قدمت و اهمیت انرژی الکتریکی بعنوان یک صنعت مادر و استراتژیک بر هیچ کس پوشیده نیست سابقه صنعت برق در ایران به بیش از 125 سال میرسد که از سال 1264 هجری شمسی و با اولین مولد 3 کیلو واتی روشنایی به کاخ گلستان و تکیه دولت عرضه شد و امروز با قدرت نصب شده بالغ بر حدود 70000 مگاوات در جایگاه پانزدهمین کشور بین تولید کنندگان جهانی به ثبت رسیده است. به جرأت می‌توان گفت شهروندان امروز در ایران پس از هوا، آب و غذا نیازمند به استفاده از انرژی الکتریکی هستند و به عبارت دیگر میتوان گفت " زندگی بدون برق هرگز"
قدمت و اهمیت انرژی الکتریکی بعنوان یک صنعت مادر و استراتژیک بر هیچ کس پوشیده نیست سابقه صنعت برق در ایران به بیش از ۱۲۵ سال میرسد که از سال ۱۲۶۴ هجری شمسی و با اولین مولد ۳ کیلو واتی روشنایی به کاخ گلستان و تکیه دولت عرضه شد و امروز با قدرت نصب شده بالغ بر حدود ۷۰۰۰۰ مگاوات در جایگاه پانزدهمین کشور بین تولید کنندگان جهانی به ثبت رسیده است. به جرأت می‌توان گفت شهروندان امروز در ایران پس از هوا، آب و غذا نیازمند به استفاده از انرژی الکتریکی هستند و به عبارت دیگر میتوان گفت "زندگی بدون برق هرگز "
واگذاری نیروگاه‌ها به بخش خصوصی که بر اساس اصل 44 قانون اساسی در حال انجام است، نگرانی جمعی از مدیران، صاحب نظران، متخصصان و علاقه مندان به صنعت برق را در برداشت که احتمال ضعیف شدن حلقه ارتباطی بین نیروگاه‌ها با امکان گسستگی زنجیره‌های مواصلاتی بین آنها را فراهم آورده و با خریداری شدن نیروگاه‌ها منافع حاصل از هم افزایی آنها دستخوش سستی و کاستی خواهد شد. به همین سبب جمعی از دست اندرکاران و دلسوزان صنعت نیروگاهی از سال 86 اقدام به تاسیس انجمن صنفی نیروگاه‌های ایران (اصنا) نموده و وظایف تصمیم گیری و مالکیتی بر عهده این انجمن محول شده است. و این انجمن وظیفه هماهنگی بین مراکز تولید برق و بعنوان ستون فقرات باعث انسجام بیش از پیش این صنعت عظیم برق شده است.
امسال چهارمین همایش انجمن صنفی نیروگاه‌های ایران با نیروگاه‌های بخار وسیکل ترکیبی در روزهای 13 و 14 و 15 اسفند ماه با حمایت شرکت پرشیان فولاد در محل نیروگاه شهید محمد منتظری اصفهان برگزار خواهد شد.
خود کفائی صنعتی و ساخت داخلی قطعات و تجهیزات درنیروگاه
با توجه به رقابت‏های شدید اقتصادی و سیاسی در عرصه بین المللی و این که محیط‌های اقتصادی و سیاسی به تغییرات شتابناک خود بی وقفه ادامه می‏دهند، نیازهای داخلی کشورمان و بازار داخلی کیفیت بهتر محصول و خدمات را می‌طلبند. تمام این پدیده‌ها نشان می‌دهند که انجام امور جاری امروز نمی‏تواند تضمینی برای موفقیت و پیروزی فردا باشد و ما باید راهی را برای بقاء و موفقیت مداوم و بهبود مستمر پیدا کنیم.
در عصر انفجار اطلاعات و تغییرات و تحولات مداوم عکس العمل‏های سریع و استفاده از نگرشهای مدیریتی از شروط لازم بقاء هستند و اصل اساسی در برخورد با تغییرات و چالش‏ها، مدیریت به روز واحدهای صنعتی است.
