مدیرعامل شرکت تولید برق حرارتی در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» اعلام کرد
تامین سوخت؛ چالش اصلی صنعت برق در زمستان
چالش‌های صنعت برق در زمستان
در سال‌های گذشته همواره بحث سوزاندن سوخت مایع در کنار سوخت گازی در نیروگاه‌ها مطرح شده است. بسیاری بر این باور هستند که استفاده از سوخت مایع در نیروگاه‌ها عامل اصلی آلودگی کلانشهرها در سال‌های اخیر بوده است. دیدگاهی که از نظر مجریان صنعت برق با واقعیت‌ها سازگاری ندارد. از درستی یا نادرستی استفاده از این سوخت که بگذریم، به نظر می‌رسد با توجه به شواهد موجود، امسال هم مثل سال‌های گذشته صنعت برق مجبور به استفاده از سوخت مایع از جمله مازوت و گازوئیل در نیروگاه‌ها خواهد شد.
به گفته مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید برق حرارتی با تدابیری که اندیشیده شده تمام نیروگاه‌هایی که در کشور امکان سوزاندن سوخت مایع را دارند برای تامین برق در روزهای پرمصرف زمستان آماده خواهند بود تا در صورت نیاز و اضطرار از این گونه سوخت برای تولید برق استفاده کرده تا مشکلی در تامین برق مورد نیاز شبکه پیش نیاید.
وی خاطر نشان کرد: در ایران ۱۲۹ نیروگاه تولید برق دایر است که سوخت اول همه آنها چه به صورت گازی، سیکل ترکیبی یا بخاری، سوخت گاز است و از این تعداد ۱۶ نیروگاه نیز قابلیت استفاده از سوخت مازوت را هم دارند.
وی افزود: تمام نیروگاه‌های فعال، بر پایه سوخت گاز بسته شده‌اند، ولی برنامه ریزی صورت گرفته به نحوی است که در صورت نرسیدن گاز از سوخت مایع مانند گازوئیل و مازوت نیز استفاده شود. طرزطلب ادامه داد: در سال‌جاری متوسط مصرف روزانه سوخت معادل مورد نیاز در مجموع ۲۲۵ میلیون لیتر یا متر مکعب از انواع سوخت‌ها است.
وی اضافه کرد: نیروگاه‌ها در سال‌های پیش نیز از سوخت مازوت استفاده کرده‌اند و اگر نیاز باشد امسال نیز از این سوخت استفاده خواهند کرد و این مطلب که صنعت برق به دنبال به صفر رساندن مصرف مازوت است نمی‌تواند صحیح باشد چرا که پدافند غیر عامل به درستی اعلام کرده است نیروگاه‌های مازوت سوز همیشه برای مصرف مازوت آماده باشند. چون ممکن است حوادثی در کشور اتفاق بیفتد و صنعت برق باید برای چنین شرایطی آمادگی کامل داشته باشد.
این کارشناس صنعت برق با اشاره به آمار ۱۰ سال گذشته گفت: در سال‌های گذشته ۴۵درصد از سوخت مصرفی نیروگاه‌های کشور گاز و ۵۵درصد آن سوخت مایع بوده که هر ساله این آمار به سمت مصرف سوخت گاز در نیروگاه‌ها تغییر کرده، ولی با توجه به افزایش مصرف گاز که هر ساله بین ۸ تا ۱۰درصد افزایش یافته و این روند در سال گذشته و امسال معکوس شده و سهم گاز مصرفی در نیروگاه‌ها کاهش پیدا کرده است.
مصرف مازوت اولویت نیروگاه‌ها نیست
طرز طلب در مورد اولویت نیروگاه‌ها درسوخت مورد نیاز خود می‌گوید: مصرف مازوت اگر چه از جنبه پیشگیری از حوادث غیر مترقبه و پیش‌بینی نشده حائز اهمیت است ولی هیچ علاقه‌ای برای مصرف این سوخت در نیروگاه‌ها وجود ندارد، زیرا علاوه بر خسارات زیست محیطی که به دنبال دارد موجب بالا رفتن اصطکاک و هزینه‌های تعمیر نیروگاه‌ها می‌شود.
وی افزود: اگرتمامی۱۶ نیروگاهی که مازوت مصرف می‌کنند فعال باشند، کل نیروی برق تولید شده بیشتر از ۱۴ هزار مگاوات نخواهد بود.
این مقام مسوول گفت: با توجه به رشد مصرف گاز و محدودیت‌های منابع گازی، در تلاش هستیم که نیروگاه‌های مازوت سوز را توسعه داده و راندمان آنها را بالا ببریم. البته برنامه‌هایی برای احداث نیروگاه با سوخت پایه زغال‌سنگ نیز داریم که در مجموع ۵ هزار مگاوات تا سال ۱۴۲۰ به ظرفیت تولید برق اضافه خواهیم کرد. لازم به ذکر است که در برنامه تدوین شده این نیروگاه‌ها در مناطق دور از شهرها و حتی‌الامکان در کنار دریا ساخته خواهند شد.
نبود سوخت، علت اصلی قطعی برق
مدیرعامل شرکت مادرتخصصی تولید برق حرارتی در مورد علت قطعی برق در مقاطع مختلف سال گفت: منابع تولید گاز کشور با توجه به مصرفی که داریم محدود است و اگر مصرف را مدیریت نکنیم، مجبور به واردات گاز خواهیم شد. اگر در این مورد از شرکت ملی نفت نیز سوال کنید به راحتی به شما خواهند گفت که در وضعیت مطلوبی قرار نداریم و اگر مصرف گاز به همین صورت ادامه یابد، در بخش‌های مختلف امکان تامین گاز در کوتاه‌مدت، میان‌مدت و حتی بلندمدت میسر نخواهد بود.
