سایه سنگین نظامی‌ها در کاخ سفید

هم اکنون که کاخ سفید در آشفتگی محض به سر می‌برد، تعداد ژنرال‌های نظامی‌ که در کاخ سفید مشغول به کار شده‌اند بیش از هر زمان دیگری است. اما آنها هم جاه‌طلبی‌های خود را دارند که برای ترامپ خطرناک است، رویترز در گزارشی نوشت: هنگامی که از «مایکل مولوانی» رئیس بخش بودجه کاخ سفید سوال می‌شود که چرا «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا «جان کلی» افسر سابق نیروی دریایی را به‌عنوان رئیس کارکنان کاخ سفید منصوب کرده، وی توضیح ساده‌ای در این باره می‌دهد: «همان‌طور که می‌دانید او (ترامپ) از کار با ژنرال‌ها لذت می‌برد.»

در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ که در نوع خود بی‌نظیر است به‌نظر می‌رسد گروه کوچک اما در حال رشدی از رهبران نظامی سابق تنها کسانی باشند که قادر باشند در دولت ترامپ فعالیت کنند، به حیات خود ادامه دهند، و حتی رشد کنند. به‌نظر می‌رسد رئیس‌جمهوری به‌طور فزاینده‌ای به نظم، وفاداری و توانایی این ژنرال‌ها برای نفوذ و کنترل زنجیره فرمان خود اعتماد داشته باشد. مورد احترام‌ترین ژنرال‌های آمریکا - «جیمز ماتیس» وزیر دفاع، «هربرت مک مستر» مشاور امنیت ملی و «جان کلی» مسوول امنیت ملی سابق - اکنون در قلب سیاسی دولت آمریکا فعالیت دارند. از آنجا که کلی از زمانی که جای «ریس پرایبس» را گرفته، فعالیت‌های روزانه کاخ سفید را تحت کنترل دارد، نفوذ این ژنرال‌ها می‌تواند به‌طور چشمگیری از سیاست‌های خارجی و امنیتی به سیاست‌های ملی راه یابد. امید بسیار در داخل و خارج دولت این است که این فرماندهان سلامت و تجربه را برای دولتی که سخت به این دو گزینه نیاز دارد، به ارمغان بیاورد. با این حال منتقدان آنها را به سیاسی کردن خدمات مسلحانه متهم کرده‌اند. حقیقت این است که افسران نظامی تقریبا تنها کسانی هستند که از نظر ترامپ قابل احترام یا قابل اطمینان هستند و می‌توان به سخنان آنها گوش داد.

مطمئنا رهبری نظامیان در آمریکا در حال حاضر از دوره ریاست‌جمهوری «جورج‌واشنگتن» و جنگ انقلابی، در سیاست داخلی، گسترده‌تر بوده است. «دوایت دی. آیزنهاور» و «اولیسی سنت گرانت» به‌عنوان فرماندهان جنگ جهانی دوم آخرین افرادی بودند که شخصیت‌های نظامی را به کاخ سفید راه دادند. با این حال از آن زمان به بعد هرگز شخصیت‌های نظامی در اطراف قدرت‌های بزرگ نچرخیدند. سایر رهبران نظامی پیشین نیز نقش‌های مهمی را به‌دست می‌آورند. هفته گذشته «آنتونی زینی» ژنرال سابق آمریکایی به‌عنوان نماینده آمریکا برای حل بحران دیپلماتیک قطر تعیین شد. این انتصابی است که در منطقه و فضای سیاسی واشنگتن به‌طور گسترده مورد استقبال قرار گرفته است؛ به‌ویژه اینکه بسیاری از پست‌های غیر‌نظامی در وزارت خارجه و وزارت دفاع آمریکا هنوز خالی است. ناگزیر برخی از شخصیت‌ها به سرعت سیاسی شده‌اند. این قضیه به‌خصوص در مورد مک‌مستر صادق است.