در نیروگاه شهید منتظری هم مباحث ساخت داخل بحث جدیدی نیست و این واحد صنعتی همانند بسیاری از واحدهای صنعتی دیگر از دیرباز شروع به ساخت داخل کرده و بعنوان مثال «چرخ دنده دورسنج توربین» حدود 25 سال قبل ساخته شده و به لطف خود با توجه به احساس مسئولیت مسئولین و پرسنل و صنعتی بودن استان اصفهان و علاقه مندی و مسئولانه برخورد کردن بسیاری از صنایع استان و کشور، بحمداله در بخش‏های برق و مکانیک و بویژه ابزار‏دقیق هم دانش فنی و هم ارزش افزوده و صرفه‏جوئی ارزی داشته ایم.
با توجه به اینکه سه دهه از عمر نیروگاه می‌گذرد در این مدت سی سال همکاران تلاشگر و پرتوان ما، به درایت مدیران و مسئولین کشور و نیروگاه بگونه ای عمل نموده اند که حاصل این اقدامات موجب عبور نیروگاه از شرایط سخت و دشواری مانند جنگ تحمیلی، تحریمها، فرسودگی و از رده خارج شدن تکنولوژی برخی تجهیزات و در نتیجه نایاب شدن قطعات یدکی آنها و نتایج چشمگیر دیگر علی‏رغم همه محدودیتهای سیاسی و اقتصادی که برای کشورمان انجام داده اند بوده است و نیروگاه دارای باری کامل و به شکلی اداره می‌شود که خود کارشناسان بازدیده کننده روسی، غربی و سایر کشورهایی که نیروگاه مشابه روسی دارند متحیر مانده و در مقایسه با سایر واحدهای مشابه در بقیه کشورها آن را تحسین می‌کنند.
جا دارد در کلیه سطوح یاد و خاطر همه عزیزانی که صادقانه در این رابطه تلاش و دلسوزی کرده اند را گرامی‌بداریم.در بخش ابزار دقیق:
ساخت رکوردر 38 کاناله بدون کاغذ قیمت تمام شده داخلی 000ر000ر40 ریال و قیمت خارجی 500ر7 دلار در سال (85 )
ساخت رکوردر 32 کاناله قیمت تمام شده داخلی000ر500ر11 ریال و خرید خارجی 7500 دلار درسال (85 )
طراحی و ساخت سنسور آنالیزر on line اندازه‏گیری خلوصیت هیدروژن که قیمت تمام شده ساخت داخل آن 000ر000ر6 ریال و قیمت خارجی آن 000/4 دلار میباشد در سال(87)
طراحی و ساخت فلومتر لیزری گاز که قیمت تمام شده ساخت داخل آن 000ر000ر5 ریال و قیمت روسی آن 000/100 دلار میباشددر سال(87)
طراحی و ساخت سیستم اندازه گیر پارامترهای توربین که قیمت تمام شده ساخت داخل آن 000ر000ر15 ریال و قیمت روسی آن 000/2 دلار می‏باشد در سال(89-91)
طراحی و ساخت آنالیزر وسنسور اپتیکی اکسیژن محلول در آب (87)
در بخش مکانیک:ساخت پروانه IDF بویلر از طریق مهندسی معکوس که قیمت تمام شده ساخت داخل 000ر000ر40 ریال و حدود 000ر120 یورو صرفه جویی ارزی در سال (82 )ساخت والوهای فرج فشار قوی از 20 میلیمتر تا 65 میلیمتر
در بخش الکتریک:
ساخت اینورتر اصلی واحد که میزان صرفه جوئی ارزی ناشی از ساخت این تجهیز در داخل حدود 15 الی 000ر20 دلار برآورد شده در سال (88)
ساخت شارژ باطریخانه اصلی واحد که حدود 000ر60 دلار برای 4 دستگاه صرفه جویی ارزی داشته است. در سال (87-88)
