ادامه راه شافعی و پیام آن ۱۹۰ رای
تمرکز نگارنده اما بیشتر بر دیدگاههای همان 690 دارنده حق رای است که جمعه وارد ساختمان سفید خیابان امام خمینی شدند و رای دادند. مقایسه آرای توزیع شده بین سه گروه رقیب در انتخابات اخیر، نکات قابل تاملی دارد.
مطمئنا مهمترین پیام این رای، تداوم اعتماد اکثریت نسبی رای دهندگان به راهی است که سکانداران فعلی اتاق مشهد به ریاست غلامحسین شافعی پیمودهاند. هرچند پر واضح است که درجه این اقبال نسبت به دورههای قبل به شکل محسوسی کاهش یافته و شاهد آن تغییر اکثریت قاطع دوره قبل به اکثریت نسبی این دوره است.
برای درک دیگر نکتههای آرای انتخابات اتاق مشهد، تصویرسازی فضای روزهای منتهی به انتخابات حائز اهمیت است. عمده انتقاداتی که به گروه حاکم بر اتاق از سوی گروههای رقیب وارد میشد حول دو محورعدماستفاده لازم از جوانان و زنان در ترکیب لیست گروه پیروز، در دورههای اخیر بهویژه همین دوره بود که هیچ زنی در قاب 15 نفره آنها قرار نگرفته بود.
این که انتقادات یاد شده چقدر کارشناسی است موضوع دیگری است که بازهم مجال بررسی دقیق آن در این گفتار نمیگنجد و میتواند در جای خود مورد مداقه قرار گیرد. اما آرای واریز شده به صندوق رای نشان میدهد که دو ائتلاف رقیب جریان حاکم توانستهاند سبد رای اعضای زن و جوان خود را در این انتخابات ارتقا چشمگیری دهند. پیام مهمی که نشان میدهد از نظر بخش بزرگی از رای دهندگان، انتقاد پیشگفته به بالارفتن سن وعدمتوازن جنسیتی اعضای هیات نمایندگان اتاق- جدای از درستی یا نادرستی آن- وارد است و جریانی را با خود همراه کرده است.
اینکه ائتلاف «فراتر از تصمیم» با ارائه لیستی تماما جوان توانسته 190 رای در بخش کشاورزی جمع کند و در فاصله تنها 20 رای با آخرین برگزیده این گروه قرار گیرد یا یکی از دو کاندیدای زن این گروه با کسب 152 رای، بالاتر از سرلیست معدن ائتلاف سوم یعنی «پیشگامان تحول» -که با ترکیبی شناخته شدهتر وارد میدان رقابت شده بود- قرار گرفته است، نکات قابل تاملی است که خبر از نارضایی بخش مهمی از رای دهندگان از حداقل بعضی رویههای کنونی اداره اتاق مشهد است. اینها را اضافه کنید به آرای بالای 130 رای 9 نامزد انتخاب نشده که میانگینی بیشتر از نصف آرای نفر برگزیده هر گروه است. نکته مهمتر اما این است که در انتخابات دوره نهم هم رقابت نزدیک اما بین چهرههای شناخته شده بود، در حالی که افرادی در این دوره آرای بالایی کسب کردهاند که سابقه فعالیت تشکلیشان نسبت به رقبای منتخب، قابل مقایسه نیست. شاهد دیگری بر این مدعا که پیام بخش مهمی از آرا، مخالفت با رویههای فعلی است.
... مخلص کلام آنکه وقتی مشکلات اقتصادی کشوری با اقتصاد فربه دولتی، مجال کمتری برای پرداختن به ترجمه رای انتخابات نهاد نحیف و بدون قدرت اجرایی بخش خصوصی یعنی «اتاق بازرگانی» باقی میگذارد والبته موید ضرورت بلند شدن صدایی واحد از مجموعه فعالان بخش خصوصی در بحبوبه معضلاتی که مشترکا گلوی همه آنها را میفشارد، است؛ ناگفته پیداست که لیست پیروز انتخابات اتاق مشهد برای استفاده از سرمایه اجتماعی آن 690 رای دهنده و شنیده شدن صدایش مقابل سیاستگذاران استان و کشور، محکوم به استفاده از تک تک همین زنان و جوانان تازه نفس در ساختار مدیریتی کمیسیونها و بدنه اتاق است. شمشیر دو دَمی که حالا جلوی چشمان لیست پیروز قرار گرفته است و میتواند علاوه بر ارج نهادن به انتقادات و خواستههای نیمه دوم سبد آرای انتخابات -که واضحترین و واردترینش قرارنگرفتن هیچ زنی روی صندلی هیات نمایندگان است- سرمایه اجتماعی آن نیمه را هم پشتوانه بیان رساتر خواستههایش نماید و از جمله مثلا با به کار گرفتن زنان پرانگیزه و تحصیلکردهای که هر کدام حدود 150 رای آوردهاند، به آن منتقدان منصف بگویند که پیامشان را شنیدند و همزمان فضای مردانه اتاق را هم مقداری برابرتر کنند. علاوه بر اینکه این استفاده از زنان رویکردی غیرتزئینی دارد و مهمتر از حضور تنها یک زن در میان اعضای هیات است. و اما پر واضح است که اگر به مطالبات آن نیمه دوم بیتوجهی شود، خسارتش نه تنها به همه اهالی بخش خصوصی میرسد، بلکه مطمئنا در اتنخابات آتی، خود ائتلاف تصمیمساز را با چالش جدی مواجه میکند.