سفری متفاوت برای گردشگران در مسیر غرب استان
سرزمینی جذاب در غرب استان اصفهان
فریدن، فریدون‌شهر، چادگان و بویین میاندشت از شهرستان‌های غرب اصفهان و در زبان عامیانه بانام فریدن بزرگ معروف است. به‌علاوه خوانسار و گلپایگان هم درهمان سمت‌وسوی غرب از شهرستان‌هایی بشمار می‌آیند که به دلیل ویژگی‌ها و قابلیت‌های طبیعی، تاریخی و فرهنگی قابل‌توجه به‌عنوان مقصدی برای ورود گردشگران از گوشه‌کنار ایران مطرح هستند.
فریدن سرزمینی است باسابقه تاریخی کهن که با نگاهی به پیشینه آن به کاوه آهنگر می‌رسیم و با خصوصیات اجتماعی و نژادی بی‌نظیری به &#۳۹;سرزمین شش قوم&#۳۹; معروف شده است.
این دیار تاریخی در زمان هخامنشیان هم ایالتی آباد و پررونق و در عصر ساسانیان نیز باوجود شهرها و روستاهای فراوان جایگاه موردتوجه‌ی در میان پادشاهان داشته به‌طوری‌که شاپورآباد آن را به شاپور دوم ساسانی نسبت می‌دهند. اما پس از اسلام هم در زمان صفویان این منطقه با عمران و آبادی‌های انجام‌گرفته رونق و معروفیت بیشتری یافت و حتی شاه‌عباس ارمنیان را از ترکمنستان کوچ داده و در برخی از مناطق ایران ازجمله در فریدن ساکن کرد.
تا امروز که همچنان شهرستان‌ها روستاهای این منطقه مورد استقبال اغلب مسافران و گردشگران قرار می‌گیرد. موزه مدرسه سنگی شهرداران، حمام‌های تاریخی شهر دامنه و روستای سفتجان و دره بید، کلیسای روستاهای سواران، غرغن و سینگرد، زیارتگاه خویگان، کوشک عادگان و گُل امیر، مسجد جامع چهلخانه و خلج، خانه‌های تاریخی،کلیساهای زیبا، آبشارها و درمجموع هوای لطیف و عاری از آلودگی، منظره‌ها و طبیعت بسیار زیبا و چشم‌نواز به‌علاوه انواع غذاها و خوراکی‌های محلی هرکدام دلیلی برای جذب توریسم به این منطقه بوده به‌طوری‌که به‌عنوان‌مثال در تعطیلات زمستانی پارسال اعلام شد که بیش از ۱۰۰ هزار گردشگر از مناطق برفی و پیست اسکی این شهرستان استفاده کردند.
همچنین دریک تعطیلات ۲ روزه هم شهرستان چادگان پذیرای ۴۰ هزار مسافر و گردشگر از استان اصفهان و سایر استان‌های کشور بود.
در این حال،هنوز هم جذابیت‌های چنین منطقه‌ای در اصفهان ازنظر بسیاری از علاقه‌مندان به سفر، حتی برای برخی از ساکنان استان اصفهان،ناآشنا است.
گام‌های رونق بخشی به گردشگری غرب استان
خوش آب‌وهوا بودن، شرایط مطلوب و پتانسیل قوی منطقه غرب اصفهان برای جذب گردشگر،همواره از موضوعات مورد تأکید مسوولان و کارشناسان حوزه گردشگری اصفهان بوده است.
هرازگاهی هم با اقداماتی مانند احداث دهکده تفریحی زاینده‌رود، ایجاد خانه‌های بومگردی، جشنواره‌های محلی و.. سعی بر توسعه گردشگری این دیار بوده اما با موفقیت موردنظر روبرو نشده است.
حتی سال ۹۷ مدیر وقت میراث فرهنگی استان اصفهان با توجه بسیار زیاد به توسعه گردشگری در این محور، گفته بود توانستیم برای نخستین بار در۵۰ سال اخیر به رونق گردشگری پایدار در غرب استان اصفهان دست‌یابیم.