ساخت شین‏های ژنراتور 60 عدد که قیمت تمام شده داخل 000ر000ر000/17 ریال و قیمت روسی آن بیشتر از 000ر000ر500ر57 ریال که غیر قابل مقایسه میباشد در سال(92)
ساخت 4 دستگاه روتور الکتروموتور فید پمپ با قدرت 3150 کیلووات بطور کامل دو دستگاه در سال 89-90 و دو دستگاه در سال 91-92 که قیمت داخلی هر کدام 000ر000ر870 ریال و نوع روسی آن کلاً حدود 000ر600 دلارمی‌باشد سال (89-92)
ساخت دستگاه حفاظت توربین (الکترو پریستافکا FRR) کاملاً به روش تحقیقاتی که در واحد 2 نیروگاه نصب و منتظر انجام تست ها در زمان اورهال واحد می‌باشند که قیمت تمام شده ساخت داخل آن 000ر000ر570 ریال و قیمت روسی آن 000ر100 دلار می‌باشد در سال(92)
ساخت کارتهای الکترونیکی سیستم رگولاتور تحریک ژنراتور‌های فاز جدید نیروگاه که به صورت پروژه تحقیقاتی در سال 89 به روش مهندسی معکوس ساخته شده و هم اکنون در واحد 5 نیروگاه نصب و مورد بهره برداری قرار گرفته است و بالغ بر 000/12 دلار صرفه جوئی ارزی داشته است. در سال (89)
یادآور می‌شود که با توجه به تعداد زیاد کارهای ساخت داخل و بویژه کارهای تحقیقاتی که دراین مختصر نمی‌گنجد دفاتری مدون و مستند با شرح کامل و عکسهای رنگی اقدامات ساخت داخل با مشخصات افراد و کارگاه‌ها و کارشناسان ذیربط جمع آوری و قابل ارائه می‌باشد.
شایان ذکر است که اخیرا توسط انجمن صنفی نیروگاه‌های ایران (اصنا) در ارتباط با ساخت داخل و ایجاد بانکهای اطلاعاتی و ارزیابی توان کارگاه‌های تولید قطعات صنعتی مختلف و جهت تعامل بین کارشناسان نیروگاه‌ها و سازندگان و تولید کنندگان و شرکتهای اجرایی خارج از نیروگاه‌ها در سطح ایران و بر اساس تجارب گذشته و اطلاعات کارشناسان خبره صنعت برق و مشاورین ذیربط کاری علمی‌و سازنده صورت گرفته و کلاً نیروگاه‌های ایران به 6 منطقه یا حوزه شامل 1- شمال و شمال غرب 2- غرب 3- شرق و شمال شرق4- مرکزی 5- جنوب شرق 6- جنوب تقسیم‏بندی شده اند و بعنوان مثال منطقه غرب که سرپرستی و مسئولیت و هماهنگی آن با نیروگاه منتظری اصفهان می‏باشد شامل نیروگاه‌های اصفهان، منتظری، سنندج، بیستون، همدان، زنجان، شازند، کاشان، زواره و بیستون می‌باشد. که با مرکزیت اصنا (انجمن صنفی نیروگاه‏های ایران) بصورت دوره ای جلسات هماهنگی نفرات ذیربط نیروگاه‏ها تشکیل و به تبادل اطلاعات و اقدامات می‏پردازند.
و همچنین ناگفته نماند که با خصوصی شدن نیروگاه قید و بندها و محدودیت‏های اداری و غیره بسیار کمتر شده و با حمایت‏های مالی و مدیریتی شرکت پرشیان فولاد پیشبرد کارها در ارتباط با ساخت داخل و سایر موارد بسیار راحتتر شده است و امسال قرار است در نیروگاه همزمان با همایش اصنا کلیه نیروگاه‏هایی که نیاز به ساخت قطعات دارند خود نمونه قطعه(اگر کوچک و قابل حمل باشد) و یا نقشه و سایر مدارک را ارسال و در محل خاصی به رؤیت سازندگان کاربران پژوهشگران و فناوران رسانده شود.
