کاهش هزینه‌های صنایع با استفاده از توان علمی و دانشگاهی

رویکرد شرکت ملی صنایع مس ایران را در پشتیبانی و حمایت از کنفرانس‌های علمی و نمایشگاه‌ها که در حوزه صنعت و معدن برگزار می‌شود چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اساس دانش و اعتبار شرکت ملی مس بر پایه مهندسی معدن، فرآوری مواد، متالورژی و همچنین هیدرو متالورژی است که تخصص شرکت ما است. علاوه بر این، با برگزاری کنفرانس‌های علمی ملی و بین‌المللی و ایجاد ارتباط نزدیک و مستمر میان دانشگاه و نهادهای علمی با نهاد صنعت، تغییر بسترهای تولید رخ می‌دهد. البته برگزاری کنفرانس‌ها و همایش‌های علمی باید در جهتی باشد که اثری مفید و مشخص در رشد کل کشور بر پایه چشم‌اندازهای توسعه علمی و صنعتی بگذارد. بنابراین شرکت ما نه‌تنها به‌عنوان عضو انجمن و مصرف‌کننده تولیدات انجمن بلکه به‌عنوان یک اسپانسر در حال همکاری است و ما پشتیبان برگزاری این کنفرانس‌ها هستیم.

تعامل شرکت مس با نهادهای علمی و دانشگاهی در حوزه نیازهای شرکت‌ مس به‌ویژه بومی‌سازی قطعات را چگونه ارزیابی می‌کنید؟

یکی از راه‌های مؤثر در کاهش هزینه‌های صنایع استفاده از توان علمی و دانشگاهی داخلی است. علاوه بر این، این وظیفه محققان و مهندسان کشورمان است که برای مسائل و مشکلات صنعت امروزی راه‌حل‌های عملی ارائه دهند. با توجه به این رویکرد در سال‌های اخیر تلاش کرده‌ایم در زمینه بومی‌سازی و رفع نیاز صنعت مس از ظرفیت‌های دانشگاه‌های برتر کشور به‌ویژه در استان کرمان و آذربایجان‌شرقی بهره‌ بگیریم به‌طوری‌که امروز شاهد این هستیم که در حوزه تعامل با دانشگاه‌های داخل کشور تحول خوبی رخ داده است. برای نمونه، در آذربایجان دانشگاه سهند و تبریز و دیگر دانشگاه‌ها در حال فعالیت هستند؛ در منطقه کرمان شاید به جرأت بتوان گفت بیشتر دانشگاه‌های معتبر اعم از صنعتی شریف، تهران‌، اصفهان‌، کرمان، سیستان و بلوچستان و مشهد با هم در ارتباطند و هم‌اکنون در حدود ۳۴۰ تا ۳۵۰ پروژه تحقیقاتی با کمک دانشگاه‌ها در زمینه تولید قطعات و افزایش آن در حوزه‌های مختلف در حال انجام است.

یکی از حوزه‌هایی که شرکت‌های معدنی نیاز به دانش روز برای تضمین فعالیت‌های تولیدی دارند حوزه اکتشافات است. در این زمینه شرکت مس در طول چهار سال گذشته چه فعالیت‌ها و اقداماتی برای به‌روزرسانی دانش اکتشافی خود انجام داده است؟

