ارزآوری صنعت قیر را دست‌کم نگیریم
قیر ماده خام نیست
همچنین نیاز جهانی قیر به بیش از ۱۰۰ میلیون تن در سال رسیده است که نشانگر اهمیت بالای این محصول در بازار انرژی جهانی است. بنابراین می‌طلبد که ایران جایگاه صادراتی خود را در این زمینه ارتقا ببخشد. البته تولیدکنندگان و صادرکنندگان قیر در کشور با مسائلی دست به گریبان هستند که می‌تواند میزان صادرات آنها را کاهش دهد. مسائلی داخلی و خارجی همچون عدم توجه مدیران و عدم هماهنگی میان دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی، عدم پرداخت مطالبات مالی تولیدکنندگان قیر از سوی دولت، در نظر گرفتن قیر به عنوان ماده خام در زمینه صادرات مشکلاتی است که تولیدکنندگان قیر با آن دست به گریبان هستند.
بخشنامه‌های متناقض، کار بخش خصوصی را دشوار کرده است
مدیرعامل شرکت رپونیز پالایش آرتان در حاشیه سیزدهمین نمایشگاه بین‌المللی قیر، آسفالت، عایق‌ها و ماشین‌آلات وابسته تهران ۱۴۰۱ در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد و در پاسخ به این پرسش که رابطه انجمن قیر به عنوان بخش خصوصی با بخش دولتی چگونه است و چه انتظاراتی از دولت دارد، عنوان کرد: کار ما یک ارتباط تنگاتنگی با بخش دولتی دارد، بیشتر وزارتخانه‌های که زیرمجموعه‌های دولت هستند، از جمله وزارت راه، مسکن و شهرسازی تا وزارت صنعت، معدن و تجارت و همچنین نهادهای عمومی غیردولتی نظیر بنیاد مسکن، سازمان بسیج، نوسازی مدارس و... در رابطه با مسائل داخلی با ما در ارتباط هستند. در زمینه صادرات نیز وضعیت به همین منوال است و شاید به جرات بتوان گفت یکی از صنایعی که در این شرایط تحریم‌ها می‌تواند ارزآوری داشته باشد، صنعت قیر است. محسن خادمی در ادامه با تاکید بر این موضوع که با وجود تحریم‌ها و با توجه به این موضوع که کالای ما از نظر کشورهای تحریم‌کننده کالای قاچاق به‌شمار می‌رود، خاطرنشان کرد: در چنین شرایط سختی و باوجود محدودیت‌ها ما با تمام توان خود صادرات انجام می‌دهیم و این در حالی است که ما برای نقل و انتقال پول به داخل کشور، با موانع بسیاری روبه‌رو هستیم.
مدیرعامل شرکت رپونیز پالایش آرتان در ادامه با تاکید بر این موضوع که مشکلات و مسائل داخلی بیش از مسائل خارجی دست و پای تولیدکنندگان را بسته است، یادآور شد: البته آنچه در داخل کشور برای ما آزاردهنده است فقط تحریم‌ها نیست، بلکه ناهماهنگی بین بخش‌های حاکمیتی و دولت است، برای نمونه ناهماهنگی‌هایی که بین وزارت اقتصاد و امور دارایی و وزارت صنعت، معدن و تجارت، گمرک، اتاق بازرگانی، سازمان امور مالیاتی، کشتیرانی و... وجود دارد و سبب می‌شود که کار کردن برای ما سخت و دشوار شود، چنانکه گاها شاهد هستیم که این بخش‌های مختلف دولتی بخشنامه‌هایی مغایر یکدیگر ابلاغ می‌کنند؛ یا اینکه بخشنامهها را به خوبی اجرا نمی‌کنند؛ تمام این عوامل کار را بر ما سخت کرده است که نتوانیم با ظرفیت تولید و صادرات انجام دهیم.
