گردشگری دینی چه نقشی در توسعه زنجان دارد؟
توریسم مذهبی در پایتخت شور و شعور حسینی
اسدالله قربان‌زاده
مسافرت برای بازید از اماکن مذهبی و دیدن آئین‌ها و مناسبت‌های مختلف همچون تعزیه‌خوانی، دسته‌های عزاداری در سوگ ائمه و نبی مکرم اسلام(ص) که بتواند برگی از سنت‌های دیرین ایرانی- اسلامی را به منصه ظهور برساند، موجب شده تا همچنان صنعت توریسم مذهبی در برخی شهرهای ایران مشتریان پرو پاقرصی داشته باشد.
این صنعت به قدری در کشورهای اسلامی پیش رفته که برخی کشورها بخشی از اقتصاد خود را به این صنعت وابسته کرده و در برنامهریزی بودجه سالانه کشورها سهمی را به این صنعت اختصاص داده‌اند.
مسافرت برای بازید از اماکن مذهبی و دیدن آئین‌ها و مناسبت‌های مختلف همچون تعزیه‌خوانی، دسته‌های عزاداری در سوگ ائمه و نبی مکرم اسلام(ص) که بتواند برگی از سنت‌های دیرین ایرانی- اسلامی را به منصه ظهور برساند، موجب شده تا همچنان صنعت توریسم مذهبی در برخی شهرهای ایران مشتریان پرو پاقرصی داشته باشد.
این صنعت به قدری در کشورهای اسلامی پیش رفته که برخی کشورها بخشی از اقتصاد خود را به این صنعت وابسته کرده و در برنامهریزی بودجه سالانه کشورها سهمی را به این صنعت اختصاص داده‌اند.
اسدالله قربان‌زاده
مسافرت برای بازید از اماکن مذهبی و دیدن آئین‌ها و مناسبت‌های مختلف همچون تعزیه‌خوانی، دسته‌های عزاداری در سوگ ائمه و نبی مکرم اسلام(ص) که بتواند برگی از سنت‌های دیرین ایرانی- اسلامی را به منصه ظهور برساند، موجب شده تا همچنان صنعت توریسم مذهبی در برخی شهرهای ایران مشتریان پرو پاقرصی داشته باشد.
این صنعت به قدری در کشورهای اسلامی پیش رفته که برخی کشورها بخشی از اقتصاد خود را به این صنعت وابسته کرده و در برنامهریزی بودجه سالانه کشورها سهمی را به این صنعت اختصاص داده‌اند. رونق صنعت گردشگری مذهبی می‌تواند در ایجاد تحول اقتصادی، کسب درآمد و همچنین اشتغالزایی اثرگذار باشد و ضرورت توجه به ظرفیت‌های موجود به‌ویژه در بخش زیارتی و مذهبی بسیار مهم است تا شاید از این طریق در آینده‌ای نه چندان دور شاهد رونق صنعت توریسم مذهبی و جذب توریست زیارتی باشیم.
جایگاه زنجان در توریسم مذهبی
از این رهگذار استان زنجان به دلیل وقوع چند رویداد مهم مذهبی همچون اجتماع بزرگ دسته عزاداری عظیم حسینیه اعظم زنجان، دسته عظیم عزاداری زینبیه زنجان، تعزیه شهر تاریخی سلطانیه و تعزیه‌خوانی در تکیه قدیمی شهر ارمغانخانه در جذب توریسم می‌تواند با ساز و کار مشخصی، موفق ظاهر شود که متاسفانه هنوز برنامه و زیرساخت اساسی برای عام تعریف نشده است.
هر چند این استان ظرفیت‌های بالقوه‌ای در بخش توریسم مذهبی دارد؛ اما به دلیل نبود زیرساختها از این ظرفیت برای توسعه این رشته از صنعت گردشگری استفاده نشده است.
