مسیر خصوصی‌سازی موفق
واگذاری نیروگاه به بانک و نهادهای مشابه آن، مصداق این ادعا است که واگذاری‌های صنعت برق تاکنون در چرخه اصلی و طبیعی خود قرار نداشته است. بنابراین می‌توان گفت بزرگ‌ترین نقطه ضعف خصوصی‌سازی در صنعت برق از آنجا نشات می‌گیرد که واگذاری‌ها به اهل آن صورت نگرفته است. از سوی دیگر نگاه دوم به این مساله اشاره دارد که ایران نخستین و تنها کشوری نیست که در امر خصوصی‌سازی مبادرت ورزیده و کشورهای موفق دیگری هم هستند که می‌توان با بهره‌گیری و الگوبرداری از تجارب آنها، نتایج مطلوبی در روند واگذاری‌ها به دست آورد. در این میان باید این سوال را در ذهن مرور کرد که به‌طور کلی چرا خصوصی‌سازی‌ها انجام می‌شوند؟ در پاسخ به این سوال باید گفت، خصوصی‌سازی صورت می‌گیرد تا صنایع تخصصی به اهل فن آن واگذار شود، دولت از تصدی‌گری خارج شود و در نتیجه قانون‌گذاری، نظارت و رگولاتوری بر صنایع کشورها حاکم شود. این در حالی است که در لایحه‌های بودجه و به‌طور کلی در مسیری که تصمیم‌سازان کشور برای واگذاری‌ها در نظر گرفته‌اند، کاملا روشن است که آنان خصوصی‌سازی را به‌عنوان یک منبع درآمد و فروش تلقی می‌کنند. این نگاه در مقایسه با نگاه کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی، نشان‌دهنده وجود اختلافات و شکافی بارز در روند خصوصی‌سازی است. هدف از خصوصی‌سازی این است که دولت کوچک و چابک شود، در جایگاه اصلی خود قرار گیرد و در نهایت بخش‌خصوصی را حمایت و هدایت کند. زمانی که رویکردهای خصوصی‌سازی در کشور بر مبنای واگذاری با مبالغ بالاتر است، طبیعتا این روند معیوب خواهد بود و در نحوه واگذاری‌ها به اهلیت توجه خاصی نمی‌شود. زمانی که روش واگذاری‌ها اینگونه است که هر فرد یا شرکتی که مبالغ بالاتری پیشنهاد دهد، برنده مناقصات یا واگذاری‌ها خواهد بود، نمی‌توان انتظار داشت نتایج به دست آمده مطلوب باشد و به‌طورکلی این چرخه را خصوصی‌سازی نامید. در کشورهایی که در زمینه خصوصی‌سازی فعالیت دارند، گاهی واگذاری‌ها به‌صورت رایگان هستند، اما در قبال این موضوع شروطی را هم برای فعالان بخش‌خصوصی خود در نظر گرفته‌اند. به‌طور مثال یکی از شروط این است که در بازه پنج ساله، اشتغال‌آفرینی و ظرفیت تولید را به اعدادی که به توافق رسیده‌اند، برسانند. این کشورها درخصوصی‌سازی نگاه درآمدی ندارند؛ آنان هدف‌گذاری می‌کنند که یک بخش را به مردم واگذار و اجازه دهند آنان فارغ از گیرودارهای بخش دولتی، کشور را به سمت جلو هدایت کنند و بخش‌های مختلف اقتصادی را در ریل توسعه قرار دهند.
ارسال نظر