متاسفانه برای سال‌های زیادی در حوزه اکتشاف، ضعیف عمل می‌کردیم؛ دلیل این امر هم، نداشتن فناوری‌های پیشرفته اکتشافی و نداشتن دانش لازم بود که با تدابیر دولت و نتایج مثبت مذاکرات هسته‌ای امکان به‌روزرسانی اکتشافات کشور مهیا شد. در همین راستا، شرکت ملی صنایع مس ایران از شرکت‌های توانمندی که این دانش را در اختیار دارند استفاده کرده و در حال ایجاد پنج (جوینت‌ونچر) Joint Venture اکتشافی در بهترین سطح با شرکت‌ها و دانشگاه‌های مطرح دنیا است. دانشگاه «بریتیش کلمبیا» با دانشگاه‌های آذربایجان و کرمان در این برنامه هستند. همچنین، با یک شرکت ژاپنی(جوگمگ) Jogmec که بسیار مشهور بوده و شرکتی ۱۰۰درصد دولتی و اکتشافی است در حال مذاکره‌ایم. ایجاد چنین همکاری‌های مشترکی باعث آوردن دانش و فناوری از دیگر کشورها در بحث اکتشاف است. اگر ما در حوزه اکتشاف بتوانیم دارای دانش فنی و فناوری شویم، می‌توانیم به کانسارهای پنهان و کانسارهای(اگزوتیک) Exotic دست یابیم.

یکی از ویژگی‌هایی که صنعت مس را از دیگر صنایع معدنی متمایز می‌کند اقدامات شرکت ملی مس برای تبدیل شدن به صنعت سبز است. در این زمینه چه فعالیت‌هایی انجام داده‌اید؟

در حوزه محیط‌زیست با قطعیت می‌توانم اعلام کنم که باعث افتخار استان کرمان است که از محل مصوبه دولت تاکنون ۵۱ میلیون یورو گشایش اعتباری برای کارخانه‌های اسید سرچشمه و اسید خاتون‌آباد باز کردیم. در حال حاضر، کارخانه اسید سرچشمه در مرحله پیشرفت ۴۵درصدی است و اسید خاتون‌آباد پیشرفت ۱۵درصدی دارد. همچنین کارخانه اسید قدیم سرچشمه که در حال بازسازی بود تا پایان سال به بهره‌برداری می‌رسد و ظرفیتش از ۱۰۰هزار تن به ۳۰۰هزار تن خواهد رسید. نکته مهم در این زمینه این است که براساس تعهدی که به دولت داده بودیم، باید با انجام اقدامات محیط‌زیستی تا پایان سال ۱۳۹۶ آلاینده‌ها را کنترل می‌کردیم و به سطح استاندارد می‌رساندیم، ولی با تلاش همکاران‌مان موفق شدیم در سال جاری این تعهد را محقق کنیم.

همچنین از خردادماه سال ۱۳۹۷ با متوقف کردن ذوب خاتون‌آباد برای هشت ماه، اقدام به تعویض تجهیزات این کارخانه می‌کنیم و از اول سال ۱۳۹۸ با راه‌اندازی کارخانه‌های اسید خاتون‌آباد و سرچشمه، منطقه کرمان به یک منطقه سبز تبدیل می‌شود. تبدیل شدن منطقه کرمان به یک منطقه سبز، شعار نیست و براساس گزارش‌های موسسه معتبر بین‌المللی آل‌پلن مطرح شده است. کارشناسان این موسسه سال گذشته تمام برنامه‌های محیط‌زیستی ما را بررسی و اعلام کردند که شرکت مس در دنیا جزو ۱۵ شرکت برتر در حوزه محیط‌زیست است و امسال به‌احتمال‌زیاد شرکت مس را به‌عنوان یکی از سه شرکت برتر در اتحادیه اروپا اعلام می‌کنند. براساس گزارش این موسسه، با انجام اصلاحات ذوب سرچشمه و خاتون‌آباد، علاوه بر جلوگیری از مصرف سوخت فسیلی، از ورود ۵۲۰هزار مترمکعب گاز CO۲ به فضا جلوگیری می‌شود و این دستاورد بسیار مهمی برای شرکت مس است. با انجام این اقدامات، صنعت سبزی که به دنبالش بودیم از اول سال ۱۳۹۸ محقق می‌شود و به خاطر همین رویکرد سبز شرکت مس و انجام این اقدامات بود که این شرکت امسال به‌عنوان عضو افتخاری هیات‌مدیره بنیاد جهانی انرژی برگزیده شد.

