کهنه اما به درد بخور - ۱۳ مهر ۹۱
دکتر قاسم قانون
موسس اولین کلینیک درد در ایران
بهتر است در وهله نخست تعریف مشخصی از طب سنتی به مردم ارائه بدهیم. در واقع طب سنتی همان طب به جای مانده از قدیم است. طب سنتی در واقع همان طبیعت درمانی است چیزی که اصل و بنیادش به انسان‌های اولیه برمی‌گردد. آنها با استفاده از چیزهایی که در طبیعت اطرافشان بود خود را درمان می‌کردند و اگر کار نتیجه می‌داد آن وقت آن درمان که می‌توانست توسط گیاه خاصی انجام شود به بقیه هم با دردهای مشابه تعمیم پیدا می‌کرد. اما تعریف جامع طبیعت درمانی را می‌توانیم اینطور بیان کنیم: کمک به بدن به طوری‌که بدن بتواند با به کار انداختن اهرم‌های طبیعی خود به خودش کمک کند. مثلا درآب درمانی آب سبب می‌شود تا جریان خون در پوست بهتر شود و در نتیجه تغذیه بهتری به پوست برسد و البته سم‌زدایی هم به شکل مطلوبی پیش برود. خب اینها انواع درمان‌های طب سنتی هستند.

تقاضا عرضه را بیشتر می‌کند
فکر می‌کنید چرا هر روز تعداد عطاری‌ها و مغازه‌هایی که گیاهان دارویی را ارائه می‌دهند بیشتر و بیشتر می‌شود؟ طبیعتا اگر متقاضی در کار نباشد چنین اتفاقی نمی‌افتد اما متقاضی زیاد عرضه را هم ناخودآگاه بیشتر می‌کند. در واقع باید حواسمان به این باشد که اگر مردم به هر دلیلی از طب کلاسیک نتیجه نگیرند سراغ عطاری‌ها می‌روند و از آقای عطار نسخه می‌گیرند. خب تا وقتی که این نسخه در حد یک گل گاو زبان و سنبل الطیب یا عرق نعناع و خاکشیر باشد ضرری ندارد و اشکالی در کار نیست چون همه چیز در حد معمول است، اما اگر آقای عطار شروع کند به نسخه پیچیدن آن وقت ممکن است کار خطرناک شود! برای این خطا هم دلایل زیادی وجود دارد اول اینکه آقای عطار تحصیلات پزشکی ندارد. دوم بیمار را معاینه نکرده است سوم درباره درد به چیزهایی اکتفا می‌کند که از شما شنیده است و در اینصورت این امکان وجود دارد که شما خودتان در تشخیص درد دچار اشتباه شده باشید پس اگر دارویی که برایتان تجویز شود هم به تبع آن اشتباهی باشد؛ بنابراین درد تشدید می‌شود. پس باید در چنین مواقعی حواسمان باشد که سراغ که می‌رویم و چه می‌کنیم.
طبیعت درمانی و ابوعلی سینا
یک دسته از درمان‌های سنتی و همان طبیعت درمانی به جای مانده از زمان ابوعلی سیناست. که می‌توان به عنوان مثال به پرهیز و روزه گرفتن اشاره کرد. در قسمتی دیگر استفاده از مواد غذایی دارویی است که مرسوم است. موادی مانند شلغم و کدو والبته بخش دیگری هم وجود دارد که مربوط است به استفاده از داروهای غذایی مانند نعناع یا گزنه و امثال اینها.
اول تشخیص آخر تشخیص
طب سنتی یک طب قدیمی است. طبی که در طول سالیان دراز نسل به نسل به افراد منتقل شده . اساس طب سنتی هم طبیعت درمانی است. در این طب آنچه بسیار حائز اهمیت است اول و آخر تشخیص است و بس. یادمان باشد وقتی یک نوزاد گریه می‌کند باید دلیلش را پیدا کنیم نه اینکه یک پستانک در دهانش بگذاریم به هوای اینکه او را ساکت کرده باشیم البته شاید برای کوتاه مدت ساکت شود اما دوباره گریه را از سر می‌گیرد چون ممکن است یا گرسنه باشد یا خوابش بیاید یا هر ناراحتی دیگری داشته باشد. مهم این است که ما بتوانیم تشخیص بدهیم این نوزاد چه مشکلی دارد.
