برق کشاورزی پرید
بنا به گفته وحیدا رییس هیاتمدیره اتاق اصناف کشاورزی اصفهان،امسال برای نخستین بار برق کشاورزی در تمامروزهای هفته به مدت پنج ساعت قطع میشود که خسارت بالایی داشته و قطعا جامعه کشاورزان به دلایلی چون خشکی زایندهرود و کمبود آبهای سطحی بهمراتب نسبت به استانهای دیگر زیان بیشتری را با قطعی برق خواهند دید که ضرری جبرانناپذیری برای این حوزه است.
تدبیری دیگر برای رفع نا ترازی برق
برخورداری از برق رایگان برای کشاورزان اصفهانی از فرصتهایی است که برای کشاورزان در صورت رعایت معیارهای مصرف بهینه فراهمشده است.
خبری است از سوی سخنگوی صنعت برق اصفهآنکه با اعلام آن میگوید: کشاورزانی که در طرح تشویقی مدیریت مصرف بخش کشاورزی مشارکت کنند و موتور چاه آب خود را به مدت پنج ساعت از ۱۳ تا ۱۸ قطع کنند از ۱۹ ساعت برق رایگان در طول شبانهروز بهرهمند خواهند شد . به گفته داوود قاسمی این طرح از خردادماه آغاز و تا ۱۵ شهریور امسال ادامه خواهد داشت و مشارکت کشاورزان در آن علاوه بر بهرهمندی از مزایای تشویقی، امکان گذر موفق از پیکبار مصرف را بدون اعمال خاموشیهای اضطراری در سایر بخشها به ارمغان خواهد آورد.
واقعیت آن است قطع برق چاههای کشاورزی از تصمیمات جدیدی است که امسال مضاف بر قطع برق صنایع درراستای مدیریت مصرف برق در روزهای گرم سال در دستور کار قرارگرفته است و در حالی انجام میگیرد که بر طبق ماده ۲۵ قانون بهبود محیط کسبوکار مصوبه سال ۹۰، قطع برق چاههای کشاورزی ممنوع اما وزارت نیرو برنامه قطعی ۵ تا ۶ ساعته چاههای کشاورزی در شبانهروز را ارائه و اجرایی کرده است . مطابق ابلاغ شرکت توانیر تمامی مشترکین کشاورزی دارای انشعاب پمپ آب برای مدیریت مصرف در ۲ بازه زمانی پنجساعته شامل ۱۱ تا ۱۶ و ۱۳ تا ۱۸ گروهبندیشدهاند.
موضوعی که فعالان این حوزه آن را آسیب جدی به بخش کشاورزی دانسته اما نهفقط در اصفهان بلکه در همه کشور،برق تمامی مشترکین چاههای کشاورزی دارای کنتور هوشمند باقابلیت کنترلپذیری، در دوره زمانی اعلامشده در کل دوره اوج مصرف بهصورت خودکار اعمال مدیریت بار خواهد شد.
قابلذکر است اجرای این تصمیم با واکنش شدید کشاورزان روبرو شده است. بهویژه اینکه کشاورزان اصفهان ضمن مشکل بیبرقی امسال،سالهاست که با چالش خشکی زایندهرود و بحران خشکسالی دستبهگریبان هستند.
همانگونه که صنعتگران در سالهای اخیر این خاموشیها را موجب اختلال در چرخه تولید خود عنوان کردهاند .کشاورزان هم براین باورند این موضوع تولید و اشتغال کشاورزی را دچار وقفه میکند. حالآنکه برای متولیان صنعت برق کشور نیز باوجود گرمای شدید،افزایش مصرف برق و نا ترازی آن راهحلی جز قطعیهای اینچنینی برای حفظ تعادل برق در کشور، وجود ندارد.
خسارتهای بزرگ قطعی برق برای کشاورزان
بر اساس مصوبه مجلس در خصوص برقی کردن چاههای کشاورزی، وزارت نیرو مکلف بهتامین ۲۴ ساعته برق کشاورزان شد که متأسفانه دولت به بهانه کمبود تولید برق، آن را اعمال نکرد. آنهم در شرایطی که طی ۱۰ تا ۱۲ سال گذشته در مجلس موضوع برقی کردن چاههای کشاورزی مصوب شد که براین اساس کشاورزان،مکلف به برقی کردن چاههای جدید و قدیم خود با استفاده از تسهیلات بانکی بدون نرخ بهره شدند و اکنون بیشتر از 80 درصد از این چاهها وابسته به برق شدهاند.
