دنیای اقتصاد: در شمــاره‌های گذشته ضمیمه هفتگی دنیای ماشین به معرفی خودروهای کلاسیک بسیاری پرداختیم. از بنز پاگودا گرفته تا فراری، کوروت و تویوتا. اما از این پس قصد داریم گاهی به موتورسیکلت‌های کلاسیک ارزشمند موجود در کشور هم نگاهی بیندازیم. موتورسیکلت‌هایی که متاسفانه به دلیل قوانین موجود منع تردد موتورسیکلت با حجم بیش از ۲۵۰ سی سی در کشور، در گوشه و کنار کشور به خوابی عمیق فرو رفته‌اند. در اولین قدم به سراغ یکی از محبوب‌ترین موتورسیکلت‌های کلاسیک ایران یعنی سوزوکی ۱۰۰۰ رفتیم. موتورسیکلتی که یکی از بهترین‌های سوزوکی در جهان نیز به حساب می‌آید. اهمیت این موتورسیکلت در حوزه کلاسیک ایران به این میزان است که بسیاری از مردم همچنان موتور ۱۰۰۰ را با شکل و شمایل این سوزوکی می‌شناسند. سوزوکی ۱۰۰۰ نه تنها در زمان خودش بلکه هنوز هم یکی از بهترین‌های این حوزه است. اندازه و فرم طراحی آن به گونه‌ای است که از آن یک موتورسیکلت کاربردی چند نفره ساخته است. در حالی که موتورهای سنگین و حجم بالای کنونی اغلب برای سواری یک یا دو نفره طراحی می‌شوند.کمپانی سوزوکی این موتورسیکلت را در سال ۱۹۷۶ به‌عنوان مدل سال ۱۹۷۷ و در خلال نمایشگاه پاریس معرفی کرد. موتورسیکلت جدید سوزوکی که سری GS نام داشت، باعث شده بود علاقمندان بسیاری به سمت سالن شماره ۶۴ نمایشگاه بیایند. در سال‌های دهه ۷۰ میلادی، بازار موتورسیکلت جهان به سمت استفاده از موتورسیکلت‌های تورینگ و کروزر پرقدرت پیش می‌رفت.

تاریخچــه

کمپانی سوزوکی این موتورسیکلت را در سال 1976 به‌عنوان مدل سال 1977 و در خلال نمایشگاه پاریس معرفی کرد. موتورسیکلت جدید سوزوکی که سری GS نام داشت، باعث شده بود علاقه مندان بسیاری به سمت سالن شماره 64 نمایشگاه بیایند. در سال‌های دهه 70 میلادی، بازار موتورسیکلت جهان به سمت استفاده از موتورسیکلت‌های تورینگ و کروزر پرقدرت (موتورهایی که برای سفر و پیمایش مسیرهای طولانی طراحی می‌شوند) پیش می‌رفت. به همین دلیل کمپانی‌های سازنده کم‌کم بر قدرت پیشرانه‌ها افزودند و طراحی شاسی‌ها با رویکرد افزایش هندلینگ و نرمتر شدن سیستم تعلیق (کمک فنر) انجام گرفت. سوزوکی سری GSدر اواسط دهه 70 یکی از بهترین شاسی‌ها را داشت. پیشرانه‌ای که سوزوکی برای این موتورسیکلت انتخاب کرد، نمونه چهار سیلندری بود که از به هم پیوستن دو پیشرانه دوقلو دو سیلندر ساخته شده بود. البته سوزوکی در سال بعد دامنه سری GS را افزایش داد و به مدل‌های 550 تا 1000 سی سی رساند. سوزوکی قرار بود رقیبی سر سخت برای هوندا و کاوازاکی در بازار جهانی بسازد، از این رو نهایت تلاشش را به کار گرفت تا موتورسیکلتی طراحی کند که از هر نظر حرف‌هایی برای گفتن داشته باشد. به شکلی که هم یک موتورسیکلت خوش دست باشد، هم قدرت کافی را روانه چرخ عقب کند و هم از نظر ظاهری زیبا جلوه کند. این در شرایطی بود که هوندا با سری CB یکی از پرفروش ترین موتورسیکلت‌های ژاپنی در جهان بود و حتی رقیبانی مثل Beneli ایتالیا هم در بازار اروپا منتظر مبارزه با سری GS بودند.

