آیین افتتاحیه نشست تخصصی میراث‌فرهنگی ناملموس و تغییرات اقلیمی در اتاق بازرگانی اصفهان
میراث‌فرهنگی ناملموس عامل صلح و پیوند ملت‌ها است
محمدجعفر فوده، نایب‌رئیس اتاق بازرگانی اصفهان با اشاره به زیبایی‌های چهارفصل شهر اصفهان گفت: اصفهان تنها یک شهر زیبا نیست؛ بلکه دارای میراث‌فرهنگی و تاریخی بی بدیلی نیز هست. یکی از جالب‌ترین جنبه‌های فرهنگی اصفهان وجود میراث ناملموسی است که به دلیل زیبایی و ارزش‌های فرهنگی خاصی که دارند موردتوجه مردم و محققان قرار گرفته‌اند.
این میراث ممکن است در زندگی روزمره مردم عادی به نظر برسند؛ اما ارزش‌های بزرگی را در خود جای‌داده‌اند. میراث‌فرهنگی ناملموس اصفهان یکی از دلنشین‌ترین و مهم‌ترین جنبه‌های تاریخ و فرهنگ این شهر زیبا است. مژگان ایزدی، عضو هیات نمایندگان و رئیس کمیسیون گردشگری اتاق بازرگانی اصفهان نیز با اشاره به اتفاقات تلخی که در منطقه در حال روی دادن است، گفت: امروز شاهد جنگ بزرگ و ناجوانمردانه در سطح منطقه هستیم که نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود. این جنگ علاوه بر نسل‌کشی مردم مظلوم فلسطین، اثری از میراث ملموس و ناملموس این سرزمین باقی نمی‌گذارد. وی در ادامه با بیان اینکه میراث‌فرهنگی فراتر از آثار تاریخی و عناصر مادی است، گفت: بُعد ناملموس میراث‌فرهنگی شامل سنت‌های شفاهی برگرفته از آداب‌ورسوم اجتماعی، صحبت‌های شفاهی، آیین‌ها، جشنواره‌ها و دانش ساخت صنایع‌دستی است. میراث ناملموس فرهنگی مزیت رقابتی جدی در حوزه گردشگری و جذب گردشگر به‌حساب می‌آید. ارزش میراث‌فرهنگی ناملموس صرفاً به‌عنوان یک کالای فرهنگی بر مبنای رقابتی به‌خاطر انحصاری بودن و یا خاص و بی‌همتا بودن آن نیست؛ بلکه اشتراکاتی در میراث‌فرهنگی ناملموس مشاهده می‌شود که همبستگی و انسجام جوامع مختلف را به دنبال دارد. امروز گردشگری فرهنگی بخش مهمی از تقاضای صنعت گردشگری را به خود اختصاص داده است.
آتوسا مؤمنی، رئیس مرکز مطالعات منطقه‌ای، پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در آسیای غربی و مرکزی سازمان جهانی یونسکو نیز با بیان اینکه میراث‌فرهنگی ناملموس از ظرفیت‌های بی‌بدیل و به تعبیری حافظه تاریخی زیسته جوامع صاحب هویت امروز برای رسیدن به توسعه پایدار برشمرده می‌شود، گفت: این نشست تخصصی در راستای تبادل تجارب و اطلاعات میان کشورهای مدعو، تدوین یک روش پژوهشی و پروژه‌های آزمایشی و همچنین شناسایی اقدامات پاسدارانه در ارتباط با تغییرات اقلیمی و اثرات آن است. وی در ادامه با اشاره آثار مخرب تغییرات اقلیمی بر جوامع بشری در دنیای امروز افزود: کشورهای منطقه همگی در بعضی از آسیب‌های نشئت‌گرفته از پدیده تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن دارای اشتراکاتی هستند، ضمن اینکه همه آنها میزبان عناصری از میراث‌فرهنگی ناملموس به شکل دانش و کنش‌های سنتی هستند و بنابراین ظرفیت کمک به اجتماعات محلی را برای تقویت تاب‌آوری آنان در مقابل آثار تغییرات اقلیمی و در نهایت کمک به پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس در مواجهه با تغییرات اقلیمی و اثرات آن را دارا هستند. علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت و تعیین حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی در ادامه این آیین، پیام عزت‌الله ضرغامی، وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشورمان را قرائت کرد که در بخش‌هایی از آن آمده است: «موضوع مهمی که در ادبیات جهانی در سالیان اخیر تکرار می‌شود، تغییرات اقلیمی و تأثیرات آن در مناطق مختلف کره خاکی است. بخشی از تغییرات اقلیمی متأثر از مداخلات ما و در واکنش به آن صورت می‌گیرد. پیشینیان در طول تاریخ الگوی مناسبی را برای تعادل پایدار در محل سکونت خود یافته و به هم زیستی مسالمت‌آمیزی رسیده بودند که نسل حاضر باهدف بهره گیری از طبیعت، اقدام به برهم‌زدن آن نموده است. الگوی آزموده شده‌ای که در قالب میراث‌فرهنگی ناملموس این سرزمین تعریف می‌شود، بهترین راه برای ادامه طریق و توسعه پایدار است چرا که در دوراهی امتناع از زمینه و ازبین‌رفتن و دیگری معاصر کردن سنت‌ها و اهل این سرزمین شدن، راه دوم منطقی‌تر خواهد بود. مردم هم به‌عنوان متولیان و ذی‌مدخلان اصلی، همواره نقش تعیین‌کننده‌ای در نیل به اهداف تعیین شده از سوی حاکمیت‌ها و دولت‌ها در جهت گفتمان‌سازی و جریان‌سازی خواهند داشت و ازاین‌حیث پرداختن و پررنگ‌کردن نقش فعالان غیردولتی می‌تواند تضمین‌کننده اتخاذ بهترین تصمیم و اجرایی‌شدن آن در تمامی وجوه باشد.»
