عکس :وحید عامری
محمد خندان
به بالا که می‌رسی، در شکاف کوه که می ایستی دو جنگل زیر پای توست، ابر و اولنگ، تو در میانه ایستاده‌ای، از آن بالا آثار تخریب کمتر دیده می‌شود، همه چیز سبز است، گرچه نقطه‌هایی را برای برداشت چوب تراشیده‌اند، اما هنوز اثری از جاده ای که قرار است زده شود، نیست و همین تو را شاد می‌کند.

طبیعت زیبای منطقه را تنها در تصاویر دیده‌ای و حال تو در قاب این تصویری. در منطقه‌ای که تاریخ و زیبایی طبیعی را همزمان با خود دارد. قلعه موران یا دژتاکی قله‌ای به ارتفاع 2430 متر است که در جنوب شرق رامیان واقع شده است. نامی که گرچه عنوان قلعه را به همراه خود دارد، اما جز طبیعت بکر و باستانی، نشانی از پایتخت ییلاقی اشکانیان بر آن نیست. اگرچه قرن‌ها بعد نیز این منطقه به واسطه عدم سهولت دستیابی از سوی فرمانروایان ایرانی مورد استفاده قرار گرفت، اما غلبه طبیعت بر آن چنان قوی بوده است که امروز هیچ علامتی از جای پای انسان بر آن نیست. تنها چند سالی است که گله‌های گوسفندان چوپانان منطقه توانستند طبیعت سرسخت آن را به چالش بکشند و با از بین بردن نهال‌های تازه اثری از ویرانی و تخریب را در این منطقه آشکار کنند.


چنانچه از آمادگی بدنی مناسب برخوردارید و می‌توانید نزدیک به سه تا چهارساعت شیب و سربالایی را تحمل کنید، قلعه موران پیشنهادی است که رفتن به آن برای شما تجربه‌ای فراموش نشدنی خواهد بود، اما چگونه باید به قلعه موران رفت، شما دو گزینه دارید یکی اینکه ابتدا سفری به شاهرود داشته باشید و از آنجا رهسپار منطقه شوید یا سفر خود را از گرگان به این منطقه دنبال کنید، در این شماره از ویژه‌نامه گردشگری ما سفر از شاهرود را برای شما شرح می‌دهیم. چنانچه با اتومبیل شخصی سفر می‌کنید می‌توانید از شاهرود تا جنگل ابر و روستای پاقلعه و آغاز جنگل پیمایی و کوهنوردی را با ماشین شخصی بروید، سعی کنید از ماشین های شاسی بلند به دلیل ارتفاع منطقه استفاده کنید. اگر هم به صورت گروهی سفر می‌کنید می‌توانید از اتوبوس‌ها و قطار به عنوان وسیله نقلیه استفاده کنید ، توجه داشته باشید که وسایل حمل و نقل عمومی سازگاری بیشتری هم با محیط زیست دارند. اتوبوس‌های ترمینال جنوب و ترمینال بیهقی می‌تواند گزینه‌های خوبی از این جهت برای سفر شما باشند آخرین اتوبوس ترمینال جنوب ساعت ۲۲ حرکت می‌کند و چهار صبح شاهرود خواهید بود، اتوبوس های ترمینال بیهقی نیز ساعت ۲۳:۳۰ از تهران به مقصد شاهرود حرکت می‌کنند. صبح که به شاهرود برسید اگر قصد خوردن صبحانه را داشته باشید ناچارید به مهمانسرای جهانگردی شاهرود یا بسطام مراجعه کنید. اگر هم ترجیح می‌دهید صبحانه را در فضای باز میل کنید، مجموعه آبشار شاهرود، بلوار شاهرود و پارک آزادی می‌توانند پیشنهاد ما برای صرف صبحانه در فضای طبیعی برای شما باشند، شرط این است که قبلا مینی‌بوس یا تاکسی را هماهنگ کرده باشید تا مجبور نشوید برای هماهنگی دوباره ماشین عوض کنید.