pic۱
نبود ساماندهی اقامت مسافران ایام محرم و صفر، نبود چارت مشخص برای اقامت گردشگران، عدم همکاری آژانس‌ها برای ورود گردشگر از سایر استانها به‌خصوص در ایام و مناسبت‌های ویژه ماه محرم و صفر، نبود ساز وکار مشخص برای همکاری با شهرستان‌‌هایی که در مناسبت‌های ویژه دهه نخست محرم برنامه‌های مذهبی برگزار می‌کنند، موجب شده تا این نوع از گردشگری در استان زنجان مغفول باقی بماند. با برنامهریزی برای ایجاد زیرساختها و برنامه‌های مرتبط با این رشته ازگردشگری در استان زنجان در کنار پایش برگزاری برنامه‌های مرتبط با ایام مختلف ماه محرم و صفر و سایر روزهای مذهبی می‌توان زمینه را برای جذب توریسم داخلی و خارجی آماده کرد. با توجه به جایگاه شهر زنجان در عزادارای‌های محرم به‌عنوان «پایتخت شور و شعور حسینی» ضروری است تا با شناسایی نقاط ضعف و قوت اقامت مسافر، هماهنگی و همکاری آژانسهای مسافرتی برای تعریف بستههای گردشگری نقاط مختلف استان در کنار اصلاح برخی رفتارهایی غیرمتعارف که در مراسم‌ها به چشم می‌آید، روند توسعه این صنعت را فراهم کرد.
برخی صحنه‌های خارج از عرف ممکن است در ذهن گردشگران به‌خصوص گردشگر خارجی سوال ایجاد کند و بالطبع چنین صحنه‌هایی در توقف ورود گردشگر تاثیر خواهد داشت. آسیب‌شناسی و روشنگری عزاداری‌ها در این مناسبت‌های خاص یکی از نکات ضروری است که نیازمند نگاه ویژه مسوولان فرهنگی است.
در کنار این موارد عدم رغبت و انگیزه آژانسهای مسافرتی سطح این استان برای تعریف بستههای گردشگری در مسیرهای مشخص نیز یکی از موانع سد راه برای توسعه این صنعت است؛ هر چند می‌توان از این فرصت با تبلیغات گسترده و یا عقد قرارداد با آژانسهای مسافرتی سایر استانها زمینه را برای ورود گردشگر فراهم کرد. نقش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این استان و سایر تشکل‌های مرتبط با حوزه گردشگری در این رابطه بسیار حائز اهمیت است که می‌توانند با تعریف بستههای مذهبی و ارائه راهبرد مشخص با آژانسهای مسافرتی در توسعه آن قدم بردارند.
تعریف بستههای گردشگری
برای توسعه این ظرفیت در استان زنجان تعریف بستههای متنوع گردشگری بسیار حائز اهمیت است تا گردشگر با آسودگی فرصتی را نیز برای اقامت پیدا کند. برای توسعه این صنعت باید۳ شاخصه رویدادهای مذهبی، مساجد تاریخی و اماکن و شخصیت‌های دینی را در نظر بگیریم. اعتقاد بر این است که با شناسایی جاذبه‌های مذهبی در مسیرهای مشخص شهر زنجان به دلیل تنوع این شاخصه‌ها می‌توان زمینه را برای ورود گردشگر فراهم کرد. هرچند اجتماع عظیم حسینیه اعظم زنجان یکی از رویدادهای مهم مذهبی در کشور است؛ اما ایجاد بهانه‌های مختلف همچون راه‌اندازی موزه تعزیه و تاریخچه برگزاری این دسته عزاداری در مجاورت مسجد حسینیه اعظم زنجان بهانه‌ای برای اقامت گردشگر است.
البته در این راه تعامل میراث فرهنگی استان و انجمن تورگردانان استان زنجان در برنامهریزی برای تعریف بستههای مذهبی برای ورود گردشگری مهم است.
فارغ از آیین‌ها و مراسم‌های محرم در شهر زنجان می‌توان با تعریف بستههای مشخص گردشگر در سایر شهرها نیز در تقویت زیرساخت‌های این صنعت قدم برداشت. برای نمونه تعزیه شهر تاریخی سلطانیه که قدمت طولانی دارد، یکی از ظرفیت‌هایی است که می‌تواند فرصتی برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی این شهر همچون گنبد سلطانیه، مقبره چلپی اوغلو، مقبره ملاحسن کاشی و سایر آثار تاریخی این شهر باشد.
تعزیه‌خوانی تکیه ارمغانخانه نیز که به‌عنوان یکی از آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور با قدمت۴۰۰ سال برگزار می‌شود، می‌تواند یکی از فرصت‌های این استان برای تقویت و ایجاد زیرساخت‌های توسعه صنعت توریسم گردشگری باشد.
