افزایش 25 درصدی آزاد راه‏های کشور

برای جبران این موضوع در حال حاضر حدود ۱۲۰۰ کیلومتر آزاد راه در دست اجرا بوده که شامل پروژه‌هایی است که در سال‌های گذشته آغاز شده‌اند و با درصد پیشرفت‌های مختلف در حال اجرا هستند. از این تعداد حدود ۹ پروژه آزاد راهی به طول ۶۶۳ کیلومتر را که پیشرفت فیزیکی بالایی داشته‌اند و همچنین تاثیر بیشتری نیز در شبکه داشته‌اند، به عنوان پروژه‌های آزادراهی اولویت دار تعریف شده تا این پروژه ها ظرف امسال و سال آینده به بهره برداری برسند. با افتتاح این ۹ پروژه طول شبکه آزاد راهی کشور به بالای ۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کند که می‌تواند تحولی در توسعه شبکه آزاد راهی کشور باشد.

برای آشنایی با اقدامات صورت گرفته در توسعه آزاد راه ها و شبکه ریلی کشور و همچنین اطلاع از علل محقق نشدن نیاز کشور در این حوزه، با خیر‌الله خادمی، مدیر عامل شرکت ساخت و توسعه زیر بناهای حمل و نقل کشور گفت و گو کرده ایم که در ادامه می‌خوانید.

برنامه شرکت در ساخت و توسعه زیربناها برای سال جاری در بخش آزادراهی چیست؟

در حال حاضر طول شبکه آزادراهی کشور۲۴۰۰ کیلومتر بوده و نیاز کشور به شبکه آزاد راهی حدود ۱۰ هزار کیلومتر است. با وجود اینکه اقدامات خوبی در توسعه جاده‌های اصلی، بزرگراه‌ها و توسعه راه‌های روستایی ایجاد کردیم ولی در بخش آزاد راهی باید فعالیت بیشتری انجام دهیم. در حال حاضر ۲۴۰۰ کیلومتر آزادراه در کشور داریم که بخش عمده آن بعد از انقلاب احداث شده است. برای جبران نیاز آزادراهی کشور حدود ۱۲۰۰ کیلومتر پروژه‌های آزاد راهی را در دست اجرا داریم. این پروژه‌ها در سال‌ های گذشته آغاز شده اند و با درصد پیشرفت‌های مختلف در حال اجرا هستند. برنامه داریم در سال جاری و سال آینده بخش عمده آنها را به بهره برداری برسانیم.  از این تعداد حدود ۹ پروژه آزاد راهی به طول ۶۶۳ کیلومتر را که پیشرفت فیزیکی بالایی داشته‌اند و همچنین تاثیر بیشتری نیز در شبکه داشته‌اند را به عنوان پروژه‌های آزادراهی اولویت دار تعریف کردیم تا بتوانیم ظرف امسال و سال آینده با یک توجه بیشتر و اقدام موثر تری این پروژه ها را به بهره برداری برسانیم. با افتتاح این ۹ پروژه به طول ۶۶۳ کیلومتر، طول شبکه آزاد راهی کشور به بالای ۲۵ درصد افزایش پیدا می‌کند که اقدامی بسیار  موثر و تحولی در توسعه شبکه آزاد راهی کشور است.

 این ۹ پروژه آزاد راهی اولویت دار شامل چه مواردی است؟

این پروژه‌های آزاد راهی شامل قطعات یک و دو  آزاد راه کنار گذر شرقی اصفهان به طول ۶۳ کیلومتر در دست افتتاح بوده که قطعه سوم آن با طول  حدود ۳۰ کیلومتر سال آینده به بهره برداری می‌رسد. پروژه‌های بعدی آزاد راه کنار گذر جنوبی تهران به طول ۱۵۸ کیلومتر، قطعات ۲، ۳ و ۴ آزاد راه اراک- خرم آباد به طول ۶۷ کیلومتر، آزاد راه منجیل-رودبار به طول ۸کیلومتر، آزاد راه اصفهان-شیراز حدفاصل ایزدخواست به شیراز طول ۲۲۲ کیلومتر، آزاد راه تبریز-صوفیان به طول ۳۱ کیلومتر، قطعات ۲ و ۳ آزاد راه مراغه به هشترود به طول ۴۲ کیلومتر، منطقه ۲ آزاد راه تهران-شمال به طول ۲۲ کیلومتر و قطعه دوم آزاد راه گرمسار به سمنان حد فاصل سرخه به آرادان به طول ۵۰ کیلومتر است.

آزاد راه اصفهان-شیراز حدفاصل ایزدخواست به شیراز طول ۲۲۲ کیلومتر به عنوان بزرگترین آزادراه در حال اجرای احداث در شبکه آزاد راهی کشور بسیار موثر خواهد بود. همچنین آزاد راه منجیل-رودبار به طول ۸کیلومتر بخشی از  آزاد راه قزوین به رشت بوده که قسمت عمده آن پل و تونل بوده و احداث آن مشکل است.