ارزآوری صنعت قیر برای کشور
وی در ادامه با اشاره به ارزآوری صنعت قیر برای کشور خاطرنشان کرد: صنعت قیر کشور جزو یکی از صنایع ارزآور به‌شمار می‌رود، به گونه‌ای که سال گذشته چندین میلیون دلار ارز به کشور وارد شده است، یکی دیگر از مشکلات ما متاسفانه که اخیرا اعلام کرده‌اند که قیر جزو موتد خام و نیمه خام محسوب می‌شود و به همین منظور مشمول مالیات و عوارض بر ارزش افزوده می‌شود در حالی که قیر به عنوان یک کالای نهایی محسوب شده و نمی‌تواند جزو کالای خام باشد از طرفی دیگر اگر قیر یک کالای خام است، چرا پالایشگاه‌ها در بورس کالا آن را عرضه می‌کنند و چرا به صورت مستقیم آن را صادر نمی‌کنند و آن را در بورس عرضه می‌کنند. دوم اینکه در پروانه بهره‌برداری ما عنوان شده که تولید قیر از محل ماده اولیه (وکیوم باتوم) اشاره شده است. اگر این اتفاق بیوفتد که شرکت‌های تولید کننده قیر مالیات و عوارض ارزش افزوده اخذ نمایند ضربه بسیار شدیدی به این شرکت‌ها وارد شده و صادرات قیر متوقف شده و در نتیجه کشور از یک صنعت ارز آور محروم میگردد. خادمی در ادامه خاطرنشان کرد: میلیاردها تومان در صنعت قیر سرمایه‌گذاری انجام شده است، اگر قیر کالای خام بود ما آنرا از پالایشگاه آن را خریداری کرده و مستقیم آن را صادر می‌کردیم و نیاز به این حجم عظیم سرمایه‌گذاری جهت احداث کارخانه نبود اگر این مصوبه بخواهد اجرایی شود، این میزان ارزآوری که از طریق صنعت قیر انجام می‌گیرد، متوقف خواهد شد و به مشکلات کشور افزوده می‌شود، بنابراین باید به فکر چاره‌ای در این راستا بود. مدیرعامل شرکت رپونیز پالایش آرتان در ادامه با اشاره به سایر مشکلاتی که تولیدکنندگان قیر با دولت دارند، بیان کرد: وزارتخانه‌هایی که با بخش خصوصی کار می‌کنند به دلایل مشکلات بودجه‌ای در زمان مناسب به تعهدات خود پایبند نیستند، برای نمونه وزارت راه و شهرسازی در سال 1397 از شرکت ما قیر به صورت تهاتری دریافت کرده و مقرر شده بود در همان سال نسبت به عودت آن قیر اقدام کند در حالی که بعد از چندین سال هنوز ما نتوانسته‌ایم قسمت اعظمی آن قیر تهاتری را دریافت کنیم توجه داشته باشید که ما می‌توانستیم با فروش آن قیر و دریافت وجه آن ر طی این سال‌ها چندیم مرتبه آن را در سیستم مالی خود گردش دهیم و مشکلات نقدینگی خود درا بر طرف کنیم لذا انتظار داریم که وزارت خانه مذکور مشکلات کارخانه‌های تولید کننده قیر را درک کرده و نسبت پرداخت تعهدات خودشان اقدام کنند تمام این مسائل سبب شده که بخش خصوصی مظلوم واقع شود و زور ما به بخش دولتی هم نیز نمی‌رسد. البته در حال پیگیری این مسائل هستیم، چراکه مصرف‌کننده نهایی محصولات ما مردم و جامعه میباشد و بخش‌های زیربنایی و جاده‌ها به کمک این محصول ساخته می‌شود، از این‌رو بخاطر عرق ملی و رفاه حال مردم پای کار خواهیم ماند.