در این راه با تعریف بسته‌‌ای همچون بازدید از این برنامه مذهبی، معرفی تاریخچه تکیه، و نیز تور ویژه منطقه حفاظت شده سهرین در مسیر شهر ارمغانخانه، زمینه برای جذب توریست و معرفی منطقه ایجاد خواهد شد.
لازمه اجرای این برنامه‌ها برای توسعه صنعت توریسم مذهبی همکاری و عزم میراث فرهنگی این استان، آژانسهای مسافرتی و سایر تشکل‌های مرتبط با صنعت گردشگری برای جذب توریسم است. هر چند وقوع رویدادهای مهم مذهبی در این استان مهم فرصت مناسبی است؛ اما ضرورت توقف و اقامت گردشگر نباید فراموش شود.
تعزیه سلطانیه
pic۲
تعزیه خوانی در مرکز شهر تاریخی سلطانیه ۲۰۰ سال قدمت دارد. قبل از برگزاری این مراسم تعزیه‌خوانان نام آَشنای این شهر با برگزاری جلسات مختلف برای تعزیه خوانی هماهنگ می‌شوند. این مراسم در روز عاشورا با حضور علاقه‌مندان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام از شهرهای دور و نزدیک برگزار می‌شود. اگر از سمت تهران قصد دیدن این مراسم را دارید، از ضلع غربی اتوبان قزوین - تهران مسیر این شهر را در پیش بگیرید. ۱۵ کیلومتر مانده به مرکز استان زنجان این شهر تاریخی از دور دست‌ها با گنبد نیلگون به چشم دیده می‌شود.
دسته عزاداری حسینیه اعظم زنجان
pic3
ثبت دسته عزاداری هشتم محرم برابر با شب تاسوعای حسینی به‌عنوان دهمین میراث معنوی ایران، دلیل منحصر به فرد بودن این برنامه در کشور است که همه ساله در بعد از ظهر هشتم ماه محرم در هسته مرکزی این شهر، از مسجد حسینیه اعظم زنجان درست در جنوبی‌ترین نقطه این شهر واقع در خیابان فردوسی به سمت امامزاده سید ابراهیم واقع در خیابان امام(ره)، به حرکت در می‌آید. این دسته عظیم عزاداری که از آن به‌عنوان بزرگترین تجمع عزاداران حضرت سیدالشهداء (ع) در ایران نام برده می‌شود، به نام و یاد حضرت ابوالفضل العباس (ع) در روزی که در تقویم سوگواری محرم زنجان به «یوم العباس» معروف است، به حرکت در می‌آید و هزاران قربانی به یاد دستان بریده آن بزرگوار در مسیر دسته حسینیه ذبح یا به مسجد اهدا می‌شود. در این بین تعداد افراد شرکت‌کننده، سادگی و بی‌آلایشی و حجم نذورات، پرهیز از خرافه‌گویی، پرداختن به اصول مذهبی و رعایت وحدت اسلامی از ویژگی‌های بارز این دسته عزاداری است. در گذشته زنان تنها به‌عنوان تماشاگر در این مراسم حضور می‌یافتند، اما در چند سال قبل، زنان نیز توانستند به‌صورت یک دسته مجزا در پشت سر دسته حرکت کنند که این امر به‌عنوان الگوی زیبنده پرچمدار کربلا حضرت زینب (س) معنویت خاصی به این مراسم بخشیده است. همه ساله مشابه این اجتماع بزرگ حسینی در روز یازدهم ماه محرم در مسجد زینبیه اعظم این شهر در قالب اجتماع بزرگ از سمت این مسجد به طرف امامزاده سید ابراهیم با حضور ارادتمندان خاندان نبوی برگزار می‌شود.
