ترافیک با اصفهان چه می‌کند
بدیهی است با توجه به الگوی توسعه شهر‌ها که می‌توان در دو گروه برنامه‌ریزی‌شده و اتفاقی طبقه‌بندی کرد، رسیدگی به وضعیت ترافیک متفاوت خواهد بود. به گزارش یکی از خبرگزاری‌های شهر اصفهان، اکثر شهر‌های کشور با الگوی اتفاقی تبدیل به کلان‌شهرهایی شده‌اند که مدیریت ترافیک هم به دنبال حل مشکلات ترافیکی ناشی از توسعه اتفاقی است، لذا ساماندهی این‌چنین وضعیتی به‌مراتب مشکل‌تر از ساماندهی ترافیک در یک شهر با موقعیت برنامه‌ریزی‌شده است. این مقوله را می‌توان از دو منظر موردتوجه قرارداد که منظر اول ساماندهی سخت‌افزار کار از قبیل اصلاح هندسی راه‌ها، نصب چراغ‌های هوشمند و امثال آن است، منظر دوم ساماندهی نرم‌افزاری است که شامل تغییر رفتار شهروندان تغییر رفتار رانندگان، آموزش‌های محیطی، آلودگی‌های صوتی و صرفه‌جویی سوخت، کاهش مسافت و مواردی از این قبیل که در گروه عوامل اجتماعی فرهنگی و محیطی جای می‌گیرد. مقایسه این دو منظر نشان می‌دهد با توجه به مفروض بودن الگوی اتفاقی توسعه در شهر با هر یک از این دیدگاه‌ها به‌تنهایی نمی‌تواند مشکل ترافیک را در یک فرآیند شکل‌گیری مجدد حل کند لذا لازم است هر دو بخش هم‌زمان و گاهی در یک تعامل و تحت مدیریت واحد عمل کند.
کارشناسان اعتقاددارند شرکت‌های دانش‌بنیان که پایه‌گذار ایده‌های نو هستند می‌توانند در توسعه سامانه‌های هوشمند کمک‌حال مدیریت شهری باشند، اما قدرت ریسک‌پذیری مدیران و تکیه‌بر دانش جدید موضوعی است که این روز‌ها کلان‌شهرها به آن نیاز مبرم دارند. باید دید در سال‌های قرن جدید خورشیدی که خودرو‌های شخصی روزبه‌روز رو به افزایش است و شهر‌ها جوابگوی حجم آن‌ها نیست، ترافیک چگونه و با چه راهی کنترل خواهد شد.
یکی از چالش‌هایی که کلان‌شهر اصفهان را در کنار چالش‌های محیط زیستی تهدید می‌کند، مشکل بزرگ ترافیک و پارکینگ‌های شهری است. به گزارش روابط عمومی معاونت حمل‌ونقل و ترافیک شهرداری اصفهان، در سال ۱۴۰۱، مجید عموچی بابیان اینکه شهرداری اصفهان ۴۳ پارکینگ با ظرفیت مجموعا ۹ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودرو را دارد، اظهار کرد: از این تعداد پارکینگ، ۱۷ پارکینگ روباز و مابقی مسقف و طبقاتی هستند. این صحبت در حالی مطرح می‌شود که اصفهان دارای ۱ میلیون ماشین در حال تردد است. شهری با بیش از دو میلیون نفر جمعیت و یک‌میلیون خودرو، ۱۰ هزار جای پارک در پارکینگ‌ها دارد که همین امر باعث شده بخش‌هایی از شهر در ساعاتی از روز، تجربه بسیار سختی با ترافیک داشته باشند.
خبرگزاری ایلنا هم در سال ۱۴۰۲ در گفتگو با اعضای شورای شهر نوشته است:
عوامل زیادی در تشدید ترافیک اصفهان نقش‌آفرین هستند از معماری شهری گرفته تا بی‌توجهی به فرهنگ ترافیکی، از کوتاهی دستگاه‌های اجرایی تا کمبود و فرسودگی ناوگان حمل‌ونقل عمومی شهر، ولی آنچه مشخص است اگر برای این چالش شهر به‌سرعت کاری انجام نشود بیش از گذشته شاهد، دودشدن عمر مردم دیار اصفهان، پشت ترافیک‌های سنگین شهری خواهیم بود.
رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان در این پیوند چندی پیش در نشست خبری به در پاسخ به سؤال خبرنگار ایرنا گفت: گسترش حمل‌ونقل عمومی درون و بیرون شهری برای حل چالش اصفهان ضروری است و مدیریت شهری اصفهان در تلاش است تا در زمینه توسعه حمل‌ونقل عمومی گام بردارد و خواسته ما از مدیریت استان تأمین نیاز‌های این حوزه است.
محمد نور صالحی ادامه داد: برای کاهش ترافیک اصفهان راه‌اندازی گام اول خط دوم مترو ضروری است و پیش‌بینی اولیه این است که پایان سال آینده بخش اول، خط دوم قطار شهری راه‌اندازی شود و همه برای تحقق این هدف باید تلاش کنیم. دوران همه‌گیری کرونا، بی‌توجهی عمیقی به حمل‌ونقل عمومی درون و برون‌شهری شد و به دلیل اینکه سال‌های گذشته با رکود عمیقی در این حوزه مواجه بودیم، با شرایط آرمانی فاصله زیادی داریم.
معاون برنامه‌ریزی، پژوهش و فناوری اطلاعات شهرداری اصفهان نیز در سال ۹۶ گفته بود: ایجاد خدمات الکترونیکی و توسعه بازار‌های کوثر می‌تواند به کاهش جابجایی‌های شهری کمک کند. مبحث اصلاح ساختار شهرداری‌ها در دست بررسی وزارت کشور بود که از ابتدای سال ۹۴ دستورالعملی برای اصلاح ساختار به شهرداری‌ها ارسال کرد. اصلاح ساختار شهرداری‌ها باید در مدت یک سال انجام می‌شد و با توجه به اینکه سایر شهرداری کلان‌شهرها هم‌اینک وارد مرحله اجرایی طرح‌شده‌اند، شهرداری اصفهان نسبت به دیگر کلان‌شهرها با تأخیر تغییر ساختار خود را آغاز کرده است. به این منظور برخی از معاونت‌ها ادغام، برخی حذف‌شده و یا تغییر می‌کنند اما در حوزه‌ای مانند حمل‌ونقل، باید سازمان‌های بیشتری برای اصلاح ساختاری در نظر گرفته شود. کیفیت خودرو، نقص فنی برخی از خودرو‌ها، مصرف بالای سوخت و بسیاری از موارد دیگر باعث شده است تا آسیب‌های زیادی به شهر اصفهان وارد شود. بهترین راهکار کاهش مشکلات ترافیکی کاهش استفاده از خودرو‌های شخصی و تردد‌های شهری است، نه اضافه کردن خیابان‌ها.
راهکار‌هایی دیگر نیز وجود دارد که با برنامه‌ریزی شهری و همکاری دانشگاه‌ها می‌توان بر بسیاری مشکلات ترافیکی فائق آمد.
صحبت‌های قدیمی یک مقام مسئول ازاین‌جهت مهم است که با یک نگاه کلی می‌توان دید که اصفهان از سال ۹۶ به این‌سو نه‌تنها تغییر مثبتی در حوزه ترافیک نداشته بلکه روزبه‌روز شرایط آن سخت‌تر شده است. تمرکز ترافیک بر هسته مرکزی شهر و عدم ایجاد طرح‌های عمرانی برای کاهش ترافیک در آن ناحیه نشان می‌دهد که هنوز در به همان پاشنه می‌چرخد.
یکی از مشاورین شورا در حوزه ترافیک نیز اخیراً گفته بود:
«رینگ سوم ۴۷ کیلومتر است که با سرعت و کیفیت بسیار انجام شد، اگر رینگ سوم اجرایی نشده بود، هم‌اکنون در حوزه حمل‌ونقل و ترافیک مشکلات بسیاری داشتیم.
پیشکسوت مدیریت شهری اصفهان تصریح کرد: اجرای رینگ سوم خوب پیش‌بینی شد، هرچند آن زمان تنگ‌نظری‌هایی وجود داشت و گفته می‌شد برای اجرای آن کمی دست نگه‌دارید، اما با جدیت ادامه یافت و یکی از پروژه‌های ماندگار و جاودانه برای شهر اصفهان است.»
