جابه‌جایی روزانه کممسافت در پایتخت به «حملونقل اشتراکی» منتقل می‌شود؟ گفتوگو با بنیان‌گذار زیرو
سفرهای کاری با دوچرخه برقی
کارشناسان معتقدند که بر اساس گزارش‌‌‌ها حدود ۵/ ۳ میلیون دستگاه موتورسیکلت در شهر تهران تردد دارند و حدود ۹۵درصد موتورسیکلتهای پایتخت از نوع کاربراتوری است، این در حالی است که تحقیقات نشان می‌دهد یک موتورسیکلت کاربراتوری حداقل معادل پنج خودرو با استاندارد یورو ۲ آلایندگی تولید می‌کند و به عبارت دیگر بر اساس اطلاعات سیاهه انتشار شهر تهران سهم موتورسیکلتها در تولید آلایندگی گازی در حدود ۲۱درصد و در تولید ذرات معلق ۱۰درصد است.
این حجم آلایندگی موتورسیکلتها در حالی است که طی سال‌های اخیر شهرداری تهران به عنوان یکی از متولیان حل آلودگی هوای پایتخت، پیشنهادها و راهکارهای مختلفی را امتحان کرده است که برخی از آنها در حد ایده و کارهای مقدماتی ماند و برخی از راهکارها نیز در پیچ نوسانات قیمتی و ارز، زمین‌گیر شده است؛ حالا اما با رشد تکنولوژی، شهرداری تهران به دنبال استفاده جایگزینی حملونقل پاک است بهگونهای که زمینه را برای ورود موتورسیکلت، دوچرخه و حتی اسکوتر برقی فراهم کرده است.
سید‌سجاد غرضی بنیان‌گذار زیرو در مورد فعالیت موتورسیکلت و دوچرخه برقی اشتراکی گفت: عمده سفرهای کوتاه درون‌شهری از نوع سفرهای میکروموبیلیتی است. این اصطلاح به سفرهایی گفته می‌شود که کمتر از ۶ تا ۸ کیلومتر مسافت دارند اما بیشترین حجم سفرهای درون‌شهری را به خود اختصاص دا‌‌‌ه‌اند که می‌توانند اول و آخر یک پاره سفر باشند یا خودشان یک سفر کوتاه محسوب شوند که این سفر می‌تواند توسط وسایل نقلیه بسیار سبک نظیر اسکوتر برقی، اسکیت برقی، دوچرخه مشترک و... انجام شود که مطالعات مختلفی نیز در مورد سهم سفر با وسایل اشتراکی تاکنون در سطح دنیا انجام شده که همگی بر مثبت بودن این موضوع تاکید کردند.
وی با بیان اینکه برآورد شهرداری تهران این است که در تهران روزانه ۲۲ میلیون سفر رخ می‌دهد که ۴ تا ۵ میلیون سفر آن میکروموبیلیتی است و این عدد نشان از بزرگی بازار کار اشتراکی در تهران می‌دهد، گفت: می‌توان بخشی از این سفرهای کوتاه را به سمت وسایل نقلیه اشتراکی همچون دوچرخه، اسکوتر و... سوق داد چراکه وضعیت جغرافیایی تهران بهگونهای است که شاید دوچرخه معمولی درآن سخت تردد کند، اما با یک دوچرخه برقی اشتراکی می‌توان این مشکل را حل کرد.
غرضی با اشاره به مشکلاتی که تردد وسایل نقلیه با سوخت‌‌‌های فسیلی بر شهر تحمیل می‌کنند، افزود: حملونقل برقی می‌تواند در این شرایط سهم بیشتری به عنوان حملونقل پاک به خود اختصاص دهد که بازار را متحول کند و اشتراکی بودن آن نیز یک مزیت محسوب می‌شود، چراکه داشتن موتورسیکلت یا دوچرخه برقی مناسب گران است اما بر اساس اقتصاد اشتراکی داشتن یک وسیله که با آن بتوانید سفرهای کوتاه داشته باشید و حتی برای کسانی که می‌خواهند یک سفر داشته باشند، مقرون‌به‌صرفه است.
وی با بیان اینکه وسایل برقی اشتراکی برای تکمیل یک سفر و نه انجام تمام سفر مورد استفاده قرار می‌گیرد، افزود: ما نیز برهمین اساس وارد این بازار شدیم چراکه احساس می‌کنیم، می‌توان در این بازار بزرگ ارزش آفرید و مشکل تردد بسیاری از مردم را حل و به کاهش آلودگی هوا و ترافیک با استفاده از روش‌های نوین و هوشمند کمک کرد اما همچنان نیازمند کمک حکمرانی چه دولت و چه شهرداریها هستیم وگرنه کار سخت پیش می‌رود.