حدودا 70 شرکت و کارخانه عضو انجمن قیر هستند
خادمی در پاسخ به این پرسش که عملکرد انجمن قیر به عنوان تجمیع‌کننده نظرات تولیدکنندگان این صنف را در این حوزه چگونه ارزیابی می‌کنید و در رساندن صدای بخش خصوصی به دولت کاری انجام داده است، گفت: بدون شک اقدامات این انجمن بسیار مثمرثمر بوده است. تا پیش از این اگر مشکلی برای یک واحد پیش می‌آمد به دلیل تک‌صدایی بودن، صدایش به گوش کسی نمی‌رسید و کسی نیز پاسخگو نبود، اما انجمن قیر ایران با گردهم آوردن تمام تولیدکنندگان در این صنعت، سبب ایجاد یک صدای واحد در این صنعت شده است. حدود 70 شرکت و کارخانه عضو انجمن قیر هستند و عملکرد خوبی داشته است و تمام مشکلاتی که ما عنوان می‌کنیم به هر طریقی که شده است آنها آن را منعکس می‌کنند و تا آنجا که امکان دارد در جهت رفع موانع و مشکلات نیز گام برمی‌دارند.
هماهنگی لازم در بدنه دولت شکل نگرفته است
مدیرعامل شرکت رپونیز پالایش آرتان در پاسخ به این پرسش که تعامل بخش خصوصی با شما چگونه بوده است، گفت: دولت و مجلس شورای اسلامی تمام تلاش خود را به کار گرفته است که با تصویب قانون و مصوبه‌ها موانعی که در مسیر بخش خصوصی وجود دارد را برطرف کنند، ولی ساختار و بسترهای لازم در کشور ما هنوز پاسخگو نیستند و نمی‌توانند به خوبی این بخشنامهها را اجرایی کنند. بدنه دولت هنوز نتوانسته بپذیرد که این بخش خصوصی - مانند سایر کشورهای پیشرفته در دنیا - است که می‌تواند کشور را نجات دهد. وی در ادامه با مهم برشمردن بخش خصوصی در اقتصاد کشور عنوان کرد: بخش‌خصوصی ظرفیت‌های خود را نشان داده است و نیازی نیست که دولت سرمایه‌گذاری مجدد انجام بدهد و زمینه‌ساز ورود دانش فنی به کشور شود، دولت تنها باید نظارت بر بخش خصوصی داشته باشد. ظرفیت‌های بسیاری در بخش خصوصی کشور وجود دارد و نیروی انسانی تحصیلکرده خوبی در بخش خصوصی مشغول به کار هستند، ولی موضوع آن است که هماهنگی لازم که باید در بدنه دولت وجود داشته باشد، هنوز به‌وجود نیامده است.
برنامه‌های توسعه‌ای
وی در پاسخ به این پرسش که برنامه‌های توسعه‌ای شما برای سال آینده چیست، بیان کرد: ما پروژه‌های بسیاری در سال‌های 1400 و 1401 اجرا کرده‌ایم و چندین پروژه جدید را اجراکرده ایم و میزان تولید کارخانه را به چندین برابر ظرفیت ارتقا دادیم و اشتغالزایی بسیاری ایجاد کردیم. یکی از کارخانه‌های ما در منطقه ویژه اقتصادی خلیج‌فارس بندرعباس واقع شده است که ما سعی کرده‌ایم از نیروهای بومی آنجا استفاده کنیم و در آنجا اشتغالزایی کردیم و میزان تولید را به چندین برابر افزایش دادیم. خادمی در پایان خاطرنشان کرد: بخش اعظمی از تولید ما صادر می‌شود که در این راستا ارزآوری خوبی برای کشور ایجاد کرده‌ایم. همچنان هم قصد داریم که در نیمه دوم سال 1401 و نیمه نخست 1402 آن را ارتقا ببخشیم. اگر شرایط اقتصادی کشور بهتر شود و تحریم‌ها کاهش یابد، می‌توانیم گام‌های بلندتری در زمینه ارتقای صنعت قیر در کشور برداریم.
