انتخاب شما چیست؟ ساکارز یا قند مصنوعی سوکرالوز و آسپارتام

 با افزایش آگاهی جامعه درباره این موضوع مهم، جایگزین های طبیعی و مصنوعی سالم تر مثل آسپارتام و سوکرالوز علاقه مندان بیشتری پیدا کرده اند.

ساکارز چیست ؟

بدن انسان برای تامین انرژی موردنیاز خود به گروه های غذایی مختلفی مثل پروتئین‌، چربی‌ و قند ها نیازمند دارد. ساکارز(Sucrose)، نام علمی قند و شکر‌هایی است که در مصارف مختلف روزانه ما کاربرد دارند. اما منابع طبیعی ساکارز چیست؟ ساکارز، یکی از معروف‌ ترین قند های خوراکی است که در گیاهانی مانند چغندرقند، نیشکر، میوه‌ ها، سبزیجات و دانه‌ های گیاهی یافت می شود.

از آن جایی استفاده از ساکارز به صورت شربت حاصل از عصاره گیری چندان راحت نیست، صنعت گران آن را تصفیه و فرآوری نموده و به صورت گرانول های سفید رنگ به بازار ارایه می کنند. نکته بسیار مهم درباره ساکارز گرانولی تصفیه شده یا همان شکر تصفیه شده سفید، این است که در فرآیند تولید، تقریبا تمام پروتئین و ویتامین های ساکاروز طبیعی موجود در ماده اولیه مثل چغندرقند از بین می رود.

از جمله مضرات استفاده بیش از حد شکر می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افزایش وزن و چاقی مزمن

• افزایش میزان قند خون و دیابت

• ایجاد اعتیاد به مصرف شکر در نتیجه ترشح هورمون دوپامین

• چرب شدن کبد و بالارفتن کلسترول

• افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی

• بروز بیماری های سندرم متابولیک 

• پوسیدگی دندان

در جهان شیمی، ساکارز یک ترکیبی آلی سفید رنگ، دارای فرمول مولکولی C12H22O11 است. ساکارز نوعی دی ساکارید است و جهت مصرف باید در بدن شکسته شود. آنزیم هایی که در بزاق دهان وجود دارند باعث شکسته شدن بخشی از ساکارز به گلوکز و فروکتوز می‌ شوند. در ادامه هم اسید معده، مقدار باقیمانده را به این دو قند تبدیل می کند.

آسپارتام چیست؟

آسپارتام (Aspartame) یک شیرین کننده مصنوعی و در حدود 200 بار شیرین تر از قند است. آسپارتام دارای فرمول مولکولی C14H18N2O5 و حاصل ترکیب آمینواسیدهای آسپارتیک اسید و فنیل آلانین است که بطور طبیعی ایجاد می شوند. هر گرم آسپارتام دارای 4 کالری است و در مقادیر بسیار کم هم شیرین کنندگی بالایی دارد.

عوارض آسپارتام

آسپارتام دارای تاییدیه سازمان غذا و دارو (FDA) است اما مصرف آن به ویژه در بیماران دیابتی می تواند اثرات سوء به همراه داشته باشد. برخی از پژوهشگران بر این باور هستند که آسپارتام دارای عوارضی مثل افسردگی، سردرد و مشکلات حافظه است.

کاربرد آسپارتام

آسپارتام کاربرد زیادی در صنایع غذایی دارد. در تولید انواع نوشیدنی ها به ویژه نوشابه های رژیمی، شیرینی جات، ژله و پودینگ، انواع دسر، آبنبات ها، آدامس، لبنیات، غلات صبحانه، و حتی نان از خواص آسپارتام استفاده می‌شود. 

خرید آسپارتام و جایگزینی غذاها و نوشیدنی‌هایی قندی با آن می‌تواند در کاهش و یا کنترل وزن نقش موثری داشته باشد. برخی از مطالعات علمی نشان داده اند که استفاده از شیرین کننده‌های کم کالری در یک دوره منظم در برخی افراد، کاهش وزن خوبی به همراه داشته‌ است؛ البته پارامترهای موثر دیگر در کاهش وزن نیز باید رعایت شوند.

خرید آسپارتام

به دلیل مزایای مصرف آسپارتام در کاهش وزن، مصرف و کاربرد این شیرین کننده توجه افراد زیادی را به خود جلب نموده است. برای خرید آسپارتام علاوه بر فروشگاه مواد شیمیایی فعال در زمینه صنایع غذایی و ارایه محصولات گروه رنگ های غذایی و اسانس ها می توانید از وب سایت ها و فروشگاه های آنلاین معتبر نیز استفاده نمایید. قیمت خرید آسپارتام نیز به عوامل مختلفی مثل شرکت تولیدکننده بستگی دارد. هم اکنون، انواع آسپارتام آلمانی، چینی و... توسط شرکت های مختلف با نام ‌های تجاری گوناگون در دسترس مصرف کنندگان است.