نمای ظاهـری

چراغ گرد بزرگ جلو به همراه راهنماهای نارنجی رنگ کناری طرحی است که در بسیاری از موتورسیکلت‌های آن دوران از جمله رقیبی مثل هوندا دیده می‌شود. یکی از ویژگی‌های طراحی این موتورسیکلت که آن را خاطره انگیز می‌کند هم همین نمای ظاهری است. طراحان سوزوکی نمایی را که بیشتر برای موتورهای سبک استفاده می‌شد، در یک موتور سنگین به کار گرفتند و همین به برقرار کردن ارتباط بهتر بیننده با ظاهر موتورسیکلت کمک می‌کرد. سوزوکی ۱۰۰۰ موتورسیکلت کوچک و سبکی نیست و درست به همین دلیل برای جابه‌جایی‌ آن باید کاملا دقت کنید. وزن این موتورسیکلت بسته به تجهیزاتش می‌تواند به بیش از ۲۳۵ کیلوگرم هم برسد. استایل دوشاخه رو به جلو، کمک فنرهای کرومی و آینه‌های برافراشته طوری است که سوزوکی ۱۰۰۰ را به یکی از خوش استیل‌ترین موتورسیکلت‌های کلاسیک بدل کرده است. دسته‌های فرمان آنقدرها با هم فاصله ندارند و از طرفی زیاد هم بسته نیستند، به همین دلیل اگر فرمان را در دست بگیرید دستانتان تقریبا به اندازه عرض شانه باز می‌شود و آنقدرها هم بالا نمی‌آید. در واقع این مشخصه‌ها نشان می‌دهد که سوزوکی برای مصارف شهری هم طراحی شده است. فرمان‌های جمع و جور در موتورسیکلت‌های شهری ابتدا توسط هوندا طراحی شد و بعد دیگران از جمله سوزوکی نیز از این الگو استفاده کردند.

موتورسیکلت مورد نظر ما در سال 1979 ساخته شده است و از نمونه‌های مخصوص بازار آمریکا است که دارای خط کشی متفاوت و رنگ زرشکی برای باک است. یکی دیگر از نشانه‌های سوزوکی‌های ساخته شده برای بازار آمریکا این است که نشانگر سرعت آن علاوه بر کیلومتر، مایل نیز دارد. نشانگرها شامل دو صفحه دایره‌ای است که در سمت راست آن دور موتور دیده می‌شود. دور موتور تا 11 هزار دور مدرج شده و رد‌لاین آن از هشت هزار و پانصد دور آغاز می‌شود. همچنین نشانگر میزان سوخت هم در همین نقطه قرار دارد. در سمت چپ اما می‌توانید سرعت را ببینید که در دو حالت کیلومتر تا 220 و در سمت چپ تا 140 مایل را نشان می‌دهد. درست بین دو نمایشگر دور موتور و سرعت، چهار چراغ به‌صورت عمودی جایگذاری شده‌اند. چراغ زرد رنگ در بالا که نوشته Turn در کنارش قرار دارد، مربوط به راهنماست. چراغ آبی رنگ در مدل‌های سفارش آمریکا وجود دارد اما فعال نیست. چراغ قرمز نشانگر روغن و چراغ سبز مربوط به خلاص بودن دنده است. روی قاب روی فرمان نیز یک اهرم با نوشته Chock قرار دارد که با کشیدن آن به سمت بالا، ساسات کاربراتورها فعال می‌شوند. پیشرانه با استفاده از چهار کاربراتور ساخت کمپانی Mikuni ژاپن تغذیه می‌شود.

