تیغ دو لبه موتورسیکلتها
اقتصاد اصفهان به موتور گره خورده است
سرو صدا و تصادف و خرده سرقتهای سطح شهر فقط یک روی سکه حضور وسیله حمل و نقل عجیبی به نام موتورسیکلت است؛ روی دیگر این سکه چرخش پول و درآمد خانوارها قرار گرفته است. درآمدی که با موتور حاصل میشود، چرخ اقتصاد و جیب جوانان بیکار و خانوادهها را میچرخاند. به غیر از مزاحمتها و ویراژهای سرسامآورشان این بار به موتورسواری نگاه کنید که از وسیله نقلیه خود پول در میآورد، کاری که بازگشت سرمایه مناسبی دارد اما نفس شهر را حبس کرده است.
جذاب و اقتصادی
اصفهان از نظر شماره گذاری وسیله نقلیه در سال۹۵در جایگاه دوم کشور قرار گرفت. در همان سال ۱۷۱هزار و ۹۹۲ خودرو و موتورسیکلت در اصفهان پلاک شد.
با گران شدن خودرو حالا چند ماهی است که سرمایههای سیال در بازار موتورسیکلت فرود آمده و قیمت آن را چندبرابر کردهاند، بنابراین طبیعی است که میزان شمارهگذاری این وسیله دوچرخ در شهر موتورسیکلتها افزایش یابد.به گفته سرهنگ محمدرضا محمدی، رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی فرماندهی انتظامی استان اصفهان، از ابتدای امسال تاکنون چهار هزار دستگاه موتورسیکلت در این استان شمارهگذاری شده که در مقایسه با سال قبل ۳۰ درصدافزایش داشته است.
حجم خرید موتورسیکلت و تردد موتورسواران باعث شد تا اصفهان در پله سوم استانهای موتورسوار قرار بگیرد. آنطور که رئیس مرکز شماره گذاری و تعویض پلاک پلیس راهور ناجا میگوید، تهران بزرگ با حدود ۲ میلیون دستگاه موتورسیکلت، خراسان رضوی ۱.۳ میلیون دستگاه، اصفهان ۱.۲ میلیون دستگاه، فارس ۹۱۶ هزار دستگاه و خوزستان با ۵۶۴ هزار دستگاه موتورسیکلت بیشترین موتورسیکلت های کشور را به خود اختصاص دادند.
گزارش بانک مرکزی درسال۹۶ نشان میدهد، ۱۷.۴ درصد از خانوادههای شهری ایران، موتورسیکلت در اختیار دارند. البته امروز این نرخ با تغییر و تحولات اقتصادی افزایش یافته است . تردد و حضور بالای موتورسواران در اصفهان باعث شده تا چرخ صنعت موتور سیکلت در این استان تندتر از سایر استانها بچرخد به طوریکه ۱۰درصد سهم بازار موتورسیکلت کشور به استان اصفهان تعلق دارد. حدود ۲۶۰هزار موتورسیکلت در ۷سال گذشته در این استان خرید و فروش شده که به ۳۷هزار موتورسیکلت در سال میرسد.