در ادامه باید به این نکته اشاره کرد میزان مصرف در اوج زمستان بیشتر از ۴۰ هزار مگاوات نخواهد بود که توان تولید برق در نیروگاه‌ها از این میزان بیشتر است. در پاییز و زمستان نیز هیچ سالی بحث کمبود توان تولیدی برق را نداشته‌ایم و مشکل اصلی فقط در تامین سوخت نیروگاه‌ها بوده است. خوشبختانه امسال نسبت به سال گذشته حجم ذخایر گازوئیل نیروگاه‌ها بیشتر بوده و ۲۵۰ میلیون لیتر نسبت به سال گذشته حجم بیشتری گازوئیل ذخیره شده است. حجم ذخایر مازوت نیز مثل گذشته است و نه امسال و نه سال گذشته مشکلی در این خصوص نداشته‌ایم.
وی افزود: به دلیل افزایش مصرف گاز و کمبود آن، نیروگاه‌ها گاهی مجبور به استفاده از سوخت مایع می‌شوند. دراین چند روز نیز که هوا رو به سردی رفته است، گاز کمتری به نیروگاه‌ها تحویل شده و ما مجبور هستیم گاز مایع بیشتر از قبل استفاده کنیم. امیدواریم در ماه‌های آذر، دی و بهمن تامین گاز بیشتری برای نیروگاه‌های کشور داشته باشیم و از آنجا که ذخیره بیشتری نیز نسبت به سال قبل داریم امید است مساله‌ای برای تامین برق صنایع کشور نداشته باشیم.
طرزطلب در ادامه بیان کرد: احتمال دارد در ساعاتی که فشار گاز افت می‌کند و گاز مورد نیاز نیروگاه‌ها از طرف شرکت گاز قطع می‌شود در بخش صنعتی بعد از هماهنگی، قطعی‌هایی داشته باشیم. اما شواهد نشان می‌دهد که در مدیریت مصرف سوخت امسال دچار مشکل خاصی نخواهیم شد. البته پیگیری‌هایی برای واردات گاز از ترکمنستان نیز انجام شده که اگر این اتفاق بیفتد بسیاری از مشکلات نیروگاه‌ها خود به خود حل خواهد شد.
نیروگاه‌های تهران درحال حاضر امکان مصرف مازوت را ندارند
مدیرعامل شرکت مادر تخصصی تولید برق حرارتی در مورد وضعیت نیروگاه‌های تهران گفت: نیروگاه‌های گازی اصلا امکان استفاده از مازوت را ندارند. از آنجا که نیروگاه ری و طرشت، هر دو نیروگاه گازی هستند، اگر سوخت گاز تامین نشود حداکثر می‌توانند از سوخت مایع که همان گازوئیل است استفاده کنند. پس در تهران نیروگاه ری و طرشت امکان استفاده از سوخت مازوت را ندارند. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که معمولا چون راندمان نیروگاه ری و طرشت پایین است در فصل زمستان این نیروگاه‌ها وارد شبکه نمی‌شوند. مگر در مواقع اضطراری که کسری یا مشکلی ایجاد شده باشد. در نیروگاه بعثت هم همین موضوع صدق می‌کند. البته سوخت اصلی این نیروگاه گاز بوده، ولی از آنجا که این نیروگاه بخاری است می‌تواند سوخت مازوت نیز مصرف کند. در حال حاضر مخازن مازوت نیروگاه بعثت پلمب است و همان‌طور که ذکر شد در ۵ سال گذشته مازوتی در این نیروگاه مصرف نشده است. ضمن آنکه برنامه‌ریزی شده تا این سه مجموعه را با نیروگاه‌های راندمان بالا جایگزین کنیم.
خوشبختانه در طرشت این کار در حال انجام است و شروع به جایگزینی نیروگاه‌های قدیمی کرده‌ایم. برای نیروگاه ری نیز مدل‌های مختلفی در دست مطالعه است و امیدواریم که با نهایی شدن یکی از این راه‌ها عملیات جایگزینی آغاز شود. در مورد نیروگاه بعثت نیز طی قراردادی، تجهیز این نیروگاه در دستور کار قرار گرفته، ولی هنوز مجوز محیط زیست اخذ نشده است و به محض اخذ مجوز در بعثت نیز نیروگاه جدیدی با راندمان ۶۰ درصد احداث خواهد شد و به تدریج نیروگاه قدیمی را جمع‌آوری خواهیم کرد.
خودکفایی صنایع در برق مصرفی
این کارشناس صنعت برق در ارتباط با خودکفایی صنایع در برق مصرفی اظهار کرد: در این باره تصمیماتی با توجه به امکانات و شرایط موجود کشور در زمان خود اتخاذ شد که در آن دوره تصمیمات مناسبی بود، ولی در بلند مدت مشکلاتی را برای حوزه تولید برق ایجاد کرد. در آن زمان تصمیم گرفته شد احداث نیروگاه‌ها به بخش خصوصی سپرده شود که به دلیل مشکلات مالی در بازپرداخت مابه‌التفاوت برق خریداری شده از بخش خصوصی، حوزه تولید برق با چالش‌های جدی مواجه شد.
وی در خصوص راه‌حل برون رفت از چالش‌های موجود در تولید برق افزود: برنامه صنعت برق با همکاری مجلس این است که بار مصرف صنایع را از روی دوش صنعت برق برداشته تا آنها از محل سود انباشته خود به احداث نیروگاه برق ورود کرده و از طریق احداث نیروگاه‌های اختصاصی، بار مصرف صنعتی از دوش شبکه توزیع سراسری برداشته شود. البته در این خصوص طرح‌های مختلفی پیشنهاد شده که در دست بررسی و اقدام است.
