت حمایت می‌کنند؟
حمایت بانک‌ها و تامین مالی ارزان قیمت در کشور ایران از رویاهای یک تولیدکننده است که فقط در حد شعار و سخنرانی عنوان می‌شود. در حالی که با حمایت بانک‌ها و براساس مصوبات قانونی وزارت صمت به راحتی می‌توان بخشی ازهزینه‌های تامین مالی یک واحد تولیدی مثل این شرکت را کاهش داد و نتیجه آن، محصول ارزان قیمت برای فروش خواهد بود در غیر این صورت هر روز مشکلات بیشتر خواهد شد و کمر تولیدکننده زیر بار مالی خواهد شکست.
وضعیت صادرات در این صنعت چگونه است. از پتانسیل و معضلات این مهم برایمان بگویید.
این شرکت پروانه صادراتی تعدادی از محصولات خود را اخذ کرده است اما با جریان تهاتر ارزی و مشکلات صادرات به کشورهای صنعتی، وجود تحریم‌های فعلی و نیاز داخل، فعلا امکان صادرات محصولات شرکت وجود ندارد. در حالی‌که این ظرفیت وجود دارد و ازطرفی بعضا شاهد هستیم به رغم تولید داخل اجازه واردات محصولات مشابه داده می‌شود که این نیز خود یکی از مشکلات بزرگ بنگاه‌های تولیدی است. هزینه‌های سنگین تامین مالی و نهایت نرخ تولید بالا از مشکلات در رقابت با محصولات خارجی است.
در آخر چه انتظارتی از دولت برای توسعه و پیشرفت صنعت ابزار دارید؟
انتظار واحدهای تولیدی از دولت این است که اگر حمایت نمی‌کند سنگ‌اندازی هم نکند، چرا که وضع قانون‌های متناقض و خلق‌الساعه و عدم حمایت بانک‌ها برای تامین مالی و اجازه فعالیت واحدهای تولیدی بدون پروانه و مجوز، نیز از جمله مشکلات این قبیل بنگاه‌های اقتصادی است که دولت صرفا با اعطای تسهیلات ارزان قیمت به این واحد‌ها مخصوصا دانش‌بنیان میتواند کمک بزرگی بکند. در پایان به عنوان یک مجموعه‌ای که با اتکا به جوانان این مرز و بوم و به کارگیری حداکثر توان داخلی مشغول به فعالیت است، تقاضا داریم حمایت‌ها در حد شعار نباشد و عملا در جهت فرمایشات مقام معظم رهبری از تولید داخل حمایت کنند تا رشد تولید و رونق اقتصادی حاصل شود.