حالا فارغ از بحث کاسبی با موتور پای خانوادههایی که در صنعت ساخت، مونتاژ، تولید و فروش موتور در اصفهان فعال هستند نیز به میان میآید. هفت تا ۱۲ هزار نفر بطور مستقیم در این صنعت شاغل هستند که با احتساب پیکهای موتوری، صنف تعمیرات و خدمات پس از فروش، قطعه سازان و غیره به بیش از ۳۰۰ هزار نفر در کشور میرسند. در شهرک صنعتی رازی اصفهان بیش از ۳۰واحد قطعهساز در حوزه موتورسیکلت فعالیت دارند که قطعات مورد نیاز کارخانه موتورسیکلتسازی این شهرک را تامین میکنند. بیش از ۴۵۰نفر بهطور مستقیم و بیش از هزار نفر بهطور غیرمستقیم با کارخانه موتورسیکلتسازی اصفهان همکاری دارند. حدود ۴۸۰ واحد صنفی فعال در اصفهان هم در زمینه تعمیر دوچرخه و موتورسیکلت وجود دارد. بنابراین باید به جمعیت یک میلیون و ۲۰۰هزار نفری موتور سواران اصفهانی که بخش زیادی از آنها ازموتور کسب درآمد میکنند، آمار بالا را نیز اضافه کرد. نان حدود۱.۵میلیون اصفهانی به موتور و صنعتش گره خورده و بدون شک گردش مالی این دوچرخ اقتصادی در اصفهان قابل توجه است. فعالیت این تعداد باعث شده تا میزان قابل توجهی از GDPاصفهان به موتورسیکلت وابسته باشد. در سال۹۸ استان اصفهان در رتبه چهارم بزرگترین اقتصادهای کشور قرار داشت و ۳۱ درصد از بار تولید ناخالص داخلی اصفهان بر عهده صنعت بود. در سال یاد شده، بخش خدمات «عمدهفروشی و خردهفروشی، تعمیر وسایل نقلیه موتوری و موتورسیکلت»،۱۶.۳ درصد از GDP استان را برعهده داشت.
درآمد زا و اقتصادی
پیک موتوری، حمل بار و کالا، سفارش غذا و تاکسی موتوری، کسب و کار این روزهای تعدادی از جوانان اصفهانی است. شاید در گذشته اقتصاد موتوری در سطح شهر نمود بیرونی چندانی نداشت اما حذف عبور و مرور از محور چهارباغ و تجمع تاکسیهای موتوری پشت سد این خیابان، نشان داد که کسب و کار با این وسیله نقلیه در اصفهان در قیاس با تهران اگر بیشتر نباشد، کمتر هم نیست.
در سال گذشته بیشترین میزان درخواست اسنپ باکس ۳۳۰هزار مورد در یک روز بوده است. درخواست در تهران با اختلاف رتبه اول کشور است. در صورتیکه نیمی از درخواستها را برای تهران در نظر بگیرید و درخواست روزانه مشتریها برای موتورهایی که در خدمت اپلیکیشن موبایلی فعال در اصفهان هستند را یک سوم تهران در نظر بگیرید(تعداد موتورهای موجود در تهران سه برابر اصفهان است) و درآمد هر ساعت را متوسط ۴۰هزار تومان و ساعت کاری هر پیک هم متوسط۸ ساعت در روز فرض کنید با احتساب۲۶روز کار در ماه، درآمد متوسط هر پیک بیش از۸میلیون تومان در ماه خواهد بود. رتبه اصفهان در استفاده از اسنپ باکس سوم کشور، اسنپ فود و اسنپ مارکت دوم کشور است که با این حساب تعداد پیکهای این نرم افزار و درآمد آنها بیش از این میزان است.
پیک موتوری
امروز یک پیک موتوری به سرمایه ای بین۳۰ تا ۷۰میلیون تومان برای تهیه وسیله نقلیه خود احتیاج دارد. خریدهای اینترنتی، سفارش غذا و کالا با پیک رایگان، آنقدر افزایش یافته که پیک موتوری، شغلی با درآمد تقریبا مناسب نه تنها از نرخ بیکاری جوانان جویای کار کاسته که بازگشت سرمایه مناسبی را هم به ثبت رسانده است.
یک میلیون و ۲۰۰هزار موتور در استان اصفهان تردد میکنند که نیمی از این تعداد در شهر اصفهان حضور دارند. از بیش از ۶۰۰هزار موتوری که در این کلانشهر امور حمل و نقل را برعهده دارند، طبق آمار روزانه دو هزار موتور در محدود چهارباغ و مرکز شهرحرکت کرده و یا پارک میشوند. اگر همه آنها پیک و یا تاکسی موتوری باشند و ماهانه به طور متوسط ۸ میلیون تومان کار کنند، گردش مالی کارکرد آنها به ۱۶ میلیارد تومان می رسد، سودی خالص با بیشترین بازدهی سرمایه!
