فرونشستِ دیگرِ اصفهان، ناشی از خشکسالی مدیریتی است

مهران زینلیان روز شنبه در نشست شورای فنی استانداری اصفهان در زمینه معضلات بنای تاریخی مسجد سید که در محل این اثر تشکیل شد، افزود: بخشی از خشکسالی مدیریتی، امروز و در شورای فنی در اظهارات متولیان این بنا به صورت نبود هماهنگی بین بخش‌های مختلف برای اداره آن به عینه مشهود بود و این موضوع به هیچ وجه قابل قبول و زیبنده اصفهان نیست.

وی اظهار‌کرد: بخشی از مسائلی که در بناهای تاریخی اصفهان مثل مسجد سید رخ داده است، به مساله فرونشست بازمی‌گردد که این موضوع به طور کلان در حال پیگیری است.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان افزود: خبرهای جدید حاکی از بارگذاری های جدید بر زاینده رود است و این موضوع به هیچ وجه برای مدیریت استان اصفهان قابل قبول نیست و استانداری اصفهان در ماه‌های گذشته و در تمام سطوح و با تمام توان پیگیری های زیادی در این رابطه انجام داده است.

زینلیان گفت: یک طرفِ مشکلات بناهای تاریخی مثل مسجد سید پیگیری مباحث کلان در خصوص فرونشست و زاینده‌رود است که از سوی مدیریت استان در حال پیگیری است تا حق مسلم مردم اصفهان در خصوص احیای زاینده‌رود که مشکلات آن به آثار تاریخی کشیده شده است حل شود و از فرونشست فزاینده در آثار تاریخی اصفهان جلوگیری کنیم. وی تاکید کرد : اما بخش دیگر ِ مشکلات بناهایی مثل مسجد سید به عدم هماهنگی در مدیریت آنها بازمی گردد، اگر میراث فرهنگی در سال های گذشته به این موضوعات به طور جدی تر ورود کرده بود، کار بناهایی مثل مسجد سید به اینجا نمی رسید.

زینلیان گفت: صحنه‌هایی که در مسجد تاریخی سید می‌بینیم مانند تخریب‌ها و نوع نگهداری از این بنای تاریخی قابل قبول نیست و لازم است که میراث‌فرهنگی به عنوان متولی اصلی بناهای تاریخی ورود جدی به این موضوع داشته باشد و جایی که احساس می کند کار پیش نمی‌رود، به طور حتم با شکایت قضایی و رسمی وارد کند.

وی تصریح کرد : تشکیل کارگروه پیش از طرح شکایت قضایی منطقی‌تر است و درنتیجه تشکیل کارگروه در شورای فنی مصوب می شود تا تمامی ذی نفعان و ذی مدخلان در این کارگروه حضور داشته باشند و اولین کار آن، تعیین تکلیف مدیریتی برای مسجد سید است و اگر شرایط برای مسجد سید در ماه‌های آینده به همین منوال بود ، این موضوع جرم‌ انگاری تلقی می‌شود و به هیچ عنوان قابل قبول نیست که آثار تاریخی با این وضع اداره و تخریب بشوند.

معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری اصفهان ادامه داد: در نتیجه متولی باید پاسخگو باشد و اگر نتواند پاسخگو باشد، دستگاه قضایی ورود می‌کند؛ باید مدیریت یکپارچه اتفاق بیفتد و در این عرصه محدودیتی نداریم و بر همین اساس تمام افراد باید در این چارچوب حضور داشته و به مدیریت استان پاسخگو باشند.

وی افزود: در مباحث مقاوم‌سازی و نگاه به آثار تاریخی باید طیف وسیع‌تری از کارشناسان و نخبگان استفاده شود و از دیگر سو باید برای این مجموعه یک طراحی با زمان‌بندی مشخص انجام شود؛ انتظار داریم که طرح مجموعه با زمان‌بندی مشخص شامل مرمت، مقاوم‌سازی و بازسازی در اسرع وقت به مجموعه مدیریت استان ارائه شود تا در ادامه مباحث حقوقی با کمک شهرداری اصفهان پیش برود.

