شرکت شهرک‌های صنعتی در مسیر توسعه
حال باوجود تمام مزایایی که صنایع کوچک برای اقتصاد کشور دارند، قطعاً در این روزگار تحریم‌ها و جنگ اقتصادی حمایت از آن‌ها می‌تواند شرایط امن‌تری را برای استمرار تولیدات بیشتر و باکیفیت‌تر فراهم کند؛ و اگر به این صنایع با نگاهی ویژه توجه شود و حمایت‌های لازم از آن‌ها انجام پذیرد یکی از شاخصه‌های مهم رشد و رونق تولید داخل و افزایش یافتن صادرات بشمار می‌آیند. با توجه به اهمیت صنایع کوچک و قرارگیری آن‌ها در شهرک‌های صنعتی گفتگویی با سواری مدیرعامل شرکت شهرک‌های صنعتی اصفهان در ارتباط با دغدغه فعالان این صنایع و اقدامات انجام‌گرفته برای رفع موانع این واحدهای تولیدی انجام گرفت که در ادامه به آن می‌پردازیم.
اصلی‌ترین دغدغه و چالش کنونی، فعالان شهرک‌های صنعتی اصفهان چیست؟
بزرگ‌ترین دغدغه مرتبط با شهرک‌های صنعتی اصفهان، توسعه واحدهای فعال است. این واحدهای فعال امروزه با توجه به شرایط و تسهیلاتی که در امر تولید کشور قرار داده‌شده است برای توسعه نیاز به زمین‌دارند. واحدهایی که درگذشته اقدام کرده و زمین را گرفته بودند اکنون ضرورت دارد واحدهای خود، سبد محصولات و تولیدات خود را توسعه دهند اما در شرکت‌های صنعتی استان زمینی موجود نیست که فعالان بتوانند از آن استفاده کنند.
شهرک‌های صنعتی با مساله کم‌آبی چگونه برخورد کرده‌اند؟
با توجه به مباحث سنوات گذشته یکی از مسائلی که شهرک‌های صنعتی را تحت‌الشعاع خود قرار داده است آب و مورد دیگر محیط‌زیست است. حال اگر قرار بر توسعه‌ای هم در این شهرک‌ها باشد باید با شرایط استان هم‌خوانی داشته باشد و آسیبی به محیط‌زیست وارد نیاورد.
اما در مورد آب با جدیت پیگیر آن هستیم از پساب‌ها در شهرک‌های صنعتی استفاده شود و به سمتی برویم که واحدهای غیر غذایی از محل پساب تأمین آب داشته باشند؛ و البته با توجه به آمار ارائه شد در ارتباط با مصرف آب در این شهرک‌ها مشخص می‌شود که تا چه میزان صرفه‌جویی بوده است و چقدر اشتغال‌زایی انجام‌گرفته است.
تا چه میزان، کم‌آبی فعالیت واحدهای تولیدی را تحت تأثیر قرار داده است؟
با ۱ لیتر آب در بخش کشاورزی برای ۱ نفر اشتغال‌زایی می‌شود در بخش معدن برای ۹ نفر، در صنایع بزرگ برای ۱۵ نفر و در صنایع کوچک برای ۵۲ تا ۵۸ نفر اشتغال‌زایی انجام می‌گیرد. حال ازآنجاکه شهرک‌های صنعتی جزو صنایع کوچک محسوب می‌شوند بنابراین، به‌طور متوسط با ۱ لیتر آب برای بیش از ۵۰ نفر در شهرک‌ها، اشتغال ایجادشده و جالب‌تر آنکه آمار اشتغال‌زایی با ۱ لیتر آب در صنایع کوچک، با تفاوت چهار برابری در اصفهان به ۲۰۰ تا ۲۱۰ نفر می‌رسد. دلیل آن است که با جود خشک‌سالی و کم‌آبی این سال‌ها صنعتگران استان در رابطه با بهره‌وری از آب، تلاش بیشتری می‌کنند که با کمترین میزان از آب، بیشترین تولید را داشته باشند.