از شاهرود تا روستای پاقلعه نزدیک به دو و نیم ساعت راه است، به این جهت سرپرست گروه باید یک برنامه‌ریزی و زمان‌بندی برای خود داشته باشد. از روستا تا رسیدن به جنگل نیز یک ساعت راه دارید، ضمن اینکه اگر گروه شما توان متوسط داشته باشند باید نزدیک به سه ساعت تا قله را برای خود در نظر بگیرید. شرجی بودن هوا را نیز به آن اضافه کنید که کمی شما را در فصل تابستان آزار خواهد داد و از سرعت شما کم خواهد کرد. اما به قلعه موران که برسید هم هوا خوب است و هم فضا فراخ و این رنج به سرعت همان رطوبت شرجی ابتدای راه از ذهن شما دور می‌شود؛ چون خاطره ای که سال‌ها است آن را فراموش کرده‌ای. در بخش‌هایی از مسیر، باریکی راه ممکن است برای شما مشکلاتی پیش بیاورد که همراهی و همکاری سایر اعضای گروه شما را به سلامت از این مسیر کوتاه صعب عبور خواهد داد. به قلعه موران که برسید نزدیک به عصر شده، می‌توانید استراحت کوتاهی کنید، گشتی در اطراف منطقه بزنید و آرام آرام چادرها را برای یک شب به‌یادماندنی در ارتفاعات برپا کنید. بهتر است محض احتیاط لباس گرم همراه خود داشته باشید. صبح پس از صرف صبحانه برای برگشت می‌توانید از سمت رامیان و گرگان به تهران برگردید یا دوباره سری به شاهرود بزنید و بازدیدی از آرامگاه شیخ ابوالحسن خرقانی و بایزید بسطامی داشته باشید. در رامیان نیز آبشارهای پارک این شهر محل خوبی برای استراحت شما خواهند بود، اگر شرجی بودن هوا را به جان خریده باشید. پیشنهاد ما برگشت به شاهرود و حرکت با قطار محلی این شهر به سمت تهران است که ساعت ۱۶:۳۰ بلیت دارد و ساعت ۲۲:۳۰ تهران خواهید بود. اگر هم مسیر زیبای گرگان به تهران را ترجیح می‌دهید پیش از آن ناهار را در رامیان صرف کنید.
برنامه قلعه موران، برنامه‌ای بسیار کوتاه اما زیبا است. به این ترتیب که پس از کوه‌پیمایی در مسیری جنگلی با شیب تند به دشتی سرپوشیده از درختان بلوط کهنسال، ازگیل وحشی و ممرز می‌رسید. دور تا دور دشت نیز پرتگاه‌هایی دیدنی دارد با نماهایی از جنگل زیبای ابر و منطقه شیر آباد. اگر خوش شانس باشید، با بالا آمدن ابرها در زیر قلعه موران و در جنگل ابر خود را ناخدای کشتی‌ای احساس خواهید کرد که در ابرها پیش می‌رود.
پیشنهادها: آب به اندازه کافی در کوله خود داشته باشید در ارتفاعات آب بسیار کم و چشمه‌های بین راه نیز تعداد محدود و آب اندکی دارند. بهتر است پانچو را نیز در این سفر در کوله پشتی خود داشته باشید که در صورت باران، با مشکلی مواجه نشوید.
در شیب‌ها به ویژه در سرپایینی با سرعت بالا حرکت نکنید احتمال زیادی دارد که امکان کنترل برای شما مشکل شود.
شما می توانید در روستا برخی از مواد را تهیه کنید تا کمکی هم به اقتصاد بومی و محلی منطقه کرده باشید. اما بهتر است برخی اقلام که امکان دستیابی به آنها در روستا نیست را پیش از آغاز سفر از میدان آزادی یا امام رضای شاهرود تهیه کنید.