امیدواریم با توجه به شرایط جدید نیروگاه و خصوصی شدن و عملکرد خوب شرکت پرشیان فولاد در ارتباط با مسائل و مشکلات نیروگاه و همچنین حمایت‏های مالی و رهنمودهای مسئولین این شرکت و نیروگاه بتوانیم اقدامات و گامهای قوی تر و ارزنده‏تری، بیشتر و بهتر از قبل در ارتباط با ساخت داخل برداشته شود و موجب رشد و شکوفایی صنعت برق و سربلندی نیروگاه و شرکت و میهن عزیزمان باشیم.
خصوصی سازی در صنعت برق:
خصوصی سازی در صنعت برق از جمله مباحث مهم و اساسی است که از چند سال گذشته تاکنون بطور جدی مطرح، و در سالهای اخیر از اهمیت بیشتری برخوردار شده است. صنعت برق به عنوان یکی از صنایع بنیادی و استراتژیک در حقیقت نیروی مولد و محرکه بسیاری از صنایع دیگر قلمداد شده که جذابیت‌های بیشماری برای بخش خصوصی دارد. مطالعه در این حوزه از آن جهت ضروری است که بدانیم اجرای صحیح و کامل سیاست خصوصی سازی در صنعت برق نیازمند بستر و شرایط مناسبی جهت تحقق این امراست حال با این وصف، آیا بستر مناسب و مقدمات لازم برای این امر فراهم شده است؟ آیا ماهیت و ساختار صنعت برق، پذیرای چنین تغییراتی است.تجارب جهانی خصوصی‌سازی و آزادسازی صنعت برق نشان می‌دهد که در دهه‌های 1980 و 1990 مباحث بنیادین بسیار از جمله تأمین سرمایه جهت احداث مولدهای برق سیاستگذاران برخی کشورها را به فکر جذب بخش خصوصی به صنعت برق و خدمات مرتبط با آن انداخت. هر یک از این کشورها از یک سو با توجه به ساختار حکومتی و از سوی دیگر وضع اقتصادی و اجتماعی جامعه نسبت به واگذاری بخشی از خدمات دولتی به بخش خصوصی برنامه ریزی‌های متفاوتی داشتند. در برخی از این کشورها از جمله انگلستان اجرای سیاست خصوصی سازی صنعت برق با موفقیت کامل انجام گرفته و در برخی از کشورها خصوصی سازی با مشکلاتی همراه بوده است ( از جمله در ایالات متحده آمریکا که باعث قطعی ها و کمبودهای برق در کالیفرنیا شد). در برخی دیگر از کشورها خصوصی سازی نه تنها موفقیتی نداشته، بلکه مشکل ساز هم شده از جمله برزیل و هند و آرژانتین که این فرایند در آنها با مشکلات زیادی همراه شده است.
شاید یکی از نکات قابل توجه در صنعت برق ایران این مسئله باشد که تولد برق در ایران ابتدا به شکل خصوصی شروع شد البته اولین مولدهای انرژی برق که به منظور روشنایی دربار و یا ساختمانهای دولتی و اماکن متبرکه مورد استفاده قرار می‌گرفت، مستقیماً توسط دربار وارد ایران شده بود. ولی توسعه اولیه صنعت برق در تهران توسط امین الضرب بگونه ای مبین برخوردار بودن این صنعت از پیشینة خصوصی است، در حقیقت این صنعت و در ابتدا توسط کارخانجات خصوصی در کشور توسعه یافت البته دوران برق خصوصی در کشور دیری نپائید و پس از مدتی شرکت‌های برق و شهرداریها متصدی این امر شدند و کم کم شکل دولتی گرفت و تا جائی که کل برق ایران در انحصار دولت در آمد و اینک مجدداً در حال شکل گیری صنعت برق از دولتی به خصوصی هستیم.
