پشتیبان تهران
مسکن مشارکتی و خدمات رفاهی در پرند چه سمت و سویی دارد؟
برنامه اقدام ملی مسکن به این صورت در دستور کار وزارت راه و شهرسازی قرار گرفت. از زمان استقرار وزیر وقت راه و شهرسازی ایشان به صورت جدی به دنبال اجرای برنامه اقدام ملی در بخش مسکن بوده است. در این سیاست قرار است ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در کل کشور احداث شود. از این تعداد، ۲۰۰ هزار واحد در قالب بهسازی بافت‌های فرسوده یا توسط بنیاد مسکن قرار است احداث شود و احداث ۲۰۰ هزار واحد به عهده شرکت عمران شهرهای جدید گذاشته شده و سهم شهرهای جدید کشور است. از زمان اعلام این سیاست، تلاش کردیم برنامه‌های بودجه‌ای و عملکردی خود را بر مبنای این سیاست قرار دهیم. با رهنمودهای مهندس طاهرخانی، معاون وزیر راه و شهرسازی، برنامه اجرایی برای این سیاست تدوین شد و بر اساس توان و قابلیت هر شهر جدید در کشور، سهمیه‌ای به هر شهر تعلق گرفت. حدود ۱۸ شهر جدید فعال در کشور داریم و دو شهر جدید هم به تازگی شروع به فعالیت کرده‌اند.
شهر پرند با توجه به ظرفیت‌ها و موقعیت خود سال‌ها به عنوان پشتیبان شهر تهران مطرح بوده، به همین دلیل بیشترین ظرفیت‌های این برنامه برای این شهر پیش‌بینی شد. در این زمینه دو سیاست را برای برنامه اقدام ملی به تبعیت از وزارت راه و شهرسازی در پیش گرفته‌ایم که شامل مسکن مشارکتی و فروش اقساطی است. در حوزه مسکن مشارکتی که نوعی مشارکت خصوصی-عمومی محسوب می‌شود، شرکت شهرهای جدید به نمایندگی از دولت، زمین مسکونی را به عنوان آورده در این طرح وارد می‌کند و شرکای ما بخش خصوصی هستند. در این برنامه از سرمایه و ظرفیت‌های بخش خصوصی استفاده می‌شود. در دو سایت بزرگ شهر پرند به نام سایت ۸۸ هکتاری با ظرفیت ۳۴۲۰ واحد مسکونی و سایت ۱۳۰ هکتاری با ظرفیت حدود چهار هزار واحد مسکونی، شرکای خودمان را با توجه به رویه‌های قانونی انتخاب کرده‌ایم. در این زمینه روال بر این است که تفاهم‌نامه‌ای بین شرکت عمران به عنوان بخش دولتی و شرکای بخش خصوصی منعقد کنیم و با توجه به نظرات کارشناسان رسمی درصد سهم شراکت هر یک از طرفین مشخص شود. این تفاهم‌نامه باید در هیات‌مدیره و مجمع عمومی شرکت شهر جدید پرند مصوب و در نهایت منتج به انعقاد قرارداد خواهد شد. در این طرح قرارداد بعضی از پروژه‌ها منعقد و عملیات اجرایی آنها آغاز شده و بعضی از پروژه‌ها در حال طی مراحل قانونی هستند. در حال حاضر عملیات حدود هفت هزار واحد در قالب مسکن مشارکتی آغاز شده است. کارشناسان رسمی دادگستری که زیر نظر دادگستری فعالیت می‌کنند، از یک طرف زمین و از طرف دیگر مبلغ ساخت را ارزش‌گذاری می‌کنند و بر این اساس درصد سهم هر یک از شرکا در پروژه‌ها مشخص می‌شود. در سایت ۸۸ هکتاری ۹ شریک متفاوت داریم که همگی بخش خصوصی هستند. دو پروژه به مرحله انعقاد قرارداد رسیده و در حال شروع فعالیت‌اند و بقیه پروژه‌ها هم در حال طی پروسه‌ها هستند.
نکته دیگر این است که چون برای پروژه‌ها نیاز به اخذ پروانه از شهرداری داریم در این زمینه همکاری وزارت کشور و شهرداری می‌تواند به ما و شرکایمان در پیشبرد پروژه‌ها کمک کند. زیرا هرگونه تاخیر در روند صدور پروژه‌ها ما را از برنامه زمان‌بندی‌شده عقب خواهد انداخت. از این‌رو امیدواریم وزارت کشور و شهرداری شهر جدید پرند نهایت همکاری را در زمینه صدور پروانه احداث این واحدها داشته باشند.
