عبور برجام از تیغ کنگره
کامران کرمی
عضو گروه دیپلماسی
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) یا همان توافق ۲۳ تیر وین از سد مجلس سنای آمریکا گذشت. پنج‌شنبه گذشته ۵۸ نفر از جمهوری‌خواهان مخالف توافق، طرح کفایت توافق هسته‌ای را به رای سنا گذاشتند که با مخالفت ۴۲ سناتور دموکرات مواجه شد.

از این‌رو تلاش جمهوری‌خواهان و لابی آیپک که از حمایت‌های صهیونیست‌ها و برخی میلیاردرهای عرب برخوردار بود، ناکام ماند و برجام به سلامت از راه پرپیچ و خم کنگره گذشت تا در ماه آینده در روند اجرا قرار بگیرد. اگرچه تا پیش از حمایت ۴۲ سناتور دموکرات از توافق هسته ای، اوباما تنها نیاز به ۳۴ رای برای وتوی خود داشت، اما با این حمایت دموکرات‌ها می‌توانند با استناد به ماده‌ای به نام فیلی باستر یا اطاله کلام مانع از رد توافق از سوی جمهوری‌خواهان شوند. فیلی باستر در قوانین داخلی کنگره زمانی است که در مجلس سنای ۱۰۰ نفره، اگر تعداد جناح اقلیت به ۴۱ نفر برسد می‌توانند با کش دادن سخنرانی‌ها و اظهارات خود، مانع از تصویب طرح یا لایحه‌ای شوند.

مخالفت‌های واقعی با برجام در مجالس سنا و نمایندگان (کنگره) نشان داد که عزم جمهوری‌‌خواهان برای به شکست کشاندن آن تا چه اندازه جدی بوده است. در واقع حجم این مخالفت‌ها برای چند موضوع بود: اول: به شکست کشاندن میراث اوباما در سیاست خارجی که اکنون ناکام ماندن آن‌ها می‌تواند برای انتخابات سال آینده بر پیروزی مجدد دموکرات‌ها تاثیر مثبتی بگذارد و دوم: تلاش برای اجرای از پروژه ایران‌هراسی و اجماع جهانی علیه اجرای ایران. بنابراین دیگر کاملا مشخص است که رای‌گیری نهایی امروز پنج‌شنبه ۲۶ شهریور (۱۷ سپتامبر) صوری است و اوباما و کاخ سفید می‌توانند تمرکز خود را بر اجرای توافق
و برداشتن تحریم‌ها بگذارند