بهبود زیست بوم، کارویژه بخش خصوصی
اگر اتاق بازرگانی را نماینده جمع فعالان بخش خصوصی بدانیم، آنگاه شاید بهتر به ابعاد تلاشهایی که کلانشهرهای بزرگ جهان برای توسعه زیستبوم کارآفرینی انجام میدهند پی ببریم، برای مثال باید به تلاش شهرهای مختلف دنیا ازجمله پاریس برای جذب طبقه خلاق که کارآفرینان نیز جزو آنها هستند، اشاره کرد، در این شهرها جذب طبقه خلاق بهمنظور توسعه پایدار شهری صورت میگیرد چون دیگرکسی به دنبال جذب بودجه دولتی و کارهای کلیشهای و آنچه طرحهای زیربنایی خوانده میشود نیست.
از دیگر سو اینجا در ایران هم تجربههایی وجود دارد که بیشتر از آنکه از سوی بخش خصوصی رقمزده شود، با عاملیت دولت یا شهرداری با همان تفکر دولتی انجامشده است، برای مثال باید به تجربه تهران در ایجاد مرکز کارآفرینی و اشتباه گرفتن آن با مرکز اشتغالزایی اشاره کرد که باعث شد تا برای مدت مدیدی همین تلقی در اصفهان نیز وجود داشته باشد که برای اصلاح آن زمان زیادی صرف شد، اصلاح این تفکر امروز باعث شده تا پارلمان بخش خصوصی همگام باتجربههای جهانی و همچنین بهرهگیری از تجارب ایرانیان کارآفرین در خارج از کشور تبدیل به محور اثرگذار بر شکلگیری اکوسیستم کارآفرینی تبدیل شود.
یکی از مسائل مهمی که در این میان پارلمان بخش خصوصی باید برای آن برنامهریزی داشته باشد توجه به روند شکلگیری میکرو اکوسیستمهای کارآفرینی در شهر باشد که از دل محلات، دانشگاهها و محلات یا مساجد شکل میگیرند و تنها به چند ماه زمان برای شکلگیری و اصلاح خود نیاز دارند، البته لازم به ذکر است پیشتر در این مورد حرکتهایی با همکاری دانشگاه اصفهان صورت گرفته و اتاق بازرگانی میتواند تجربیات خود را همراه با دانشگاه اصفهان و دیگر بازیگران زیستبوم در اختیار میکرو اکوسیستمهای کارآفرینی قرار دهند. در اینجا باید به دو نکته نیز اشاره کرد، اگرچه تا چند سال پیش اصفهان از فقدان صندوقهای سرمایهگذاری خطرپذیر رنج میبرد، اما حالا چندین صندوق خطرپذیر در حال فعالیت هستند که زمینه خوبی برای بازیگری و یاری گری بخش خصوصی را فراهم کرده است و نیاز است تا اتاق بارگانی در مقام نماینده بخش خصوصی حمایتهای کارشناسی و عملی بیشتری از حضور واقعی آنها در زیستبوم کارآفرینی به عمل بیاورد که با شناختی که از اعضای فعلی این نهاد وجود دارد، نسبت به آن اهتمام ویژه داشته و دارند.
بهبود زیست بوم، کارویژه بخش خصوصی
اما مساله دومی که کماکان دچار کاستی و نقصان است، دسترسی محدود فعالان اکوسیستم اقتصادی شهر به بازارهای جهانی و مبادلات مالی است که از اتفاق راهکارهای تقویت و جبران آن از سوی بخش خصوصی ارایه شده و میتوان امیدوار بود تا دوره فعلی اتاق بازرگانی در مورد تحقق آن گامهای جدی و عملی بردارد.
بااینحال در کنار همه فعالیتهایی که تا حال صورت گرفته، شاهد آن هستیم که زیستبوم کارآفرینی در اصفهان همانند بسیاری شهرهای دیگر در کشور با مساله ای تحت عنوان مهاجرت فعالان زیستبوم مواجه شده است، در گفتوگوهای رودرروی متعددی که با فعالان این حوزه و بهویژه هم بنیانگذاران استارت آپ های حوزه فناوری داشتهام، بسیاری از آنها بر این نکته تاکید کردهاند اگرچه دولتها تلاشهای زیادی برای بهبود زیستبوم انجام دادهاند اما به دلیل نفس اقتصاد دولتی و فقدان حلقههای پیشنیاز برای توسعه اکوسیستمهای کارآفرینی، بخش عمدهای از تلاشهای صورت گرفته نتوانسته در حدی که از آن انتظار میرود به ثمر برسد که شاید همین مهم در کنار دلایلی همچون رشد اندک اقتصادی و سختگیریهای سلیقهای پیرامون فعالیت استارت آپها باعث شده برخی از نیروهای فعال در حوزه فناوری و نوآوری ترجیح دهند در کشورهای همسایه یا کلانشهرهایی همچون دبی به فعالیت خود ادامه دهند و تجربیات گرانقدر خود را در محیطی مساعدتر به ثمر برسانند.
