با قرار گرفتن بازار مسکن در فاز پیش‌رونق و شروع ریزنوسانات قیمتی در این بازار، فعالان بازار معاملات آپارتمان‌های مسکونی از افزایش رفت‌وآمد خریداران و فروشندگان به بنگاه‌های مسکن خبر می‌دهند. این درحالی است که همزمان با شروع فصل طلایی جابه‌جایی‌ها در بازار مسکن یعنی تابستان، این رفت‌وآمدها نیز شکل پررنگ‌تری به خود گرفته است. هر چند مراجعه به بازار مسکن ازسوی متقاضیان خرید و حتی فروش واحدهای مسکونی اعم از واحدهای نوساز و چند ساله به‌خصوص ازسوی خریداران در ماه‌های گذشته نیز نسبت به دو سال اخیر افزایش یافت اما هم‌اکنون شواهد نشان می‌دهد این جست‌وجو‌ها و مراجعات از حالت تحقیق صرف برای اطلاع از سطح قیمت‌ها و شرایط مناطق مختلف پایتخت برای خرید مسکن فراتر رفته و هم‌اکنون حجم متقاضیان مصمم برای خرید مسکن در بازار مسکن افزایش یافته است. تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد درحال حاضر عمده مراجعان به بازار مسکن برای بازدید فایل‌های فروش ملک و تصمیم به خرید آپارتمان، متقاضیان مصرفی هستند که تعداد قابل‌توجهی از آنها خانه اولی یا متقاضیانی هستند که برای اولین بار اراده جدی برای خرید آپارتمان دارند؛ بخش دیگری از متقاضیان واحدهای مسکونی نیز به قصد تبدیل به احسن کردن واحد خود وارد بازار واحدهای با متراژ بالاتر، سن کمتر یا مناطق بالاتر و مرغوب‌تر در مقایسه با محل سکونت فعلی خود هستند.

چند هشدار و توصیه

متخصصان بازار خرید و فروش واحدهای مسکونی به‌خصوص برای آن دسته از متقاضیانی که برای اولین‌بار به قصد آپارتمان وارد بازار مسکن می‌شوند چند توصیه و چند هشدار عمده مطرح می‌کنند که در شرایط فعلی اطلاع از هر کدام از آنها می‌تواند خرید بهتری را برای این گروه از متقاضیان رقم بزند. مهم‌ترین توصیه فعالان بازار مسکن به متقاضیان خانه اولی برای خرید مسکن به نحوه جست‌وجو برای یافتن آپارتمان موردنظر برمی‌گردد؛ هر چند هر کدام از متقاضیان در بدو جست‌وجو برای خرید آپارتمان منطقه یا مناطق خاصی را مدنظر دارند اما کارشناسان بازار ملک به متقاضیان توصیه می‌کنند متقاضیان حداقل چندین منطقه مختلف و البته هماهنگ با سطح قدرت خریدشان را بازدید کنند و پس از کسب اطلاع کامل از شرایط هر منطقه اقدام به انتخاب یک محله و تمرکز برای یافتن بهترین گزینه پیشنهادی کنند.

برای کسب نتیجه بهتر در خرید آپارتمان، متقاضیان، بودجه اعلامی خود را به واسطه‌های املاک ۵ تا ۱۰ درصد کمتر از بودجه‌ای که می‌توانند برای خرید مسکن تامین کنند، بیان کنند؛ واسطه‌ها معمولا فایل‌هایی را به متقاضیان پیشنهاد می‌کنند که تا حدی بالاتر از سطح بودجه اعلام شده ازسوی آنها است و به این ترتیب متقاضیان معمولا نتیجه مطلوب‌شان را با اعلام سقف بودجه خود به واسطه‌ها نمی‌گیرند. هر چند عمده متقاضیان خانه اولی و سایر خریداران مسکن ترجیح می‌دهند واحدهای نوساز و کلیدنخورده را خریداری کنند اما توصیه کارشناسان بازار املاک این است که با انتخاب واحدهای چند ساله-زیر ۱۰ ساله- که البته تمیز و مطابق سلیقه متقاضیان باشد، هزینه‌های خود را کاهش دهند و در صورت توانمندی مالی برای خرید یک واحد نوساز کوچک‌تر، این توان را صرف خرید واحد چند ساله تمیز اما با متراژ بزرگ‌تر کنند.