تعزیه خوانی ارمغانخانه
pic4
همانطور که اشاره شد، مراسم عزاداری و تغزیه خوانی در تکیه حسینی ارمغانخانه یکی از معروف‌ترین تعزیه‌خوانی‌های ایران است که از حدود۴۰۰ سال پیش به زبان ترکی برگزار می‌شود. این مراسم آئینی در سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث معنوی ایران به ثبت ملی رسید و همه ساله از اول محرم تا چهاردهم محرم و از اربعین تا ۲۸ صفر برگزار می‌شود. تکیه حسینیه اعظم ارمغانخانه از قدیمی‌ترین تکیه‌‌های شمال غرب کشور است. ارمغانخانه جزو شهرهای جدید استان زنجان است که در بخش مرکزی بخش قره‌پشتلو در شمال غرب شهرستان زنجان واقع است و برای دیدن این هنر آئینی می‌توان از مرکز این استان به ارمغانخانه از مسیر جاده زنجان به سمت دشت سهرین رفت. هنر تعزیه در شهر ارمغانخانه با قدمتی طولانی سال‌ها است که توانسته نظر مخاطبان فراوانی از اقصی نقاط ایران اسلامی را به خود جلب کند.
مسافرت برای بازید از اماکن مذهبی و دیدن آئین‌ها و مناسبت‌های مختلف همچون تعزیه‌خوانی، دسته‌های عزاداری در سوگ ائمه و نبی مکرم اسلام(ص) که بتواند برگی از سنت‌های دیرین ایرانی- اسلامی را به منصه ظهور برساند، موجب شده تا همچنان صنعت توریسم مذهبی در برخی شهرهای ایران مشتریان پرو پاقرصی داشته باشد.
این صنعت به قدری در کشورهای اسلامی پیش رفته که برخی کشورها بخشی از اقتصاد خود را به این صنعت وابسته کرده و در برنامهریزی بودجه سالانه کشورها سهمی را به این صنعت اختصاص داده‌اند. رونق صنعت گردشگری مذهبی می‌تواند در ایجاد تحول اقتصادی، کسب درآمد و همچنین اشتغالزایی اثرگذار باشد و ضرورت توجه به ظرفیت‌های موجود به‌ویژه در بخش زیارتی و مذهبی بسیار مهم است تا شاید از این طریق در آینده‌ای نه چندان دور شاهد رونق صنعت توریسم مذهبی و جذب توریست زیارتی باشیم.
جایگاه زنجان در توریسم مذهبی
از این رهگذار استان زنجان به دلیل وقوع چند رویداد مهم مذهبی همچون اجتماع بزرگ دسته عزاداری عظیم حسینیه اعظم زنجان، دسته عظیم عزاداری زینبیه زنجان، تعزیه شهر تاریخی سلطانیه و تعزیه‌خوانی در تکیه قدیمی شهر ارمغانخانه در جذب توریسم می‌تواند با ساز و کار مشخصی، موفق ظاهر شود که متاسفانه هنوز برنامه و زیرساخت اساسی برای عام تعریف نشده است.
هر چند این استان ظرفیت‌های بالقوه‌ای در بخش توریسم مذهبی دارد؛ اما به دلیل نبود زیرساختها از این ظرفیت برای توسعه این رشته از صنعت گردشگری استفاده نشده است.
pic۱
نبود ساماندهی اقامت مسافران ایام محرم و صفر، نبود چارت مشخص برای اقامت گردشگران، عدم همکاری آژانس‌ها برای ورود گردشگر از سایر استانها به‌خصوص در ایام و مناسبت‌های ویژه ماه محرم و صفر، نبود ساز وکار مشخص برای همکاری با شهرستان‌‌هایی که در مناسبت‌های ویژه دهه نخست محرم برنامه‌های مذهبی برگزار می‌کنند، موجب شده تا این نوع از گردشگری در استان زنجان مغفول باقی بماند. با برنامهریزی برای ایجاد زیرساختها و برنامه‌های مرتبط با این رشته ازگردشگری در استان زنجان در کنار پایش برگزاری برنامه‌های مرتبط با ایام مختلف ماه محرم و صفر و سایر روزهای مذهبی می‌توان زمینه را برای جذب توریسم داخلی و خارجی آماده کرد. با توجه به جایگاه شهر زنجان در عزادارای‌های محرم به‌عنوان «پایتخت شور و شعور حسینی» ضروری است تا با شناسایی نقاط ضعف و قوت اقامت مسافر، هماهنگی و همکاری آژانسهای مسافرتی برای تعریف بستههای گردشگری نقاط مختلف استان در کنار اصلاح برخی رفتارهایی غیرمتعارف که در مراسم‌ها به چشم می‌آید، روند توسعه این صنعت را فراهم کرد.