اینجاست که نقش اتاق بازرگانی و مجموعه فعالان اقتصادی بخش خصوصی در این زمینه برجسته میشود، برای کاهش روند مهاجرت یا ناامید شدن نخبگان زیستبوم فناوری و نوآوری فعالان بخش خصوصی میتوانند با برونسپاری برخی فرآیندها و خدمات خود به استارت آپ ها، علاوه بردمیدن روحی تازه به سازمان اقتصادی خود از نیروی جوان و روزآمدی که آشنا با تحولات فناوری در سطح جهانی هستند استفاده کنند، روندی که در کنار آشنایی فعالان اقتصادی با مبانی و قوانین بازار، به توسعه، شکوفایی و البته بهرهمندی بیشتر نسل جوان استارت آپی از فعالیت اقتصادی یاری میرساند.
اتاق بازرگانی از این مسیر خواهد توانست راهحلهای مناسبتری برای چالشهای بسیار مهمی که بسیاری فعالان اقتصادی پیرامون پیادهسازی فناورانه ایدهها، رشد سریع و توسعه تیم های بازاریابی و ابزارسازی خود با آن مواجه هستند ارایه کند،
در همین رابطه بهتر توضیح دهم با توسعه نرمافزاری به شیوه برونسپاری دیگر نیازی نیست که فعالان اقتصادی ، نگران انتخاب فناوری درست یا ایدههای بهروز باشند و شب و روز وقت خود را صرف کدگذاری و آزمایش و ... کنند، وقتی فعال اقتصادی از یک شرکت یا دستکم یک تیم استارت آپی کمک میگیرد، میتواند روی استراتژیهای بازاریابی مناسب تمرکز کند، به دنبال سرمایهگذار باشد یا ایدههای جدیدی را خلق و زمان ارزشمند خود را صرف رشد کسبوکار کند.
حال گذشته مسائلی که به عرض رسید، اتاق بازرگانی بر اساس مشی و رسالت اصلی خود که همانا حفاظت از منافع ذینفعان و کمک به بهبود فضای کسبوکار برای حضور مستمر و ثمربخش بخش خصوصی، نباید از نسل آینده غافل شود، نسلی که در حال حاضر همراه با فناوریهای پیشرفته در حال رشد است و رسالت فعالان بخش خصوصی، ساختن بستر مناسب برای ظهور استعدادهای آنها در جهانی بهشدت رقابتی و پارادایمهای نوین مبتنی بر تحولات فناورانه زیستبوم کارآفرینی است.
در این زمینه اگرچه فعالان بخش خصوصی حداقل در کلام و سخن بهضرورت توسعه زیستبوم فناوری و مبانی توسعه پایدار اعتراف میکنند اما تا حال نتوانستهاند در عمل خود را از وابستگی ذهنی به بازار مبتنی بر الزامات انقلاب سوم صنعتی رها کنند و درحالیکه جهان انقلاب چهارم صنعتی و تکنولوژیک را پشت سر گذاشته، در فضایی مشابه دهههای قبل به سر میبرند، این مهم ایجاب میکند، پارلمان بخش خصوصی با برنامهریزی در حد وسع و توان خود برای توانمندی نسل آینده تلاش کند و بهجای انگارههای ذهنی پیشین برای هدایت کردن نسل جوان، خود را همراه آنها بداند و بستر را برای بروز تفکر خلاقانه در آنها فراهم کند، همانگونه ک تلاشهای برای آنچه تربیت بازرگانان کوچک یا کارآفرینان جوان تا امروز صورت گرفته، باید به این تلاش ادامه دهد و در این مسیر فراموش نکرد که فردا از آن فعالان راستین زیستبوم کارآفرینی است.
* کارآفرین ورزشی