این کاربراتورها باید دقیقا با هم هماهنگ باشند و تنظیم دقیق آنها نیاز به ابزاری دارد که هر تعمیرکاری با آن آشنا نیست. پیشرانه ارتفاع بلندی دارد و باید رنگ نقره‌ایی آن را یکی از ارکان زیبایی ظاهری این موتورسیکلت دانست. قطعات کرومی بدنه در مجموع یک هارمونی زیبا را برای این موتورسیکلت ایجاد کرده‌اند که کاملا به چشم می‌آید. ضمن اینکه دیگر قطعات تیره رنگ در این مهم بی‌نقش نیستند. طرح اگزوز‌های دوبل کناری بسیار ساده است اما شکل آنها با دیگر بخش‌های موتور‌سیکلت تناسب خوبی دارد. جعبه دنده 5 سرعته و بسیار قدرتمند است، زیرا باید بتواند 90 اسب بخار را در 8 هزار و 200 دور بر دقیقه و 78 نیوتن متر را در دور 6 هزار و پانصد تحمل کند. در نمای عقب این موتورسیکلت هم نکته خاصی به جز سادگی و در عین حال هارمونی در طراحی دیده نمی‌شود. یکی از عوامل دیگر زیبایی نمای ظاهری رینگ‌های پره‌ای هستند که یک نوستالژی کلاسیک تمام عیار را القا می‌کنند. البته این رینگ‌ها در سال‌های بعد جایشان را به نمونه‌های اسپرت آلومینیومی دادند. سوزوکی این موتورسیکلت را به ترمزهای دیسکی مجهز کرد که در جلو به‌صورت دوبل است.

سوزوکی ۱۰۰۰ در ایران

آن طور که از اسناد غیر‌رسمی بر‌می‌آید، در ابتدا امتیاز واردات موتورسیکلت‌های سوزوکی در ایران به شخصی با نام گلابچی تعلق داشته است، اما بعدها فردی این امتیاز به شرکت پیروزان فروخته شد و به‌صورت شرکتی اقدام به واردات برند سوزوکی به کشور کردند که توسعه و محبوب شدن موتورهای سوزوکی در ایران نیز از همین زمان یعنی اواسط دهه 50 شمسی آغاز شد. با ورود سوزوکی 1000 در سال 1357 به بازار ایران، این موتورسیکلت توانست کمی از رنگ و بوی محبوبیت هوندا CB750 و هارلی دیویدسون‌ها بکاهد. کیفیت ساخت مناسب، استهلاک کم، قیمت کمتر و قدرت مانور بالا عواملی بود که باعث شد بعد از مدتی بسیاری از سازمان و ارگان‌های دولتی هم روی به خرید این موتورسیکلت بیاورند. یکی از نکات در مورد این موتورسیکلت هندلینگ خوب آن است که باعث شده به‌رغم وزن زیادش در شهر هم به راحتی قابل راندن باشد. یکی از اشکالات این موتورسیکلت گرم شدن پیشرانه‌اش در ترافیک شهری و انتقال آن به بدنه و در نهایت پاهای موتورسوار است، زیرا در آن دوران اغلب پیشرانه‌ها به‌صورت هواخنک ساخته می‌شدند و هنوز استفاده از رادیاتور در موتورسیکلت‌ها مرسوم نشده بود. یکی از حریفان سوزوکی در بازار کاوازاکی GPZ1100 بود 100 سی‌سی حجم موتور بیشتری داشت. از این رو سوزوکی هم حجم پیشرانه را به 1100 سی‌سی رساند تا از قافله رقابت عقب نماند. رینگ‌های زیبای آن در زمان عرضه و استایل زیبایش باعث شد بسیاری از هنرمندان و ورزشکاران جهان یک دستگاه از این سوزوکی زیبا را خریداری کنند و در اندک مدتی GS1000 به یکی از پرفروش‌ترین محصولات کمپانی سوزوکی بدل شد. در دوران تولید این موتورسیکلت توسط کمپانی سوزوکی، رژن‌های مختلفی از آن ساخته شد که یکی از آنها مدل S بود.