از طرفی هم کم‌وبیش همه ساکنان این منطقه با علم نسبت به شرایط اقتصادی آگاه هستند که فقط با اتکا به دامداری و کشاورزی امکان رونق منطقه وجود ندارد و لازم است در کنار این فعالیت‌ها به گردشگری و صنایع‌دستی غرب استان توجه بیشتری شود.
با این اوصاف گام‌های نخستین در راستای توسعه گردشگری در این منطقه از مدت‌ها قبل آغاز شد.
اقداماتی نظیر تأسیس انجمن‌های میراث فرهنگی در اکثر شهرستان‌های غرب استان،آغاز روند توسعه زیرساختهای گردشگری منطقه اعم از تشویق بخش خصوصی و اعطای مجوزهای ساخت مجتمع‌های گردشگری، تأسیس اقامتگاه‌های بومگردی و همچنین ترویج و حمایت از صنایع‌دستی روستایی و عشایری منطقه در کنار ثبت ملی آثار تاریخی و آغاز نهضت مرمت آثار تاریخی غرب استان بخشی از این فعالیت‌ها است که در طول چند سال اخیر به انجام رسید. حال‌آنکه کارشناسان این حوزه همچنان بر این باورند آنچه شایسته توسعه گردشگری این منطقه است به انجام نرسیده و هنوز تا جایگاه واقعی،فاصله بسیار است.
رضا زیرک کارشناس میراث فرهنگی در گفتگو با دنیای اقتصاد با تأکید بر قابلیت‌های بالقوه فراوان گردشگری در اصفهان بیان می‌کند: احتمالاً توجه به این قابلیت‌ها خیلی هم از اهمیت برخوردار نیست چراکه برنامه‌ها و پیگیری‌ها در حدی نبوده که شایسته این استان باشد.
وی توضیح می‌دهد: به‌عنوان‌مثال شرق اصفهان با یک مسیر باستانی و تاریخی منحصربه‌فرد از آثار و بناهای قدیمی و ارزشمندی برخورداراست.ازاین‌رو چند سال قبل،یک محور گردشگری برای آن راه‌اندازی شد ولی به‌غیراز مباحث کویرگردی، خیلی زود مابقی،فراموش گردید.
این کارشناس اظهار می‌کند :حال در غرب استان هم مناطقی وجود دارد که هرکدام از ظرفیت خوبی در راستای جذب گردشگر برخوردار است. از شهر زیرزمینی تیران و کرون گرفته تا کاروانسراهای نجف‌آباد، جاذبه‌های گلپایگان و خوانسار،پل زمان خان، فریدن و فریدون‌شهر و چادگان که محورهای گردشگری پرقدرتی را تشکیل داده‌اند.
و می‌افزاید: به‌طوری‌که گردشگران با طی یک مسیر ۲ ساعته می‌توانند با جاذبه‌هایی زیبا در این شهرستان‌های روبرو شوند. اما معرفی و البته فراهم‌سازی بستر لازم برای ورود توریسم به این منطقه جای کار فراوانی دارد.
به گفته زیرک متأسفانه میراث فرهنگی چند سال است که تکلیفش با خودش هم مشخص نیست و اگر اقداماتی را برای این مناطق انجام داده درخور و اندازه لازم نبوده است.
وی یادآور می‌شود : این‌که برنامه‌ای تعریف شود ولی پیگیری برای آن نباشد فایده‌ای دربر ندارد.
همانند بسیاری از ثبت‌های جهانی که انجام گرفت اما کاربردی نداشته است.
این کارشناس تصریح می‌کند: برای گردشگری محور غرب استان هم تعریف و تمجیدهای بسیاری می‌شود. برنامه‌های زیادی هم تاکنون تعریف‌شده است اما بدون زیرساخت سازی و بدون حمایت‌های لازم و کافی کار به‌جایی نمی‌رسد.
