مشتریان در صف خرید خودروهای قدیمی

به‌رغم وعده خروج دو خودروی پراید و پژو ۴۰۵ از خط تولید در سال ۹۵ نه تنها اقدام عملی برای خروج این دو خودرو صورت نگرفته است بلکه خودروسازان همراه با مسوولان صنعتی کشور با تاکید بر متقاضیان بی‌شمار این دو خودرو حتی برنامه‌ای برای جایگزینی و خروج نیز ندارند. همین موضوع انتقادات بسیاری از کارشناسان و دست‌اندرکاران صنعت خودرو را به‌دنبال داشته است، به خصوص آنکه این دو خودرو به لحاظ کیفی در وضعیت چندان مناسبی قرار ندارند و سازمان استاندارد و محیط‌زیست نیز تذکرات بسیاری نسبت به مخاطراتی که تولید این خودروها برای محیط‌زیست کشور به همراه دارد، داده‌اند. حال در شرایطی این موضوع مطرح می‌شود که به‌دنبال امضای توافق هسته‌ای، عمده خودروهای منتخب در قراردادها هیچ‌گونه تناسبی با قیمت خودروهایی که بیشترین تقاضا را در بازار دارا هستند، ندارند.

بنابراین در شرایطی که یکی از انتقادات جدی به بی‌برنامه‌بودن خودروسازان است، بسیاری از کارشناسان شرایط پساتحریم را فرصت مناسبی برای تغییر در چرخه تولید خودروسازان می‌خوانند و اینکه تولیدکنندگان خودرو در این مقطع باید اقدامات عملی به منظور تولید خودروهایی به روز برای بازار خودروی کشور در برنامه خود قرار دهند. خودروهایی که بتوانند جایگزین خودروهای قدیمی چون پراید و پژو ۴۰۵ شوند و برنامه خروج این دو خودرو از سبد محصولات خودروسازان نیز محقق شود. با وجود تاکید بر ورود خودروهای جایگزین برای این دو خودرو و در حالی که از عمر پژو ۴۰۵ و پراید بیش از دو دهه می‌گذرد، مهدی جمالی، مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا تاکید کرده که تقاضای بازار برای پراید اجازه نمی‌دهد که این خودرو به‌صورت کامل جمع شود.هرچند جمالی تاکید کرده که محصولات جدید برای جایگزینی پراید را طراحی کرده ایم، اما عنوان کرده که در حال حاضر نه‌‌تنها تقاضا برای خرید پراید در بازار کم نشده بلکه امسال تقاضا نسبت به سال گذشته نزدیک به ۸درصد افزایش پیدا کرده است و این موضوع نشان می‌دهد این محصول مورد استقبال مردم است.

در این بین، محمدرضا فیاض، معاون توسعه مدیریت، منافع و امور استان‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز طی هفته جاری تاکید کرده چون تقاضا برای خودروی پراید و پژو ۴۰۵ وجود دارد و تا زمانی که خودرویی جایگزین آنها نشود، تولید این دو خودرو ادامه دارد. وی استانداردسازی و کشش بازار را دو اصل مهم در ادامه تولید خودروهای قدیمی خواند و اظهار داشت که پژو ۴۰۵ استانداردهای فعلی خودروی ایرانی را دارد و بازار هم نسبت به استفاده از آن تمایل نشان می‌دهد و تا زمانی که خودرویی با این کلاس جایگزین نشود، نباید مردم را از آن محروم کرد.در شرایطی دست‌اندرکاران صنعتی و تولیدی تقاضای موجود در بازار را شرط بقای پراید و پژو ۴۰۵ در چرخه تولید می‌دانند که بنابر استراتژی در نظر گرفته شده برای صنعت خودروی کشور، خودروهای قدیمی باید به تدریج تا پایان سال ۹۵ از رده تولید خارج و محصولاتی جدید جایگزین آنها شود. براین اساس به دستور وزارت صنعت، خودروسازان باید با طراحی پلت‌فرم‌های جدید، خودروهایی متنوع را به تولید برسانند تا برنامه‌های دولت در خودروسازی محقق شود.بر این اساس در حالی تقاضای بازار، دلیل توجیه عدم خروج این دو خودرو عنوان می‌شود که یک پرسش اساسی وجود دارد، اینکه چرا مشتریان با وجود قدیمی بودن و مصرف سوخت بالای این دو خودرو، استقبال خوبی از آن به عمل می‌آورند؟

این سوال در شرایطی مطرح می‌شود که سال گذشته به دلیل عدم کیفیت و قیمت بالای خودروهای زیر ۵۰ میلیون تومان بسیاری از مشتریان، خرید خودروهای داخلی را تحریم کردند و به‌دنبال امضای توافق هسته‌ای و زمزمه ورود خودروهای جدید، بازار به رکود عمیقی فرو رفت.از سوی دیگر آمار تولید خودرو نشان از آن دارد که پراید و پژو ۴۰۵، پرتیراژترین خودروهای داخلی به شمار می‌روند، به‌طوری که طی ۱۰ ماه سال جاری نزدیک به ۱۲۴ هزار دستگاه پژو ۴۰۵ در ایران‌خودرو به تولید رسیده است که نشان از رشد ۳۰ درصدی تولید این خودرو در مقایسه با سال گذشته دارد. پراید نیز با تیراژ ۲۱۸هزار دستگاهی‌اش طی ۱۰ ماه گذشته رشد ۳۴ درصدی داشته است. موضوعی که نشان می‌دهد، این دو خودرو هم‌اکنون پرتیراژترین و پرفروش‌ترین محصولات دو شرکت بزرگ خودروساز به شمار می‌روند و سایپا و ایران‌خودرو، درآمد بسیار خوبی از تولید و فروش این دو خودرو دارند.

کارشناسان مهمترین عامل در وجود تقاضا برای این دو خودرو را قیمت می‌دانند و معتقدند، اگر خودروی جدیدی با قیمت مناسب وارد چرخه تولید خودروسازان شود قطعا مشتریان خودروهای قدیمی را خریداری نمی‌کنند. این کارشناسان تاکید دارند، وجود تقاضا برای این دو خودرو به معنی آن است که مشتریان توان خرید خودروهای به روز را ندارند و قدرت خرید آنها به اندازه‌ای نیست که بتوانند انتخاب‌ دیگری داشته باشند. بنابراین آنها مجبور به خرید خودروهای قدیمی هستند، نه اینکه از کیفیت یا مدل آنها رضایت خاطر داشته باشند. به رغم آنکه خودروسازان برنامه‌ای برای خروج خودروهای تاریخ مصرف گذشته از خط تولید ندارند اما آنگونه که برخی از دست‌اندرکاران صنعت خودرو می‌گویند، تولیدکنندگان قصد دارند با ایجاد تغییرات ظاهری، این خودروها را همچنان در چرخه تولید خود حفظ کنند؛ به عبارت بهتر خودروسازان حاضر نیستند با ورود محصولات جدید در بازه قیمتی این خودروها، هزینه‌های خود را افزایش دهند بلکه آنها تمایل دارند با تغییر چهره خودروهای قدیمی به نوعی تقاضای موجود در بازار قیمتی خودروهای مدنظر را پاسخگو باشند.