در این حال بنا بر باور و تاکید کارشناسان،اهمیت حفظ امنیت غذایی برای کشور به میزانی است که وزارت نیرو را موظف بهتامین ۲۴ ساعته برق کشاورزان با ولتاژ مناسب میکند. ازاینرو لازم است قطعی برق چاههای کشاورزی لغو شود، چراکه خاموشی ۵ تا ۶ ساعته برق چاههای کشاورزی در روز، محدودیتهای زیادی را در تولید ایجاد کرده و گفته میشود برخلاف قانون است. و در صورت اضطرار برای این اقدام هم باید سوختهای جایگزین مانند گازوئیل را تخصیص دهند.
به گفته امینی، عضو هیات علمی و رئیس بخش خدمات فنی و تحقیقاتی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر؛ قطعی برق در زمانهای متعدد و بدون اعلام دقیق قبلی، به کشاورزان و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی آسیب جدی وارد میکند، زیرا گیاه یک موجود زنده بیزبان است و این قطعی برق و به دنبال آن قطعی آبیاری به بخش کشاورزی آسیب میرساند.
حتی خاموشی برق در ساعتهای مختلف در هرروز علاوه بر آنکه خسارات فراوانی را برای تولید بهجای میگذارد بر مراکز تحقیقاتی گل و گیاهان هم تأثیرات منفی داشته زیرا نمونههای گیاهی بسیار باارزش و گرانقیمت در آزمایشگاهها و گلخانههای تحقیقاتی نگهداری و یا بررسی میشوند و اغلب آزمایشگاهها تجهیزات لازم و آمادگی کافی برای برنامه زمان قطعی برق را ندارند. نکته قابل تامل دیگر هم کاهش بیش از 60 درصدی مقدار آبی است که با قطع برق در اختیار کشاورز گذاشتهشده و پیامد این اتفاق افت 30 درصدی تولیدات کشاورزی است.
اما در برابر این چالشها و مشکلاتی که کمبود برق برای بخش کشاورزی به وجود میآورد،از نظر مسوولان برقی کشور،قطعیهای موقت برق واحدهای صنعتی – کشاورزی از راهکارهایی است که فعلاً برای مدیریت تقاضا و کاهش بار برق قابل انجام است .از طرفی هم وزارت نیرو برای جبران این خسارت اقدام بهرایگان کردن ۱۹ ساعته مابقی برق کشاورزان کرد ه است .مشوقهایی که کشاورزان آن را ناکافی میدانند زیرا خسارات بالایی که بر بخش کشاورزی وارد میآید قطعاً با چنین جوایزی و تشویقیهایی قابل جبران نیست.
فعلاً چارهای باقی نیست
کاهش عملکرد تولید ۳۰ تا ۳۵ درصد در بخش کشاورزی با قطع برق چاههای بخش کشاورزی از دغدغههایی است که فعالان این حوزه را به خود مشغول کرده است.
از طرفی هم نا ترازی انرژی، همچنان مستمر و سطح تولید کمتر از میزان مصرف است .
بهطوریکه چالشهایی مانند تحریمهای چندساله،محدودیتها و استفاده نشدن از همه ظرفیت و قابلیتهای منابع طبیعی و پتانسیلهای موجود در کشور موجب شده است که کمبود برق کماکان بهعنوان یک معضل بزرگ صنعت و کشاورزی کشور را تهدید و متولیان هم با توصیهها برای کاهش مصرف،تدابیری را در جهت مدیریت،انجام دهند.
در این میان پیشنهادهایی مانند تأسیس نیروگاههای تجدید پذیر و سرعتگیری در احداث بیشتر آنها ازجمله اقدامات کارآمدی است که اگر اجرا شود بخش بزرگی از مشکل کمبود برق، حل میشود اما شواهد گویای فاصله زیاد تا بهرهمندی از این ظرفیت دارد.
با این اوصاف است که فعلاً بهمنظور حفظ پایداری شبکه سراسری برق و برای عبور از این شرایط اضطراری، از راهکارهایی مانند قطعی برق صنعت و کشاورزی و از برنامههایی مانند بهرهوری انرژی استفاده میشود که مشوقهایی را برای مصرفکنندگان فراهم میکند تا مصرف انرژی خود را کاهش دهند.هرچند فعالان و کارشناسان این حوزهها ناراضیاند اما به نظر میرسد چارهای دیگر، باقی نیست.