صنعت پالایش نفت کشور در حالی یکصدمین سال آغاز پیدایش خود را پشت سر می گذارد که صنعت انتقال به عنوان صنعتی وفادار به پالایش، کار خود را همزمان با راه اندازی نخستین پالایشگاه در کشور(آبادان) آغاز کرد و در کنار این صنعت به رشد و شکوفایی در یک قرن گذشته ادامه داد. به گزارش شانا، انتقال نفت با خط لوله نخستین بار در کشور آمریکا صورت گرفت؛ اگرچه آن گونه که از برخی مدارک و شواهد بر می‌آید، حدود هفت هزار سال پیش چینی‌ها خطوط لوله‌ای از خیزران را برای انتقال آب ابداع کردند و آشوری‌ها، مصری‌ها، یونانی‌ها و رومی‌ها لوله‌هایی از گل پخته می‌ساختند و با قرار دادن تنبوشه‌ها پهلوی یکدیگر خط لوله ایجاد می‌کردند. در سال ٥٢٥ قبل از میلاد، کمبوجیه پادشاه ایران نیز هنگام حمله به مصر، خط لوله‌ای طولانی از چرم میش و گاو را برای رساندن آب به سپاه خود، در بیابان‌های بی‌آب و گیاه ایجاد کرد که در تاریخ جهان به عنوان یک حرکت بزرگ در تدارک سپاه ثبت شده است؛ اما اولین خط لوله برای انتقال مواد نفتی، پس از حفر اولین چاه در آمریکا در سال ١٢٥٣ خورشیدی (١٨٧٤ میلادی) احداث شد.طول این لوله ده کیلومتر و جنس آن از چوب بود و مخازن ایالت پنسیلوانیا را به شهر صنعتی پترزبورگ متصل می‌کرد.چهار سال بعد از آن، در همان کشور خط لوله‌ای از آهن، به قطر پنج سانتی متر و به طول هشت کیلومتر احداث شد که با کمک تلمبه‌‌های بخار روزی دویست و پنجاه تن نفت را در این لوله آهنی به جریان می‌انداختند.در سال ١٢٥٧ خورشیدی (مطابق با ١٨٧٨ میلادی) نیز خط لوله‌ای به طول ١٦٠ کیلومتر احداث شد که از مسیر جبال الگنی آمریکا عبور می‌کرد.اولین لوله‌های نفتی در دنیا برای انتقال نفت از مخازن زیرزمینی استخراج شده به پالایشگاه‌ها احداث می‌شد و بعدها که امتیاز انتقال با خط لوله بر سایر وسایل آشکار شد، خط لوله به عرصه عملیات انتقال مواد نفتی نیز راه یافت. تاریخچه استفاده از خط لوله نفت در ایران نخستین خط لوله نفت در ایران در سال ١٢٨٩ خورشیدی و پس از احداث پالایشگاه آبادان با ظرفیت ١٢٠ هزار تن در سال احداث شد.این خط لوله که مخازن نفت مسجد سلیمان را به پالایشگاه آبادان اتصال می‌داد، در سال ١٢٩٠ خورشیدی بهره برداری شد و تلمبه‌های نصب شده در آن با بخار آب کار می‌کرد. قدرت حمل روزانه این تلمبه‌ها ٤٠ هزار بشکه و حداکثر فشار تولیدی آن ٨٠٠ پوند بر اینچ مربع بود. قطر این خط لوله یکسان نبود و در برخی از نقاط شش و در برخی دیگر چهار اینچ بود. دومین خط لوله نیز در همین مسیر با قطر دوازده اینچ کشیده شد.در سال ١٣٠٩ خورشیدی پس از آن که قدرت پالایش آبادان به پنج میلیون تن در سال افزایش یافت، سومین خط لوله بین هفتگل و کوت عبداله کشیده و به خط لوله مسجد سلیمان - آبادان متصل شد.چهارمین خط لوله ایران در سال ١٣١٤ خورشیدی و پس از تأسیس پالایشگاه کرمانشاه، به قطر سه اینچ و با ظرفیت سالانه یک صد هزار تن بین نفت شهر و کرمانشاه احداث شد که طول آن ٢٣٠ کیلومتر بود. در سال ١٣١٨ خورشیدی اولین خط لوله انتقال فرآورده‌های نفتی درکشور به طول ١٢١ کیلومتر، به قطر چهار اینچ و با قدرت حمل یکصدهزار تن در سال احداث شد که فرآورده پالایشگاه آبادان را به اهواز انتقال می‌داد.در سال ١٣١٩ خورشیدی نیز خط لوله دیگری به قطر دوازده اینچ بین گچساران و آبادان احداث شد و چهار سال بعد یعنی در سال ١٣٢٣ خط لوله‌ای به قطر ١٢ اینچ بین گچساران و منطقه‌ای در فاصله بین اهواز و شوشتر کشیده شد. در مجموع باید گفت، احداث خطوط لوله اعم از خطوط لوله انتقال نفت خام یا فرآورده‌های نفتی ابزار مهمی در تسهیل نقل و انتقال این ماده حیاتی محسوب می‌شود.پیش از ملی شدن صنعت نفت، توزیع فرآورده‌های نفتی در داخل کشور به طور عمده با استفاده از چارپایان، راه آهن و تانکر و حمل فقط توسط خطوط لوله به فاصله آبادان ـ اهواز انجام می‌شد ، زیرا آنچه در برنامه‌های شرکت نفت انگلیس و ایران جایگاهی نداشت، توسعه مصرف داخلی و آسان سازی آن بود. با ملی شدن صنعت نفت در سال ١٣٢٩ هجری شمسی، هیات مدیره وقت، توجه بیشتری به امر احداث خط لوله معطوف داشت، زیرا مزیت آشکار انتقال نفت خام و فرآورده‌های نفتی از نظر ایمنی بیشتر، استمرار جریان و هزینه سودمندی بسیار بدیهی بوده و انتقال نفت از طریق خط لوله در مقایسه با هر وسیله دیگری مقرون به صرفه‌تر است.در سال ١٣٣٢ هجری شمسی، احداث خط لوله سراسری، در شورای عالی نفت کشور به تصویب رسید و در سال ١٣٣٥ خط لوله ده اینچی اهواز ـ ازنا به طول ٤٨٢ کیلومتر عملیاتی شد و سرانجام در سال ١٣٣٦ این خط لوله به طول ٨٢٢ کیلومتر شامل پنج مرکز انتقال نفت و ایستگاه تقویت فشار به اسامی مراکز انتقال نفت اهواز، بیدرویه، افرینه، پل باباحسین و ازنا و تأسیسات انتهایی ری تکمیل و آماده بهره‌برداری شد.