«چانه‌زنی برای تخفیف از مالکان» همیشه امری متداول در معاملات مختلف از جمله معاملات مسکن بوده است؛ هم اکنون بازار مسکن ظرفیت چانه‌زنی برای متقاضیان را دارد؛ بنابراین توصیه می‌شود خریداران قبل از انجام معامله تمام تلاش خود را برای اخذ تخفیف از مالک انجام دهند و مطمئن باشند که در شرایط فعلی نتیجه مطلوب خواهند گرفت. ازسوی دیگر کارشناسان بازار ملک به متقاضیان خرید مسکن توصیه می‌کنند همیشه مراقب «ادعاهای غیرواقعی» برخی مالکان و واسطه‌ها درخصوص ویژگی‌ها و قیمت‌های املاک فروشی باشند. هم اکنون متقاضیان ممکن است از چند ناحیه عمده در معرض اطلاعات غیرواقعی و بعضا کذب قرار بگیرند که لازم است حتما تحقیق لازم در این زمینه قبل از خرید واحد به‌عمل بیاید.

متاسفانه یکی از ادعاهای غیرواقعی در بازار مسکن مربوط به «متراژهای غیرواقعی» یا اعلام متراژ غلط (بزرگنمایی متراژ واحد مسکونی) است؛ این موضوع در واحدهای کوچک متراژ و میان متراژ به نحو بارزتری قابل مشاهده است؛ برخی مالکان در زمان معرفی واحد خود به‌واسطه‌های فروش یا متقاضیان خرید در اعلام متراژ واحد بزرگنمایی می‌کنند و بعضا متراژ پارکینگ و انباری و سایر مشاعات را نیز به متراژ واحد اضافه می‌کنند این درحالی است که متراژ این گونه فضاها ارتباطی به متراژ واحد ندارد و نباید با آن جمع زده شود. ازسوی دیگر در برخی مناطق دیده می‌شود سطح قیمت مسکن به هر دلیل، با سطح کیفیت منطقه همخوانی ندارد؛ به‌عنوان مثال برخی مناطق مصرفی با موقعیت معمولی در شهر تهران وجود دارند که بنا به دلایل مختلف سطح قیمت‌ها در آن با مناطق مرغوب‌تر و بعضا شمالی شهر تهران برابری می‌کند؛ کارشناسان بازار املاک به متقاضیان خانه اولی توصیه می‌کنند از جست‌وجو در این مناطق برای خرید مسکن پرهیز کنند.

از جمله دیگر ادعاهای کذب رایج در بازار فروش واحدهای مسکونی «کاستن از سن واقعی بنا» در زمان فایل کردن واحد در بنگاه یا معرفی آن به متقاضی خرید است؛ در موارد بسیاری در بازار مسکن مشاهده می‌شود مالکان سن بنا را کمتر از آنچه هست اعلام می‌کنند این موضوع در واحدهای ۱۰ تا ۱۵ ساله بیشتر رایج است که مالکان آنها تمایل دارند این واحدها را بین ۸ تا ۱۰ سال معرفی کنند. کارشناسان بازار ملک به متقاضیان توصیه می‌کنند حتما قبل از اعلام تمایل به انجام معامله با مالک تمام ادعای وی را صحت‌سنجی کنند و نسبت به تصمیم برای خرید اقدام کنند. این درحالی است که بعضا برخی واسطه‌های فروش مسکن ادعا می‌کنند تا مبلغ چشمگیری می‌توانند واحد خریداری شده را به بازار اجاره معرفی کنند و از طریق واگذاری آن با شرایط رهن کامل به مستاجر بخشی از هزینه خرید آپارتمان برای متقاضی تامین شود. کارشناسان در این زمینه نیز تاکید می‌کنند حتما این‌گونه ادعاها قبل از انجام معامله صحت‌سنجی شوند؛ علاوه بر این، خریداران از تخلیه بودن ملک یا زمان دقیق تخلیه ازسوی مستاجر، برخورداری واحد از پارکینگ سندی(درج مشخصات پارکینگ در سند) و... اطمینان حاصل کنند تا پس از انجام معامله به‌واسطه برخورد با این مسائل که ممکن است در ابتدا جزئی به‌نظر برسد، با مشکلات اساسی مواجه نشوند.