قبل از دورانداختن لپ‌تاپ چه کنیم؟
مریم عسگری
این روزها با توجه به گران شدن لپ‌تاپ و قطعات کامپیوتری، کمتر پیش می‌آید که یک کاربر لپ‌تاپ یا کامپیوتر قید لپ‌تاپ کهنه و خراب خود را بزند و قصد دور انداختن یا به فروش رساندن آن را بکند، حتی اگر نیاز به بارها و بارها تعمیر داشته باشد.
اما به هر حال وقتی لپ‌تاپی عمرش را کرده و به خط پایان نزدیک شده، تعمیر و استفاده مجددش چندان به صرفه نیست، چراکه تجربه ثابت کرده است که چنین اقدامی باعث می‌شود خرج اضافی روی دست کاربر گذاشته شود و پس از چند ماه کاربر ناچار به تعمیر دوباره و دوباره و دوباره لپ‌تاپ شود. شاید در چنین شرایطی فروش لپ‌تاپ به تعمیرکاران لپ‌تاپ بهترین کار باشد، اما دور انداختن یا به فروش رساندن لپ‌تاپ با توجه به مشکلات امینیتی و سوءاستفاده‌هایی که این اواخر صورت گرفته است کاری چندان بی‌خطر نیست، پس باید قبل از اینکه لپ‌تاپ یا حتی برخی از قطعات کامپیوتری را دور بیندازید، نکاتی ایمنی را مد نظر قرار دهید. نکاتی که در این بخش به شما گوشزد می‌کنیم تا دچار دردسرهای بعدی نشوید.
تمام اطلاعات خود را از روی دستگاه پاک کنید:
قبل از اینکه لپ‌تاپ، کامپیوتر رومیزی یا حتی قطعات کامپیوتری را دور بیندازید، تمام اطلاعات اعم از تصویری و صوتی و تایپی را از روی دسکتاپ، درایوها و... پاک کنید، زیرا ممکن است این اطلاعات در اختیار دیگران قرار گیرند. همچنین در نظر داشته باشید که درصورتی‌که داده‌های حساسی روی درایوهای شما وجود دارد، باید پیش از دور انداختن دیسک سخت از شر این داده‌ها خلاص شوید.
حتی اگر تصور نمی‌کنید که داده حساسی روی درایوها وجود داشته باشد، باز هم به شرایط اعتماد نکنید. حتی فرمت کردن یا پارتیشن‌بندی مجدد درایو یا حذف داده‌های آن نیز کافی نیست. ابزارهایی که داده‌ها و فایل‌های شما را قطعه قطعه می‌کنند (file Shredder)، به شما کمک می‌کنند که فایل‌های خود را به شکل امن‌تری حذف کنید. رمزگذاری داده‌ها پیش از حذف آنها نیز می‌تواند بازیابی آنها را در آینده مشکل‌تر کند.
قسمت‌های به درد بخور و مورد نیازتان را از روی دستگاه باز کنید:
در صورتی که قصد دارید کامپیوتر رومیزی یا لپ‌تاپتان را دور بیندازید، قسمت‌هایی را که قبلا تعمیر کرده‌اید و قطعات تعمیری نو هستند را از دستگاه جدا کنید. البته این کار را طوری انجام دهید که به دستگاه صدمه‌ای وارد نشود. برای این کار می‌توانید از کمک اوراق‌کاران و تعمیرکاران لپ‌تاپ استفاده کنید، زیرا ممکن است خارج کردن ناشیانه یک قسمت از دستگاه موجب آسیب رسیدن به دیگر قطعات شود.
تمام دسترسی‌های دستگاه را پاک کنید:
اطمینان حاصل کنید که تمامی حساب‌های کاربری یا دیگر امکانات کنترل دسترسی مرتبط با تجهیزاتی که قرار است دور بیندازید، حذف شده‌اند، زیرا در صورت عدم حذف دسترسی‌های دستگاه، ممکن است حساب‌های کاربری شما در معرض دیگران قرار گرفته و مورد استفاده قرار گیرند.
جوانب ایمنی را در نظر بگیرید:
در برخی موارد لازم است که تجهیزات ذخیره‌سازی به‌طور فیزیکی تخریب گردند تا اطمینان حاصل شود که داده‌های حساس نشت نخواهند یافت. در این شرایط احتمالا نباید خود شما این کار را انجام دهید، بلکه متخصصانی وجود دارند که این کار را برای شما انجام می‌دهند و به شکل بسیار مطمئن‌تری داده‌های شما را غیرقابل بازیابی خواهند ساخت. درصورتی‌که سیاست‌های سازمان شما اجازه سپردن این کار را به گروهی خارج از سازمان نمی‌دهد، باید گروهی متخصص و با تجهیزات لازم برای این کار در درون سازمان خود داشته باشید.
به محیط زیست آسیب نزنید:
طی سال‌های اخیر برخی از تولیدکنندگان کالاهای کامپیوتری دست به تولید کالاهای بازگشت‌پذیر به طبیعت یا سازگار با محیط زیست زده‌اند.
از آنجا که شما نمی‌دانید کدام بخش از دستگاهتان چنین خصوصیت را دارد، بی‌مهابا عمل نکنید و حواستان باشد که دور انداختن سیستم شما به محیط زیست آسیب نزند. پس اگر تصمیم گرفتید لپ‌تاپ یا حتی برخی از قطعات کامپیوتری را دور بیندازید، حواستان باشد که آن را کجا رها می‌کنید. ممکن است دستگاه یا قطعات کامپیوتری با زباله‌های قابل بازگشت به محیط همراه شوند که در این صورت به طبیعت صدمه می‌زنند. همچنین ممکن است این قطعات همراه با دیگر زباله‌ها سوزانده شوند که در این صورت بسیار خطرناک است و حتی ممکن خطراتی مانند انفجار و... ایجاد کند.
رهگیری سیستم و دستگاه را فراموش نکیند:
اطمینان حاصل کنید که نشانه‌های فیزیکی روشنی از پاکسازی کامل یک سیستم به روشی کاملا امن در اختیار دارید و اطمینان حاصل کنید که چیزی اشتباه نشده است. بهتر است کامپیوترهایی که کاملا پاکسازی نشده‌اند در مکان خاصی نگهداری شوند و سیستم‌هایی که کار پاکسازی آنها کامل شده است در مکانی دیگر قرار گیرند تا از ایجاد اشتباه جلوگیری گردد. این کار احساس فوریت نیاز به پاکسازی امن تجهیزات را نیز افزایش می‌دهد.