از منظر دیگرخصوصی سازی نوعی اشاعه فرهنگ در تمامی‌سطوح جامعه اطلاق می‌شود که در آن دولت و آحاد یک کشور به این باور می‌رسند که کار مردم را باید به مردم محول کرد.pic1
به طور خلاصه برای آنکه خصوصی سازی هرچه بهتر صورت پذیرد باید اقدامات زیر به طور «همزمان» به عمل آیند:
تقویت حقوق مالکیت خصوصی، تغییر ساختار شرکتها، آزادسازی و مقررات زدایی، اصلاح مقررات، اصلاح ساختار مالی (بویژه بازار سرمایه) و بازار نیروی کار؛
تشویق و هدایت درجهت توسعه بخش خصوصی به منظور تحریک رقابت و ورود تولیدکنندگان به بازار؛
واگذاری موسسات خدمات دولتی به بخش خصوصی (تغییر مالکیت).
می‌توان گفت خصوصی سازی به معنای تزریق مدیریت، تخصص، انضباط و سرمایه بخش خصوصی در تشکیلات یا صنایعی است که اکنون بخش عمده آن در صنعت برق توسط بخش دولتی اداره می‌شود. خصوصی سازی به عنوان یک هدف تشکیلاتی در اوایل دهه هشتاد در بیشتر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بعنوان راهکاری برای اداره تشکیلات و صنایع بزرگ به شیوه ای کارآمدتر در اولویت قرار گرفت. در این دوره اعتقاد بر این مسئله قرار گرفت که بخش خصوصی به جهت حفظ و افزایش منافع، ساختارهای تشکیلاتی را کارآمدتر مدیریت می‌کند و این مساله در کلیّت جامعه منجر به بهره وری خواهد شد. این اعتقاد در طول دو دهه گذشته به سرعت گسترش یافت و سهم قابل ملاحظه ای در مدرنیزه کردن و عملیات تشکیلات و صنایعی داشت که پیش از آن توسط بخش دولتی اداره می‌گردید.
خصوصی سازی علاوه بر کوچک نمودن بدنه دولت و کاهش هزینه‌های مدیریت دولتی در برگیرنده 3 پارامتر مهم رقابت، مشارکت و نوآوری است.در صورت مدیریت صحیح، خصوصی سازی می‌تواند سرمایه‌های سرگردان غیر مولد را به سمت پروژه‌های زیر بنایی از جمله ساخت نیروگاه‌های برق سوق دهد.
مبانی نظری خصوصی سازی:
بعضی از اقتصاد دانان مخالف هرگونه دخالت دولت در فعالیتهای اقتصادی بوده و دولت مطلوب را دولتی می‌دانند که کمترین دخالت با کمترین خرج را داشته باشد. آنان تنها وظا یف دولت را دردفاع از مرزهای جامعه در مقابل بیگانگان، وضع قوانین و مقررات برای ایجاد نظم و انجا م برخی فعالیتهای عمومی‌عنوان و مشکلات اقتصادی مانند بیکاری، تورم،فقر و محرومیت، اتلاف منابع و.... را ناشی از دخالت بی مورد و بیش از حد دولت می‌دانند.
آدام اسمیت به عنوان یکی از بزرگان در اقتصاد معتقد بود که بازارآزاد قادراست از طریق سیستمهای خود سامان بخش، بهترین تخصیص منابع و حداکثر رفاه را برای جامعه ایجاد کند. اسمیت معتقد به دکترین قوانین طبیعی درامور اقتصادی بود، او نفع شخصی را مهمترین عامل در رفتار انسان و اساسی ترین انگیزش دراموراقتصادی می‌دانست، او بر این عقیده بود که: « هر فرد بهترین داور در مورد منافع شخصی خود است و باید افراد را آزاد گذاشت تا منافع شخصی خود را به حداکثر برسانند، در نتیجه این رفتار بیشینه سازی انفرادی، تخصیص بهینه منابع حاصل شده و منافع اجتماعی نیز به بالاترین حد خود می‌رسد.
هایک، تئوریسین مشهور مکتب اتریش نیز عنوان می‌کند مکانیزم بازار الگویی کامل از یک نظام غیر شخصی خود سامان بخش بوده و مناسب ترین راه حل برای مسئله اقتصادی جامعه است.‌هایک به حجم و میزان فعالیت دولت حساسیت چندانی نشان نمی‌دهد، بلکه آنچه برای او حائز اهمیت است «روش‌هایی است که دولت برای انجام وظایف خود بر می‌گزیند.»
