فرصت توسعه
چرا هادی‌های آلیاژی در صنعت برق مغفول مانده‌اند؟
مزایا
هادی‌های تمام‌آلومینیوم آلیاژی (AAAC) که با اضافه کردن تقریباً نیم‌درصدی عناصری همچون سیلیس و منیزیم، باعث حذف مغزی فولادی در هادی‌های هوایی انتقال و توزیع نیرو می‌شوند، دارای مزایای بسیاری همچون شدت جریان بالاتر، مقاومت به خوردگی بالا، عمر ۵۰درصدی بالاتر، تلفات اهمی و کرونای پایین‌تر، نسبت استحکام به وزن پایین‌تر و دیگر مزایا نسبت به هادی‌های ACSR هستند که به طور گسترده در خطوط توزیع و انتقال هوایی کشور، مورد استفاده قرار گرفته و می‌گیرند. بررسی‌ها و تحقیقات چندی در این خصوص در سال‌های اخیر انجام شده که علت این عدم بهره‌مندی مشخص شود که در نهایت به نتایجی همچون عدم امکان تولید در سه دهه اول انقلاب در کشور، عدم آشنایی مشاوران و کارفرمایان و تولیدکنندگان از مزایای بی‌شمار این هادی‌ها و عدم شناخت از معضلات و مشکلات هادی‌های آلومینیومی با مغز فولاد یا همان (ACSR (Aluminum Conductor Steel Reinforcedهای معروف به‌خصوص در خطوط توزیع، اشاره کرد.
محصول استراتژیک
تولید این نوع از هادی هوایی از سال ۱۳۸۴ شمسی در کشور آغاز شده و در حال حاضر دو شرکت بزرگ به صورت کامل این محصول را از صفر تا صد تولید کرده و حداقل سه شرکت بزرگ دیگر نیز با خرید مفتول ۵/ ۹آلیاژی از دو شرکت اولی، امکان تولید انواع هادی‌های هوایی خطوط توزیع و انتقال را دارا هستند و از این جهت خوشبختانه یکی از مشکلات اصلی عدم استفاده از این محصول استراتژیک، بیش از یک دهه در کشور برطرف شده است.
بومی‌سازی
در خطوط انتقال، به‌رغم بومی‌سازی تولید این محصول در داخل کشور در بیش از یک دهه اخیر، متاسفانه عمده تولیدات صورت‌گرفته، در بخش پست‌های برق مورد استفاده قرار گرفته و عملاً حرکت مناسبی جهت استفاده از این محصول در خطوط انتقال تا اواخر سال ۱۳۹۵ صورت نگرفته بود، ولی خوشبختانه در اواخر سال ۱۳۹۵ با همت و تلاش مدیران و کارشناسان محترم برق منطقه‌ای هرمزگان و با عنایت به وجود سوابق درخشان استفاده از این هادی‌ها در مناطق تحت مدیریت توسط شرکت‌های آمریکایی و اروپایی قبل از انقلاب، اولین و دومین مناقصه هادی‌های آلیاژی برای خطوط انتقال ۲۳۰ و ۴۰۰ کیلوولت برق هرمزگان کلید خورد و پس از سپری کردن موفقیت‌آمیز کلیه مراحل تولید و آزمایش‌های طراحی در داخل و خارج از کشور، مراحل تولید و تحویل بومی آن توسط یکی از شرکت‌های داخلی آغاز شده و ان‌شاءالله به زودی شاهد نصب اولین هادی آلیاژی بر روی خطوط انتقال کشور پس از ۴۰ سال خواهیم بود.
استانداردها
در خطوط توزیع کشور نیز هرچند برخی از استانداردهای مربوطه به همت دفتر مهندسی شرکت توانیر در اوایل دهه ۹۰ شمسی، تدوین و ابلاغ شده ولی متاسفانه به‌رغم تلفات بسیار بالای هادی‌های ACSR با یک لایه آلومینیوم که در برخی موارد با عبور جریان این تلفات اهمی حتی می‌تواند به ۴۰ درصد بالاتر از حد مجاز نیز برسد (بر اساس مقالات و مراجع معتبر بین‌المللی، عملاً اذعان می‌شود که این هادی‌ها الکتریکی نبوده و تنها می‌بایست در موارد معدود و محدود مورد استفاده قرار گیرند) همچنان شاهد استفاده گسترده از آنها در خطوط توزیع ۲۰کیلوولت کشور هستیم.
کاربرد بهینه در تحریم
در شرایط جدید کشور که بیش از پیش اقتصاد کشور در معرض حمله کشورهای سلطه‌گر غربی به‌خصوص آمریکا قرار گرفته این امر بر واردات مواد اولیه صنعت برق تاثیرگذار بوده و لااقل بر روی قیمت و زمان تحویل مواد اولیه وارداتی تاثیرگذار خواهد بود.
صرف نظر از ویژگی‌های فنی و مثبت هادی‌های آلیاژی در مقایسه با هادی‌های آلومینیومی مغز فولاد ACSR، به نظر می‌رسد در شرایط تحریمی یادشده، می‌توان از نظر مثبت دیگری نیز به هادی‌های AAAC نگاه کرد و بخشی از مشکلات موجود را کاهش داد یا از بین برد.
این نقطه قوت نبود و بهره‌گیری از مغزی فولادی در این هادی‌ها و امکان تامین و تولید صددرصدی این محصول در داخل کشور است.
در حال حاضر برای تولید هادی‌های ACSR با فولاد پرکربن با روکش آلومینیوم یا همان AW که بیشتر در مناطق آلوده و شرجی جنوبی و شمالی کشور مورد استفاده قرار می‌گیرند، باید سیم فولادی AW ثبت سفارش شده و از کشورهایی همچون کره جنوبی یا چین وارد شوند که این پروسه در حال حاضر بیش از سه ماه به طول می‌انجامد و در صورت شدیدتر شدن تحریم‌ها، اگر کامل متوقف نشود، می‌تواند منجر به طولانی شدن زمان‌های تحویل کالا و تاخیر در پروژه‌های صنعت برق شود.
جایگزین مناسب
از این‌رو در این شرایط، هادی‌های آلومینیومی تمام‌آلیاژی AAAC با شرایط مقاومت به خوردگی بالا که در کوتاه‌ترین زمان امکان تولید کامل آن بدون وابستگی به واردات وجود دارد، می‌توانند به عنوان یک جایگزین بسیار مناسب پیشنهاد و با عنایت به تولید داخل این محصول و عدم نیاز به استفاده از مغزی فولادی، موجبات تسریع در تولید و تحویل هادی‌های هوایی به صنعت برق را ایجاد کند و در این راستا با تسریع پروژه‌های برقی کشور، کمکی هرچند ناچیز به این صنعت مادر کشور انجام دهد.
ارسال نظر