غرضی در مورد تاثیر استفاده از موتور سیکلت و دوچرخه برقی اشتراکی در کاهش آلودگی هوا به گزارشی از شرکت کنترل کیفیت هوا اشاره کرد و گفت: در این گزارش آمده است که سهم موتورسیکلتها در آلودهکردن هوای تهران بر اساس آخرین سیاهه انتشار سال ۹۶، معادل ۲۱درصد است. بر اساس قانون هوای پاک باید از هر ۱۰ موتورسیکلتی که تولید می‌شود، یکی برقی باشد و در ازای هر سه موتورسیکلت تولیدی باید یک موتور اسقاط شود. برآوردهای اقتصادی نشان می‌دهد استفاده از موتورسیکلتهای برقی، سالانه ۳۰ میلیون تومان منفعت در حوزه بهداشت و درمان دارد. محمدعلی میرزایی‌قمی، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران، مدتی پیش گفته بود هر موتورسیکلت برقی که به چرخه حملونقل اضافه شود، سالانه سبب کاهش ۶۰۰ لیتر سوخت می‌شود. رقمی معادل ۱۴ میلیون تومان.
مدیرعامل اپلیکیشن زیرو با بیان اینکه برای توسعه برنامه‌های اشتراکی و پاک نیازمند جلب همکاری و مشارکت دولت و شهرداریها هستیم، گفت: در دنیا در شهرهای فعال در این زمینه به شهرداریها امتیازاتی می‌دهند تا این فرآیند را برای شرکت‌های حملونقل پاک و اقتصادی‌‌‌تر و اشتراکی کند و شهرداری تهران نیز در این حوزه علاقه‌مند است تا حملونقل پاک و اشتراکی را توسعه دهد اما هنوز نتوانسته‌اند چالش‌‌‌هایی را که در حوزه فعالیت آنهاست کاملا برطرف کنند، بهگونهای که در مورد ورود اسکوتر برقی هنوز مسائل بین دستگاه‌‌‌های مختلف حل وفصل نشده است.
وی با بیان اینکه اپلیکیشن زیرو یک شرکت دانش‌‌‌بنیان است، افزود: موتورهای برقی اشتراکی بر اساس شرایط ویژه تهران طراحی شده است و در ابتدا استفاده از موتورسیکلتهای برقی اشتراکی به صورت پایلوت در اراضی عباس‌‌‌آباد اجرایی شد و موفقیت‌آمیز بود و بنا بود بعد از آن وارد شهر شویم که اکنون در مناطق ۶ و ۷ سرویس‌‌‌های خود را برای پایتخت‌‌‌نشینان فعال کردیم.
وی گفت: برای عضویت در زیرو باید ودیعه مالی پرداخت کرد، هزینه‌‌‌ای ۳۰۰هزار تومانی و بعد نیز برای هر دقیقه به‌‌‌طور میانگین ۳هزار تومان. که البته به دلیل محدودیت سرعت، این موتورها کم‌‌‌خطر هستند و مورد استقبال زیادی قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه اگر فردی به هر دلیلی جریمه شود یا پلیس جلوی او را بگیرد، باید هزینه جریمه و تخلفش را خودش پرداخت کند، گفت: تعویض باتری موتورهای برقی در ایستگاه‌‌‌ها انجام می‌شود و یک تیم عملیاتی باتری‌‌‌هایی را که زیر ۲۰درصد شده باشند، از دسترس کاربر خارج می‌کنند.
غرضی در مورد توسعه فعالیت‌‌‌های موتورسیکلتها و دوچرخه‌های برقی اشتراکی گفت: هدف شهرداری تهران توسعه این مدل حملونقل پاک است و مدل آن را به سمت مناقصه پیش بردند تا تمام شرکت‌های توانمند در این عرصه وارد شوند و منتظر هستیم این مناقصه برگزار شود.
وی افزود: آن‌طور که توقع داریم هنوز این حمایت‌‌‌ها انجام نشده است و این در حالی است که نقش موتورسیکلتهای برقی در کاهش آلودگی هوا، ترافیک و آلودگی صوتی موجود در شهرتهران اثبات شده است.