برخی صحنه‌های خارج از عرف ممکن است در ذهن گردشگران به‌خصوص گردشگر خارجی سوال ایجاد کند و بالطبع چنین صحنه‌هایی در توقف ورود گردشگر تاثیر خواهد داشت. آسیب‌شناسی و روشنگری عزاداری‌ها در این مناسبت‌های خاص یکی از نکات ضروری است که نیازمند نگاه ویژه مسوولان فرهنگی است.
در کنار این موارد عدم رغبت و انگیزه آژانسهای مسافرتی سطح این استان برای تعریف بستههای گردشگری در مسیرهای مشخص نیز یکی از موانع سد راه برای توسعه این صنعت است؛ هر چند می‌توان از این فرصت با تبلیغات گسترده و یا عقد قرارداد با آژانسهای مسافرتی سایر استانها زمینه را برای ورود گردشگر فراهم کرد. نقش میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری این استان و سایر تشکل‌های مرتبط با حوزه گردشگری در این رابطه بسیار حائز اهمیت است که می‌توانند با تعریف بستههای مذهبی و ارائه راهبرد مشخص با آژانسهای مسافرتی در توسعه آن قدم بردارند.
تعریف بستههای گردشگری
برای توسعه این ظرفیت در استان زنجان تعریف بستههای متنوع گردشگری بسیار حائز اهمیت است تا گردشگر با آسودگی فرصتی را نیز برای اقامت پیدا کند. برای توسعه این صنعت باید۳ شاخصه رویدادهای مذهبی، مساجد تاریخی و اماکن و شخصیت‌های دینی را در نظر بگیریم. اعتقاد بر این است که با شناسایی جاذبه‌های مذهبی در مسیرهای مشخص شهر زنجان به دلیل تنوع این شاخصه‌ها می‌توان زمینه را برای ورود گردشگر فراهم کرد. هرچند اجتماع عظیم حسینیه اعظم زنجان یکی از رویدادهای مهم مذهبی در کشور است؛ اما ایجاد بهانه‌های مختلف همچون راه‌اندازی موزه تعزیه و تاریخچه برگزاری این دسته عزاداری در مجاورت مسجد حسینیه اعظم زنجان بهانه‌ای برای اقامت گردشگر است.
البته در این راه تعامل میراث فرهنگی استان و انجمن تورگردانان استان زنجان در برنامهریزی برای تعریف بستههای مذهبی برای ورود گردشگری مهم است.
فارغ از آیین‌ها و مراسم‌های محرم در شهر زنجان می‌توان با تعریف بستههای مشخص گردشگر در سایر شهرها نیز در تقویت زیرساخت‌های این صنعت قدم برداشت. برای نمونه تعزیه شهر تاریخی سلطانیه که قدمت طولانی دارد، یکی از ظرفیت‌هایی است که می‌تواند فرصتی برای بازدید از جاذبه‌های تاریخی این شهر همچون گنبد سلطانیه، مقبره چلپی اوغلو، مقبره ملاحسن کاشی و سایر آثار تاریخی این شهر باشد.
تعزیه‌خوانی تکیه ارمغانخانه نیز که به‌عنوان یکی از آثار ثبت شده در فهرست آثار ملی کشور با قدمت۴۰۰ سال برگزار می‌شود، می‌تواند یکی از فرصت‌های این استان برای تقویت و ایجاد زیرساخت‌های توسعه صنعت توریسم گردشگری باشد.
در این راه با تعریف بسته‌‌ای همچون بازدید از این برنامه مذهبی، معرفی تاریخچه تکیه، و نیز تور ویژه منطقه حفاظت شده سهرین در مسیر شهر ارمغانخانه، زمینه برای جذب توریست و معرفی منطقه ایجاد خواهد شد.
لازمه اجرای این برنامه‌ها برای توسعه صنعت توریسم مذهبی همکاری و عزم میراث فرهنگی این استان، آژانسهای مسافرتی و سایر تشکل‌های مرتبط با صنعت گردشگری برای جذب توریسم است. هر چند وقوع رویدادهای مهم مذهبی در این استان مهم فرصت مناسبی است؛ اما ضرورت توقف و اقامت گردشگر نباید فراموش شود.