زیرک می‌گوید :از سویی دیگر، هم رونق گردشگری تحت تاثیر فضای اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور قرار دارد و اکنون حال این شرایط چندان مساعد نیست که انتظار بر حال خوش صنعت گردشگری باشد.
وی در ارتباط با تأثیر تبلیغات بر رونق گردشگری در منطقه غرب استان بیان می‌کند: بدون شک تبلیغات و بازاریابی بدون تأثیر نیست حتی بدون آن نمی‌توان توقع جذب توریسم را داشت. اما نتیجه‌بخش بودن تبلیغات زمانی اتفاق می‌افتد که جذابیت هم برای گردشگری آن منطقه تعریف شود.
به عبارتی گردشگری که با تکیه‌بر تبلیغات،وارد یک منطقه می‌شود انتظاراتی دارد که اگر برآورده نشود بازگشتی نخواهد داشت. بنابراین تا زمانی که به‌طور همه‌جانبه زیرساختهای گردشگری را در یک منطقه فراهم نکنیم نباید چشم‌داشتی برای رونق داشته باشیم.
گردشگران را به سمت غرب استان،سوق دهیم
تعادل عرضه و تقاضا، توزیع فعالیت‌های فصلی درزمینه صنعت گردشگری در کنار ایجاد زمینه مشارکت ساکنان بومی در فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با گردشگری همچون ایجاد مراکز اقامت و پذیرایی به ویژه با حفظ ساختارهای دوستدار طبیعت می‌تواند مسیری برای توسعه پایدار در این منطقه ایجاد کند،
همچنین نباید از نظر دور داشت که برخی تجربه‌های تلخ در ساخت شهرک‌های ویلایی که منجر به تخریب محیط زیست، بارگذاری غیرمجاز ساخت و ساز در مناطق روستایی و چالش‌های اقتصادی و فرهنگی برای جامعه میزبان شده اند را در منطقه‌هایی که هم اکنون از مزیت توسعه نیافتگی برخوردار هستند، تکرار نشوند، مشابه وضعیتی که هم اکنون در شمال کشور به وجود آمده است و به جولانگاه سوداگران ویلاساز مبدل شده!
به عبارتی دیگر تجربه ابیانه که از جمله موفق ترین تجربه‌های گردشگری طبیعی، تاریخی و فرهنگی در استان اصفهان به شمار می‌رود و روستای ماسوله در استان گیلان، از جمله نمونه‌های پیش رو برای توسعه پایدار و دوستدار محیط زیست به شمار می‌روند.
هر چند تبلیغات قوی‌تر ازجمله راهکارهای رشد و توسعه صنعت گردشگری در سمت غرب استان اصفهان است و در چند سال اخیر نیز با این هدف یعنی پیشرانی گردشگری و جذب توریسم بیشتر در این محور،نسبت به آن اقدام شده است.
در این میان مسئله قابل‌تأمل برای این منطقه فصلی بودن گردشگری به دلیل موقعیت آب‌وهوایی آن و عدم توازن امکانات زیرساختهای گردشگری در همه شهرها روستاهای این منطقه است.
به‌گونه‌ای که بسیاری از منابع و قابلیت‌های این‌سوی استان اصفهان که هریک پدیده‌ای در صنعت گردشگری محسوب می‌شود به حاشیه رانده‌شده و وارد گردونه فعالیت‌های این صنعت نشده است.
اما در بین همه این چالش‌ها به نظر می‌رسد کمبود تبلیغات و بازاریابی مناسب در جهت معرفی این منطقه که به‌عنوان یکی از مهم‌ترین شاخصه‌های توسعه گردشگری مطرح می‌شود از ایرادات و ضعف‌هایی است که می‌بایست مسوولان و متولیان شهرستان‌های غربی استان موردتوجه قرار داده و به تقویت چنین مهمی توجه بیشتری را نشان دهند و البته همراه و همسو با این مهم،بستر و شرایط مناسب گردشگر پذیر بودن را هم برای این منطقه فراهم نمایند.