با توجه به چالش کمبود آب، شهرک‌های صنعتی استان، چه جایگاهی در تولید و اشتغال کشور دارند؟
با مدنظر قرار دادن شعار اشتغال آفرینی و تولیدات دانش‌بنیان، تأکید بر آن است حوزه‌هایی که بیشترین اشتغال را ایجاد می‌کند تقویت شود. قطعاً صنایع کوچک یکی از همین حوزه‌ها است که با توجه به میزان مصرف آب در شهرک‌های صنعتی این موضوع کاملاً مشخص می‌شود. به‌این‌ترتیب استان اصفهان در بهره وری از آب پیشتاز و در اشتغال و تولید واحدهای صنعتی هم به عنوان استان پیشتاز شناخته‌شده است.
آیا اقدامی برای احیای واحدهای نیمه فعال شهرک‌ها انجام داده‌اید؟
همان‌گونه که اشاره شد یکی از مهم‌ترین آیتم‌ها که واحدهای تولیدی را تحت‌الشعاع خود قرار می‌دهد توسعه واحدها است به‌ویژه واحدهای فعال و امروزه استان با داشتن بیش از ۳۰۰ واحد شرکت دانش‌بنیان، یکی از مهم‌ترین نیازهایش زمین است که در این زمینه کمبود وجود دارد. چون در سال‌های قبل زمین‌ها واگذارشده است. از طرفی هم با توجه به توجیه‌ناپذیر بودن برخی تولیدات و یا به هر دلیلی، بخشی از این زمین‌ها بهره‌برداری نشده است.
و اقدامی که ما در حال انجام آن هستیم آنکه در جهت فعال‌سازی واحدهای تولیدی تلاش می‌شود یا واحدهای نیمه‌کاره راکد استان که شرایط خوبی هم دارند در کارگروه ستاد تسهیل قرار می‌دهیم. با توجه به تشکیل این ستاد در اصفهان، مشکلات واحدها مطرح و بررسی می‌شود. این‌چنین که واحدهای نیمه‌کاره و یا آن‌هایی که در شروع تولید هستند توسط این ستاد احیا و به چرخه تولید بازمی‌گردند.
تکلیف زمین‌های واگذارشده که تصمیمی برای فعال‌سازی آن‌ها وجود ندارد چه می‌شود؟
در طول سال‌های گذشته زمین‌هایی در شهرک‌های صنعتی به افرادی واگذارشده است که صاحبان آن‌ها توانمندی فعال‌سازی ندارند و از قبل، شرکت شهرک‌ها بر روی این موضوع فعال‌شده بود اکنون هم جدی‌تر و با برنامه زمین‌ها بررسی می‌شود. اراضی که فاقد اقدام بوده و افراد دریافت‌کننده برنامه‌ای جدی برای فعال‌سازی آن ندارند تعیین تکلیف می‌شوند. چون زمین‌ها دارای شرایط خوبی هستند. در راستای فعال‌سازی زمین‌ها با صاحبان آن‌ها مذاکراتی می‌شود اگر به هر دلیلی توانمندی فعال‌سازی وجود نداشته باشد با انجام مراحل قانونی اقدام به بازپس‌گیری می‌شود و در اختیار سرمایه‌گذار جدید و یا شرکت‌های دانش‌بنیان قرار می‌گیرد.
اتفاقی هم در ارتباط با شهرک و ناحیه صنعتی شهرستان گلپایگان رخ‌داده این‌گونه است که درگذشته زمین‌هایی واگذارشده بود و با کمک مسوولان محلی در جهت فعال‌سازی آن‌ها اقدام شد. افرادی که زمین‌ها را گرفته بودند شناسایی شدند اگر آن‌ها احداث‌کننده باشند وقصد فعال‌سازی داشته باشند به آن‌ها کمک می‌شود و در جهت تعیین تکلیف این زمین‌های واگذارشده تسهیلات لازم فراهم می‌شود اما آن عده‌ای که شرایط فعال‌سازی زمین‌ها را ندارند مطابق با قانون با آن‌ها رفتار می‌شود. از طریق مراجع نسبت به تعیین تکلیف زمین‌ها اقدام می‌گردد. خوشبختانه در روزهای اخیر زمین‌های تعیین تکلیف شده این شهرستان زیاد هستند و با اولویت به واحدهای فعال و شرکت‌های دانش‌بنیان واگذار می‌شود.
آیا درصدد تأسیس شهرک‌های صنعتی جدید هستید؟
به دنبال آن هستیم با کمک دستگاه‌های مربوطه شهرک‌های صنعتی جدیدی ایجاد شود وبه این سمت رفته‌ایم که به‌جای پراکنده‌سازی بر ایجاد شهرک‌ها تمرکز داشته باشیم. به‌جای آنکه در هر شهرستان چند شهرک صنعتی داشته باشیم درهر کدام از مناطق چهارگانه غرب، شرق، شمال و جنوب یک شهرک بزرگ ایجاد کرده و با امکانات خوب و مدیریت متمرکز فعالیت داشته باشیم.