طب سنتی و همیو پاتی
هر دو اینها در مجموعه طب سنتی گنجانده می‌شوند اما مشکل اینجاست که ما راه درست استفاده از درمان‌ها را نمی‌دانیم. شما نمی‌توانید به خاطر یک درد به طب سوزنی مراجعه کنید. به بدنتان سوزن بزنید اما هر چه دلتان خواست میل کنید به این دلیل که فکر می‌کنید تحت درمان هستید. ما طب‌های دیگری هم داریم که می‌تواند در مجموعه طب سنتی باشند مثلا طب تبتی یا طب سرخپوستی، اما باید یادمان باشد که با یک نخود نمی‌توانیم یک دیگ آش درست کنیم و باید راه‌های درمان را اصولی طی کنیم.
طب سنتی برای همه مریضی‌ها
در طب سنتی فقط امراض خاصی مورد معالجه قرار نمی‌گیرند. شما نمی‌توانید فقط ام اسی‌ها را درمان کنید و به سرطانی‌ها بگویید که جلو نیایند. از یک زانو درد ساده در این طب می‌تواند تحت درمان قرار بگیرد تا هر مشکل کوچک و بزرگ دیگری مهم این است که تشخیص درستی داده شود. یادمان باشد روزه گرفتن برای همه دردها خوب است. همان‌طور که استراحت زیادی سلول‌های مغز را از بین می‌برد. باید حرکت کرد ورزش کرد تا سالم ماند و اینها همه چیزهایی است که در طبیعت درمانی و طب سنتی به آنها اهمیت داده می‌شود.
بی‌هنری ما و هنرمندی دیگران
فکر می‌کنید مردم چرا به فالگیر و دعانویس رو می‌آورند و سراغ انرژی درمانی می‌روند؟ اینها همه از بی‌هنری ماست. در واقع بی‌هنری ماست که دیگران را هنرمند می‌کند. اگر طب سنتی بتواند به مردم جواب درست بدهد آن وقت مطمئن باشید که کسی دیگر سراغ این چیزها نمی‌رود، اما متاسفانه مردم این روزها به چیزهایی رو آورده‌اند که خودشان هم نمی‌دانند چیست. سراغ داروهای چینی می‌روند که اول نمی‌دانند مال کیست دوم نمی‌دانند به چه دردی می‌خورد سوم اینکه خبر ندارند چه کسی آن داروها را تهیه کرده است و در نهایت هم اصلا نمی‌دانند که داخل این داروها چه چیزی به کار رفته است. این روند خوبی نیست. من به شما قول می‌دهم که در صورت ادامه این اوضاع پنج سال دیگر هیچ‌کس در تهران سالم نیست چون وضع سلامتی مردم در شرایط نامناسبی قرار دارد. چه به لحاظ محیط زیست و چه از نظر تغذیه‌ای مردم راه درستی را در پیش نگرفته‌اند. آنقدر هم زیر فشار و استرس هستند که سلامتی‌شان به راحتی به مخاطره بیفتد. فقط کافی است دور و اطرافتان را نگاه کنید تا متوجه شوید حداقل در هر خانواده ای یکی پیدا می‌شود که با یک مشکل سلامتی دست و پنجه نرم می‌کند. البته خیلی‌ها به نام طب سنتی کارهای اشتباهی می کنند که نمونه مهم و رایجش همین حجامت است. حجامت جزو درمان‌های سنتی به حساب می‌آید و اتفاقا خیلی هم مرسوم شده اما من با آن مخالف هستم. چون در حجامت علاوه بر اینکه با خطرات عفونی مواجه هستیم مشکل بزرگتری هم ما را تهدید می‌کند که مربوط است به درست کردن زخم روی بافت پوستی و زیر پوستی. در واقع وقتی روی پوست زخمی ایجاد می‌شود به نوعی یک تخریب بافتی انجام شده است و ما با این عمل سیستم اطلاعاتی پوستی را به هم می‌زنیم.