با توجه به حذف حمل و نقل موتوری از این خیابان و میدان نقش جهان، موتور تنها وسیله ایست که برای حمل و نقل، حمل بار و کالا در این منطقه استفاده میشود. سفارش غذا و حمل بار با موتور در چهارباغ رونق زیادی دارد، حتی حالا که ورودش به چهارباغ ممنوع شده، از فرعیها،خیابانهای اطراف و پارک شهید رجایی، راه خود را پیدا میکنند.فرای موتورهایی که به عنوان تاکسی در این منطقه کار میکنند، پیکهای موتوری با خاطری امن برای داشتن مشتری، بیشترین درآمد خود را از محدوده مرکز شهر و بازارهای اطراف دشت میکنند.
درآمد امن اما پرخطر
یک پیک موتوری به طور متوسط، روزانه ۸ ساعت کار میکند که تقریبا به اندازه ساعت کاری یک کارمند قراردادی است. البته این زمان برای آشپزخانهها و کترینگها کمتر و به حدود۴ تا۵ساعت در روز میرسد. پیکهای موتوری بارهای مختلفی را جابجا کرده و در مواردی، مسافر هم سوار میکنند. در شهر شلوغی مثل اصفهان و در ترافیک مرکز شهر و بافتهای فرسوده، استفاده از پیک موتوری یکی از گزینههای پرطرفدار است و به همین دلیل بسیاری از جوانان جویای کار به عنوان یک کار تماموقت در آن مشغول میشوند.
میزان درآمد پیک موتوری در ماه متغیر بوده و اگر فردی در یک شرکت به صورت تمام وقت کار کند، درآمدش به اندازه حقوق وزارت کار و حدود ۸میلیون تومان است اما پیک موتوری دارای بیمه و دیگر مزایای شرکتی هم هست. از سویی دیگر، اگر فردی در شرکتهایی که خدمات آنلاین دارند و از طریق وبسایت با مشتری در تماس هستند مشغول به کار شود، این امکان را دارد تا درآمد خود را با رشد میزان کارکرد افزایش دهد. معمولا این پیک موتوریها در مواردی تا ۱۵میلیون تومان در ماه هم درآمد دارند که البته باید میزان مصرف بنزین و استهلاک موتورسیکلت از آن کسر شود.
با وجود این درآمد قابل توجه اما همه کس از پس خرید موتور برنمیآید و به همین دلیل بازار اجاره موتورسیکلت داغ شده و کسب و کار پردرآمدی را برای صاحبان آن فراهم کرده است. نرخ اجاره موتورسیکلت نشان میدهد که درآمد این وسیله نقلیه بیش از آن چیزی است که در گزارش محاسبه شده است. آگهیهای زیادی در اینترنت موجود است. در این آگهیها اجاره موتورسیکلت به صورت روزانه از ۱۵۰ هزار تومان و ماهیانه ۳.۵ میلیون تومان شروع میشود. هوندا ۱۲۵ مدل۹۵، ماهی تا ۶ میلیون تومان اجاره داده میشود که البته موعد اجاره ۳ تا ۶ ماهه است و ۳۶ میلیون برای۶ ماه دریافت میشود.در آگهی دیگر اجاره روزانه موتورسیکلت ۲۵۰ هزار تومان و ماهیانه ۷.۵ میلیون تعیین شده و در آگهی دیگر نرخ اجاره به روزانه یک میلیون تومان هم میرسد.نرخ اجاره موتورسیکلت نشان میدهد که این وسیله دوچرخ درآمدزایی مناسبی دارد که میزان آن از نرخهای محاسبه شده در گزارش بیشتر است.