بورس تشنه اعتماد
اما در میانه راه دولتی که با هزاران وعده مردم را جذب بازار بورس کرده بود شروع به نوسان گیری کرد تا کسریهای خود را جبران نماید. پسازآن نوبت بهواسطه گران رسید که به میدان آمدند و پولهای مردم را با شیطنتهایی به کیسه ریختند و در این شرایط سهامداران بزرگ با آگاهی از وضعیت بورس میدانستند چه انجام دهند حالآنکه سهامداران خرد نمیدانستند و برای همین بود که با آغاز بحران در این بازار، نقدینگی خود را با ضررهای هنگفت بیرون کشیدند تا از آن میزان باقیمانده حفاظت کنند درصورتیکه متضرر شدند. درواقع بورس در آن برهه رشد بیسابقه و سقوط شدید را کنار یکدیگر تجربه کرد.
درمجموع رشد بازار سهام در ابتدای سال، تشویق دولت به مشارکت مردم در بورس، رشد بدون پشتوانه برخی سهمها و گروهها، ورود افراد ناآگاه به بازار سهام و فروش اوراق بدهی از اتفاقات مهم بازار بورس در سال ۹۹ بود که هرکدام تأثیر زیادی بر روند بازار سهام داشت؛ و در همین شرایط تعداد زیادی هم زیان دیدند.
زیرا بورس بازاری است که نتایج خود را در بلندمدت نشان میدهد و فرد سرمایهگذار میبایست صبوری لازم را برای رسیدن به سود موردنظرش داشته باشد. اینکه سرمایهگذار انتظار آن را داشته باشد که در کوتاهمدت به سود برسد کاملاً نادرست بوده و این رویکرد، فقط موجب زیانش میشود.
واضح آنکه نوسان گیری بورس، کار هر فردی نیست افرادی آشنا به این بازار وجود دارند که میدانند در شرایط افتوخیز بازار، چه انجام دهند تا متضرر نشوند.
متأسفانه عموم افراد، بدون دانش وارد بازار سهام شدند. چون در کشور ما تورم زیاد است مردم به دنبال حفظ ارزش پول به بازار سهام وارد شدند و بسیاری از افراد هم تمام سرمایه خود را وارد بورس کردند.
این در حالی است که کارشناسان هشدار داده بودند مردم سرمایه مازاد خود را وارد بازار سهام کنند. ترس از ریزشهای شدید، عدم شناخت فرایند بازار سهام و عدم شناخت ابزارهای بازار سهام باعث شد تا رفتار تودهواری در بازار سهام تشدید شود.
در این حال، این جریان ادامه داشت تا زمانی که دولت فعلی بر سرکار آمد، با وعدههای حمایتی به مردمی که ضررهای شدیدی را از این بازار دیده بودند؛ اما مساله ساختاری بود. هرچند حرفهایی زده شد ولی حریف شرایط نشد. گویا فقط مدیران تغییر کردند.
تا ۱۴۰۱ که در اوایل سال، بورس بهواسطه تقسیم سودها با رشد مختصری همراه شد ولی مدتی بعد دوباره افتی پیدا کرد و ادامهدار هم شد. هرچند دلار اوج گرفت اما شاخصها جان نگرفت چون مشکلاتی به میان آمد. والان وضعیت طوری شده است که شرکتها در حال فعالیت، مدیران هم در حال فعالیت هستند ولی در دام نقدینگی افتادهاند. وضعیت طوری است که باید بدهی خود را پاس کنند. اکنون همگی به آن امید هستیم که شرایط بهبود یابد البته اگر دوباره خللی به وجود نیاید.
اما اینکه نوسان بازار بورس وابسته به چه عواملی است باید گفت تا زمانی که نرخ دلار و طلا افزایشی است سرمایههای مردم هم بهطرف این بازارها روانه میشود و باوجود نا اطمینانی مردم نسبت به بورس، این بازار همچنان راکد میماند؛ اما بهمحض توقف یا کاهشی شدن نرخ دلار یا طلا، بازار بورس دوباره رونق خواهد گرفت.
مساله دیگر بازگشت و جلب دوباره اعتمادها به این بازار است اعتمادی که در سال ۹۹ از دست رفت بهراحتی قابل بازگشت نیست. قطعاً بازگشت اعتماد به بازار بورس زمانبر است با سرعت از بین رفت و در درازمدت بازمیگردد.
دراینبین، موضوعی که باید فعالان این بازار به آن توجه داشته باشند آنکه بورس دارای مکانیسم خودتنظیم گری است زمانی که با عدم تعادل ونوسان روبرو میشود پس از مدتی هم خواهناخواه به تعادل میرسد.
آن عده که سرمایهگذاران واقعی و قدیمی هستند بهتدریج نقدینگی را وارد این بازار میکنند و بازار به آهستگی سمت سیر صعودی خواهد رفت و موردی که باید به آن توجه کرد آنکه نباید بههیچوجه در کوتاهمدت انتظار روند پرسرعتی را از بازار بورس داشت واقعیت آن است که اکنون با توجه به کلیه متغیرهای موجود نباید انتظار روند تند و پرشتابی را از شاخص بورس داشته باشیم.
فعلاً بورس در شرایطی قرار دارد که میبایست سهامداران از تصمیمات هیجانی پرهیز کنند. به عبارتی افرادی که نقدینگی خود را وارد این بازار کردهاند با هر افتوخیزی شروع به نوسان گیری نکنند پول خود را در این بازار نگهدارند تا درزمان مناسب سو آن را ببینند.
و آن عده که هنوز سرمایهای وارد نکرده اما متمایل به ورود به این بازار هستند در وهله نخست اطلاعات خود را از بورس افزایش دهند؛ و در صورت اطلاعات ناکافی، از مشاوره و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کنند چون هر اشتباهی شاید منجر به ضرر بزرگی برای آنها شود. ماهیت بازار بورس آن است که سرمایهگذارانش نباید منتظر سودهای لحظهای باشند. افرادی که درخواست سود در کوتاهمدت رادارند فعلاً از ورود به بازار بورس دوری کنند و سرمایه خود را ترجیحاً وارد یکی از بازارهای موازی دیگر نمایند. چون همانگونه که اشاره شد بازار بورس برای بازگشت به تعادل و سوددهی نیازمند گذشت مدتزمانی طولانی باشد.
فردی در این بازار موفق میشود که صبور باشد چهبسا در شرایط سخت این بازار، این افراد بازهم منفعت میبینند.
اگر در برههای دچار ضرر سنگین میشوند با صبوری و دانشی که نسبت به این بخشدارند مطمئن هستند که سرانجام این بازار به تعادل خود خواهد رسید و به نتیجه هم میرسند.