کردها؛ در انتظار پاییز
در انتخابات پارلمانی پیش از موعد در ترکیه نگاه‌ها متوجه «اردوغان» و «حزب کردها» شده است. کدام حزب در انتخابات پیروز خواهد شد، توجه رای‌دهندگان این بار به چه معطوف است و مهم‌ترین موضوعات کدامند؟

این پرسش‌ها در شرایطی مطرح می‌شود که درگیری‌ها در مناطق کردنشین ترکیه بالا گرفته است و در چندین شهر این منطقه نیز حکومت نظامی اعلام شده است.در این راستا چندی پیش، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه اول نوامبر سال جاری میلادی را تاریخ انتخابات مجدد پارلمانی کشور تعیین کرده است.از سرگیری جنگ با حزب کارگران کردستان (پ.ک.ک)، پایین آمدن ارزش لیر ترکیه، بدتر شدن اوضاع اقتصادی کشور و عدم تاسیس دولت ائتلافی برآمده از احزاب پیروز در انتخابات سبب شده است که ترکیه این بار نیز مقابل یک انتخابات سرنوشت‌ساز قرار گیرد.گرچه هنوز کمتر از دو ماه به انتخابات پیش از موعد پارلمانی باقی مانده، احزاب عمده ترکیه به‌طور غیررسمی کمپین و تبلیغات انتخاباتی خود را آغاز کرده اند. کارشناسان و روزنامه‌های ترکیه هم درباره مهم‌ترین موضوعاتی که در آرا رای‌دهندگان تاثیر خواهند گذاشت، بحث می‌کنند.

سه موضوع مهم انتخابات پارلمانی ترکیه
روزنامه «دیلی صباح» نزدیک به دولت ترکیه، در آخرین روز ماه اوت در تحلیل انتخابات پارلمانی پیش از موعد به عوامل متعددی اشاره می‌کند که در تعیین رفتار رای‌دهندگان تاثیرگذار خواهد بود.این روزنامه تاکید می‌کند که برای رای‌دهندگان «اوضاع جنوب شرقی کشور و حمله به مواضع پ.ک.ک، مناقشه میان احزاب سیاسی و مسائل اقتصادی» مهم‌ترین موضوعات انتخابات پارلمانی در اول نوامبر ۲۰۱۵ میلادی خواهد بود.به نوشته این روزنامه، رای‌دهندگان سعی خواهند کرد به‌ویژه کسانی را که مسوول وضعیت کنونی کشورهستند، شناسایی کنند.دیلی صباح که به انگلیسی و عربی در ترکیه منتشر می‌شود، خاطرنشان می‌کند که رای‌دهندگان ممکن است به‌جای حزب حاکم، خلأ سیاسی، به‌وجود آمده را مسوول اوضاع اقتصادی پس از انتخابات اول پارلمانی بدانند.بنابر این رای‌دهندگان برای جلوگیری از بروز دوباره آن ممکن است این بار طور دیگری عمل کنند. به نوشته دیلی صباح، شکست احزاب سیاسی برای تشکیل دولت ائتلافی، اختلاف و چند دستگی اپوزیسیون ترکیه در مقابل حزب حاکم هم نقش عمده ای در رفتار و تصمیم‌گیری رای‌دهندگان خواهد داشت.

احتمال پیروزی دوباره حزب کردها در ترکیه
مهمت صالح خاتم، روزنامه‌نگار و تحلیلگر مسائل ترکیه از استانبول می‌گوید: «در ترکیه از حال و هوای همیشگی انتخابات خبری نیست. رای‌‌دهندگان به نوعی دچار سرخوردگی شده‌اند، چون طرفداران هیچ‌یک از احزاب به جز حزب کردی دموکراتیک خلق‌ها خود را به‌طور کامل پیروز انتخابات پارلمانی گذشته نمی‌دانند.»این تحلیلگر مسائل ترکیه ادامه می‌دهد: «اما شادی حزب دموکراتیک خلق‌ها به رهبری صلاح‌الدین دمیرتاش که با کسب آرای بالای ده درصد برای اولین بار توانست حزب خود را راهی پارلمان کند، کوتاه‌مدت بود؛ چراکه بعد از این پیروزی تاریخی، درگیری بین پ.ک.ک و حکومت ترکیه بالا گرفت و منطقه کردنشین ترکیه به شدت ناامن شد. به طوری که در صورت ادامه درگیری‌ها بیم آن می‌رود در این منطقه بسیاری از مردم نتوانند پای صندوق‌های رای بروند.»این کارشناس نتایج نظرسنجی‌های مربوط به انتخابات پارلمانی را که در ترکیه انجام گرفته، باور ندارد. به نظر او نظرسنجی‌های مختلف در ترکیه نتایج متفاوتی را نشان می‌دهند و برای تحت‌الشعاع قرار دادن نتیجه انتخابات صورت می‌گیرد و نمی‌توان از این نظرسنجی‌ها انتظار صداقت کامل را داشت. به نظر این کارشناس در این انتخابات به احتمال قوی حزب دموکراتیک خلق‌ها، حزب کردی دوباره حدنصاب آرا را به دست خواهد آورد؛ چراکه تنها راهکار کنونی مخالفان حزب عدالت و توسعه برای جلوگیری از یک دولت تک حزبی، حضور حزب دموکراتیک خلق‌ها در مجلس است. این مساله باعث شده است که حتی بخش قابل توجهی از ترک‌های مخالف حزب عدالت و توسعه و شخص رجیب طیب اردوغان به این حزب رای دهند.

حزب حاکم به دنبال شکار آرای احزاب مخالف
حزب عدالت و توسعه اما امیدوار است با توجه به ادامه حملات ارتش ترکیه علیه پ.ک.ک، آرای حزب دموکراتیک خلق‌ها کاهش یابد. از سوی دیگر حزب حاکم به دنبال آرای طرفداران حزب دست راستی و ناسیونالیست «حرکت ملی» است. برخی از صاحب‌نظران از جمله مهمت صالح خاتم براین باورند، بعد از آغاز درگیری‌ها بین پ.ک.ک و حکومت ترکیه بخشی از آرای حزب «حرکت ملی» روانه سبد «عدالت و توسعه» خواهد شد.ولی در صورتی که احزاب «حرکت ملی» و «دموکراتیک خلق‌ها» حدنصاب ده درصدی آرا را کسب کنند، سرنوشت تعیین دولت در ترکیه باز هم پیچیده خواهد شد. مهمت صالح خاتم معتقد است که چنین احتمالی زیاد است؛ مگر اینکه اتفاق عظیمی در کشور روی دهد که سرنوشت آرا را به طور کلی تغییر دهد.در انتخابات پارلمانی ترکیه در هفتم ژوئن، حزب حاکم عدالت و توسعه چهل و یک درصد آرا را کسب کرد. حزب سوسیالیست جمهوری‌خواه خلق بیست و پنج درصد، حزب حرکت ملی شانزده درصد و حزب دموکراتیک خلق‌ها (HDP) که به‌عنوان حزب کردها شناخته می‌شود نیز سیزده درصد را به‌دست آوردند.