درادامه جلسه شورای فنی استانداری اصفهان برگزار شد، رئیس اداره تحقیق اداره کل اوقاف و امور خیریه‌ استان اصفهان گفت: آقای محمدتقی شفتی چندین سال متولی مسجد سید است و وظایف حفظ عین موقوفه به عهده ایشان است که باید انجام بدهند لیکن اگر اینکه اقداماتی انجام شده است یا خیر، باید ایشان پاسخگو باشد.

حسین منصوری افزود: درآمد موقوفه صرفا در خود محل وقف باید خرج شود و آنچه از درآمدها وجود دارد که اندک هم هست در اختیار متولی یعنی آقای شفتی است.

وی با بیان اینکه اوقاف در زمان حاضر دخالتی نمی‌تواند در مسجد سید داشته باشد، چرا که مسجد متولی دارد، ادامه داد: محمدتقی شفتی همچنان متولی است و تمام وظایف تولیت از حفظ عین و اجرای نیت با ایشان است و اگر توانایی این کار را ندارد باید اعلام کند تا اوقاف این امور را انجام بدهد.

همچنین در این نشست سرپرست اداره‌کل میراث‌فرهنگی گردشگری و صنایع‌دستی استان اصفهان گفت: با توجه به ۲۲ هزار اثر شناخته شده در استان اصفهان و نزدیک به ۲ هزار اثر ثبت ملی بحث نگهداری بناهای چند مدیریتی مثل مسجد سید هزینه بر و نیاز به کمک بسیاری از دستگاه‌ها و ارگان‌ها دارد.

حمید رضا محققیان افزود: افرادی که در ارگان‌ها و نهادها می‌توانند کمک حال مباحث مرمت، حفظ و نگهداری بناهای تاریخی باشند، باید به این موضوع ورود کنند ؛ مساله‌ای که باید طرح موضوع شود این است که متولی اصلی بنای تاریخی، مسوول حفظ و نگهداری آن هم هست.

محققیان گفت: مساله مسجد سید ، رسانه‌ای شده و یک طلب عمومی است که اقدامات لازم در این مسجد انجام شود و سایر دستگاه‌ها هم در این رابطه باید کمک کنند تا مسجد سید از این وضعیت نجات پیدا کند.

وی یادآور شد: نواده مرحوم شفتی طبق ابلاغی که از تاریخ ۱۳ ام اردیبهشت سال ۱۴۰۲ دریافت کرده اند به عنوان عضو هیات امنا شناخته می‌شوند و در بند ۳ این ابلاغیه، مراقبت کامل در حفظ و نگهداری ابنیه، اموال و تاسیسات، نظم و پاکیزگی و انجام تعمیرات، بهسازی و توسعه مورد نیاز برابر طرح مصوب از موارد قید شده است.

محققیان گفت: میراث‌فرهنگی برای همین امسال یک میلیارد تومان اعتبار برای مسجد سید در نظر گرفته است تا با گرفتن پیمانکار، مرمت های فوری و تعمیرات انجام شود.

وی ادامه داد: هرچند گروه امانی میراث فرهنگی از قبل یکسری مرمت‌های اضطراری در مسجد سید انجام داده است اما همچنان آمادگی دارد که هرجا نیاز به مرمت‌های اضطراری است، ورود کنند.

در جلسه شورای فنی استانداری اصفهان پیرامون شرایط مسجد سید، محمدتقی موسوی شفتی متولی فعلی مسجد سید نیز حضور داشت و فرزند وی محمدحسین موسوی شفتی به عنوان نماینده این خاندان گفت: مسجد سید متولی شرعی و قانونی دارد و آنچه نیاز است در رابطه با مسجد سید تشکیل شود یک کارگروه فنی ، تخصصی و کاربردی است که بتواند به لحاظ معماری و تزئینات و با وجود کارشناسان دانشگاه هنر و میراث‌فرهنگی و پشتیبانی استانداری مسائل را بررسی کنند. مسجد سید، یکی از مساجد تاریخی اصفهان و متعلق به دوره قاجار است.

در سال‌های اخیر بی‌توجهی نسبت به بنای مسجد سید شرایط نامطلوبی را برای آن رقم زده، این شرایط در حالی است که آثار فرونشست چون ترک‌ها و نشست های نامتقارن نیز شرایط این مسجد را سخت تر کرده است.