از بن بست به امید
دیدگاه‌های اقتصادی دکتر حسن روحانی هفتمین رئیس جمهور ایران، در بلند مدت توسعه اقتصادی و در کوتاه مدت افزایش قدرت خرید خانوارها، رشد تولید ملی، افزایش کافی سرمایه‌گذاری، اجرایی شدن سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و بهتر شدن فضای کسب‌وکار است.
حسن روحانی معتقد است در کوتاه مدت، بهتر شدن وضع اقتصادی مردم باید با افزایش قدرت خرید خانوارها و کم شدن فاصله درآمدی دهک‌های بالا و پایین محقق شود. وی کسب این اهداف را در گرو تولید ثروت ملی و توزیع عادلانه ثروت ملی می‌داند. حسن روحانی بر این باور است که اگر ثروت ملی تولید نشود، باید فقر توزیع شود. وی می‌گوید: تولید ثروت ملی باعث افزایش درآمد واقعی سرانه می‌گردد و توزیع عادلانه ثروت ملی با هدف افزایش کمک‌های مستقیم و غیرمستقیم به اقشار کم‌درآمد است. روحانی مقصود اقتصادی دولت تدبیر و امید را در دوره ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶، افزایش درآمد واقعی خانوارهای ایرانی و افزایش کمک‌های مستقیم و غیرمستقیم به اقشار کم‌درآمد برشمرده است. او گام اول دولت خود را احیای سازمان مدیریت و برنامه خوانده است. حسن روحانی به توزیع بهینه یارانه‌ها، کنترل نقدینگی و تورم، افزایش رشد اقتصادی و کاهش واردات اعتقاد دارد.
حسن روحانی گفته است با توجه به آثار مخرب تورم در اقتصاد خانوار و در سطح ملی، مهار تورم با جدیت و با چهار روش در «دولت تدبیر و امید» دنبال خواهد شد.
وی می‌گوید: اجرای قانون بهبود مستمر محیط کسب‌وکار برای سامان‌دهی اقتصاد ایران ضروری است و باید دولت تدبیر و امید با شتاب بیشتر آیین‌نامه‌های ناظر بر این قانون را نهایی‌کرده و قانون را اجرایی نماید. او بر این باور است که دولت باید ناظر و سیاست‌گذار دقیق باشد و از اقتصاد دستوری بپرهیزد و مجال بدهد فعالان اقتصادی امور تصدی‌گری اقتصاد را در دست بگیرند.
حسن روحانی پس از انتخابات در جمع نمایندگان در مجلس شورای اسلامی گفت : این نخستین بار است که پس از دوران جنگ تحمیلی در دو سال متوالی، رشد اقتصادی ما منفی است. این برای اولین بار است که در کنار رشد اقتصادی منفی، کشور با تورم بسیار بالایی مواجه است. بیشترین تورم در منطقه و شاید در جهان، اینکه کشور با تورم ۴۲ درصد و بیکاری مواجه است.
روحانی می‌گوید: دولت به دنبال آن است که به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کرده و شرایط را برای روند بهتر هدفمندی یارانه‌ها آماده کنند؛ ضمن اینکه دولت می‌خواهد حرکت بخش اقتصادی به سمت رونق اقتصادی باشد و در این مسیر می‌خواهد تا آنجا که امکان دارد از استقراض بانک مرکزی پرهیز کند. رییس‌جمهور ایران گفت: امروز می‌بینم که شرایط بدتر از آن چیزی است که می‌گفتیم و می دیدیم، اما همه ما به آینده امیدواریم و مشکلات اقتصادی ایران قابل حل است و امید داریم مردم ایران از این دولت حمایت کنند. با مشارکت مردم هر مشکلی را می‌توانیم حل و فصل کنیم. امید و حمایت مردم از دولت بیش از حد انتظار است، بنابراین آینده ما روشن و آینده‌ای خواهد بود که مردم در رفاه و راحتی بیشتری باشند.
رشد تولید ملی
حسن روحانی معتقد است که تولید ملی بایدبه اندازه کافی رشد پیدا کند تا اقتصاد شکوفا گردد و نهایتاً" وضع زندگی مردم بهتر شود. وی علت کم شدن درآمد حقیقی مردم در سال‌های پیشین را کافی نبودن رشد تولید ملی ذکر می‌کند. وی بالا رفتن تولید ملی را در رشد سرمایه‌گذاری، رشد بهره‌وری و رشد اشتغال می داند. حسن روحانی گفته است که دولت تدبیر و امید برای رشد تولید ملی برنامه‌ریزی عملیاتی دارد.
تورم
حسن روحانی در خصوص تورم چند سال اخیر می‌گوید: تورم مالیات ظالمانه‌ای است که از کارمندان، کارگران و افراد بادرآمدِ ثابت، به اجبار دریافت می‌شود. مالیاتی که طی سال‌های گذشته، بی‌رحمانه بر مردم تحمیل شده است و بر اثر آن، اغنیا، غنی‌تر و فقرا، فقیرتر شدند.