تعزیه سلطانیه
pic۲
تعزیه خوانی در مرکز شهر تاریخی سلطانیه ۲۰۰ سال قدمت دارد. قبل از برگزاری این مراسم تعزیه‌خوانان نام آَشنای این شهر با برگزاری جلسات مختلف برای تعزیه خوانی هماهنگ می‌شوند. این مراسم در روز عاشورا با حضور علاقه‌مندان و دوستداران اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام از شهرهای دور و نزدیک برگزار می‌شود. اگر از سمت تهران قصد دیدن این مراسم را دارید، از ضلع غربی اتوبان قزوین - تهران مسیر این شهر را در پیش بگیرید. ۱۵ کیلومتر مانده به مرکز استان زنجان این شهر تاریخی از دور دست‌ها با گنبد نیلگون به چشم دیده می‌شود.
دسته عزاداری حسینیه اعظم زنجان
pic3
ثبت دسته عزاداری هشتم محرم برابر با شب تاسوعای حسینی به‌عنوان دهمین میراث معنوی ایران، دلیل منحصر به فرد بودن این برنامه در کشور است که همه ساله در بعد از ظهر هشتم ماه محرم در هسته مرکزی این شهر، از مسجد حسینیه اعظم زنجان درست در جنوبی‌ترین نقطه این شهر واقع در خیابان فردوسی به سمت امامزاده سید ابراهیم واقع در خیابان امام(ره)، به حرکت در می‌آید. این دسته عظیم عزاداری که از آن به‌عنوان بزرگترین تجمع عزاداران حضرت سیدالشهداء (ع) در ایران نام برده می‌شود، به نام و یاد حضرت ابوالفضل العباس (ع) در روزی که در تقویم سوگواری محرم زنجان به «یوم العباس» معروف است، به حرکت در می‌آید و هزاران قربانی به یاد دستان بریده آن بزرگوار در مسیر دسته حسینیه ذبح یا به مسجد اهدا می‌شود. در این بین تعداد افراد شرکت‌کننده، سادگی و بی‌آلایشی و حجم نذورات، پرهیز از خرافه‌گویی، پرداختن به اصول مذهبی و رعایت وحدت اسلامی از ویژگی‌های بارز این دسته عزاداری است. در گذشته زنان تنها به‌عنوان تماشاگر در این مراسم حضور می‌یافتند، اما در چند سال قبل، زنان نیز توانستند به‌صورت یک دسته مجزا در پشت سر دسته حرکت کنند که این امر به‌عنوان الگوی زیبنده پرچمدار کربلا حضرت زینب (س) معنویت خاصی به این مراسم بخشیده است. همه ساله مشابه این اجتماع بزرگ حسینی در روز یازدهم ماه محرم در مسجد زینبیه اعظم این شهر در قالب اجتماع بزرگ از سمت این مسجد به طرف امامزاده سید ابراهیم با حضور ارادتمندان خاندان نبوی برگزار می‌شود.
تعزیه خوانی ارمغانخانه
pic4
همانطور که اشاره شد، مراسم عزاداری و تغزیه خوانی در تکیه حسینی ارمغانخانه یکی از معروف‌ترین تعزیه‌خوانی‌های ایران است که از حدود۴۰۰ سال پیش به زبان ترکی برگزار می‌شود. این مراسم آئینی در سال ۱۳۸۹ در فهرست میراث معنوی ایران به ثبت ملی رسید و همه ساله از اول محرم تا چهاردهم محرم و از اربعین تا ۲۸ صفر برگزار می‌شود. تکیه حسینیه اعظم ارمغانخانه از قدیمی‌ترین تکیه‌‌های شمال غرب کشور است. ارمغانخانه جزو شهرهای جدید استان زنجان است که در بخش مرکزی بخش قره‌پشتلو در شمال غرب شهرستان زنجان واقع است و برای دیدن این هنر آئینی می‌توان از مرکز این استان به ارمغانخانه از مسیر جاده زنجان به سمت دشت سهرین رفت. هنر تعزیه در شهر ارمغانخانه با قدمتی طولانی سال‌ها است که توانسته نظر مخاطبان فراوانی از اقصی نقاط ایران اسلامی را به خود جلب کند.
ارسال نظر