سوکرالوز

سوکرالوز چیست؟

سوکرالوز(Sucralose) از ساکارز یا قند طبیعی ساخته می شود و دارای فرمول مولکولی C12H19Cl3O8 است. تولید سوکرالوز با کلرینه شدن ساکارز انجام می گیرد و اتم های اکسیژن و هیدروژن آن توسط اتم های کلر در سه مرحله به دست می آیند. سوکرالوز 600 برابر ساکارز شیرین تر است و در برابر حرارت تا 300 درجه سانتیگراد پایدار بوده و می‌تواند در پخت و پز استفاده شود. خالی از لطف نیست که یادآور شویم این ماده در پاستوریزه کردن و تهیه کنسرو نیز کاربرد دارد.

کاربرد سوکرالوز

در بسیاری از محصولات غذایی و آشامیدنی از مزایای سوکرالوز استفاده می شود. این شیرین کننده در محصولاتی مانند آب نبات، قهوه آماده، چای، سبزیجات فرآوری شده، انواع مربا و ژله، سس سالاد، نوشابه ها و میوه های کنسرو شده استفاده می شود.

عوارض سوکرالوز

اگرچه سازمان سازمان غذا و دارو (FDA)، مصرف سوکرالوز را بی خطر اعلام نموده است، اما اثرات بلند مدت این شیرین کننده بر سلامتی هنوز کاملا مشخص نیست. از جمله مضرات سوکرالوز می توان به موارد زیر اشاره نمود:

• افزایش خطر ابتلا به سندرم روده تحریک‌ پذیر

• افزایش خطر ابتلا به دیابت

• مصرف روزانه نوشابه های رژیمی حاوی شیرین‌کننده سوکرالوز، خطر ابتلا به سندرم متابولیک و دیابت را در پی دارد. بنابراین مصرف بالای سوکرالوز می تواند به عنوان محرک غیرمنتظره دیابت باشد.

• مصرف سوکرالوز ممکن است به محیط باکتریایی روده آسیب برساند. 

قیمت سوکرالوز

سوکرالوز در قالب 3 نوع پودر، گرانول و مایع در بازار موجود است. قیمت سوکرالوز نیز مشابه با سایر مواد شیمیایی و شیرین کننده های مصنوعی مثل آسپارتام، تا حد زیادی به نوع آن، برند شرکت تولیدکننده و خارجی یا ایرانی بودنش وابسته است. 

شیرین کننده

مضرات شیرین کننده مصنوعی

به دلیل اینکه اغلب شیرین کننده های مصنوعی از محصولات طبیعی تهیه نمی شوند، بدن انسان همیشه نمی داند باید چه تصمیمی درباره آن ها بگیرد؛ به همین دلیل، مواقعی وجود دارد که شیرین کننده های مصنوعی در دستگاه گوارش جمع می شوند. این موضوع می تواند موجب بروز مشکلاتی مثل نفخ، شل شدن مدفوع و درد ناشی از تولید گاز در دستگاه گوارش شود. از سایر مضرات و عوارض احتمالی سوء مصرف شیرین کننده های مصنوعی می توان به افزایش ضربان قلب، بالارفتن فشار خون، خواب آلودگی، سردرد، دیابت، کاهش قدرت بینایی، استرس، افسردگی و پوسیدگی دندان اشاره نمود.

کلام پایانی

شیرین کننده مصنوعی مثل آسپارتام و سوکرالوزنقش بسیار پررنگی در زندگی روزمره ما دارند و در تمام خوراکی های فرآوری شده، نشانی از آن ها را خواهید یافت. مهمترین ویژگی شیرین کننده های مصنوعی در مقایسه با شکر، کالری پایین و یا حتی صفر آن ها است.

اما توجه به این نکته بسیار مهم است که با انتخاب شیرین کننده های مصنوعی، شما در حال جایگزین کردن قند و شکر با مواد شیمیایی دیگری هستید، و اگرچه اغلب شیرین کننده های سنتز شده که در تهیه فرآورده های غذایی مورد استفاده قرار می گیرند دارای تاییده های رسمی از سازمان غذا و دارو (FDA) هستند؛ اما همچنان نظرات متفاوت زیادی در خصوص مزایا و معایب استفاده از آن ها مطرح است.

شکی نیست که نخستین اقدام در کاهش مصرف شکر، سعی در کاهش مصرف شیرینیجات و سپس جایگزین کردن آن با شیرین کننده های سالم تر است. اما علاوه مواد معرفی شده، استفاده از شیرین کننده هایی طبیعی مانند ملاس، شهد میوه ها و عسل نیز راهکاری ایمن برای حرکت در مسیر بهبود رژیم غذایی است که نباید آن را نادیده گرفت.

تولید محتوای بخش «وب گردی» توسط این مجموعه صورت نگرفته و انتشار این مطلب به معنی تایید محتوای آن نیست.