خواندن یا شنیدن مساله این است!
فکر کنید دراز کشیده‌اید و کتاب می‌خوانید، شاید هم کتاب می‌شنوید! کتاب گویا یا سخنگو (audio book) سال‌ها است به بخش مهمی از صنعت نشر جهان بدل شده و بسیاری از کتاب‌های مهم با فاصله‌ای اندک از چاپ کاغذی به‌صورت صوتی نیز منتشر می‌شوند.
کتاب را می‌توان در خانه نگه داشت و بارها به آن رجوع کرد و هر بار به کشف تازه‌ای از آن رسید، جدی‌ترین شاخصه‌ای که «آدیو بوک» یا «کتاب سخن‌گو» باید داشته باشد، این است که چون شنونده آن را نگه‌داری می‌کند، باید به صورت یک بسته صوتی، مواد غذایی روح را برای شنونده فراهم کند؛ بنابراین می‌طلبد که زمانی جدی صرف تولید آن شود.
کتاب سخنگو یا کتاب گویا شیوه‌‌‌‌‏ای متفاوت در عرضه محتوای کتاب به مخاطب است که به صورت فایل صوتی تهیه شده است. در واقع کتاب گویا متن کتاب‌های معمول است که با صدای یک یا چند گوینده روی نوار کاست یا سی‌‌‌‌‏دی ضبط می‌‌‌‌‏شود. گاهی آن شامل متن کلمه به کلمه کتاب است و گاهی نیز به‌صورت خلاصه‌شده می‌‌‌‌‏باشد و در برخی مواقع نیز با موسیقی، گویندگان متعدد و افکت همراه است.
کتاب گویا که پیشینه آن به سال ۱۹۳۱ میلادی برای کمک به نابینایان در آمریکا برمی‌‌‌‌‏گردد، امروزه در بسیاری از کشورها مقوله‌‌‌‌‏ای شناخته شده و پرمخاطب است و در ایران نیز برای اولین بار توسط موسسه نوین کتاب گویا از سال ۱۳۸۶ به علاقه‌مندان کتاب عرضه و آثار ارزشمند بسیاری را به‌صورت فایل صوتی روانه بازار کتاب کرده است. در دنیای امروز که دانش بشر روز به روز افزایش می‌یابد، دیگر زمان پاسخگوی نیاز اشخاص برای یادگیری نیست، باید راه‌های سریع‌تری برای یادگیری و انتقال دانسته‌ها پیدا شود و کتاب‌های گویا یکی از این راه‌ها است، اینها چند تجربه موفق از کتاب‌های گویا در ایران خودمان است.

میکائیل شهرستانی و «یک روز دیگر»
انتشارات کاروان کتاب «یک روز دیگر» نوشته میچ آلبوم را با ترجمه گیتا گرکانی و صدای میکائیل شهرستانی به صورت کتاب سخنگو منتشر کرد. این کتاب گویا با قیمت 5500 تومان منتشر شده و شامل یک لوح فشرده MP3 است. میچ آلبوم نویسنده‌ای آمریکایی است که هرچند بسیاری آثار او را در رده‌ آثار عامه‌پسند و «صرفا پرفروش» قرار می‌دهند، اما قدرت کلام و دقت او را در پرداخت به مشکلات انسان نمی‌توانند انکار کنند. او نویسنده‌ای کم‌کار و شاید گزیده‌کار است. تابه‌حال تنها سه رمان نوشته است و اصرار دارد که به سختگیری‌هایش در نوشتن و انتخاب سوژه ادامه دهد. با این حال رمان «یک روز دیگر» او با صدای میکاییل شهرستانی، بازیگر رادیو و تلویزیون و مدرس بازیگری و صدا اجرا شده است. کتاب یک روز دیگر، داستان یک مادر و پسر است و رابطه‌ای که تا بعد از مرگ نیز ادامه دارد. سوال اصلی کتاب این است که اگر می‌توانستید با عزیز ازدست‌رفته‌ای فقط یک روز دیگر هم بگذرانید چه می‌کردید؟ اگر شما شانس داشته باشید، فقط یک شانس، تا به گذشته برگردید و اشتباهی را که در زندگی مرتکب شده‌اید جبران کنید، از این فرصت استفاده می‌کنید؟ و اگر این کار را کردید، آن قدر بزرگ هستید که تاب تحملش را داشته باشید؟‌
یک عاشقانه‌ آرام با صدای پیام دهکردی
با صدا و کارگردانی پیام دهکردی، کتاب «یک عاشقانه‌ آرام» نادر ابراهیمی به صورت گویا منتشر شد. این کتاب اثری ماندگار در ادبیات است که نسل‌های مختلفی با آن خاطره دارند و کمتر کسی است که پیوندی با آن نداشته باشد. نگاه کمال‌گرا و آرمان‌گرا در آثار نادر ابراهیمی به زن منزلت خاصی را داده است. دهکردی برای اینکه به خوانش مناسب برای انجام این اثر برسد حدود 7 ماه تمرین کرد. وی در 510 دقیقه با کریستوف رضایی در کتاب صوتی «یک عاشقانه آرام» حرف زد. اساسا نگاهی که به کتاب شنیداری دارد از ذیل خود کتاب بوده است. این کتاب‌ها هم پشتوانه‌ای قابل رجوع هستند و در هر بزنگاه می‌توان به یک «عاشقانه آرام» رجوع کرد و بارها و بارها آن را خواند.

کتاب چهارمیثاق با صدای نیما رئیسی
کتاب سخنگوی چهار میثاق، نوشته «دون میگوئل روئیز» است که آنرا نیما رئیسی خوانده است. این کتاب که رنج هزارتومان قیمت‌گذاری شده است، حاصل تجربه‌ها و اندیشه‌های مردی است از تبار سرخ‌پوستان آمریکای مرکزی، که باورهای بنیادی تولتک‌ها را به زبانی ساده با مثال‌های قابل فهم و طبقه‌بندی بسیار مفید و موثر به نسل‌های جدید هدیه کرده، با این امید که رویای سیاره زمین را تغییر دهد. هزاران سال پیش در جنوب مکزیکو تولتک‌ها را «زنان و مردان خردمند» می‌دانستند. مردم‌شناسان از تولتک‌ها به عنوان قوم یا نژاد سخن گفته‌اند، اما در واقع تولتک‌ها دانشمندان و هنرمندانی بودند که جامعه‌ای تشکیل دادند تا به کشف و حفظ معرفت معنوی و آیین‌های باستانی بپردازند. آنان به صورت گروه‌هایی مرکب از استاد (ناوال) و شاگرد در تئوتی هواکان، شهر قدیمی اهرام در خارج از مکزیکو سیتی، گرد هم آمدند. آن منطقه را جایی می‌دانند که در آن، «آدمیان به خدا تبدیل می‌شوند». با همه جذابیت‌هایش برای کسانی که مقید به عمل هستنند یا ذهنشان درگیر مطالبی می‌شود که مطالعه می‌کنند، در ابتدا جذاب، در اواسط دشوار و سنگین و در انتها بسیار سبک و آرام بخش است و هرگاه در مراحل سنگین آن متوقف شدید، به خاطر آورید که همیشه در حد توان بکوشید؛ نه بیشتر و نه کمتر.