امروزه اکثر اقتصاد دانان معتقدند: « دولت باید عمدتاً به فعالیتهایی چون: وضع قوانین و مقررات، ضمانت اجرای قوانین، ایجاد و نگهداری نهادهای عمومی، اجرای فعالیتهای عام المنفعه، فراهم کردن زمینه‌های رقابت کامل و حفظ آزادی‌های فردی بپردازد.»
اصول خصوصی سازی:
شایر بتوان دو اصل اساسی در خصوصی سازی را افزایش سودآوری و تقویت مالکیت خصوصی دانست. مطالعه تاریخی فرآیند خصوصی سازی در کشورهایی مانند آلمان، بریتانیا، فرانسه و کشورهایی نظیر روسیه، کره جنوبی، لهستان، جمهوری چک، و اسلواکی که به لحاظ ساختار اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی و رفتاری دارای تفاوتهای اساسی هستند نشان می‌دهد، در مرحله گذر از اقتصاد دولتی به اقتصاد بازار و شکل‌گیری نظام بازار به این دو اصل توجه شده است.
از منظر بسیاری از اقتصاد دانان بزرگ تجربه هفتاد ساله حکومت‌های سوسیالیستی نشان داد این سیستم اقتصادی نمی‌تواند در یک جامعه پویا موفق باشد. از این رو شاید خصوصی‌سازی در زمان حاضر برای تشکیل جامعه مدنی پویا یک ضرورت است. باید توجه داشت بخش دولتی کارآمد و موثر، تجربه بسیار محدودی در منطقه اروپای شمالی دارد. در کشورهایی نظیر سوئد و فنلاند هم در کنار یک بخش دولتی بزرگ یک بخش‌خصوصی قدرتمند نیز وجود دارد و حرکت سرمایه به آسانی در آنجا انجام شده و حساب سرمایه حساب بسته‌ای نبوده است.
خصوصی سازی اهداف بیشماری دربر دارد اما مهم ترین اهداف خصوصی سازی به صورت زیر قابل مطرح شدن هستند:
1- افزایش رقابت و ارتقاء کارایی در مدیریت و عملکرد اقتصادی.
2- کاهش نقش مستقیم دولت در فعالیتهای اقتصادی.
3- کاهش هزینه‌های دولت در بخش بودجه و یارانه.
4- توسعه و وسعت بخشیدن به سرمایه گذاریهای داخلی و خارجی و استفاده از منابع مالی غیر دولتی.
روش‌های خصوصی سازی:
روشهای متعدد و متنوعی برای واگذاری بنگاه‌ها و مؤسسات بخش دولتی به بخش خصوصی وجود دارد. در یک تقسیم بندی کلی دو شیوه عمده برای واگذاری سهام واحدها و خصوصی سازی وجود دارد:
1- خصوصی سازی همراه با واگذاری مالکیت
2- خصوصی سازی بدون واگذاری مالکیت
مهمترین و متدّاول ترین شیوه‌های خصوصی سازی همراه با واگذاری مالکیت عرضه عمومی‌سهام واحدهای دولتی، فروش خصوصی سهام، فروش دارایی شرکت یا موسسه دولتی، تجزیه واحدهای بزرگ دولتی به واحدهای کوچکتر و فروش شرکت به کارکنان و مدیران است.
متدّاول ترین نوع خصوصی سازی بدون واگذاری مالکیت را می‌توان از طریق عقد قرارداد واگذاری مدیریت با اجاره واحدها به بخش خصوصی دانست که دراین روش هیچگونه مالکیتی انتقال نمی‌یابد و تنها به واگذاری مدیریت بنگاه‌های دولتی به بخش خصوصی اکتفا می‌شود.
اجرا و پیاده کردن خصوصی سازی در صنعت برق با توجه به ساختار پیچیده و عظیم آن بدون آماده سازی امکان پذیر نبود ، ساختار دولتی صنعت برق امکان ورود بخش خصوصی را میسر کرد و قبل از واگذاری بخش‌های مختلف این صنعت تجدید ساختار در صنعت برق یک الزام بشمار می‌رفت.