این موتورسیکلت تفاوت فنی خاصی با مدل‌های استاندارد نداشت و فقط از نظر ظاهری دارای طراحی دگرگون شده‌ای به کمک قطعات آیرودینامیکی بود. مدل S یکی از ارزشمند‌ترین سوزوکی‌های سری GS1000 کلاسیک به شمار می‌رود. یکی از فعالان قدیمی حوزه موتورسیکلت در مورد سوزوکی GS1000 می‌گوید: قبل از انقلاب و حتی سال‌های ابتدایی انقلاب، شرکت پیروزان این موتورسیکلت‌ها را وارد کشور می‌کرد. یادم هست در سال 59 این موتورسیکلت حدود 38 هزار تومان قیمت داشت. حتی در سال 59 و درست چند ماه قبل از جنگ تحمیلی، شرکت پیروزان 10 دستگاه از مدل GS1100 را هم وارد کشور کرد. رنگ همه آنها نقره‌ای بود و حالا نمونه‌های سالمش جزو ارزشمند‌ترین سوزوکی‌های کشور هستند. جالب است برایتان بگویم که این موتورسیکلت به‌صورت منفصله و در جعبه‌های چوبی بزرگ وارد کشور می‌شد. اگر قرار بود در آن دوران یک سوزوکی 1000 خریداری کنید، می‌توانستید به دو روش آن را سفارش دهید. اول اینکه به نمایشگاه شرکت پیروزان مراجعه کنید و یک سوزوکی 1000 آماده به استارت بخرید یا یک سوزوکی 1000 منفصله در جعبه‌ای بزرگ از شرکت خریداری کنید و خودتان یا یک مکانیک کار بلد آن را بدل به یک موتورسیکلت کند! البته اگر قصد داشتید به روش اول خرید کنید بهتر بود اول صبح به نمایندگی مراجعه کنید چون همه 12 دستگاه موتورسیکلتی که از شب تا صبح در شرکت مونتاژ می‌شد تا قبل از بعد‌از‌ظهر به فروش می‌رسید و سرتان بی‌کلاه می‌ماند!

در سال‌های بعد از 1359 که همه چیز از جمله واردات به کشور تحت‌الشعاع شرایط جنگ قرار داشت، مالکان سوزوکی 1000 در تامین قطعات فنی و به خصوص لاستیک‌های بریجستون این موتورسیکلت با مشکلات فراوانی رو‌به‌رو بودند. در نتیجه بسیاری از سوزوکی‌ها برای چند سال در پارکینگ‌ها زمین‌گیر شدند. یکی از ضعف‌های سوزوکی 1000 اشکال در سیستم جرقه‌زنی و دینام بود که در سال 1979 به بعد با جایگزینی سیستم جرقه‌زنی حالت مگنتی به جای پلاتینی رفع شد. سخن آخر در مورد موتورسیکلت‌های کلاسیک و حتی روز کشور، قوانین موجود باعث شده تا مالکان موتورسیکلت‌های قدیمی در ایران، این الماس‌های گران‌بهای صنعت خودروی جهان را خانه‌نشین کنند. ‌ای کاش روزی فرار برسد که در ایران نیز همچون دیگر نقاط جهان موتورسیکلت‌های گوناگون با حجم‌های مختلف بدون محدودیت و در چارچوب قوانین راهنمایی و رانندگی تردد کنند. در پایان از آقای بابک شعبان بیگی مالک موتورسیکلت که با ضمیمه هفتگی دنیای ماشین کمال همکاری را داشتند تشکر می‌کنیم.