در برابر توصیه‌های مالی بد هوشیار باشید

مترجم: مریم رضایی

چرا افراد به توصیه‌های بد مالی از طرف دوستان و خانواده خود گوش می‌دهند؟ چون به گفته وید پوناپالی، موسس شرکت مشاوره یونیک، واقعیت تلخ است و پذیرفتن حرف‌های دیگران راحت‌تر از پذیرفتن واقعیت است. یکی از این افرادی که در برابر توصیه‌های نادرست اطرافیانش مقاومت کرده می‌گوید: «هنوز توصیه یکی از همکاران بی‌تجربه‌ام را به یاد دارم که در دوره اوج قیمت املاک در سال ۲۰۰۷ به من پیشنهاد کرد ملک بخرم. اما من گوش نکردم و به جای آن اوراق قرضه خریدم. از این اوراق سود خوب و امنی به دست آوردم. خیلی از همکارانم که به توصیه او گوش کردند، هنوز درگیر آن مساله هستند و به این زودی‌ها نمی‌توانند خود را بازنشسته کنند.»

پوناپالی می‌گوید: «در یک جمع اجتماعی، کسی واقعیت‌سنجی نمی‌کند. اما پول یک موضوع احساسی است و افراد در برابر پول بیش از هر چیز دیگری به شدت هیجان‌زده می‌شوند. بنابراین ماهیت احساسی آن بر منطق غلبه می‌کند.» پوناپالی اخیرا یک برنامه بازنشستگی به زوجی که در اوایل دهه ۵۰ زندگی خود هستند، ارائه کرده است. هر دو آنها قصد داشتند تا اواخر دهه ۶۰ عمرشان کار کنند. یکی از توصیه‌های او به آنها این بود که تا سن ۷۰ سالگی از دریافت حقوق بازنشستگی خودداری کنند. اما این زوج گفتند که «شنیده‌اند طبق قانون به حقوق بازنشستگی مالیات تعلق نمی‌گیرد و به محض اینکه مشمول دریافت آن شوند، این کار را خواهند کرد.» مشخص بود که مشورت با یکی از اعضای خانواده آنها را ترسانده بود.

پوناپالی ۴۵ دقیقه به آنها توضیح داده بود که اشتباه می‌کنند. او می‌گوید: «اساسا آنها چیزی از پیچیدگی این سیستم و منابع تامین مالی نمی‌دانستند. اما افراد به این توصیه‌ها گوش می‌کنند، چون پای پول در میان است.» اسکات استارک، برنامه‌ریز مالی و مالک شرکت «مدیریت سرمایه استراتژیک استارک» می‌گوید: «همیشه وقتی دوستان و همکاران بی‌اطلاع در مورد سرمایه‌گذاری یا مسائل بورس توصیه‌ای می‌کنند، عصبی می‌شوم.» یک بار یکی از مشتریان به او مراجعه کرده بود و گفته بود همکارش شدیدا توصیه کرده سهامی را بخرد و او از استارک مشورت می‌خواست. استارک در مورد این سهام تحقیق کرده بود و در یادداشتی ساده به او گفته بود: سهام متعلق به یک شرکت کوچک و کم‌ارزش است، درآمدزایی ندارد و سرمایه‌گذاری در آن بسیار پرریسک است.

استارک همچنین به آن مشتری هشدار داده بود که باید خیلی مراقب باشد. اما او طبق توصیه همکارش در این سهام سرمایه‌گذاری کرد. به گفته استارک، «دو هفته بعد، ارزش آن تقریبا ۹۰ درصد تنزل کرد و اکنون تنها ۱۳ سنت می‌ارزد.» مارک لاسپیسا، برنامه‌ریز مالی و مدیر و مشاور شرکت مشاوره مالی ورمیلیون (Vermillion Financial Advisors)، می‌گوید: «انبوهی از داستان‌های مشاوره مالی بد برای من اتفاق افتاده است.» او موقعیتی را توصیف می‌کند که بعد از درگذشت پدر یکی از مشتریانش، برادر او گفته بود که می‌تواند کل ارثیه‌ای را که به او رسیده به حساب بیمه بازنشستگی خود منتقل کند و دیگر نیازی نیست حق بیمه بپردازد. لاسپیسا چند بار با این مشتری تماس گرفت و قوانین مرتبط با این زمینه را برای او فرستاد تا متقاعدش کند برادرش اشتباه کرده است.

در موقعیتی دیگر، یکی از مشتریان مرد او که همسرش را از دست داده بود، گزارش کرد که پسرش درخواست کرده حساب بانکی مشترکی با پدرش داشته باشد تا اگر برای پدر هم اتفاقی افتاد او حق برداشت از حساب را داشته باشد. این در حالی است که آن پسر از طرف پدرش وکالت‌نامه هم داشت. لاسپیسا می‌گوید: «مساله مهم‌تر این بود که این پسر سه خواهر و برادر دیگر هم داشت. اگر پدر حساب بانکی خود را تبدیل به حساب بانکی مشترک با او می‌کرد، بعد از مرگش آن پسر تنها مالک حساب محسوب می‌شد و ممکن بود حق سایر فرزندان او تضییع شود.» بونی سول، برنامه‌ریز مالی و موسس شرکت American Capital Planning، داستان‌هایی از مشاوره‌های مالی بد در مورد طلاق دارد. او مشتریان زیادی را دیده که هنگام جدایی، از افراد غیرمتخصص توصیه‌های مالی می‌گیرند: «باید به این افراد گفت که دوستان و خانواده کارشناس نیستند که برای توصیه‌های مالی بعد از طلاق بتوان روی آنها حساب کرد.»

سول روی یکی از مشتریانش کار کرده بود تا هنگام تقسیم دارایی‌ها بعد از طلاق که بین دارایی‌های تجاری و اندوخته بیمه بازنشستگی انتخاب وجود دارد، (طبق قوانین آمریکا)، آن فرد اندوخته بیمه بازنشستگی را انتخاب کند. اما مدتی بعد آن مشتری دوباره مراجعه کرد و گفت: «دوستم توصیه کرده بهتر است دارایی‌های تجاری را بگیرم.» سول می‌گوید: «او گزینه بدی را انتخاب کرد، چون برای مدیریت آن دارایی‌ها باید زمان و پول زیادی صرف کند، درحالی‌که من یک برنامه‌ریزی بلندمدت برای او انجام داده بودم.» زندگی آن مشتری سول هنوز در بلاتکلیفی است، چون هم باید هزینه زندگی روزمره را بپردازد، هم پول وکیل را بدهد و هم از فرزندانش مراقبت کند؛ تنها به این دلیل که به توصیه نادرست دوستش گوش داده بود. از نظر سول تنها سودی که این ماجرا داشت این بود که باور کنیم «وقتی هزینه می‌کنیم و از فردی که تخصص ویژه دارد مشاوره می‌گیریم، حداقل باید آمادگی گوش دادن به توصیه‌های او را داشته باشیم.»

منبع: CNBC