بر اساس زمان‌بندی کلی برنامه اقدام ملی تا سال ۱۴۰۰ باید تکلیف ۲۰۰ هزار واحد مسکونی سهم شهرهای جدید مشخص شده باشد؛ یکسری از پروژه‌ها تا آن زمان باید به اتمام رسیده باشد و یکسری دیگر باید با یک درصد پیشرفت قابل ارائه باشند. بر اساس قوانین، شرکا را با توجه به فاکتورهایی انتخاب می‌کنیم و قبل از ورود به مرحله قرارداد توان فنی، مالی و اهلیت آنها را مورد بررسی قرار می‌دهیم. مزیت این برنامه نسبت به برنامه‌های پیشین در بخش مشارکتی این است که خود شرکا می‌توانند نیاز بازار را پیش‌بینی کنند در نتیجه قشرهای مختلفی از جامعه به عنوان مشتریان این پروژه‌ها قرار می‌گیرند. شرکا با توجه به نیاز بازار می‌توانند واحدها را با کیفیت بالا یا متوسط بسته به نیاز اقشار مختلف طراحی و اجرا کنند.
با توجه به تفاهم‌نامه‌ای که بین وزارت دفاع و وزارت راه و شهرسازی مبنی بر احداث صد هزار واحد مسکونی منعقد شده، شرکت عمران شهر پرند به عنوان یکی از اولین مجموعه‌ها در قالب این تفاهم‌نامه اقدام به عقد قرارداد بین بنیاد تعاون ستاد کل نیروهای مسلح و شرکت عمران شهر جدید پرند کرده که بر اساس آن عملیات آماده‌سازی اراضی ۱۳۰ هکتاری برای احداث چهار هزار واحد مسکونی آن شروع شده و به‌زودی عملیات احداث مجموعه‌های مسکونی و خدماتی آن آغاز می‌شود.
از تجربیات به دست آمده از احداث مسکن، سعی داریم همزمان با احداث واحدهای مسکونی در برنامه اقدام ملی، خدمات روبنایی مرتبط با آن واحدها را نیز برنامه‌ریزی کنیم تا کیفیت زندگی و سرانه‌های خدماتی واحدهای مسکونی افت نکند. بر این اساس قبل از شروع برنامه اقدام ملی، سیاستی را به عنوان احداث مراکز محله در پیش گرفتیم. در قالب این برنامه که برنامه‌ای مشارکتی است، پکیج‌هایی را در مقیاس محله شامل پارک، مدرسه، مسجد، واحد تجاری و واحد درمانی در نظر گرفتیم و در قالب فراخوان شرکا را پیدا کردیم. یک مزیت دیگر برنامه اقدام ملی مسکن نسبت به پروژه مسکن مهر این است که سایت‌های انتخاب‌شده در داخل بافت شهر پرند قرار دارد و بیشتر خدمات طی سال‌های قبلی پیش‌بینی و برنامه‌ریزی شده و این‌گونه نیست که از ابتدا بخواهیم وارد فاز خدمات‌رسانی شویم.
برنامه هدف
در ابعاد مختلف برنامه اقدام ملی سعی شده گروه‌های مختلف اجتماعی را به عنوان گروه‌های هدف در نظر بگیریم. این موضوع در مرحله ثبت‌نام و طراحی واحدها دیده شده و واحدهای مسکونی این طرح از واحدهایی با ابعاد ۷۵متری تا واحدهای ۱۱۰متری متناسب با سلیقه‌های مختلف مالی خواهد بود. همچنین در قسمت مسکن مشارکتی واحدهایی با تراکم کم و شبه‌ویلایی خواهیم داشت. تلاش ما بر آن بوده تا خیلی تک‌بعدی به موضوع نگاه نشود زیرا شهر جایی است که نیازمند به حضور همه اقشار اجتماعی است. هم در حوزه خدماتی و هم در حوزه اجتماعی تنوع را در شهر جدید لحاظ کرده‌ایم. یکی از ایرادات مسکن مهر یکسان بودن واحدها بود که در طرح اقدام ملی سعی شده تنوع بیشتر و طیف جامعه هدف برنامه گسترده‌تر باشد.