روشهای ورود بخش خصوصی به گردونه تولید برق
احداث نیروگاه‌های IPP به شیوه‌های مختلف :
در دنیا شیوه‌های رایج اجرایی نیروگاهی توسط سرمایه گذاری بخش خصوصی (IPP ) وجود دارند که عمده ترین آنها به شرح ذیل می‌باشند:
الف ) BOO۲: در این روش سرمایه گذاری، مجری خارجی و یا داخلی نیروگاه را ساخته و تحت مالکیت خود قرار می‌دهد و برق آنرا به وزارت نیرو و یا شرکتهای توزیع می‌فروشد.
ب ) BOT۳: در این روش پس از گذشت دوران بهره برداری، بهره بردار مالکیت واحـد را بـه بخش دولتی واگذار می‌کند.
ج ) BLOT۴: در این حالت علاوه براجرای روند BOT بهره بردار تجهیزات را از بخش دولتی کرایه می‌کند و در واقع پرداخت اجاره مربوط به تجهیزات را در دوره بهره برداری برعهده دارد.
د ) ROT۵ : ترمیم و نوسازی واحد نیروگاه، بهره برداری از آن و سپس انتقال به مالک واحد در این روش صورت می‌پذیرد.
هـ ) ROL۶ : ترمیم و نوسازی واحد، بهره برداری از آن و کرایه واحد ( بازگشت به بخش عمومی‌یا دولتی از طریق کرایه ).
روشهای, BLT , BTO BOOT از سایر روشها نیز هستند که با توجه به اینکه از لحاظ تعداد پروژه‌های اجرایی مانند موارد فوق نیستند و عمومیت ندارند در این مبحث اشاره ای به آنها نمی‌شود.
شرکت پرشیان فولاد نمونه ای از ورود سرمایه گذاری خصوصی در بخش تولید:
شرکت پرشیان فولاد در سال ۱۳۸۱ با هدف صادرات، واردات، تهیه و توزیع انواع کالاهای مجاز، ارائه خدمات تجاری و حضور در مناقصه و مزایده‌های داخلی و خارجی، مشارکت در تولید با بخشهای خصوصی و تولید اخذ امتیازات نمایندگی شرکتهای داخلی و خارجی، انجام امورفنی، عمرانی و ساختمانی منجر به تولید اشتغال در کلیه بخشهای تولیدی، صنعتی، تجاری و بازرگانی به صورت سهامی‌خاص تأسیس گردیده است.
این شرکت در راستای اهداف خود در سال ۸۷ اقدام به سرمایه گذاری در احداث اولین نیروگاه صددرصد خصوصی ایران بصورت BOO در جوار شهر زواره اردستان نموده است. این نیروگاه بصورت سیکل ترکیبی به ظرفیت ۴۸۴ مگاوات ( شامل دو واحد گازی هر کدام ۱۶۲ مگاوات و یک واحد بخار به ظرفیت ۱۶۰ مگاوات) میباشد و اولین نیروگاه سیکل ترکیبی ایران است که بطور همزمان عملیات نصب واحدهای گازی و بخاری آن انجام شده است در حال حاضر دو واحد گاز آن مشغول بکار بوده و واحد بخاری آن قرار است در آینده نزدیک سنکرون شود.
همچنین در راستای اصل ۴۴ قانون اساسی مبنی بر خصوصی سازی، این شرکت در فروردین سال ۹۰ با حضور در مزایده فروش نیروگاه شهید محمد منتظری ( به ظرفیت ۱۶۰۰ مگاوات ) موفق به خریداری این نیروگاه شده و عملاً از ۲۲/۱/۱۳۹۰ به این شرکت واگذار گردیده است. با آماده شدن واحد بخاری نیروگاه زواره جمعاً، قدرت نامی‌نیروگاه‌های تحت پوشش این شرکت برابر ۲۰۸۴ مگاوات میگردد که با توجه به قدرت اسمی‌نیروگاه‌های استان اصفهان ( ۴۸۱۴ مگاوات ) حدود ۳/۴۳ درصد ظرفیت نیروگاه‌های استان متعلق به این شرکت خواهد بود.
