برند سازی شهری
برند سازی شهری و توریسم
برند سازی شهری در صنعت توریسم نقش بسیار مهمی ایفا میکند و میتواند موجب جذب هرچه بیشتر توریست به شهرهای دیدنی شود. هرچه یک شهر دارای توسعه بیشتری باشد و سطح زندگی ساکنین آن بالاتر باشد، امکان موفقیت آن در عرصههای اقتصادی بیشتر خواهد بود.
آنچه محققان به آن تأکیددارند این است که در آینده صنعت توریسم بهعنوان روشی پایدار در درآمد تثبیت خواهد شد. علاوه بر اینکه هماکنون گردشگری در مقام سوم ازنظر درآمدزایی در میان صنایع مختلف را داراست. بنابراین برند سازی شهری از این نظر اهمیت بسیار زیادی پیدا میکند. باید این پرسش را مطرح کرد که گردشگر آنچه مقاصدی را جهت سفرهای خود انتخاب میکنند و در انتخابهایشان به چه مواردی توجه دارند. پاسخ این سوال میتواند تا حدودی نیازهای شهری را مشخص کند.
چرا به برند سازی شهری نیاز است؟
متخصصین برای برند سازی شهری و در حمایت از اهمیت آن دلایلی ذکر کردهاند. آنها مدعیاند در دنیای رقابتی امروز، شهرها نیز باید در تحول و تغییر باشند. برند قدرتمند شهری میتواند به رشد اقتصاد شهر و درنتیجه شهرسازی که موجب توسعه شهر میشود کمک کند. همچنین در مورد صنعت توریسم برند سازی شهری اهمیت پیدا میکند. چراکه شهرهای توریستی جهان با برنامهریزی کشورهای متبوعشان سعی میکنند توریست بیشتری به خود جذب کنند و اگر شهری در این رقابت از رقیبان خود عقب بماند، بهمرور گردشگران آن کمتر خواهند شد. یکی از مهمترین دلایل نیاز به برند سازی شهری، نقشی است که برند سازی شهری در جذب سرمایه و سرمایهگذاری دارد. هرچه شهر در این زمینه قدرتمندتر ظاهر شود میتواند سرمایه بیشتری را از داخل و خارج از محدوده خود جذب نماید.
فرایند برند سازی شهری
دربرند سازی شهری چیزی که حائز اهمیت است، تصویری است که از آن شهر موردنظر وجود دارد. چیزی که شهر به آن معروف است. دربرند سازی شهری باید روی پارامترهای خاص آن شهر که میتواند آن شهر را از دیگر شهرهای مشابه متمایز کند، مانور داد. این کار در کوتاهمدت صورت نمیگیرد و باید برای آن برنامهریزی بلندمدت انجام داد. رویکردهای به برند سازی شهری در طی سالهای اخیر متفاوت شده است. در ابتدا بیشتر تأکید متخصصین روی ویژگیهای اقلیمی و جغرافیایی شهر و کسبوکار و صنایع مطرح آن شهر بود. درحالیکه در سالهای اخیر نقش فرهنگ و عوامل فرهنگی و همچنین نوآوریهای بکر بیشازپیش دربرند سازی شهر موردتوجه قرارگرفته است. با توجه به ابعاد مختلف شهر، امکانات متفاوتی که میتواند برای اقشار مختلف از مردم جذاب باشد میتوان تصویر جامعتری از شهر ارائه داد. دربرند سازی طبیعی، که در مقابل برند سازی مصنوعی مطرح میشود، بیشتر روی جاذبهها و امکانات طبیعی شهر تکیه میشود. این موارد مانند غذای محلی، دیدنیهای تاریخی، دیدنیهای طبیعی و... از طرف مخاطبان گردشگر بیشتر موردتوجه قرار میگیرند. هرچند المانهای مصنوعی نیز مخاطبان خاص خود رادارند و میتوانند موفق عمل کنند، اما چیزی که شهر را بیشتر منحصربهفرد میکند، ویژگیهای طبیعی آن است.
بهعنوانمثال ممکن است یک مجتمع تجاری یا گردشگری مدرن در یک شهر یکی از پایههای برند سازی آن شهر باشد. اما مخاطبان میتوانند نمونههای آن را در مناطق دیگر هم ببینند. اما یک جاذبه تاریخی قابلیت تکرار و تکثیر ندارد.
مراحل برند سازی شهری
دربرند سازی شهری میتوان به شکلی سامانمند مراحل زیر را شناسایی و عنوان کرد:
در ابتدا یک ارزیابی کلی و جامع از شهر صورت میگیرد. در این ارزیابی شهر از ابعاد مختلف بررسی میشود تا نقاط قوت و ضعف آن مشخص شود. سپس متخصصین امر در جلسات هماندیشی دادههای بهدستآمده را تفسیر کرده و تحقیقات خام را آماده بهرهبرداری میکنند. بعدازآن جایگاه شهر را در میان رقبایش میسنجند. اینکه شهر نسبت به شهرهای همترازش در چه وضعیتی قرارگرفته است و نسبت به شهرهای پیشرو چه نقصهایی دارد، مشخصکننده اهداف و برنامههای آینده شهر خواهد بود. این اهداف فهرست شده و برای مراحل بعدی که توسعه استراتژی است آماده میشود. باید مشخص شود که زیرساختهای امکانات شهر در چه وضعیتی قرار دارند. بیمارستانها، هتلها، مراکز تجاری و رفاهی، مراکز تفریحی و فرهنگی و ... باید موردبررسی قرار گیرند و به این موضوع توجه شود که تا چه اندازه امکان پیشرفت در این موارد وجود دارد. وقتی مراحل برند سازی شهر انجام شود، شهر یک تصویر شناختهشده پیدا میکند. این تصویر شناختهشده میتواند با یک شعار نیز همراه شود.