۱۴۰۳سال گفتمان مشترک و همدلی ملی در صنعت برق
با این حال سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق در طول سال 1402، مطابق با تکالیف و وظایف اساسنامه‌‌ای خود تلاش کرد مهم‌ترین مسائل اعضا را دنبال کرده و بر سیاست‌‌های مرتبط با این حوزه به شکلی کارآمد، اثرگذار واقع شود. به عنوان مثال اصلاح سقف نرخ خرید برق از نیروگاه‌‌ها در روزهای پایانی سال گذشته، یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سندیکا در طول یک سال گذشته بوده است.
سندیکا همچنین در خصوص تسویه مطالبات و خسارت دیرکرد آنها، تعیین‌تکلیف وام‌‌های ارزی و نحوه تهاتر مالیات ارزش افزوده نیروگاه‌‌ها هم پیگیری‌‌های گسترده‌‌ای داشت که کمترین نتیجه آنها تبدیل شدن این موضوعات به یکی از دغدغه‌‌های نهادهای بالادستی به‌ویژه در دولت و مجلس شورای اسلامی بوده است. ضمن اینکه سندیکا در طول ماه‌‌های گذشته، پیگیری بخشی از این موضوعات را با هماهنگی شرکت‌های عضو از مسیر قوه قضائیه آغاز کرده تا در کنار تعامل سازنده با وزارت نیرو، از ابزارهای قانونی موجود نیز برای بهبود نسبی شرایط به نفع نیروگاه‌‌ها و سرمایه‌گذاران خصوصی و غیردولتی حوزه نیروگاهی کشور بهره بگیرد. این تشکل همچنین مانند هر سال در خصوص لایحه بودجه، پیگیری‌‌ها و مذاکرات گسترده‌‌ای داشت که در نهایت به اعمال بخشی از اصلاحات پیشنهادی در بخش‌‌های مصوب کمیسیون تلفیق منجر شد.
طرح مهم‌ترین مصائب و مشکلات سرمایه‌گذاران این حوزه و همچنین ارائه پیشنهادهای راهبردی بخش خصوصی برای رفع این مشکلات هم بخشی از موضوعات پیگیری شده از سوی سندیکا بوده، هر چند به نظر می‌رسد که صنعت برق هنوز هم برای بازگشت به روزهای رونق و تبدیل شدن به صنعتی که جاذبه‌‌های لازم را برای ورود سرمایه‌گذاران غیردولتی دارد، با کمبودهای بسیاری مواجه است. با احتساب زمستان کم‌‌بارش امسال، باید در انتظار تابستان دشواری برای تامین برق در سال 1403 باشیم. به ویژه آنکه سرمایه‌گذاران به دلیل چالش‌‌های موجود و بی‌‌توجهی به آنها، تمایلی برای ورود به حوزه ساخت نیروگاه‌‌های جدید ندارند و صنایع هم آن طور که انتظار می‌‌رفت از احداث نیروگاه‌‌های خودتامین استقبال نکردند، چرا که این امر را وظیفه ذاتی خود نمی‌‌دانند. تجدیدپذیرها هم با وجود قول 4هزار مگاواتی وزیر نیرو، زورشان به احداث تنها‌هزار مگاوات نیروگاه جدید رسید.
اگرچه امید آن می‌‌رفت که با تصویب هفتمین برنامه توسعه اتفاق تازه‌‌ای برای توسعه صنعت برق به عنوان زیرساخت اصلی تحقق رشد 8 درصدی پیش‌بینی‌‌شده در این برنامه رقم بخورد، اما نقش این صنعت به عنوان یک عامل زیرساختی آن قدر کمرنگ دیده شده که نمی‌توان انتظار داشت که اجرای این برنامه منجر به تغییر بنیادینی در شرایط فعلی صنعت برق شود. در این برنامه اگرچه فرصت‌‌هایی نظیر صادرات بخشی از برق تولیدی برای سرمایه‌گذاران جدید نیروگاهی پیش‌بینی‌‌شده، اما همچنان برای حل مشکلات سرمایه‌گذاران فعلی که با مشکلات متعددی دست به گریبان هستند، چاره‌‌اندیشی لازم نشده است.
