سیاهبازار
چرا اوضاع بازار لاستیک آرام و قرار ندارد؟
تولیدکنندگان میگویند لاستیک سواری به قدر کفایت بازار تولید میشود ولی آنچه مصرفکنندگان میبینند بیکفایتی در نظام توزیع و ضعف مدیریت در سطح عرضه است و بس. آنچنان که حتی در نمایندگیهای رسمی تایرسازان هم تایرها با قیمتهای بالاتر و از طریق دلالی فروخته میشود. راهکار وزارت صمت برای تثبیت قیمتها و جمع شدن بساط واسطهگری در حاشیه بازار این بود که از ابتدای مردادماه سال جاری تولیدکنندگان تایر موظف شدند آمار تولیدات خود را در سامانه جامع تجارت ثبت کنند. مسوولان این سامانه مدعی هستند که با ثبت اطلاعات تولید و فروش تولیدکنندگان در سامانه جامع تجارت و استقرار سامانه توزیع سیستمی تایر سواری در کشور میتوان زنجیره تامین این کالا را از ابتدای تولید تا انتهای رسیدن به دست مصرفکننده نهایی نظارت کرد اما به گفته متقاضیان خرید تایر، این سامانه چندان موفق عمل نکرده و هنوز هیچ لاستیکی از طریق این سامانه توزیع نشده است.
تولیدکنندگان تایر نیز اگرچه بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار ملزم به ثبت اطلاعات خود در سامانه جامع تجارت هستند، ولی تاکنون به دلیل اشکالاتی که بر این سامانه وارد میدانند، از جمله عدم آشنایی اجزای زنجیره توزیع با عملکرد سامانه، هنوز اطلاعات خود را به صورت کامل وارد سامانه نکردهاند. کارشناسان معتقدند ثبت نشدن اطلاعات تولیدکنندگان در سامانه نهتنها باعث عدم شفافیت، احتکار تایر در انبارها و اختلاف قیمت در بازار شده است، بلکه امکان بهکارگیری سامانه توزیع سیستمی برای ساماندهی بازار تایر سواری را از حاکمیت و نهادهای نظارتی سلب میکند.
آخرین خبر این است که معاون دفتر خدمات بازرگانی وزارت صمت 24 شهریورماه اعلام کرد: «مردم با مراجعه به سامانه جامع تجارت اطلاعات شخصی و خودرو خود را وارد کنند و پس از راستیآزمایی متقاضی، درخواست خود را در سامانه ارائه کنند و سالی یکجفت لاستیک تحویل بگیرند.» آنچه در این روزها شاهد هستیم سرگردانی رانندگانی است که یا به ثبت اطلاعات خود در سامانه آشنایی ندارند یا در صورت ثبتنام با عدم موجودی لاستیک موردنظر خود مواجه میشوند. در آخر، یک پرسش بیپاسخ مطرح میشود که چرا لاستیکی که تولید داخل کشور است، در این آشفتهبازار، تا سه برابر قیمت کارخانه به متقاضیان فروخته میشود؟