روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب استان اصفهان در گفت‌وگو با روزنامه «دنیای اقتصاد» اعلام کرد
چالش آب در سه پرده
مجيد مختاري: اولویت آب شرب شهروندان است
در شرایط فعلی وضعیت آب ذخیره‌شده برای تامین آب شرب استان چگونه است؟به نظر شما مشکلات آبی اصفهان تا چه حد ناشی از تحولات طبیعی است؟
در آغاز نگاهی داشته باشیم به وضعیت موجود حجم آب پشت سد و مقایسه‌ای با کوتاه‌مدت و بلندمدت؛ الان در هشتم آبان ۱۴۰۱ آمار مقایسه‌ای با حجم پشت سد نسبت به سال گذشته حدود۲۵ درصد کاهش داشته‌ایم و نسبت به میانگین ده‌ساله ۴۰ درصد و نسبت به میانگین بلندمدت بیش از۷۵ درصد کاهش حجم ظرفیت سد را داشته‌ایم. بحث‌های مختلفی نیز دراین‌بین مطرح است ازجمله مساله تغییر اقلیم که تاثیرات جهانی گازهای گلخانه‌ای بر محیط‌زیست باعث شده است در تمام دنیا تغییر اقلیم را داشته باشیم این تغییر در خاورمیانه و شمال آفریقا خسارت‌های بیشتری داشته است کشور ما نیز در منطقه خشک و نیمه‌خشک قرار داشته است و از هزاران سال قبل اجداد ما در نقاط مختلف کشور ازجمله یزد، اصفهان، کاشان و.. از روش‌های مختلف برای تامین آب شرب و مصارف دیگر استفاده می‌کردند ازجمله ایجاد قنات‌های مختلف که نشان می‌دهد ما دارای یک ریشه تاریخی در حوزه کم‌آبی هستیم که بالاخره با رشد جمعیتی هم که پیش‌آمده است شاید تاثیر بیشتری نیز گذاشته است .
چه اقدامات مشخصی در حوزه تامین آب شرب پایدار برای فصل جدید صورت گرفته است؟
با توجه به حجم باقیمانده سد در امسال شخص مقام وزارت با حساسیت خاصی جلسات متعدد با ریاست حوزه آبریز زاینده‌رود، مدیرعامل شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و مدیران عامل شرکت‌های آب و فاضلاب و آب منطقه‌ای از اول مهر برگزار کرده‌اند و به‌صورت موردی و خاص و جزئی وارد شدند تا بتوانیم این مدیریت کلان را در بحث حوزه آبریز زاینده‌رود پیاده کنیم که با بهترین وجه ممکن تامین آب شرب که اولویت اول وزارت نیرو و کلیت نظام هست را در پاییزی که می‌توان گفت کم بارش ترین پاییز طی سال‌های اخیر بوده است داشته باشیم.
پاییز بی‌سابقه در حوزه بارش مشخصا به چه معناست؟مصرف افزایش‌یافته یا بارش کم شده است؟
سال آبی از مهرماه تا پایان شهریورماه هرسال تعریف‌شده و وقتی موجودی سد در پایان سال آبی یعنی شهریورماه به حداقل برسد و از طرفی هم بارش‌های مناسبی در پاییز اتفاق نیفتد نگرانی‌هایی در جهت تامین آب در این فصل به وجود می‌آید. موجودی سد ما نسبت به سال گذشته ۲۵ درصد کاهش داشته است و بارندگی خاصی هم نداشته‌ایم البته پیش‌بینی‌های هواشناسی گویای بارندگی در نیمه دوم آبان ماه است. که انشاا... عنایت پروردگار شامل حالمان شود ولی یک سری اقدامات خاصی هم با دستور وزارت نیرو بر اساس جلساتی که عرض کردم باهدف تامین آب شرب پایدار شروع و سعی شد برداشت‌ها مدیریت شود و درنتیجه حدود ۳ مترمکعب در ثانیه صرفه‌جویی اتفاق افتاد. در پایین‌دست نیز برنامه‌ای انقباضی نوشتیم که با مدیریت مصرف و کاهش مدیریت فشار شبکه که انجام دادیم و استفاده از آب‌های زیرزمینی البته با توجه به رعایت خط قرمز کیفیت آب شرب در دستور کار قرار گرفت.
کیفیت آب در اصفهان تا چه حد یکسان و باکیفیت است و تا چه حد مانند تهران ساختاری طبقاتی دارد؟
آب شرب ازنظر کیفی به‌صورت مستمر هم از طریق آزمایشگاه‌های مرجع و هم شبکه بهداشت دانشگاه علوم پزشکی اصفهان رصد می‌شود و هیچ مشکلی در کیفیت آب وجود ندارد. در اصفهان آب به‌صورت یکنواخت و کامل با یک کیفیت به شهروندان ارائه می‌شود.