برای توسعه پایدار شرکت ملی مس در سال‌‌های آینده چه برنامه‌ها و پروژه‌هایی در دست اقدام دارید؟

سیاست شرکت در سال‌های گذشته حرکت به سمت توسعه پایدار با اجرای پروژه‌های مطمئن و تاثیرگذار بر افزایش ارزش‌افزوده شرکت بود. در همین زمینه، طی چندسال اخیر بیش از ۳هزار میلیارد تومان در بخش‌های ذوب، پالایشگاه و زیرساخت‌های فنی مجموعه مس هزینه شده است. برای نمونه، تغییر تکنولوژی ذوب سرچشمه از تکنولوژی ریورب به فلش با ظرفیت ۲۸۲ هزار تن مس آند که در حال حاضر، فرایند شارژ کوره در حال انجام است و احداث کارخانه پالایشگاه خاتون‌آباد با ظرفیت ۲۰۰هزار تن مس کاتد دو پروژه بسیار مهم شرکت مس است که در سال جاری افتتاح خواهند شد. همچنین احداث نیروگاه سیکل ترکیبی سیرجان به ظرفیت ۵۰۰ مگاوات تولید برق، طراحی، ساخت و نصب سیستم جدید انتقال گاز خروجی کوره‌های کنورتر سرچشمه، احداث انبار کنسانتره جدید خاتون‌آباد به ظرفیت ۶۰.۰۰۰ تن کنسانتره مس، نصب و راه‌اندازی ماشین کاتد شویی، استریپینگ و بسته‌بندی اتوماتیک پالایشگاه سرچشمه (CSM) و پروژه احداث کارخانه آبگیری و بشکه پرکنی مولیبدن به ظرفیت خشک‌کنی ۲۷۰۰ تن کنسانتره مولیبدن در ماه از دیگر پروژه‌های توسعه‌ای شرکت مس است که تا پایان سال ۹۶ در منطقه کرمان به بهره‌برداری می‌رسد.

با توجه به این‌که وارد نیمه دوم سال شده‌ایم، تا چه حد موفق به تحقق برنامه‌های تولیدی و اقتصادی شرکت شده‌اید؟

خوشبختانه با همت تمام کارکنان شرکت مس موفق شدیم برنامه‌های تولیدی شش‌ماهه نخست سال جاری را محقق کنیم. در همین زمینه، در شش‌ماهه نخست سال ۱۳۹۶ با تولید ۱۴۴ هزار و ۶۲۶ تن مس محتوی معدنی به بالاترین رکورد تولید مس محتوای معدنی نسبت به زمان مشابه همه سالیان گذشته دست‌ یافتیم. همچنین، موفق به ثبت رکورد تولید کنسانتره از کارخانه‌های تغلیظ سرچشمه به میزان ۳۱۱ هزار و ۸۸۲ تن شدیم. در زمینه تولید مس محتوی مولیبدن هم نتایج نشان‌دهنده این است که تولید این محصول نسبت به برنامه پیش‌بینی‌شده ۸ درصد از برنامه جلوتر است و تولید مس محتوی کنسانتره نیز نسبت به برنامه پیش‌بینی‌شده در شش‌ماهه نخست سال جاری پنج درصد از برنامه پیشی گرفته است. علاوه بر این یکی دیگر از موفقیت‌های شرکت مس در طول شش‌ماهه نخست سال ۱۳۹۶ دستیابی به فروشی بیشتر از برنامه پیش‌بینی شده است به طوری‌که برنامه پیش‌بینی‌شده شرکت مس برای فروش در شش‌ماهه نخست سال جاری ۲۹۰۰ میلیارد تومان بود درحالی‌که طی این مدت موفق به فروش ۳۱۰۰ میلیارد تومانی شدیم. همچنین باوجود بازدهی ۱۱ درصدی شاخص کل بورس در شش‌ماهه اول سال ۹۶، سهام شرکت مس بازدهی ۲۲ درصدی را تجربه کرد که برای شرکت دستاورد درخشانی است.