مسکن یکی از مهمترین مباحث اقتصادی و اجتماعی است که با افزایش جمعیت و گسترش شهرنشینی به عنوان یک عامل مهم در کیفیت زندگی خانوارها تلقی می شود و تامین آن از دغدغه‌های مهم جوامع مختلف بشری بشمار می‌آید.

با توجه به اهمیت و جایگاه این موضوع، آمار مربوط به ساخت و ساز و صدور پروانه های ساختمانی در شهرهای مختلف از جمله کلانشهرها همواره مورد توجه کارشناسان و برنامه ریزان شهری بوده است تا بر اساس آن به تحلیل وضعیت موجود و نیازسنجی متناسب با آن بپردازند.

پروانه ساختمان یا شناسنامه فنی ساختمان دفترچه‌ای است که شهرداری‌ها صادر و در اختیار مالک قرار می‌دهند؛ این شناسنامه فنی شامل اطلاعاتی از قبیل مساحت زیر بنا، تعداد طبقات، مشخصات متقاضی صدور پروانه و کروکی زمین است.

آخرین آمار منتشر شده توسط سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان اصفهان درباره صدور پروانه های ساختمانی در کلانشهر اصفهان از سال ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ نشان می دهد که صدور پروانه های ساختمانی از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ روند کاهشی داشته است اما در سال‌های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ با افزایش قیمت مسکن و روی آوردن سازندگان به ساخت و ساز، تعداد پروانه‌های ساختمانی نیز افزایش یافت.

پروانه های ساختمانی صادر شده در سال ۱۳۹۲ معادل ۹ هزار و ۳۸۹ پروانه بوده که در یک روند نزولی به سه هزار و ۳۶۶ پروانه در سال ۱۳۹۷ می رسد اما پس از آن روند افزایشی به خود می گیرد و به پنج هزار و ۸۴۳ پروانه در سال ۱۳۹۹ می رسد با این حال آمار صدور پروانه های ساختمانی نشان می دهد که این آمار در سال ۱۴۰۰ مجددا نزولی شده و با کاهش ۲۸.۵ درصدی به چهار هزار و ۱۷۵ پروانه رسیده است.

بیشترین و کمترین‌ها

بررسی تعداد واحدهای مسکونی در پروانه‌های احداث ساختمان صادر شده شهر اصفهان نیز نشان می دهد که بیشترین و کمترین تعداد واحد مسکونی در پروانه‌های احداث ساختمان به ترتیب در سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ با ۳۸ هزار و ۵۶ و ۱۳ هزار و ۳۱ واحد مسکونی است.

تعداد واحدهای مسکونی در سال ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ نیز به ترتیب ۲۵ هزار و ۵۸۵ و ۱۸ هزار و ۸۱ واحد بوده است که نشان‌دهنده کاهش ۲۹ درصدی واحدهای مسکونی در سال گذشته نسبت به ۱۳۹۹ است.

کاهش زیربنای واحدهای مسکونی در اصفهان

بررسی مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان صادر شده در شهر اصفهان در سال های اخیر نشان می دهد که بیشترین و کمترین مساحت زیربنا در پروانه‌های احداث ساختمان به ترتیب مربوط به سال‌های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۵ با ۶ میلیون و ۶۷۴ هزار و ۶۵۱ و ۲ میلیون و ۳۱۶ هزار و ۷۹۲ مترمربع است.

همچنین در سال ۱۴۰۰ تعداد چهار هزار و ۱۷۵ پروانه احداث ساختمان با ۱۸ هزار و ۸۱ واحد مسکونی و متوسط زیربنای ۲۰۱ متر مربع صادر شده است که این تعداد در مقایسه با سال ۱۳۹۹ گویای کاهش ۹ درصدی متراژ واحدهای مسکونی است.

بیشترین ساخت‌وسازها در منطقه ۸ اصفهان

نتایج به‌دست آمده از تحلیل نتایج طرح پروانه های ساختمانی در اصفهان نشان می‌دهد که بیشترین تعداد صدور پروانه‌ها در مناطق پانزده‌گانه کلانشهر اصفهان در سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۴۰۰ مربوط به منطقه هشت و کمترین تعداد مربوط به منطقه ۱۱ است.

همچنین بیشترین سهم درصد صدور پروانه‌ها در سال ۱۴۰۰ مربوط به منطقه هشت اصفهان با سهم ۱۳.۴ درصد و پس از آن منطقه‌های ۱۵ و چهار با ۱۰.۶ و ۱۰.۱ درصد است.  بین مناطق بیشترین سهم در مساحت زیربنای پروانه ساختمانی مربوط به منطقه هشت با ۱۲.۹ درصد و پس از آن مناطق چهار و ۱۰ با سهم ۹.۶ درصد و همچنین بیشترین سهم از نظر تعداد واحد مسکونی به ترتیب مربوط به مناطق هشت و ۱۰ با ۱۴.۷ و ۹.۸ درصد است.

منطقه هشت اصفهان در نیمه غربی این کلانشهر واقع است و با مساحت ۲ هزار هکتار از شمال به محور خیابان بهارستان از تقاطع امام خمینی (ره) تا تقاطع خیابان کاوه، از شرق به محور بزرگراه کاوه از تقاطع خیابان بهارستان تا میدان شهدا، از جنوب به محور خیابان فروغی از میدان شهدا تا میدان جمهوری اسلامی و از غرب به محور خیابان امام خمینی از میدان جمهوری اسلامی تا تقاطع خیابان بهارستان محدود می‌شود.