ضمناً، این شرکت در حال حاضر دارای مجتمع فولاد الیگودرز، کارخانه تولیدات بتن پیش ساخته، هولدینگ تخصصی ساختمان و کارخانه فرش فلاح سپاهان نیز می‌باشد.
در حال حاضر این شرکت مجوز احداث نیروگاه سیکل ترکیبی لردگان (به ظرفیت ۵۰۰ مگاوات) بصورت BOO و مجتمع فولاد مارشنان سپاهان در شرق اصفهان به ظرفیت یک میلیون تنی را نیز دارا میباشد که مراحل احداث این دو طرح نیز در حال انجام و در سال‌های آینده عملیات ساخت و تکمیل به پایان رسیده و راه اندازی میگردد.
هم اکنون مجموع کارکنان شاغل در کارخانه‌ها و نیروگاه‌های تحت پوشش این شرکت ۳۰۰۰ نفر میباشد.
از نو:
انرژی الکتریکی به عنوان یکی از عوامل کلیدی در توسعه صنعتی، رونق اقتصادی و رفاه اجتماعی نقش مهمی‌در برنامه توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی کشورها ایفا می‌کند. بر این اساس افزایش ظرفیت تولید انرژی برق و تامین برق مطمئن به عنوان یک شاخص رشد یافتگی در کشور عزیزمان، تلاش ویژه ای را می‌طلبد. نیروگاه شهید محمد منتظری یکی از نیروگاه‌های حرارتی بزرگ کشور می‏باشد در جهت سیاست کاهش تصدی گری دولت و سوق دادن تولید و کسب و کار به بخش خصوصی در تاریخ ۱۳۹۱ به مالکیت شرکت هلدینگ پرشیان فولاد درآمد.
در پی تشکیل انجمن صنفی نیروگاه‌ها و انتخاب اعضاء هیئت مدیره و دبیر انجمن بمنظور دستیابی به یکی از اهداف انجمن مشارکت کلیه کارشناسان نیروگاه‌ها در بررسی و رفع مشکل در امور بهره برداری و تعمیرات و دست آوردهای یکدیگر بعنوان استفاده کنندگان هم خانواده واحدهای بخار، سیکل ترکیبی و گازی، کمیته فنی انجمن با عضویت حدود ۶۰ نفر از کارشناسان و متخصصین شاغل و بازنشسته نیروگاه‌ها ایجاد گردید که در سه گروه تخصصی، واحدهای بخار واحدهای گازی هم خانواده V۹۴.۲ و هم خانواده GE-F-۹ فعالیت خود را آغاز نمودند.
بدین منظور مقرر گردید در همایش سالانه واحدهای مختلف نیروگاهی که تشکیل می‌شود، سوالات و مشکلات نیروگاه‌ها که در کمیته فنی و یا کمیته پرسش و پاسخ اصنا و نیروگاه پس از نشست‌های متوالی بررسی و پاسخ آن داده می‌شود در پانل پرسش و پاسخ همایش هم سوالات مطرح گردد و پاسخ آن بین کارشناسان و متخصصین حاضر به بحث کشیده شود. و پس از قرائت پاسخ‌های داده شده سوال صحیح و درست انتخاب و در کتابچه همایش درج گردد.
بنابراین با این روش می‌توان هم کارشناسان شاغل در نیروگاه‌ها اعم از کارشناسان جدیدالاستخدام و یا با سابقه بالا را در جریان امور حوادث و اتفاقات سایر نیروگاه‌ها قرار داد همچنین امکان دسترسی و استفاده از دستاوردهای نیروگاه‌های دیگر برای همگان بوجود می‏آید. و در این رهگذر نیروگاه برگزار کننده همایش هم از ارائه تجربیات و دانش سازمانی دیگر نیروگاه‏ها و صنایع در جهت پیشبرد اهداف خود استفاده خواهد نمود.