جهان پس از اسناد پاناما
دکتر علی فرحبخش
اسناد پاناما مجموعه‌ای شامل ۵/ ۱۱ میلیون سند سری است که اطلاعاتی به تفصیل در مورد بیش از ۲۱۴ هزار شرکت فراساحلی را ارائه می‌کند که در لیست مشتریان شرکت موساک فونسکا قرار دارند. اگرچه مدت‌ها طول خواهد کشید تا همه ابعاد بزرگ‌ترین افشای مالی در بهشت‌های مالیاتی معلوم شود، ولی بسیاری از رهبران سیاسی در مناطق مختلف جهان در معرض اتهام هستند. اکنون کنسرسیوم روزنامه نگاران پروژه‌ای بین‌المللی متشکل از ۴۰۰ روزنامه نگار در ۱۰۷ موسسه رسانه‌ای در ۷۶ کشور جهان به منظور بررسی اسنادی را آغاز کرده اند که نام ۱۲ رهبر فعلی و پیشین جهان و همچنین ۱۲۸ سیاستمدار و مسوول دولتی در این اسناد به چشم می‌خورد.
اسناد پاناما مجموعه‌ای شامل ۵/ ۱۱ میلیون سند سری است که اطلاعاتی به تفصیل در مورد بیش از ۲۱۴ هزار شرکت فراساحلی را ارائه می‌کند که در لیست مشتریان شرکت موساک فونسکا قرار دارند. اگرچه مدت‌ها طول خواهد کشید تا همه ابعاد بزرگ‌ترین افشای مالی در بهشت‌های مالیاتی معلوم شود، ولی بسیاری از رهبران سیاسی در مناطق مختلف جهان در معرض اتهام هستند. اکنون کنسرسیوم روزنامه نگاران پروژه‌ای بین‌المللی متشکل از ۴۰۰ روزنامه نگار در ۱۰۷ موسسه رسانه‌ای در ۷۶ کشور جهان به منظور بررسی اسنادی را آغاز کرده اند که نام ۱۲ رهبر فعلی و پیشین جهان و همچنین ۱۲۸ سیاستمدار و مسوول دولتی در این اسناد به چشم می‌خورد.
دکتر علی فرحبخش
اسناد پاناما مجموعه‌ای شامل ۵/ ۱۱ میلیون سند سری است که اطلاعاتی به تفصیل در مورد بیش از ۲۱۴ هزار شرکت فراساحلی را ارائه می‌کند که در لیست مشتریان شرکت موساک فونسکا قرار دارند. اگرچه مدت‌ها طول خواهد کشید تا همه ابعاد بزرگ‌ترین افشای مالی در بهشت‌های مالیاتی معلوم شود، ولی بسیاری از رهبران سیاسی در مناطق مختلف جهان در معرض اتهام هستند. اکنون کنسرسیوم روزنامه نگاران پروژه‌ای بین‌المللی متشکل از ۴۰۰ روزنامه نگار در ۱۰۷ موسسه رسانه‌ای در ۷۶ کشور جهان به منظور بررسی اسنادی را آغاز کرده اند که نام ۱۲ رهبر فعلی و پیشین جهان و همچنین ۱۲۸ سیاستمدار و مسوول دولتی در این اسناد به چشم می‌خورد.
گریزگاه مالیاتی (tax haven) که گاه به اشتباه بهشت مالیاتی نیز خوانده شده، به کشور، ایالت یا منطقه‌ای اطلاق می‌شود که سرمایه‌گذاران با داشتن شرکت یا حساب‌های بانکی در آن از مالیات معاف بوده یا مالیات بسیار ناچیزی پرداخت می‌کنند. لوکزامبورگ، آندورا، جرزی، باهاماس، برمودا، جزایر کیمن، هنگ کنگ، لیختن اشتاین، جزیره من، پورتوریکو، پاناما و سوئیس برخی از پناهگاه‌های مالیاتی هستند. پناهگاه‌های مالیاتی اغلب کشورهای بسیار کوچکی هستند که دارای منابع طبیعی و صنعتی ناچیزی‌اند و از این طریق، اقدام به جذب سرمایه‌گذاران و رونق فعالیت‌های اقتصادی در کشور خود می‌کنند.فرار مالیاتی بیشتر در کشورهای اروپایی شایع است، در برخی از این کشورها نرخ مالیات تا ۵۰ درصد سود محاسبه می‌شود و می‌تواند دلیل اصلی سرمایه‌گذاران برای فرار مالیاتی باشد. کشورهای پناهگاه مالیاتی با برنامه‌ریزی و تبلیغات در مورد روش‌های فرار مالیاتی خیلی فعال هستند و تمام تلاش خود را برای جذب سرمایه‌گذاران کشورهای مالیات گیرنده فراهم می‌کنند. با رسوایی پاناما به نظر می‌رسد دولت‌ها سعی کنند با اصلاح و تجدید نظر در مورد مالیات برخی شرکت‌های فعال در مناطق آزاد تجاری و فراساحلی مانع از خروج سرمایه از کشورشوند. اکنون رقابت شدیدی بین کشورهای پناهگاه مالیاتی و کشورهای فرار مالیاتی درگرفته است و اغلب کشورهای پناهگاه موفق‌تر بوده‌اند. نحوه جذب در پناهگاه مالیاتی متفاوت است، برخی موسسات به افراد و سرمایه‌گذاران خدمات مشاوره‌ای می‌دهند و به‌طور مستقیم آنها را جذب می‌کنند. برخی دیگر نیز از طریق تاسیس شرکت‌های خارجی در داخل کشورشان، امتیازهای پناهگاه مالیاتی را فراهم می‌کنند. به هر حال افشای اسناد پاناما می‌تواند نقطه عطف مهمی در آینده بهشت‌های مالیاتی محسوب شود. از یک سو کشورهایی که در آنها فرار سرمایه به قصد فرار مالیاتی صورت می‌گیرد تلاش خواهند کرد نظارت بیشتری بر حساب سرمایه وضع کنند یا با کاهش نرخ‌های مالیاتی از انگیزه فرار مالیاتی بکاهند. از سوی دیگر شاید درآینده فشارهای بین‌المللی بیشتری بر کشورهای گریزگاه مالیاتی وضع شود تا آنها را هم وادار به شفافیت بیشتر در ارائه اطلاعات به سرمایه‌گذاران بنماید و هم آنان را مجبور کند با اعمال نرخ‌های حداقلی بر سودآوری شرکت‌ها در این مناطق، خروج سرمایه به قصد فرار مالیاتی را کنترل کنند.