این‌گونه نیاز بخش صنعت متناسب با مسائل زیست‌محیطی و در نظر گرفتن صنایع کم آب بر، «های‌تک» و...پاسخ داده شود. در این راستا هم تعامل خوبی با دستگاه‌هایی مثل محیط‌زیست آب و برق و... انجام‌گرفته است.
افزایش تعداد شهرک‌ها با مسائل زیست‌محیطی هم‌خوان است؟
از زمانی که تیم جدید آغاز به فعالیت کرده است تأکید بر آن بوده اگر قرار بر توسعه و ایجاد شهرک جدیدی باشد مطابق با ضوابط و استانداردها در همِه زمینه‌ها به‌ویژه استانداردهای زیست‌محیطی باشد. هر جا که شهرکی ایجاد می‌شود با توجه به استانداردهای موجود، مخالف هر نوع آسیبی بر محیط‌زیست هستیم.
با توجه به‌قرار گیری درسال های تحریم، چه آسیب‌هایی بر روند فعالیت واحدهای تولیدی وارد آمده است؟
تولیدکنندگان بیش از هرچه به دنبال تثبیت هستند اگرچه در این سال‌های تحریم‌ها، مشکلاتی را برای واردات ماشین‌آلات و موانعی برای صادرات واردات مواد اولیه و محصولات به وجود آورده است اما به‌مرور، فعالان به این تحریم‌ها عادت کرده و حتی برای عده‌ای هم تبدیل به فرصت شده است به‌طوری‌که توانمندی خود را افزایش داده‌اند.
درمجموع در چارچوب فضای اقتصاد مقاومتی خود را با تحریم‌ها وفق داده‌اند.
نوسان دلار چه پیامدهایی را به دنبال داشته است؟
در ارتباط با بحث گرانی ارز، خواسته فعالان ثبات بازار است اگر ثبات باشد آسان‌تر هم شرایط تولید و مبادلات انجام می‌گیرد. ولی مساله قابل‌توجه آنکه نوسان دلار، وقفه‌ای در چرخه تولید ایجاد نکرده است. بیش از هرچه برای تولیدکننده‌ها بحث تثبیت مطرح است. چه‌بسا مسائلی چون قوانین و مقررات، ورود و خروج مواد اولیه و تجهیزات بیش از گرانی دلار، آزاردهنده باشد؛ که البته با تلاش‌های انجام‌گرفته در ستاد تسهیل این مشکلات هم رو به حل شدن است.
چه اقدامات دیگری اخیراً در راستای توسعه، تولید و اشتغال‌زایی توسط شرکت شهرک انجام‌گرفته است؟
طی ۵ ماه نخست سال جاری، ۶۶ خوشه صنعتی شناسایی‌شده و ۶۶ اقدام نرم‌افزاری در صنایع مختلف انجام‌شده است. همچنین امسال برای اولین بار از سوی شرکت شهرک‌ها، واگذاری زمین‌های شهرک‌های صنعتی به‌طور الکترونیک آغاز شد از طریق درگاه، واگذاری این زمین‌ها تا مراحل نهایی به‌طور شفاف برای همه سرمایه‌گذاران انجام می‌گیرد. اقدام انجام‌گرفته دیگر، آماده‌سازی ۶۰۰ تا ۷۰۰ پلاک زمین در شهرک‌های صنعتی برای واگذاری به شرکت‌های دانش‌بنیان است که بدون شرایط و تشریفات مزایده به دانش‌بنیان‌ها واگذار می‌شود. همچنین در جهت سامان‌دهی اداره امور شهرک‌ها و نگهداری و بهره‌وری از زیرساخت‌ها برنامه‌ریزی جدی شده است. به‌علاوه فعال‌سازی شهرک فناوری، حمایت از دانش‌بنیان‌ها ازلحاظ دریافت مجوز، فعالیت و قرارگیری در شهرک‌های صنعتی، حضور در نمایشگاه‌ها، ایجاد غرفه در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی ازجمله اقدامات انجام‌گرفته از سوی شرکت شهرک‌ها بوده است.