موضوع بعدی در برنامه اقدام ملی، پروژه‌هایی با فروش اقساطی است. با توجه به سیاست وزارت راه و شهرسازی در شش مرحله شروع به ثبت‌نام در استان‌های مختلف کشور و در مرحله آخر استان تهران کردند. سهمیه ما برای ثبت‌نام ۲۰ هزار واحد مسکونی بود که در روز ثبت‌نام این سهمیه پر شد و پایش مقدماتی اتفاق افتاده که بر اساس آن افراد ثبت‌نام‌کرده نواقص پرونده‌های خود را رفع کنند. برای این برنامه نیز بخشی از زمین‌های شهر جدید پرند را اختصاص دادیم و در نهایت ظرفیت مسکونی شهر پرند را وارد این برنامه کردیم تا بتوانیم به تعهداتمان عمل کنیم. در فاز اول این برنامه اراضی نزدیک به سه هزار واحد مسکونی را آماده‌سازی کردیم و فاز طراحی انجام شد و منتظر اعلام وزارتخانه برای شروع عملیات اجرایی در قالب برگزاری مناقصه و جذب پیمانکاران هستیم. با توجه به اینکه یکسری از طرح‌ها باید در کمیسیون‌های مربوطه مانند کمیسیون ماده ۵ یا کارگروه زیربنایی استان تصویب شود، به‌محض تصویب این طرح‌ها عملیات احداث واحدهای باقی‌مانده را شروع خواهیم کرد. با تفاهم با بانک مسکن قرار است برای این واحدها تا سقف صد میلیون تومان وام پیش‌بینی شود. قطعاً افرادی مشمول این طرح خواهند بود که تاکنون از خدمات دولتی برای گرفتن واحدهای مسکونی استفاده نکرده باشند (شروط پنج‌گانه در سایت ثبت‌نامی وزارت راه و شهرسازی قید شده است). عملیات پایش بر همین اساس انجام خواهد شد و متقاضیان واجد شرایط به مرحله بعدی ارجاع خواهند شد.
وضعیت پروژه‌های روبنایی و خدمات رفاهی
پرند شهری با افق جمعیتی ۴۸۳ هزار نفر است. بر اساس سرشماری سال ۹۵، جمعیت این شهر حدود ۹۷ هزار نفر بوده است. نرخ رشد سالانه جمعیت این شهر حدود ۲۵ درصد بوده که از نرخ رشد جمعیت کشور بالاتر است. بر همین اساس برآوردها حاکی از جمعیت بالای ۲۰۰ هزارنفری در این شهر است. این موضوع اهمیت موضوع خدمات‌رسانی به مردم ساکن این شهر را آشکارتر می‌کند. تلاش ما در شرکت عمران شهر پرند این است که کیفیت زندگی را در این شهر ارتقا دهیم. شاید در بازه‌های زمانی توجه به خدمات روبنایی و رفاهی کمتر شده باشد و بیشتر به حوزه کالبدی و احداث بناهای مسکونی شهر توجه شده باشد. ولی وظیفه ماست که با توجه به سرانه‌های مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری و نقشه طرح جامع بتوانیم خدمات شهر را با توجه رشد جمعیت آن پیش‌بینی کنیم. شرکت عمران شهر جدید پرند وظیفه آماده‌سازی اراضی در حوزه‌های خدماتی و رفاهی و تحویل آن به نهادهای مربوط را بر عهده دارد. به عنوان مثال اراضی فضای سبز را باید تحویل شهرداری‌ها و اراضی مدارس را تحویل سازمان نوسازی دهیم. با توجه به اینکه شرکت عمران پرند متولی احداث این شهر بوده و جمعیت این شهر به اعتماد و اتکای تعهدات شرکت عمران پرند در این شهر ساکن شده‌اند، وظیفه داریم احداث بخشی از واحدهای واحدهای خدماتی را نیز خودمان بر عهده بگیریم. در این راستا تاکنون نزدیک به ۴۹ مدرسه در شهر جدید پرند احداث کرده‌ایم؛ بوستان مشاهیر پرند را که یکی از بزرگ‌ترین پارک‌ها در مقیاس شهرستان و حتی استان است با هزینه‌ای بالغ بر ۵۸ میلیارد تومان در دستور کار داریم که عملیات اجرایی آن در حال اتمام است.
