افشین طافی
مدیرعامل معادن سنگ آهن عرشه آسیا

حدود 90درصد سرمایه یک معدن را ماشین آلات شامل لودر،‏ بیل، دامپتراک، تجهیزات فرآوری و خردآیش تشکیل می‌دهند. ماشین آلات باعث ارزشمند شدن معدن شده و با استفاده از آنها محصول در معدن تولید می‌شود. هرچه ماشین آلات نوتر و به روزتر باشند، بهره وری افزایش می‌یابد و استفاده از ماشین آلات فرسوده باعث طولانی شدن فرآیندها و کاهش بهره وری می‌شود. نکته دیگر، متناسب بودن ماشین آلات با نوع فعالیتی است که قصد انجام آن را داریم. اگر ماشین آلات در جای مناسب خود به کار گرفته نشوند، باعث ضررو زیان بهره بردار می‌شوند. برای مثال، منطقی نیست که با بیل مکانیکی بدون استفاده از لودر برای بارگیری سنگ آهن استفاده کنیم.

درنمونه‌ای دیگر، شرکت معادن سنگ آهن عرشه آسیا به تازگی تعدادی بیل مکانیکی خرید و شرکت فروشنده نیز آن را گارانتی کرد، ولی بعد از اتمام دوره گارانتی، مبلغی بالاتر از بازار آزاد برای تأمین قطعات طلب کرد. متاسفانه شرکت‌های عرضه کننده ماشین آلات بعد از فروش دستگاه، خدمات پس از فروش مطلوبی عرضه نمی‌کنند.این موضوع حتی درباره شرکت‌های عرضه کننده دستگاه‌های فرآوری و سنگ شکن هم صادق است. در این شرایط از آنجا که برندهای چینی خدمات پس از فروش بهتری نسبت به برندهای کره‌ای ارائه می‌دهند، بیشتر از آنها استفاده می‏کنیم. علاوه براین، حدود سه سال است در بخش معدن و به ویژه سنگ آهن دچار مشکل هستیم. قرار بود دولت قبلی در ازای بالا بردن قیمت سوخت، به ما یارانه بدهد که خبری از آن نشد و همزمان هزینه ها نیز افزایش یافت. از طرف دیگر به علت رکود بازار، فروش هم کاهش یافت که این موضوع باعث پایین آمدن قیمت سنگ آهن شد و به این ترتیب تعدادی از شرکت‌های معدنی به ناچار تعطیل شدند.

جدا از این مسائل، تحریم ها نیز باعث شده نتوانیم ماشین آلات روز دنیا را وارد کنیم و توان رقابت با کشورهای صاحب نام دنیا در زمینه سنگ آهن مانند استرالیا و برزیل را از دست داده ایم. این کشورها سیستم حمل و نقل پیشرفته دارند و این در حالی است که قیمت‌های حمل و نقل آنها نیز در مقایسه با ما پایین تر است. در ایران هزینه حمل ونقل به علت بالارفتن سوخت، از قیمت مواد معدنی بالاتر است. ضمن اینکه کشتی‌های ما کوچک اند و اسکله ها توان پهلو گرفتن کشتی‌های بزرگ را ندارند. از طرف دیگر به علت استفاده از ماشین آلات وفناوری قدیمی، میزان تولید افت کرده است. در این شرایط باید با تشکیل انجمن ها و تشکل‌های مرتبط با معادن، زمینه حمایت دولت از بخش خصوصی را فراهم کنیم. دولت هم باید با به کارگیری افراد صاحب صلاحیت، مشکلات معدنکاران را شناسایی کند و بداند که حمایت از کارآفرینان به نفع کشور است.