جی سونگ کیم، رئیس مرکز بین‌المللی اطلاع‌رسانی و شبکه‌سازی میراث‌فرهنگی ناملموس کره جنوبی (ایچ کپ) نیز در ادامه این مراسم گفت: ایچ‌کپ از مراکز مقوله دوم یونسکو است که تحت موافقت‌نامه‌ای میان دولت کره و یونسکو در سال ۲۰۱۱ به‌منظور پاسداری از میراث‌فرهنگی ناملموس منطقه آسیا - اقیانوسیه در جمهوری کره تأسیس شد. دو عملکرد اصلی ایچ‌کپ عبارت‌اند از اطلاع‌رسانی و شبکه‌سازی. تاکنون ایچ‌کپ حدود ۳۰ نشست زیر منطقه‌ای شبکه‌ای را باهدف ترویج همکاری‌های منطقه‌ای برای گفت‌وگو در مورد مسائل و فعالیت‌های منطقه‌ای و شبکه‌سازی میان ذی‌مدخلان مختلف از جمله متخصصان حوزه میراث‌فرهنگی ناملموس برگزار کرده است. این نشست نیز که در اصفهان برگزار می‌شود، نشستی زیر منطقه‌ای است که با همکاری مشترک مرکز ایچ‌کپ، مرکز میراث ناملموس تهران و مؤسسه باغ پارسی میراث زنده برگزار می‌شود. وی در ادامه تصریح کرد: ایچ‌کپ اکنون با بخش آموزش یونسکو نیز در حوزه همکاری‌های بین‌بخشی مشارکت می‌کند. آموزش، عاملی کلیدی در کنوانسیون ۲۰۰۳ محسوب می‌شود. ازاین‌رو، همکاری با بخش آموزش اقدامی بسیار ضروری در انتقال پایدار میراث‌فرهنگی ناملموس به‌حساب می‌آید. به همین دلیل ما همکاری‌های بسیار نزدیکی با ذی‌مدخلان دیگر در حوزه آموزش نیز داریم. از جمله پروژه‌های در دست اجرا در این زمینه پروژه شبکه آموزش عالی منطقه آسیا - اقیانوسیه (APHEN-ICH) و پروژه «آوردن میراث زنده به کلاس درس» در منطقه آسیا-اقیانوسیه هستند. ژانت بلیک، رئیس مؤسسه باغ پارسی میراث زنده و مشاور جهانی یونسکو نیز ضمن تبریک بیستمین سالگرد تصویب کنوانسیون میراث‌فرهنگی ناملموس در پاریس گفت: الان می‌توان گفت که این کنوانسیون دوره کودکی خود را پشت سر گذاشته و به بلوغ و جوانی رسیده است؛ ولی همچنان راه زیادی در پیش دارد. وی در ادامه تغییرات اقلیمی را یکی از مهم‌ترین چالش‌های جهانی برشمرد و اظهار‌کرد: برای پاسخ‌دادن به این چالش بزرگ تنها یک راه پیش رو داریم و آن هم همکاری در سطح بین‌المللی است. فعالیت ما هم در همین راستا است و امیدواریم این اقدامات کوچک که در بخش‌های مختلف جهان انجام می‌شود به یک کار بزرگ بینجامد. میراث‌فرهنگی ناملموس به‌عنوان منابع ارزشمند اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی برای جوامع خود محسوب می‌شود که با بهره‌بردن از آن، جوامع می‌توانند با پایداری زیست‌محیطی به حیات خود ادامه دهند. حل مشکلات و چالش‌های تغییرات اقلیمی تنها با همکاری سازمان‌های دولتی و غیردولتی امکان‌پذیر است. خوشحالیم که در این نشست نقش و جایگاه سازمان‌های غیردولتی پررنگ‌تر شده است. علی دارابی، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور نیز در این جلسه با اشاره به سابقه و اهمیت اصفهان در تاریخ و میراث‌فرهنگی ایران، گفت: اصفهان قطب گردشگری کشور است و تصور جهان بدون ایران، ایران بدون اصفهان و اصفهان بدون میدان نقش‌جهان دشوار است. در ایران بیش از یک میلیون آثار تاریخی وجود دارد که ۳۵ هزار اثر تاکنون به ثبت جهانی یونسکو رسیده‌اند و از این لحاظ ایران جزو ۱۰ کشور نخست دنیا محسوب می‌شود. در تازه‌ترین نشست یونسکو که در عربستان برگزار شد ۵۴ کاروان‌سرای ایرانی نیز به ثبت جهانی رسیدند.