چه تعدادی از این پروژه آزاد راهی اولویت دار امسال به بهره برداری می‌رسند؟

با تمامی مشکلاتی که وجود دارد در حال تلاش هستیم که از این ۹ پروژه تعدادی را امسال به بهره برداری برسانیم که شامل قطعه یک و دو  آزاد راه کنارگذر شرقی اصفهان به طول ۶۳ کیلومتر بوده که به زودی به بهره برداری میرسد. همچنین قطعات ۲، ۳ و۴ آزاد راه اراک-خرم آباد به طول ۶۷ کیلومتر و آزاد راه کنار گذر جنوبی تهران  به طول ۱۵۸ کیلومتر تا پایان سال به بهره برداری می‌رسند.  

یکی دیگر از مشکلات همزمان با الکترونیکی کردن عوارض آزاد راهی، نقد شوندگی پایین آن است، چه تمهیدی را برای رفع این مشکل اندیشیده‌اید؟

در روش دستی اخذ عوارض، اطمینان سرمایه گذار برای دریافت پول بیشتر است. اما در کنار آن یکسری موارد مانند فرار از پرداخت عوارض در محل عوارضی ها هم وجود دارد. برای اینکه مردم به ویژه در ایام پیک ترافیک در محل دریافت عوارض توقف نکنند و همچنین از تشکیل صف های سنگین جلوگیری شود، بحث الکترونیکی کردن دریافت عوارض آزادراهی را از ۲ سال  گذشته در برنامه گذاشتیم. از سال گذشته و اوایل امسال این موضوع را در ۵ آزاد راه دولتی اجرایی کردیم. اما اجرایی شدن دریافت الکترونیکی عوارض آزادراهی با همه مزایایی که دارد، نقد شوندگی پایینی دارد، یعنی خودورهای گذری توسط دوربینها برای پرداخت عوارض شناسایی می‌شوند و برای مالک خودرو پیامک ارسال می‌شود. ولی تنها حدود ۵۰ درصد از خودورها عوارض خود را به صورت داوطلبانه پرداخت می‌کنند. در نتیجه تقاضای سرمایه گذارن برای سرمایه گذاری با یک عدم اطمینان مواجه شده است. ۵۰ درصد دیگر خودروها عوارض را  پرداخت نمی‌کنند و باید از روش‌های دیگری آنها را دریافت کنیم. بر این اساس تفاهم نامه ای بین وزیر راه و شهرسازی و فرمانده پلیس راهور منعقد شده که قرار است با روش های مختلف پرداخت این عوارض برای خودروها اجباری شود.

مشخصات آزاد راه کنار گذر شرقی اصفهان چیست؟

این آزاد راه حلقه اتصال شبکه آزاد راهی در مرکز کشور بوده و باعث می‌شود در آینده اتصال تهران به شیراز به صورت آزاد راهی امکان پذیر باشد. تاکنون عبور از جنوب به شمال شهر اصفهان تنها از داخل شهر امکان پذیر بوده و به همین واسطه ترافیک برون شهری به داخل شهر می رفت و مشکلاتی مانند ترافیک، تصادفات، آلودگی صوتی و ... را ایجاد کرده بود. با ایجاد این آزاد راه افرادی که می‌خواهند از جنوب به شمال شهر اصفهان بروند از طریق یک آزادراه دو بانده و شش خطه به صورت ایمن با سرعت و شرایط آزاد راهی بدون هیچ گونه توقفی مسیر را طی می‌کنند. در ضمن قسمت شرقی اصفهان نسبت به منطقه غربی آن یک محرومیتی دارد که با احداث این آزادراه زمینه توسعه در بخش شرقی اصفهان هم ایجاد می‌شود. مبلغ هزینه شده در این آزادراه حدود ۸۰۰ میلیارد تومان است که به قیمت روز بالای ۱۱۰۰ میلیارد تومان خواهد بود. همچنین قطعه شماره سه این آزاد حدود ۱۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تا سال آینده تکمیل و به بهره برداری می‌رسد.

با توجه به اینکه در آستانه افتتاح آزاد راه کنار گذر شرقی اصفهان قرار داریم، همکاری شما با سرمایه گذار این پروژه در زمینه احداث آزاد راه به چه صورت بوده است؟

۴ سال پیش با شرکت آتیه صبا وابسته به صندوق بازنشستگی کشوری برای احداث باقیمانده این آزاد راه قرارداد بستیم. طبق قرارداد آورده سرمایه گذار به نسبت ۷۰ درصد و ۳۰ درصد آورده دولت است. در این مدت با پیشرفت بسیار مناسبی عملیات احداث انجام و آماده افتتاح شد. پیش بینی ما بهره برداری سرمایه گذار به مدت ۱۰ سال از آزادراه بوده ولی در نهایت مدت دقیق بهره برداری به میزان تردد عبوری از آزاد راه بستگی دارد. این پروژه قبلاً سرمایه گذار دیگری داشت که آن سرمایه گذار به دلایلی نتوانست به تعهدات خود عمل کند و با یک توقف ۵ تا ۶ ساله مواجه شدیم.