فرهنگ وتفکر صنعتی سازی باید ترویج شود
کارشناسان و فعالان صنعت ساخت و ساز در این موضوع هم عقیده اند که موضوع صنعتی سازی در ایران هنوز بطور ساختاری جانیفتاده و فرهنگ سازی لازم در مورد آن انجام نشده است. اجرایی شدن صنعتی سازی بدون ایجاد ساختارهای لازم ، مشکلات عدیده و پیش بینی نشده ای را به دنبال خواهد داشت. مهندس کرملو عضو هیات مدیره انجمن فن آوران صنعتی ساختمان وتولید کننده سیستم ساختمانی سوپرپانل، از فعالان با سابقه ساخت وساز در کشور است.گفت و گوی کوتاه دنیای اقتصاد با او را در خصوص الزامات صنعتی سازی در ایران بخوانید.
آقای مهندس، مهم ترین مسائل صنعتی سازی در ایران چیست؟
مهم ترین مسئله صنعتی سازی در ایران عدم تکمیل زیرساخت های مربوط به آن از جمله طرح جامع صنعتی سازی درکشور است . در نگاه کلان، متولیان ساخت وسازدر بخش خصوصی ودولتی باید موضوع ، مشکلات و فواید صنعتی سازی را بررسی کرده و راهکارهای اجرایی جهت ترویج آن را به صورت بخشنامه های تکلیفی ارائه نمایند . ما در انجمن فن آوران صنعتی ساختمان می توانیم راهکارهای لازم را تهیه و با کمک دستگاه های قانونگذار اجرایی نماییم.
تا همین ۱۰سال پیش نیاز به تفکر ساخت صنعتی در کشور وجود نداشت. موضوع استفاده از صنعتی سازی زمانی مطرح شد که ایران به جهت عقب ماندن از برنامه های توسعه ای مدون در سال های قبل ، نیازمند حرکت سریعی در بخش صنعت و تولید مسکن شد. این موضوع بدون آنکه مورد بررسی کارشناسی دقیق قرار گیرد و بدون هماهنگی در سطح کلان و بررسی توان و امکانات زیربنایی موجود، در بخش مسکن به مرحله اجرا رسید. در واقع مجموعه ای از برنامه ریزان کشور قبل از آنکه برنامه ریزی مناسبی انجام گیرد، احساس کردند اکنون زمان آن است که پایه های صنعتی سازی در کشور گذاشته شود و مشکلات از همین جا شروع شد.
مشکل عمده آن بود که کارفرماهای ما تفکر صنعتی سازی نداشتند. وقتی تفکر ساخت صنعتی داریم باید در عمل روش های جدید را بپذیریم و آن را جایگزین روش های سنتی کنیم. مشکل دیگر این است که در سیستم صنعتی سازی، سرعت و برنامه ریزی مالی بسیار مهم است حال آنکه سیستم کارفرمایی ما از این نظر بسیار کند عمل می کند. مسئله دیگر عدم تاکید و تبلیغ فواید و مزایای صنعتی سازی است که این موضوع امروز به آرامی در حال مطرح شدن است. در واقع ذهن مردم باید نسبت به مزایایی همچون دوام، بهینه سازی مصرف انرژی، سریع سازی، سبک سازی وارزان شدن هزینه های بهره برداری ازساختمان و .... روشن شود تا صنعتی سازی از حالت شعاری و دستوری خارج شده و با بررسی مزایای آن به عنوان تنها راه حل برگزیده شود.
به نظر شما برای ترویج فرهنگ صنعتی سازی در کشور چه اقداماتی باید صورت بگیرد؟
برای فرهنگ سازی در این زمینه ابتدا باید این موضوع روشن شود که صنعتی سازی چیست و چه فوایدی دارد. این موضوع برخورد ما را با موضوع صنعتی سازی روشن می کند که چرا و چگونه باید یک ساختمان را با روش صنعتی بسازیم .
البته در این زمینه سیاست تنبیه و تشویق نیز بسیار موثر است. به عنوان مثال در مورد سیاست تشویقی، اوایل که سازمان بهینه سازی مصرف انرژی بوجود آمد به سازندگان اعلام شد که اگر روش های عایق بندی را در ساخت لحاظ کنند به ازای هر مترمربع مبلغی به عنوان کمک هزینه دریافت خواهند کرد. این امر هم برای سازنده به صرفه بود و هم برای دولت زیرا باعث صرفه جویی قابل ملاحظه ای در مصرف انرژی کل کشور شد.
علاوه براین، الزام در رعایت ساخت وسازها مطابق با استانداردهای مقررات ملی ساختمان وکنترل آن توسط مراجع دولتی وخصوصی از قبیل نظام مهندسی، شهرداریها و مرکز تحقیقات راه وشهرسازی می تواند عامل بازدارنده درساخت وسازهای بی کیفیت باشد. موضوعی که اخیرا به عنوان یک هدف ایده آل در مرکز تحقیقات راه و شهرسازی مطرح شده، بحث رده بندی و به نوعی شناسنامه دارکردن ساختمانها از لحاظ کاربرد مصالح ، روش وکیفیت ساخت ، درجه عایق بندی حرارتی ، صدا بندی و....است که می تواند شاخص تعیین ارزش ساختمان هم باشد. استفاده ازروش های ساخت صنعتی می تواند رسیدن به اهداف یادشده را مقدور سازد.
و سخن آخر؟
در زمینه توسعه صنعتی سازی، باید بین دولت به عنوان قانونگذار و مجری فرهنگ سازی در این زمینه و بخش خصوصی به عنوان ایده پرداز و ارائه دهنده راهکار، تعامل لازم وجود داشته باشد. به این منظور باید ارتباط لازم بین بخش صنعت ساختمان و دولت بوجود بیاید تا از پتانسیل‌های موجود در زمینه صنعتی سازی حداکثر بهره برداری صورت گیرد. به عنوان مثال، دولت می‌تواند در زمینه ترویج صنعتی سازی، پروژه هایی را به عنوان طرح های الگوی صنعتی سازی تعریف کرده و از توانمندی‌ها و ظرفیت های موجود بخش خصوصی در آنها استفاده کند.