هفته گذشته مک‌مستر خود را در محاصره دشمنان سیاسی جدیدی یافت که بسیاری از آنها از حلقه «استیو بنن» مشاور کاخ سفید بر می‌آمد. گزارش شده است که مک‌مستر در برخی مسائل از جمله تحریم‌های روسیه، توافق هسته‌ای ایران و تعداد نیروهای نظامی در افغانستان با بنن اختلاف‌نظر داشت؛ اما به هر حال این زور ژنرال‌ها بود که بر پدرخوانده دولت ترامپ یا آنگونه که از وی به‌عنوان رئیس‌جمهور در سایه یاد می‌شد چربید و وی از کاخ سفید اخراج شد. در این شرایط انتظار می‌رود رقابت‌های سیاسی در کاخ سفید بیشتر شود. این قضیه به‌خصوص در مورد جان کلی صدق می‌کند که با وجود تجربه کمی که در بخش‌های کلیدی مانند برخورد با کنگره دارد، اکنون باید چرخ کل ماشین سیاسی کاخ سفید را بچرخاند. ترامپ در حال حاضر یک عضو سابق موثر دولت خود را از دست داده است این فرد «مایک فلین» مشاور امنیت ملی و رئیس سابق آژانس اطلاعات دفاعی است که به دلیل ارتباطات پنهانش با دولت‌های خارجی از کار برکنار شد. بسیار مهم است که کسانی که در دولت باقی مانده‌اند، بیشتر با هم متحد شوند. ماتیس، کلی، مک مستر و کسانی که هنوز در ارتش آمریکا هستند، همگی سابقه حضور در چندین عملیات در عراق و افغانستان دارند. این پویایی، افسران ارشد آمریکا را در یک موقعیت بعضا ناخوشایندی قرار می‌دهد. برخی از آنها بیشتر از دیگران لب به سخن باز کرده‌اند. دیگران نیز از اظهارنظر صریح در مورد سیاست امتناع می‌ورزند.

هفته گذشته «مارک میلی» رئیس ستاد ارتش آمریکا به کلوپ مطبوعات ملی گفت، او از برخی از مسائل تا زمان توییت ترامپ هیچ اطلاعی ندارد. میلی اضافه کرد اینکه فرماندهان ارشد در مورد تصمیمات ریاست‌جمهوری از طریق رسانه‌ها مطلع می‌شوند، چیز غیرمعمولی نیست. به‌نظر می‌رسد اشاره آنها به دولت‌های بوش و اوباما باشد که هر دوی آنها در مورد مسائلی چون افزایش تعداد نیروهای نظامی در افغانستان بدون هشدار قبلی به فرماندهان در واشنگتن و منطقه اقدام می‌کردند. در دوره ریاست‌جمهوری اوباما، مقامات ارشد ارتش اغلب شکایت داشتند که رئیس‌جمهور از ژنرال‌های خود ناراضی بوده و عمدتا از تماس مستقیم با آنها اجتناب می‌کرده است. برعکس، ترامپ تمایل دارد که اجازه دهد ژنرال‌ها عملیات گوناگون خود را خودشان اجرا کنند. او دست ارتش آمریکا را در عملیات باز گذاشته است و گفته می‌شود که به متیس قدرت تصمیم‌گیری در مورد اعزام نیروهای بیشتر به افغانستان را داده است.

برخی از مفسران نگران هستند که بررسی وضعیت غیرنظامیان و توجه به این افراد با ضعف روبه‌رو شود. گزارش شده شمار تلفات غیرنظامیان بر اثر اقدامات آمریکا در عراق، سوریه و دیگر نقاط در دوره ترامپ افزایش یافته باشد و به نگرانی‌هایی در این خصوص منتهی شود که ارتش بی‌سر و صدا در حال استفاده از نیروی بی‌قید و شرط بیشتری در این درگیری‌ها است. با این حال آنچه نگران‌کننده‌تر است، این ادعا است که برخی از سه گانه‌های ارتش او ممکن است بیشتر وقت خود را برای وی و آمریکا صرف عذرخواهی کنند. با راه‌اندازی هشتگ «رئیس‌جمهور متیس» #presidentMattis، ترامپ همچنین می‌تواند نگران جاه‌طلبی‌های این افراد باشد. زیرا آنها می‌توانند جای او را بگیرند. اگر ژنرال‌های آمریکایی بتوانند این اعتبار را برای ریاست‌جمهوری ترامپ فراهم آورند که این رویداد فاجعه نبوده، احتمال دارد که بتوانند خود را به کاخ سفید تحمیل کنند. با وجود این، اگر آنها نتوانند این کار را انجام دهند، بخش زیادی از اشتباهات ترامپ به طور ناعادلانه به پای آنها نوشته خواهد شد.