سیاست‌های مبهم الیزه

سعیده فهری/ عضو گروه خبر کاخ الیزه به رهبری امانوئل مکرون این روزها سعی دارد رهبری تحولات در خاورمیانه را عهده‌دار شود؛ رئیس‌جمهوری فرانسه از یکسو، میزبان سعد حریری، نخست‌وزیر مستعفی لبنان شده و از دیگرسو در تماس تلفنی با همتای آمریکایی خود، دونالد ترامپ، طرفین مدعی «فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده ایران و حزب‌الله در منطقه و لزوم مقابله با آن» شدند. همزمان قرار است تا چندی دیگر مکرون به ایران سفر کند که در صورت انجام این سفر، او نخستین رئیس‌جمهوری فرانسه خواهد بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی به ایران سفر می‌کند.

این در شرایطی است که قرار بود رئیس‌جمهوری جوان فرانسه در آنچه جنگ سرد میان ایران و عربستان نامیده می‌شود بی‌طرف بماند؛ اما به‌نظر می‌رسد مواضع کنونی وی به نفع یکی از طرفین درگیر یا دست‌کم به زیان طرف مقابل تغییر کرده است.  فرانسه با وجود حمایت از توافق هسته‌ای با ایران، از تلاش‌های تندروهای واشنگتن برای اصلاح آن دفاع می‌کند. پاریس همچنین از لزوم مقابله با برنامه موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای ایران و حتی احتمال اعمال تحریم‌های جدید سخن گفته است. درک اینکه چرا فرانسه با وجود تلاش برای بهره‌برداری از منافعی که برجام برای این کشور دارد، تلاش می‌کند در قبال تحولات خاورمیانه در کنار آمریکا و متحدان منطقه‌ای‌اش چون عربستان بایستد نیازمند نگاه به عوامل مختلفی است که در این زمینه موثر هستند. تلاش برای تامین منافع اقتصادی، نقش آفرینی در قالب یک قدرت اروپایی و یک متحد مهم آمریکا و همچنین احیای نقش سنتی در منطقه مهم خاورمیانه، موجب شده است سیاست‌های پاریس در برابر تهران مبهم، ناپایدار و حتی گاه متناقض به‌نظر برسد.