وی درباره شکاف طبقاتی، تورم، افزایش دستمزد و سقوط ارزش پول گفت: اصل این موضوع کاملا قبول است، یعنی بین افزایش دستمزد و تورم فاصله وجود دارد و این شکاف باعث فشار بر زندگی مردم به خصوص کارگران می‌شود. دولت مصمم است که این شکاف را پر کند و این مشکل را حل نماید ولی اجرای برنامه زمان‌بندی چطور خواهد بود، وابسته به شرایط و بررسی‌هایی است که ما انجام می‌دهیم.
اولویت‌ها
حسن روحانی هفتمین رئیس جمهور ایران با تشکیل کارگروه اقتصادی اولویت‌های اقتصادی خود را این گونه اعلام کرده است:
• مهار نقدینگی در جامعه
• نحوه جبران کسری بودجه سال ۱۳۹۲
• تامین یارانه‌های نقدی
• بازگشت ارزش ریال
• دلار تک نرخی
سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی
حسن روحانی معتقد است که برای ایجاد زمینه اجرا شدن سیاست‌های کلی اصل ۴۴ قانون اساسی و انجام سرمایه‌گذاری‌های مناسب در کشور، ضروری است بازارهای رقابتی ایجاد شده و با فساد از هر نوع آن با جدیت تمام مبارزه گردد. وی معتقد است انجام سرمایه‌گذاری‌های کافی نیاز به بهبود فضای کسب‌وکار در کشور دارد.
فضای کسب‌وکار
حسن روحانی یکی از دلایل بد بودن فضای کسب‌وکار را نبود سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی در ایران می داند. وی می‌گوید: دولت تدبیر و امید، ۱۰ راهکار برای منظم کردن و بهتر شدن فضای کسب‌وکار کشور، تهیه و آماده اجرا کرده است.
رشد اقتصادی در سال‌های اخیر
روحانی می‌گوید رشد اقتصادی کشور در سال ۱۳۹۱ طبق اعلام بانک مرکزی و مرکز آمار دولت پیشین منفی بوده است. وقتی رشد اقتصادی کشور منفی باشد، یعنی اینکه کشور در رکود است و این یعنی اینکه تولید رونق ندارد و نتیجه این وضع گرانی و نیاز به واردات است که همه این‌ها در شرایط کنونی متأثر از تحریم‌هاست. در حالی که متأسفانه همچنان در طول سال‌های گذشته نفت به عنوان منبع اصلی درآمد دولت باقی مانده و مشکلات را مضاعف می‌کند و خود این تضییقات باعث می‌شود، دولت نتواند منابع درآمد دیگری همچون مالیات را نیز تقویت کند، چرا که وقتی تولید رونق نداشته باشد، افزایش درآمد مالیاتی معنا نخواهد داشت.
صادرات
حسن روحانی می‌گوید: اقتصاد ما در صادرات و واردات با اقتصاد جهان پیوند خورده است. آمار و ارقام به شما می‌گوید بزرگترین درآمد ارزی و حتی ریالی را صادرات می‌سازد؛ صادرات نفتی و در کنار آن صادرات غیرنفتی.
اقتصاد رقابتی
حسن روحانی در رابطه با رقابت در اقتصاد می‌گوید: بدون قدرت رقابت با دنیا، شما (خطاب به نخبگان) اقتصاد پایدار نخواهید داشت. ایده، طرح‌های تحقیقاتی و اختراعات و در نهایت حضور در صنعت و بازار در صورتی پایدار می‌ماند که توان رقابت با دیگران را داشته باشید وگرنه واردات ارزان باکیفیت از کشورهای دیگر، تولید شما و به طور طبیعی ایده و فکر شما را از صحنه خارج می‌کند. وی با بیان این‌که ما باید توان رقابت با دنیا را داشته باشیم و برای تحقق این امر نمی‌توانیم دور کشور حصار بکشیم، گفت: البته در کنار آن باید خود را باور کنیم، به خود اعتماد کنیم و استقامت و مقاومت نیز داشته باشیم و در برابر نقشه دیگران نهراسیم.
نرخ ارز و نقدینگی
حسن روحانی می‌گوید دولت به دنبال آن است که به سمت تک نرخی شدن ارز حرکت کند. حسن روحانی کنترل نقدینگی و پایه پولی را از دیگر اقدامات دولت برشمرد که از طریق بانک مرکزی و به عنوان نخستین دستور دولت برای این بانک در نظر گرفته شده است. وی گفت: امیدواریم بتوانیم رشد نقدینگی را کنترل کرده و از این راه بتوانیم کنترل دقیقی بر موضوع تورم داشته و اجازه ندهیم تورم افسارگسیخته به همین شکل رو به افزایش باشد؛ چرا که این امر تبعات نامناسبی بر تولید خواهد داشت.