در لایحه بودجه 1403 هم البته همچنان نقش برق به بزرگی و پررنگی ابعاد بحران ناترازی‌‌اش نیست و به نظر می‌رسد که دولت و وزارت نیرو همچنان اصرار دارند که مساله تامین پایدار برق را کوچک‌تر از آنچه در واقع هست، نشان دهند. با وجود اینکه سندیکا با تصویب پیشنهادهایی در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی، امیدهایی برای بهبود نسبی شرایط ایجاد کرده، اما انتظار می‌‌رفت که وزارت نیرو با در نظر گرفتن ابعاد گسترده ناترازی‌‌ها و هزینه‌‌ها و خسارات ناشی از آن، سهم برق را در بودجه سالانه به شکلی هوشمندانه‌‌‌‌تر تنظیم کرده یا ابزارهای قانونی لازم را برای رفع بخشی از چالش‌‌ها به‌ویژه کمبود نقدینگی و پرداخت مطالبات معوق فراهم آورد. البته هنوز هم امید آن می‌رود که نمایندگان مردم در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی با در نظر گرفتن شرایط بحرانی صنعت برق و موقعیت استراتژیک آن در توسعه اقتصادی و اجتماعی و تامین رفاه، امنیت و سلامت، حداقل به تامین بخشی از پیش‌نیازهای کلیدی برای بهبود شرایط کمک کنند که از آن جمله می‌توان به تاسیس نهاد رگولاتوری، نظارت بر اجرای دقیق و صحیح قوانین پشتیبان صنعت برق و همچنین ایجاد ابزارهای قانونی لازم برای تامین مالی این صنعت کمک کنند.
به هر حال سندیکا به عنوان یکی از تشکل‌های برتر و برگزیده اتاق بازرگانی (با رتبه A+) برای افزایش سطح اثربخشی فعالیت‌‌های خود بر سیاستگذاری‌‌های عمومی حوزه تولید برق در سال 1403 برنامه‌‌های مدون و مشخص بسیاری دارد که بیش از هر چیز بر تامین منافع اعضا به موازات منافع ملی کشور استوار است. چرا که تولیدکنندگان خصوصی و غیردولتی برق همواره خود را بخشی جدانشدنی از خانواده بزرگ این صنعت دانسته و باور داشته‌‌اند که هیچ مشکل و چالشی نمی‌تواند تولید و عرضه پایدار برق آنها را متوقف کند. تابستان امسال که تقریبا همه نیروگاه‌‌های غیردولتی به دلیل انباشت مطالبات با مشکلات مالی متعدد و حتی وام‌‌های ارزی عقب افتاده مواجه بودند و با وجود این با تمام توان برق تولید کردند تا سهم خود را در تامین برق تمام و کمال ایفا کنند. ما به این همراهی که بیش از هر چیز بر تامین منافع ملی کشور متمرکز است، می‌‌بالیم.
سندیکا یکی از مهم‌ترین ماموریت‌‌ها و راهبردهای خود را افزایش سطح تعامل با شرکت‌های عضو و ایجاد انسجام موثرتر بین آنها می‌‌داند و بر این باور است که در سایه این یکپارچگی می‌توان مشکلات را به شکل موثرتری دنبال و ظرفیت را با شفافیت بیشتری معرفی کرد. سال 1403 می‌تواند سال همدلی و انسجام سندیکا و اعضایش برای عبور از این بحران چند ساله و بهبود شرایط به نفع صنعت برق کشور باشد.
در این مسیر البته سندیکا فارغ از هر نوع بخشی نگری و به دور از نگاه صنفی خود آمادگی دارد که در کنار وزارت نیرو به یک گفتمان مشترک و موثر دست یابد. این گفتمان مشترک بدون تردید می‌تواند نگرش کلان و راهکار محوری را در صنعت برق رقم بزند که نتیجه آن توسعه صنعت زیرساختی و کلیدی برق است. برای ما 1403 سال گفتمان تازه با اعضا، ذی‌نفعان و سیاستگذاران است، سالی که می‌تواند در سایه یک همدلی ملی، فضا را برای بازگشت سرمایه، رونق و شکوفایی به صنعت همیشه توانمند برق مهیا کند. سندیکای شرکت‌های تولیدکننده برق همچنین برای همه فعالان و صاحبان صنعت برق آرزوی سالی سرشار از برکت، آرامش و موفقیت دارد.
