اقدام بسازوبفروش‌ها؛ عمدی یا سهوی؟
فرید قدیری دبیر گروه مسکن درباره آنچه بانک‌ مرکزی درمورد رفتارهای اخیر سازنده‌های مسکن در تهران و سایر شهرهای کشور گزارش کرده، دو دیدگاه می‌تواند مطرح باشد. بسازوبفروش‌ها در نیمه اول امسال، شتاب (نرخ رشد) سرمایه‌گذاری برای تکمیل ساختمان‌های مسکونی را از بالای 110 درصد در نیمه اول پارسال، به مرز صفر رساندند به این معنی که برخلاف دست کم دو سال اخیر که علاقه در طرف عرضه برای تکمیل سریع آپارتمان‌های مسکونی و فروش آنها در بازار مصرف، به اوج رسیده بود، در سال جاری این اشتیاق کاملا از بین رفته است. اقدام اخیر سازنده‌های مسکن که مستقیم به «افزایش ساختمان‌های نیمه‌کاره» در ماه‌های آینده دامن خواهد زد، از تعداد واحدهای مسکونی نوساز در بازار نیز به مرور زمان خواهد کاست و در نتیجه پدیده‌ای که از سال91 به شکل «مازاد عرضه» در بازار برقرار و باعث تعدیل قیمت مسکن شده بود را به‌زودی خنثی می‌کند. حال این سوال مطرح است که سازنده‌ها عمدا و برای در امان ماندن از امواج کنونی کاهش قیمت، مسیر تکمیل و فروش آپارتمان‌‌ها را به بن‌بست کشانده‌اند یا اینکه این انسداد عرضه بدون اراده آنها، اتفاق افتاده است؟ کارشناسان هر دو دلیل را موثر می‌دانند. گروهی از بسازوبفروش‌ها، همواره درصدد تضمین سود حداکثری هستند و به محض رکود، سرعت ساخت را کاهش داده و همزمان با رونق، مجددا وارد ساخت‌وساز می‌شوند. اما در شرایط کنونی، نبود توان خرید مسکن در سمت تقاضا، باعث فروش نرفتن واحدهای نوساز از قبل وارد شده به بازار مصرف شده و همین انباشت فایل فروش در بنگا‌ه‌ها، نقدینگی مورد نیاز سازنده‌ها برای شروع پروژه جدید یا تکمیل پروژه‌های در دست ساخت را به شدت کاهش داده است. در این شرایط، فقط طرح افزایش تسهیلات مسکن می‌توان بن‌بست موجود را باز کند