اسناد پاناما مجموعه‌ای شامل ۵/ ۱۱ میلیون سند سری است که اطلاعاتی به تفصیل در مورد بیش از ۲۱۴ هزار شرکت فراساحلی را ارائه می‌کند که در لیست مشتریان شرکت موساک فونسکا قرار دارند. اگرچه مدت‌ها طول خواهد کشید تا همه ابعاد بزرگ‌ترین افشای مالی در بهشت‌های مالیاتی معلوم شود، ولی بسیاری از رهبران سیاسی در مناطق مختلف جهان در معرض اتهام هستند. اکنون کنسرسیوم روزنامه نگاران پروژه‌ای بین‌المللی متشکل از ۴۰۰ روزنامه نگار در ۱۰۷ موسسه رسانه‌ای در ۷۶ کشور جهان به منظور بررسی اسنادی را آغاز کرده اند که نام ۱۲ رهبر فعلی و پیشین جهان و همچنین ۱۲۸ سیاستمدار و مسوول دولتی در این اسناد به چشم می‌خورد.
گریزگاه مالیاتی (tax haven) که گاه به اشتباه بهشت مالیاتی نیز خوانده شده، به کشور، ایالت یا منطقه‌ای اطلاق می‌شود که سرمایه‌گذاران با داشتن شرکت یا حساب‌های بانکی در آن از مالیات معاف بوده یا مالیات بسیار ناچیزی پرداخت می‌کنند. لوکزامبورگ، آندورا، جرزی، باهاماس، برمودا، جزایر کیمن، هنگ کنگ، لیختن اشتاین، جزیره من، پورتوریکو، پاناما و سوئیس برخی از پناهگاه‌های مالیاتی هستند. پناهگاه‌های مالیاتی اغلب کشورهای بسیار کوچکی هستند که دارای منابع طبیعی و صنعتی ناچیزی‌اند و از این طریق، اقدام به جذب سرمایه‌گذاران و رونق فعالیت‌های اقتصادی در کشور خود می‌کنند.فرار مالیاتی بیشتر در کشورهای اروپایی شایع است، در برخی از این کشورها نرخ مالیات تا ۵۰ درصد سود محاسبه می‌شود و می‌تواند دلیل اصلی سرمایه‌گذاران برای فرار مالیاتی باشد. کشورهای پناهگاه مالیاتی با برنامه‌ریزی و تبلیغات در مورد روش‌های فرار مالیاتی خیلی فعال هستند و تمام تلاش خود را برای جذب سرمایه‌گذاران کشورهای مالیات گیرنده فراهم می‌کنند. با رسوایی پاناما به نظر می‌رسد دولت‌ها سعی کنند با اصلاح و تجدید نظر در مورد مالیات برخی شرکت‌های فعال در مناطق آزاد تجاری و فراساحلی مانع از خروج سرمایه از کشورشوند. اکنون رقابت شدیدی بین کشورهای پناهگاه مالیاتی و کشورهای فرار مالیاتی درگرفته است و اغلب کشورهای پناهگاه موفق‌تر بوده‌اند. نحوه جذب در پناهگاه مالیاتی متفاوت است، برخی موسسات به افراد و سرمایه‌گذاران خدمات مشاوره‌ای می‌دهند و به‌طور مستقیم آنها را جذب می‌کنند. برخی دیگر نیز از طریق تاسیس شرکت‌های خارجی در داخل کشورشان، امتیازهای پناهگاه مالیاتی را فراهم می‌کنند. به هر حال افشای اسناد پاناما می‌تواند نقطه عطف مهمی در آینده بهشت‌های مالیاتی محسوب شود. از یک سو کشورهایی که در آنها فرار سرمایه به قصد فرار مالیاتی صورت می‌گیرد تلاش خواهند کرد نظارت بیشتری بر حساب سرمایه وضع کنند یا با کاهش نرخ‌های مالیاتی از انگیزه فرار مالیاتی بکاهند. از سوی دیگر شاید درآینده فشارهای بین‌المللی بیشتری بر کشورهای گریزگاه مالیاتی وضع شود تا آنها را هم وادار به شفافیت بیشتر در ارائه اطلاعات به سرمایه‌گذاران بنماید و هم آنان را مجبور کند با اعمال نرخ‌های حداقلی بر سودآوری شرکت‌ها در این مناطق، خروج سرمایه به قصد فرار مالیاتی را کنترل کنند.
ارسال نظر