برای امسال و سال آینده احداث شش مدرسه را در دستور کار داریم و همچنین برای احداث هفت پارک جدید برنامه‌ریزی کرده‌ایم. احداث یک ورزشگاه پنج هزارنفری را در برنامه داریم که فاز اول آن را تا پایان امسال کلنگ‌زنی می‌کنیم و برای احداث چهار باب مسجد و یک باب کتابخانه نیز برنامه‌ریزی کرده‌ایم. در کنار احداث واحدهای مسکونی جدید و برای ارتقای سرانه‌های خدماتی در کنار واحدهایی که در گذشته احداث شده، به‌صورت جدی تلاش داریم این برنامه‌ریزی‌ها را عملیاتی کنیم. مدت زمان احداث پروژه‌ها به مقیاس و نوع این پروژه‌ها بستگی دارد؛ برای مثال امسال یک پارک مادر و کودک به وسعت حدود دو هزار مترمربع در مدت زمان ۶۵ روز احداث کردیم. مبنای ما این است که احداث هر پروژه بیش از دو سال به طول نینجامد. تمام موارد گفته‌شده با هزینه شرکت عمران شهر پرند انجام شده و یا احداث شود. در کنار اینها قرار است یکسری از پروژه‌ها را در قالب مشارکت با بخش خصوصی انجام دهیم. در این قالب برای احداث ۱۵ مرکز محله پیش‌بینی کرده‌ایم. هر مرکز محله شامل یک پارک، درمانگاه، مساجد، حداقل دو مدرسه و یک پروژه تجاری است. از این تعداد، سه مرکز محله را به قرارداد رسانده‌ایم، یکی از آنها حدود ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و عملیات اجرایی دو مرکز محله دیگر آغاز شده است. چهار مرکز محله دیگر نیز در مرحله انعقاد قرارداد بوده و تا پایان سال قرار است قرارداد آنها جاری شود. مشروط به کمک شهرداری و صدور پروانه‌های احداث، عملیات احداث آنها به زودی آغاز می‌شود. برای مرکز محله‌های باقی‌مانده قرار است شرکا و سرمایه‌گذاران را در قالب فراخوان به‌زودی انتخاب کنیم و عملیات اجرایی آنها نیز آغاز شود.
با شروع عملیات اجرایی تمامی مراکز محله‌ها، امیدواریم شاهد یک جهش اساسی در حوزه سرانه‌های خدماتی و افزایش کیفیت زندگی شهر جدید پرند باشیم. در این روش که با مشارکت بخش خصوصی انجام می‌شود قسمت غیرانتفاعی مرکز محله‌ها مانند پارک، مسجد و مدرسه سهم شرکت عمران شهر پرند خواهد بود و قسمت انتفاعی آن بر اساس ابعاد پروژه به شریک پروژه واگذار می‌شود. بسته به وسعت هر پروژه عملیات احداث آن به طول می‌انجامد اما با توافقی که با شرکا انجام شده، قرار است در فاز اول پارک‌ها احداث شود زیرا افزایش سرانه فضای سبز برای ما بسیار اهمیت دارد. این پارک‌ها در کنار هفت پارکی که قرار است خودمان احداث کنیم کمک قابل توجهی به افزایش سرانه فضای سبز شهر جدید پرند خواهد داشت.
ارتقای کیفیت زندگی
سعی داریم در کنار توسعه کالبدی و برنامه‌های توسعه‌ای شرکت عمران شهر جدید پرند در سایر حوزه‌ها برای ارتقای کیفیت زندگی مردم نیز فعال باشیم. به همین منظور شرکت عمران شهر جدید پرند در کنار امور عمرانی و توسعه‌ای، خدماتی مانند نگهداری فضای سبز و رفت و روب شهر را نیز توسط واحد خدمات شهری خود به مردم ارائه می‌دهد همچنین در مواقعی مانند آبگرفتگی، سیلاب و... به مردم شهر خدمت‌رسانی می‌کند. علاوه بر این در حوزه‌های فرهنگی-اجتماعی هم وارد شده‌ایم. با اضافه شدن دفتر توسعه اجتماعی به چارت سازمانی شرکت عمران شهرهای جدید، در این حوزه‌ها هم به دنبال ارائه خدمات هستیم مانند برگزاری جشنواره‌های فصلی و صنایع دستی و کمک به برنامه‌های فرهنگی در سطح پرند و برگزاری برنامه‌های خاص در ایام عزاداری و اعیاد.
برای احداث مترو به عنوان یکی از خدمات روبنایی، شرکت عمران پرند تعهد داده که بخشی از هزینه‌های مربوط به احداث آن را پرداخت کند. هرچند اذعان داریم که همچنان کمبودهایی در حوزه خدماتی و کیفیت زیستی وجود دارد ولی تلاش خود را بر این گذاشته‌ایم تا با تمام توان سرانه‌های خدماتی این شهر را بالا ببریم. برنامه‌های زیادی در این حوزه داریم مثلاً در حوزه احداث کلانتری که ارتباط زیادی با امنیت شهر دارد.