آیا می‌توان ادعا کرد که تاسیسات آب‌رسانی اصفهان مدرن است؟یا دچار فرسودگی در این حوزه هستیم؟
ما در تاسیسات آب‌رسانی با به‌کارگیری تجهیزات ابزار دقیق، سیستم تله‌متری و تله کنترل داریم و اصفهان در این زمینه نسبت به‌کل کشور پیشرو است و کنترل کاملی بر خطوط انتقال و شبکه آب استان وجود دارد. اصفهان کمترین پرت آب را در کل کشور دارد و به‌شدت بحث آب مدیریت‌شده است. البته در شبکه فاضلاب چالش‌هایی داریم که از موضوع این گفت‌وگو خارج است.
محدودیت منابع آب و کاهش بارندگی‌ها در کنار افزایش جمعیت ما را با چالش‌هایی مواجه کرده است اما با اجرای سیستم تله‌متری در مخازن ، ایستگاه‌های پمپاژ ، چاه‌های محلی ، سامانه‌های آب‌رسانی و حوضچه‌های فشارشکن باعث شده که بتوانیم در لحظه مدیریت فشار شبکه را داشته باشیم و کمترین آب بدون درآمد در کشور متعلق به آبفای اصفهان است .
تابستان امسال برای تامین آب دچار چه چالش‌هایی بودید؟
در کنار استفاده از آب‌های سطحی سعی کردیم از آب‌های زیرزمینی دارای کیفیت مناسب هم استفاده کنیم. در حال حاضر با توجه به شرایط خاص آب و اولویت تامین آب شرب باید به‌گونه‌ای همه دست‌به‌دست هم دهیم تا تامین آب پایدار دچار چالش نشود. خواهش من این است که مردم همان‌طور که در تابستان در مدیریت برق به وزارت نیرو کمک کردند و توانستیم تابستان بدون تنش در بحث برق داشته باشیم در بحث آب نیز امیدوارم این همکاری صورت بگیرد.
تابستان امسال در زمان سیلاب دومرتبه کدورت وارد مخازن شد اما با توجه به پیش‌بینی‌هایی که صورت دادیم و باوجود تمهیداتی که در سطح شهر و مخازن داشتیم نگذاشتیم هیچ‌گونه تنشی به مردم منتقل شود. علی‌رغم اینکه حجم مخازن در تابستان اندک بود و تولید آب چندین ساعت کاهش پیدا کرد اما اجازه ندادیم تصفیه‌خانه از مدار خارج شود البته مردم نیز با ما همراهی کردند و با توجه به شرایط فعلی و وضعیت موجودی آب پشت سد و اولویت آب شرب، خواهش من این است که کمک دهیم تا بتوانیم تامین آب شرب را در پاییز انجام دهیم انشالله که بارندگی‌ها هم به ما کمک کند.
آب اصفهان مشخصا از کدام نقاط تامین می‌شود و آیا شهر اصفهان به‌تنهایی آبی برای تامین نیاز خود دارد؟
از حدود ۱۲ مترمکعب بر ثانیه نیاز آب شرب اصفهان بزرگ که ۵۸ شهر و حدود۱۰۰ روستا را شامل می‌شود، ۸۰ درصد آن را از آب‌های سطحی تامین می‌کنیم و مابقی از طریق آب‌های زیرزمینی که کیفیت آن مورد تایید مرکز پایش و نظارت بر کیفیت آب شرب استان باشد تامین می‌شود. آب موردنیاز۴ میلیون و ۳۸۰ هزار نفر که ۸۵ درصد جمعیت کل استان را شامل می‌شود از طریق سامانه آب‌رسانی اصفهان بزرگ تامین می‌شود.
بعضی از شهرستان‌ها ازجمله شهرضا، سمیرم و خور خارج از این سامانه هستند و از طریق منابع زیرزمینی آب آنها تامین می‌شود . میزان مصرف ما در سامانه آب‌رسانی اصفهان بزرگ ۱۲ مترمکعب بر ثانیه است که البته نزدیک به ۸ الی ۹ مترمکعب بر ثانیه به ما تحمیل می‌شود.
سال گذشته ۱۸۰۰ لیتر بر ثانیه از آب‌های زیرزمینی استفاده می‌کردیم که در حال حاضر حدود۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ لیتر بر ثانیه استحصال می‌کنیم . یعنی بسیاری از چاه‌هایی که حفرشده خشک‌شده است. البته مباحث کنترل کیفی نیز وجود دارد که باعث شده برخی از چاه‌ها از مدار خارج شوند.
نکته آخر
همان‌طور که اشاره شد برنامه‌هایی در زمینه مدیریت برداشت‌ها در بالادست و مدیریت مصرف شرب به‌صورت روزانه در حال پیگیری است و از طرفی مباحث آب نیز توسط آزمایشگاه‌های آب و فاضلاب که به‌عنوان آزمایشگاه مرجع برای خیلی از استان‌ها شناخته می‌شود و به‌صورت مستمر رصد می‌شود. انشاا... برنامه‌ریزی‌ها برای تابستان سال آینده به‌صورت مستمر پیگیری شود و نیاز است که حتما کار تکمیل سامانه آب‌رسانی اصفهان به جد پیگیری شود و چون در زمان پیک مصرف ۳۰ درصد به مصارف ما اضافه می‌شود و متوسط مصرف از ۱۴ مترمکعب بر ثانیه تا ۱۶ مترمکعب می‌رسد.
