نگاهی به تناقضات عجیب اقتصادی در فوتبال ایران
آفتی به نام «پیش‌خور»
یک دنیا پارادوکس
البته که ورشکستگی اقتصادی در فوتبال ایران یک واقعیت ملموس و قطعی است و همین امروز هم آثار فقر در چهره برخی باشگاه‌های لیگ برتری مثل پارس‌جنوبی، استقلال خوزستان و حتی سایپا دیده می‌شود، اما در برخی موارد با رفتارهایی مواجه هستیم که در تناقض کامل با ادعای مدیران باشگاه‌ها قرار می‌گیرد. به‌عنوان مثال درحالی‌که قیمت ارز طی چند ماه گذشته حداقل سه برابر شده، بسیاری از باشگاه‌های لیگ برتری همچنان به رویه جذب بازیکن خارجی ادامه داده‌اند. پرسپولیس منشا را رد کرد و بازیکنی به نام ماریو بودیمیر را از کرواسی گرفت؛ مهاجمی که یک سایت کروات مدعی شده ۷۵۰ هزار یورو فقط بابت فسخ قرارداد او با دیناموزاگرب پرداخته شده است.
البته این عدد مبالغه‌آمیز و غیردقیق به نظر می‌رسد، اما قطعا فسخ قرارداد بودیمیر با دینامو هزینه‌بر بوده؛ همان‌طور که دستمزد او و مخارج اسکان و ایاب و ذهابش در تهران هم قابل‌توجه خواهد بود. حالا پرسپولیس فقط یک بازیکن خارجی گرفته، اما استقلال رکورد زد و طی کمتر از یک هفته با سه بازیکن آفریقایی قرارداد بست! آبی‌ها همین اواخر مجبور شدند برای خلاص شدن از شر نیومایر و الحاجی گرو مبالغ هنگفتی به این دو بازیکن پرداخت کنند، اما باز سه بازیکن خارجی جدید گرفته‌اند که هر سه هم مهاجم یا وینگر هستند. تازه سرخابی‌ها از قبل بازیکنان خارجی مثل بشار رسن، رادوشوویچ و طارق همام را در اختیار داشته‌اند. از سوی دیگر تراکتورسازی بازیکن پیشین میلان ایتالیا را به سه مهره خارجی قبلی‌اش افزوده و ذوب‌آهن هم یک بازیکن خارجی جدید خریده است.
توجه داشته باشید همه این اتفاقات در حالی رخ می‌دهد که درآمد باشگاه‌ها افزایش خاصی نداشته و اصلا روشن نیست دلاری که امروز ۱۱ هزار تومان قیمت خورده، چند ماه بعد هنگام تسویه‌حساب با این بازیکنان خارجی چه نرخی خواهد داشت! به این ترتیب روشن می‌شود که ما با یک سری تناقض‌گویی خیلی جدی مواجه هستیم. همین حالا استقلال در حالی چپ و راست بازیکن می‌خرد و قراردادهای چرب با آنها می‌بندد که بابت انتقال تابستانی مرتضی تبریزی از ذوب‌آهن همچنان به این باشگاه بدهکار است؛ آن‌قدر که دیروز مدیران تیم اصفهانی در نامه‌ای رسمی و مطایبه‌آمیز از فتحی، مدیرعامل استقلال خواستند یک تماس با آنها بگیرد! حالا سوال این است که اگر پولی وجود ندارد، پس این همه هزینه بعضا بی‌مورد و سخاوتمندانه چطور صورت می‌گیرد؟ یکی از جواب‌ها می‌تواند فرضیه «پیش‌خور» کردن باشد.
بیچاره مدیران بعدی
پیش‌خور کردن منابع مالی آینده، یک حربه اقتصادی قدیمی در فوتبال ایران به شمار می‌آید که دایره وسیعی هم دارد. همین حالا روشن شده فدراسیون فوتبال مبلغ ۵/ ۲ میلیون دلار از پاداش صعود به جام‌جهانی را از پیش خرج برگزاری اردوی آماده‌سازی تیم‌ملی در روسیه کرده است و حالا که این پول باید دست آنها را بگیرد، تازه موعد تسویه فاکتورها شده. پرسپولیس و استقلال هم معمولا با پاداش‌های آسیایی‌شان همین کار را می‌کنند و با بردن هر بازی یا صعود از هر مرحله، برای پاداش مقرر چاله می‌کنند، هرچند بعدها با کسورات قابل‌توجهی بابت جرایم انضباطی و سایر آیتم‌ها مواجه می‌شوند که همه حساب و کتاب‌های‌شان را به هم می‌ریزد. اصلی‌ترین نوع پیش‌خور کردن اما، برداشت از حساب اسپانسری مربوط به فصول بعدی است؛ اتفاقی که مخصوصا در پرسپولیس و استقلال حسابی سابقه دارد.
بسیاری از مواقع مدیران این دو باشگاه به‌طور زودرس از اسپانسرها پول می‌گیرند و یک مکافات بزرگ برای مدیران بعدی به جا می‌گذارند. فقط به‌عنوان یک مثال، خوب است به موردی توجه کنید که همین دیروز خبرگزاری مهر در مورد باشگاه استقلال منتشر کرد: «مدیران استقلال طی یک ماه گذشته در اقدامی عجیب با دادن امتیازات ویژه، ۲ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان از یک موسسه اعتباری دریافت کرده‌اند. مدیران استقلال برای اینکه بتوانند این مبلغ را از قرارداد آینده پیش‌خور کنند، حق بلیت‌فروشی باشگاه را که تا سال ۱۴۰۱ در اختیار این موسسه بوده یک سال دیگر تمدید کرده‌اند» به قول معروف تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!
ارسال نظر